Tramp noyabrda Ağ Evdə Suriyalı əl-Şaraa ilə danışıqlar aparacaq

ABŞ prezidenti Donald Tramp bu ay Suriyanın müvəqqəti lideri Əhməd əl-Şaraanı Ağ Evdə qəbul etməyə hazırlaşır. Bu, bir Suriya prezidentinin ABŞ paytaxtına ilk səfəri olacaq və ABŞ-Suriya əlaqələrində yeni bir mərhələnin başlanğıcı kimi qiymətləndirilir. Suriyanın xarici işlər naziri Əsəd əl-Şaibani bazar günü verdiyi açıqlamada, bu səfərin Dəməşq ilə Vaşinqton arasında yeni bir fəsil açmağa kömək edəcəyini bildirib. Əl-Şaibani Bəhreyndə etdiyi çıxışda deyib: “Prezident Əhməd əl-Şaraa noyabrın əvvəlində Ağ Evdə olacaq. Bu, əlbəttə ki, tarixi bir səfərdir, çünki 80 ildən çox müddətdə bir Suriya prezidentinin Ağ Evə ilk səfəridir.” Nazir, müzakirə masasında sanksiyaların qaldırılması və ABŞ-Suriya əlaqələrində yeni bir səhifə açılması da daxil olmaqla bir çox məsələnin olacağını vurğulayıb. O əlavə edib: “İki ölkə arasında çox güclü bir tərəfdaşlıq qurmaq istəyirik.” Daha əvvəl ABŞ-ın "Axios" xəbər saytı, Suriya üzrə ABŞ elçisi Tom Barracka istinadən bildirmişdi ki, Əhməd əl-Şaraa səfəri zamanı İŞİD terror təşkilatına qarşı ABŞ-ın başçılıq etdiyi beynəlxalq ittifaqa qoşulmaq barədə saziş imzalayacaq.

Prezident Əhməd əl-Şaraanın Siyasi Yüksəlişi

Keçən ilin dekabr ayında Bəşər əl-Əsəddən hakimiyyəti ələ keçirən Suriya lideri Əhməd əl-Şaraa, Əsəd hakimiyyəti dövründə Dəməşqi rədd edən dünya gücləri ilə Suriyanın əlaqələrini bərpa etməyə çalışır.

O, may ayında Səudiyyə Ərəbistanında ABŞ prezidenti Donald Trampla görüşmüşdü. Bu, iki ölkənin liderləri arasında 25 ildən sonra ilk görüş idi. Körfəz Əməkdaşlıq Şurası liderlərinin sammiti çərçivəsində baş tutan bu görüş, əl-Əsəd ailəsinin 50 ildən çox davam edən hökmranlığından sonra həyata keçirilən yenidənqurma prosesində Suriya üçün mühüm bir dönüş nöqtəsi olaraq qəbul edildi. Əhməd əl-Şaraa sentyabr ayında Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasında da çıxış etmişdi.

Vaxtilə “Əl-Qaidə”nin Suriya qoluna rəhbərlik edən Əhməd əl-Şaraanın on il əvvəl Əsəd əleyhinə qrupu bu şəbəkədən ayrılmış və daha sonra İŞİD ilə toqquşmuşdu. Həmçinin, əl-Şaraanın başına ABŞ tərəfindən 10 milyon dollarlıq mükafat qoyulmuşdu. Suriya prezidenti Suriya müharibəsinə girməzdən əvvəl İraqda ABŞ qüvvələrinə qarşı döyüşən yaraqlılara qoşulmuş və orada ABŞ qüvvələri tərəfindən bir neçə il həbsdə saxlanılmışdı. ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi koalisiya və yerli tərəfdaşları 2019-cu ildə İŞİD-i Suriyadakı son istehkamından çıxarmışdı.

Regional Dinamika və ABŞ-Suriya əlaqələrinin Perspektivləri

Əl-Şaraanın Vaşinqtona planlaşdırılan səfəri, ABŞ prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq müttəfiqlərini İsrail və HƏMAS arasında ötən ay atəşkəs və əsir mübadiləsi başladıqdan sonra regionda davamlı sülh qurmaq üçün fürsəti dəyərləndirməyə çağırdığı bir vaxta təsadüf edir. Bu razılaşma İsrailin Qəzzada iki illik müharibəsinə daimi son qoymağı hədəfləyir. Kövrək atəşkəs davam etsə də, vəziyyət hələ də gərgindir.

Suriya və İsrail arasında da danışıqlar davam edir. Dəməşq, İsrailin öz ərazisinə endirdiyi hava zərbələrinin dayandırılmasını və cənubi Suriyaya daxil olan İsrail qoşunlarının geri çəkilməsini təmin edəcək bir razılaşmaya nail olmağa ümid edir. Bütün bu danışıqlar fonunda, ABŞ-Suriya əlaqələrinin gələcək istiqaməti regionda yeni siyasi dəyişikliklərə zəmin yarada bilər.

24 saat