İsrail qüvvələrinin və pilotsuz uçuş aparatlarının Qəzzada yardıma ehtiyacı olan insanlara qarşı yeni hücumlarda onlarla insanın həyatına son qoyduğu bildirilir.
Fələstinlilərin çərşənbə axşamı bölgədəki paylama məntəqələrində yardım gözlədiyi zaman baş verən bu zorakılıq nəticəsində Qəzza bölgəsində ümumilikdə 50-yə qədər insanın ölmüş ola biləcəyi ehtimal edilir. Fələstinli tibb işçilərinin və şahidlərin verdiyi məlumata görə, rəqəmlər hələ təsdiqini tapmasa da, ciddi narahatlıq doğurur.
Bu qətllər ötən ay mübahisəli İsrail və ABŞ dəstəkli Qəzza Humanitar Fondunun (GHF) təsis etdiyi humanitar yardım paylama nöqtələri yaxınlığında baş verən gündəlik qırğın dalğasının ən son nümunəsidir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri bu nöqtələri “ölüm tələsi” adlandırıb.
Qəzza xəstəxanalarından verilən məlumata görə, səhərdən bəri yardım paylama mərkəzləri yaxınlığında İsrail atəşi nəticəsində 50-yə qədər, ərazinin digər hissələrində isə əlavə 21 nəfər həlak olub.
Associated Press agentliyinin məlumatına görə, tibb mənbələri Mərkəzi Qəzzada, Wadi Qəzzanın cənubunda yerləşən Salah əl-Din küçəsində baş verən insidentdə azı 25 nəfərin öldürüldüyünü bildirib. Daha 140-dan çox insan yaralanıb ki, onlardan 62-nin vəziyyəti ağırdır.
Sosial mediada yayımlanan və doğruluğu təsdiqlənən görüntülərdə cəsədlərin yaxınlıqdakı Nuseyrat qaçqın düşərgəsindəki Al-Awda Xəstəxanasına gətirildiyi göstərilir.
Xan Yunisdəki Nasser Tibb Kompleksindən də oxşar səhnələr bildirilib. Bu, İsrail ordusunun Al-Tina küçəsində yardım gözləyən insanları hədəf aldığına dair təsdiqini tapmayan məlumatlardan sonra baş verib.
Şimalındakı Qəzza şəhərindən, eləcə də cənubdakı Rəfahdan məlumat verən Hani Mahmudun bildirdiyinə görə, Qəzza şəhərində yardım nöqtəsinə yaxınlaşan insanlar da öldürülüb.
“Yaralılar müxtəlif səhiyyə müəssisələrinə, o cümlədən Al-Şifa Xəstəxanasına (Qəzza şəhərində) gətirilib,” o deyib. “Oradakı təcili yardım şöbəsi qan gölünə çevrilmişdi və bir çoxları tibbi yardım gözləyərkən həyatını itirib.”
Şahidlər İsrail qüvvələrinin yardım maşınlarına yaxınlaşan insanlara atəş açdığını bildiriblər.
“Bu, qırğın idi,” Əhməd Halava bildirib və tankların, pilotsuz uçuş aparatlarının “biz qaçarkən belə” atəş açdığını əlavə edib.
İsrail ordusu isə Netzarim Dəhlizi yaxınlığındakı ərazidə əsgərlərə yaxınlaşan bir qrup insanla bağlı öz qoşunlarının atəşindən yaranan itkilərlə bağlı məlumatları araşdırdığını açıqlayıb.
İsrail daha əvvəl GHF yardım sahələri yaxınlığında baş verən atışmaların “şübhəlilərin” əsgərlərə yaxınlaşması ilə təhrik olunduğunu bildirib.
Şahidlər və humanitar yardım qrupları atışmaların çoxunun xəbərdarlıq edilmədən baş verdiyini bildirib.
‘Ölüm tələsi’
GHF humanitar yardım proqramına may ayının sonlarında başlayıb. Bu, İsrailin iki aydan çox müddətə Qəzzaya tədarükü tamamilə kəsməsi və kütləvi aclıq xəbərdarlıqlarının artmasından sonra baş verib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) GHF ilə əməkdaşlıqdan imtina edib, bunun İsrailin hərbi məqsədlərinə humanitar yardım ehtiyaclarından daha çox üstünlük verdiyi ilə bağlı narahatlıqlarını əsas gətirib və yardımı “silah kimi istifadə etməyi” qınayıb.
GHF-in humanitar yardım paylama məntəqələri xaosa və qırğına səhnə olub. GHF yardım paylamasına başlayandan bəri 400-dən çox insan İsrail əsgərləri tərəfindən öldürülüb, 1000-dən çoxu isə yaralanıb.
BMT-nin Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyinin rəhbəri Filipp Lazzarini çərşənbə axşamı Berlində keçirdiyi mətbuat konfransında Qəzzada yardım paylama sisteminin “iyrənc” olduğunu bildirib.
“Yeni yaradılmış, sözdə yardım mexanizmi ümidsiz insanları alçaldan və təhqir edən iyrənc bir şeydir,” o bildirib. “Bu, xilas etdiyindən daha çox cana qəsd edən bir ölüm tələsidir.”
Beynəlxalq Hüquqşünaslar Komissiyası – tanınmış hüquqşünaslar və hakimlərdən ibarət insan haqları QHT-si – bazar ertəsi yayımladığı məktubda digər 14 qrupla birlikdə GHF-ni qınayıb və “Qəzzada özəl, hərbiləşdirilmiş humanitar yardım əməliyyatlarına son qoymağa” çağırıb.
Cenevrədə yerləşən TRIAL International QHT-sinin icraçı direktoru Filip Qrant bildirib ki, GHF-nin hərbiləşdirilmiş və özəlləşdirilmiş humanitar yardım çatdırılması modeli “əsas humanitar prinsipləri pozur”.
O əlavə edib ki, GHF-nin işinə imkan verən və ya ondan mənfəət götürənlər “müharibə cinayətlərində, o cümlədən mülki şəxslərin zorla köçürülməsində və mülki əhalinin müharibə metodu kimi aclığa məruz qoyulmasında şərikliyə görə cinayət təqibinə real risklə” üzləşirlər.