İranın Ali Rəhbəri Xamenei Sirli Şəkildə Yoxa Çıxdı: ABŞ-İran Danışıqları Ləğv Edildi, Nüvə Obyektlərinə Zərbə Endirildi
İranın “ali rəhbəri” Ayətullah Əli Xameneinin ötən həftə Türkiyədə ABŞ ilə potensial danışıqlara gəlmədiyi və daha sonra ABŞ hərbi qüvvələri tərəfindən İranın nüvə obyektləri bombalanarkən gizləndiyi bildirilir. Bu hadisələr bölgədəki gərginliyi daha da artırıb və diplomatik səylərin çıxılmaz vəziyyətə düşməsinə səbəb olub.
Danışıq Cəhdləri və ABŞ Təklifi
Məlumata görə, ABŞ prezidenti Donald Tramp ötən həftə İstanbulda ABŞ və İran rəsmiləri arasında yüksək səviyyəli danışıqları koordinasiya etmək üçün Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla əməkdaşlıq edib. Tramp Ərdoğana vitse-prezident JD Vens və Ağ Evin xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoffu göndərə biləcəyini deyib. Hətta o, İsrail-İran müharibəsinə diplomatik həll yolu tapmaq və nüvə sazişi üzrə İran prezidenti Məsud Pezeşkianla görüşmək üçün Türkiyəyə şəxsən gəlməyi də təklif edib. “Axios” nəşri üç ABŞ rəsmisinə və məsələ ilə birbaşa tanış olan bir mənbəyə istinadən belə məlumat yayıb. Ağ Ev rəsmisi “Axios”a bildirib ki, Trampın Ərdoğanla danışmasından saatlar əvvəl İranın arxa kanallarından danışıq istəyinə dair “siqnallar” alınıb.
Xameneinin Gözlənilməz Yoxa Çıxması
Prezident Ərdoğan və Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın Trampın təklifini Pezeşkian və İranın xarici işlər naziri Abbas Araqçiyə çatdırdığı bildirilir. Pezeşkian və Araqçi daha sonra Xameneinin razılığını almaq üçün onunla əlaqə saxlamağa çalışıblar, lakin saatlar ərzində ona çata bilməyiblər. Mənbələr “Axios”a bildiriblər ki, iranlılar Türkiyə rəsmilərinə Xameneidən görüşə razılıq ala bilmədiklərini söyləyiblər. Türkiyə tərəfi isə ABŞ-a danışıqların ləğv olunduğunu bildirib. Beləliklə, potensial danışıqlar baş tutmayıb.
Nüvə Obyektlərinə Zərbələr və Trampın Xəbərdarlığı
“New York Times” qəzetinin məlumatına görə, Ayətullah Əli Xamenei sui-qəsd narahatlıqları səbəbindən bunkerə sığınıb və komandirləri ilə bütün elektron əlaqələrini dayandırıb. O, əmrləri yalnız etibarlı köməkçisi vasitəsilə ötürür. Prezident Tramp şənbə gecəsi Ağ Evdən etdiyi çıxışda ABŞ hərbi qüvvələrinin İran rejiminin Fordo, Natanz və İsfahan adlı üç əsas nüvə obyektinə “çox uğurlu dəqiq zərbələr” endirdiyini bəyan edib. Günlər əvvəl isə o, ABŞ-ın Xameneinin harada olduğunu bildiyini qeyd edib. “Biz sözdə ‘Ali Rəhbər’in harada gizləndiyini dəqiq bilirik”, – Tramp ötən həftənin əvvəlində yazıb. – “O, asan hədəfdir, amma orada təhlükəsizdir – biz onu aradan qaldırmayacağıq (öldürməyəcəyik!), ən azından hələlik. Amma mülki şəxslərə və ya Amerika əsgərlərinə raket atılmasını istəmirik. Səbrimiz tükənmək üzrədir. Bu məsələyə diqqətiniz üçün təşəkkür edirik!” Sosial mediada aktiv olan və tez-tez “X” platformasında paylaşımlar edən İran lideri ABŞ zərbələrindən bəri səssiz qalıb.
Ekspert Rəyi və Gələcək Perspektivlər
İran üzrə ekspert və “The Foreign Desk” nəşrinin baş redaktoru Liza Daftari “Fox News Digital”a verdiyi açıqlamada, Xameneinin bu məsələyə qarışması belə, İranın diplomatiyaya səmimi yanaşmayacağını bildirib. Daftari qeyd edib ki, “Diplomatiya İran kimi bir rejim ilə heç vaxt işləməyəcəkdi – bütün ideologiyası ‘Amerikaya Ölüm’ və ‘İsrailə Ölüm’ üzərində qurulmuş bir rejimdir.” Daftari əlavə edib ki, “Tramp arxa kanal diplomatiyası da daxil olmaqla hər yolu araşdırdı, lakin Ali Rəhbər yoxa çıxanda, hər zaman bildiyimiz şey təsdiqləndi: bu, dialoqda maraqlı olmayan ikiüzlü, qatil bir rejimdir.”
Bir cavab yazın