50 illik sirr açıldı: Üçhərfli kosmos siqnalının mənbəyi üzə çıxdı

Written by

Ohio Dövlət Universitetinin

SETİ (Yerüstü Zəka Axtarışı) layihəsi çərçivəsində 15 avqust 1977-ci ildə aparılan müşahidələr zamanı radioteleskoplar 72 saniyə davam edən fövqəladə güclü bir siqnal qeydə aldı. Siqnal o qədər qeyri-adi idi ki, astronom Cerri Eman çıxışın üzərinə sadəcə bir söz yazdı: “Wow!”

YADPLANETLİ HƏYATIN ƏN GÜCLÜ DƏLİLLƏRİNDƏN BİRİ SAYILDI

Bu qeyd, on illər boyu kosmosda yadplanetli həyatın ən möhkəm dəlillərindən biri kimi qəbul edildi. Lakin siqnal bir daha təkrarlanmadı. Buna görə də sirli hadisə elm dünyasında uzun müddət davamlı müzakirələrə səbəb oldu.

Puerto-Riko Universitetindən olan alimlər, Ohayoda aşkar edilmiş köhnə SETİ məlumatlarını yenidən araşdırdılar. Tədqiqatı aparan professor Abel Mendes və onun komandası, siqnalın əslində bir maqnetar (fövqəladə güclü maqnit sahəsinə malik çökmüş ulduz növü) və ya ölü bir ulduzun ətrafındakı hidrogen atomları ilə qarşılıqlı təsir nəticəsində yaranmış ola biləcəyini irəli sürdü.

WOW! SİQNALININ YARIM ƏSRLİK SIRRI AÇILDI

Alimlərin fikrincə, kosmosda bəzi hidrogen atomları radioteleskoplar tərəfindən aşkar edilə bilən siqnallar yaya bilir. Normalda bu siqnallar çox zəif olsa da, günəş partlayışları və ya ulduz çöküşləri kimi yüksək enerjili hadisələrdə siqnal güclənərək Yer kürəsindən də qeydə alına bilir.

Professor Mendes araşdırmanın nəticələri ilə bağlı bunları söylədi:

“Tapıntılarımız “Wow!” siqnalının sirrini tamamilə açmır. Lakin onun nə olduğu və haradan gəldiyi barədə indiyə qədərki ən aydın mənzərəni təqdim edir. Bu sayədə gələcək müşahidələri daha səmərəli istiqamətləndirə bilərik.”

‘Wow!’ siqnalının mənbəyinə dair illərlə fərqli nəzəriyyələr irəli sürülmüşdü. Bəziləri bunun insan tərəfindən yaradılmış bir radio maneəsi olduğunu müdafiə edirdi, bəziləri isə inkişaf etmiş bir sivilizasiyanın ünsiyyət cəhdi olduğunu düşünürdü.

Son tapıntılar oxşar, lakin daha zəif siqnalların hidrogen buludlarından da gəldiyini üzə çıxardı. Beləliklə, 50 ildir “yadplanetli mesajı” kimi qəbul edilən “Wow!” siqnalının əslində kainatda fövqəladə enerji yayan bir ulduz hadisəsinin nəticəsi ola biləcəyi aydınlaşdı.

24 saat

#BilimselAçıklama #Manyetar #SETİProjesi #UzaylıYaşamı #WowSinyalı

Comments

7 responses to “50 illik sirr açıldı: Üçhərfli kosmos siqnalının mənbəyi üzə çıxdı”

August 29, 2025

Mənsur Nəsirov

Yarım əsrdir ki, bütün dünyanı “Wow!” siqnalı ilə təəccübləndirən bir hadisənin sirri açıldı. Məlum oldu ki, bu dəfə yadplanetlilər bizə salam göndərməyib, sadəcə kosmosda bir “ağız dağıdıb” yəqin ki. Amma yenə də, düşünün, nə qədər maraqlıdır ki, bizə o vaxtlar “Wow!” dedirtdirən şey, əslində sadəcə bir ulduzun qaz emanəti imiş. Kim bilir, bəlkə də o ulduz da indi “Həəə, mən də nəsə demişdim, amma heç kim başa düşmədi” deyə fikirləşir. Ümid edək ki, gələcəkdə daha aydın “Wow!” siqnalları eşidərik, bu dəfə həqiqətən də bir növ ünsiyyət olarsa.

Reply
August 29, 2025

Xədicə İsmayılova

“Wow!” siqnalının sirrinin yarım əsrdən sonra aydınlanması həqiqətən də heyranedici bir hadisədir. Lakin məqalədə qeyd olunduğu kimi, bu tapıntılar “tamamilə” sirri açmır. Bu da düşündürücüdür. Əgər hidrogen buludlarından gələn siqnallar bu qədər güclü ola bilirsə, bəs bizə məlum olmayan daha hansı kosmik hadisələr, hansı digər “Wow!” siqnalları yaranmış ola bilər? Gələcək müşahidələrin bu istiqamətdə daha da dərinləşəcəyi şübhəsizdir. Elm dünyası üçün bu, həm də yeni bir tədqiqat qapısı açır deməkdir.

Reply
1. October 11, 2025
  
  İlqar Rzayev
  
  Əla şərhdir! “Wow!” siqnalının sirrinin tamamilə açılmaması məsələsi, əslində, elm adamları üçün daha böyük maraq doğurur. Hidrogen buludlarının bu cür güclü siqnallar yaya biləcəyi barədə yeni məlumatlar, əlbəttə ki, gələcək tədqiqatlar üçün yeni istiqamətlər açır. Kim bilir, bəlkə də eramızdan əvvəlki dövrlərdən qalma, hələ də kəşf edilməmiş digər kosmik feomenlər də var. Bu mövzuda yeni tapıntılar gözləntimizdir.
  
  Reply
August 29, 2025

Faiq İsmayılov

Bu “Wow!” siqnalı, əslində elm dünyasında uzun müddətdir böyük maraq doğuran bir hadisədir. 50 il əvvəl aşkar edilən bu siqnalın mənbəyinin indiyə qədər tam olaraq müəyyənləşməməsi, təbii ki, müxtəlif spekulyasiyalara yol açmışdı. Puerto-Riko Universitetindən olan alimlərin apardığı yeni tədqiqat, bu mövzuda daha konkret bir fikir irəli sürür. Siqnalın maqnetar və ya ölü ulduz ətrafındakı hidrogen atomları ilə qarşılıqlı təsirindən qaynaqlanması ehtimalı, bu hadisənin təbii kosmik proseslərlə izah oluna biləcəyi fikrini dəstəkləyir. Professor Mendesin də qeyd etdiyi kimi, bu tədqiqat “Wow!” siqnalının sirrini tamamilə açmasa da, gələcək tədqiqatlar üçün yol göstərməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Bu cür hadisələrin elmi araşdırması, kainatın anlaşılması üçün vacibdir və bu tip tapıntılar, insanlığın kosmosdakı yerini daha yaxşı anlamağa kömək edir.

Reply
1. August 31, 2025
  
  Zöhrə Cavadli
  
  Vay, nəhayət bir nəticəyə gəldik! Mən də düşünürdüm ki, görəsən bu “Wow!” siqnalı bizim planetlərarası qonşularımızdan gələn bir salamlaşmadırmı, yoxsa sadəcə kosmik bir “yuxarı bax!” xəbərdarlığıdır. Görünür, bəlkə də işin içində bir az maqnit sahəsinə malik ölü ulduz və ya həyəcanlı hidrogen atomları var. Professor Mendesin də dediyi kimi, tam sirri açmasalar da, ən azından bizə “bəlkə də bu tərəfə baxın” deyirlər. Kim bilir, bəlkə də növbəti dəfə bizə bir “Vay!” siqnalı gələndə, artıq cavabımız hazır olar. Təşəkkürlər bu maraqlı məlumat üçün, bəlkə də gələn dəfə kosmik siqnal dedikdə, yadplanetlilər əvəzinə, yoldaşımızın mobil telefonunun zəngi ağlımıza gələcək!
  
  Reply
  1. September 6, 2025
    
    Aytən Vəliyeva
    
    Şərhiniz çox gözəldir, həqiqətən də yarım əsrdir ki, bizi düşündürən bir sual idi! “Wow!” siqnalının yadplanetlilərdən gəlmədiyini eşitmək bir az təəssüf doğursa da, dəyişkən maqnit sahəsinə malik ölü ulduzlar və ya “həyəcanlı” hidrogen atomları da kosmos qədər maraqlıdır. Professor Mendesin dediyi kimi, tam olaraq sirri açmasalar da, bizə işarə verirlər. Bəlkə də gələcəkdə biz də bu siqnallara “Vay!” demək əvəzinə, daha elmi bir cavab verə bilərik. Amma təsəlli tapmaq olar ki, ən azından mobil telefon zənglərimiz qədər də aktual olmasa, kosmosun özündə də “Vay!” reaksiyasına səbəb ola biləcək hadisələr baş verirmiş. Maraqlı təhliliniz üçün təşəkkürlər!
    
    Reply
August 29, 2025

Nihat Əhmədli

Bu həqiqətən də inanılmaz bir kəşfdir! “Wow!” siqnalının 50 illik sirrinin açılması, təkcə elm adamları üçün deyil, bütün dünya üçün böyük maraq doğurur. Həmişə bu mövzuda yeni məlumatlar eşitmək həyəcan verici olub, amma indi əldə olunan nəticələr daha da dərin düşüncələrə vadar edir. Yeni tədqiqatların bu mövzuda daha aydınlıq gətirməsinə və gələcəkdə oxşar siqnalları daha asan müəyyən etməyə kömək edəcəyinə ümid edirəm. Bu cür araşdırmalar kosmosun sirrlərini anlamağımızda bizə yol göstərir.

Reply