1867-ci ildə Ohayoda inşa edilən, 144 fut uzunluğundakı üç dirəkli “FJ King” yük yelkənlisi, 15 sentyabr 1886-cı ildə Escanabodan Çikaqoya dəmir filizi daşıyarkən şiddətli bir fırtınaya düşərək batdı. Üç metrlik nəhəng dalğalar gəminin gövdəsini parçaladı və arxa göyərtə evini söküb atdı. Kapitan William Griffin və ekipaj səhər saat 02:00 radələrində başqa bir gəmi tərəfindən xilas edilsə də, “FJ King” gölün dərinliklərinə qərq oldu.
Uzun illər boyu gəminin yeri ilə bağlı müxtəlif məlumatlar axtarışları çətinləşdirdi və “FJ King”ə “xəyalət gəmi” ləqəbini qazandırdı. Lakin Viskonsin Tarix Cəmiyyəti və Viskonsin Sualtı Arxeologiya Cəmiyyətinin dəstəklədiyi tədqiqatçı Brandon Baillodun rəhbərlik etdiyi komanda, nəhayət, bu sirri çözdü. Baillod, kapitanın verdiyi yer hesabatının fırtına səbəbiylə səhv ola biləcəyini düşünərək iki kvadrat mil yeni bir bölgəyə diqqət yetirdi. Yan taramalı radar skaneri nəticəsində, Bailey’s Harbor açıqlarında 40 metr uzunluğunda bir batıq aşkar edildi və axtarılan gəmi rəsmən təsdiqləndi.
SUALTI DÜNYASININ MİLYARDLAR DƏYƏRİNDƏKİ XƏZİNƏSİ
Baillod kəşf anını “Bunca ildən sonra onu həqiqətən tapdığımızı görmək inanılmaz idi, hamımız bir-birimizi çimdiklədik” sözləri ilə ifadə etdi. Michigan gölündəki bu kəşflə eyni dövrdə, dənizçilik tarixinin ən dəyərli itirilmiş xəzinə hekayəsi də nəticələndi. Kolumbiya sahillərindəki “San Jose” qalyonu, 16 milyard funt sterlinq (təxminən 21 milyard dollar) dəyərində qızıl, gümüş və zümrüd yüklü olduğu təxmin edilən kargosu ilə 300 ildən çoxdur okeanın dibində yatırdı. Bu möhtəşəm sualtı kəşflər böyük maraq doğurdu.
1708-ci ildə İspaniya Varislik Müharibəsi zamanı Perudan İspaniyaya xəzinə daşıyan qalyon, İngilis donanması ilə yaşanan qarşıdurma zamanı partlayaraq Karib dənizi sularına batdı. 2015-ci ildə aparılan sualtı dron kəşfi batığın ilk görüntülərini təmin etdi, lakin gəminin həqiqətən “San Jose” olub-olmadığı mübahisə mövzusu oldu. Kolumbiyalı akademiklər, yeni araşdırmalar nəticəsində batığın qəti şəkildə “San Jose”yə aid olduğunu açıqladılar və “Dəniz qəzalarının müqəddəs qaşığı” olaraq bilinən bu gəminin kimliyi rəsmən təsdiqləndi.
DƏNİZ TARİXİ YENİDƏN YAZILIR VƏ MİRAS MÜBAHİSƏLƏRİ
“FJ King”in tapılması, Böyük Göllərdəki ən davamlı dənizçilik sirlərindən birini həll edərkən, “San Jose” qalyonunun kimliyinin təsdiqlənməsi də beynəlxalq hüquqi mübarizəni yenidən alovlandırdı. Çünki qalyonun yüklü xəzinəsi, Kolumbiya, İspaniya və xəzinənin çıxarılmasına sponsor olan özəl şirkətlər arasında milyardlarla funt sterlinqlik bir mülkiyyət mübahisəsinə səbəb ola bilər.
Bu iki möhtəşəm gəmi qəzası kəşfi, dənizçilik tarixinə dair itirilmiş səhifələrin bağlandığını və sualtındakı sirlərin bir gün mütləq üzə çıxacağını bir daha sübut etdi.
Leave a Reply