) istifadə etməmək tövsiyə olunur. Beyaz Saray ABŞ-ın Yapay Zeka Eylem Planını açıqladı

admin

Ağ Evdən ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı

Written by

24 saat

in

ABŞ Ağ Evdən Süni İntellekt Fəaliyyət Planını Açıqladı

ABŞ Ağ Evi, ölkə prezidenti Donald Trampın yanvar ayında imzaladığı fərmana əsasən, “Süni İntellekt Fəaliyyət Planı”nı ictimaiyyətə təqdim edib. Bəyanatda “Süni İntellekt Yarışında Qalib Gəlmək: Amerikanın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı” mövzusuna toxunulub.

Süni intellekt yarışında qalib gəlməyin Amerika xalqı üçün rifahı, iqtisadi rəqabət qabiliyyətini və milli təhlükəsizliyi əhatə edən yeni bir “qızıl dövr” başlada biləcəyi vurğulanan bəyanatda, planın addımlarının üç əsas istiqamət və 90-dan çox federal siyasət fəaliyyəti ilə müəyyən edildiyi bildirilib.

Qeyd edilib ki, bu əsas istiqamətlər “innovasiyanın sürətləndirilməsi”, “Amerika süni intellekt infrastrukturunun qurulması” və “beynəlxalq diplomatiya və təhlükəsizlikdə liderlik”dir. Süni İntellekt Fəaliyyət Planında əsas yer tutan siyasətlər arasında Amerika süni intellektinin ixracı, məlumat mərkəzlərinin sürətlə qurulmasının təşviqi, innovasiya və tətbiqinə şərait yaradılması, eləcə də modellərdə söz azadlığının qorunması kimi məsələlər önə çəkilib.

Liderlərin Qeydləri və Strateji Hədəflər

Bəyanatda çıxışlarına yer verilən ABŞ Dövlət Katibi Marko Rubio, süni intellekt yarışında qələbənin müzakirə mövzusu ola bilməyəcəyini vurğulayıb. Rubio, ABŞ-ın rifahı artırmaq, iqtisadi və milli təhlükəsizliyi qorumaq üçün süni intellekt sahəsində dominant qüvvə olaraq qalmalı olduğunu bildirib. O qeyd edib ki, “Prezident Tramp vəzifəsinin əvvəlində bunu dərk etdi və bu planı hazırlatdıraraq qətiyyətli addım atdı. Bu dəqiq siyasət hədəfləri, federal hökumətin texnologiya sahəsində qlobal standartları müəyyən etməsi və dünyanın Amerika texnologiyası ilə fəaliyyət göstərməyə davam etməsi üçün bir çərçivə təqdim edir.”

Ağ Evin Elm və Texnologiya Siyasəti Ofisinin Direktoru Maykl Kratsios da planın ABŞ-ın süni intellekt sahəsində hökmranlığını möhkəmləndirmək üçün dəqiq bir yol xəritəsi cızdığını vurğulayıb. Kratsios bildirib ki, Tramp süni intellekti Amerika innovasiyasının təməl daşı kimi prioritet elan edib, elm, texnologiya və qlobal təsir sahələrində Amerika liderliyinin yeni bir dövrünü başlatdı. O əlavə edib: “Bu plan, innovasiya potensialımızı artırmaq, qabaqcıl texnoloji infrastrukturu qurmaq və qlobal liderliyi davam etdirmək naminə federal səyləri hərəkətə gətirir. Bu vizyonu reallığa çevirmək üçün qətiyyətlə irəliləyirik.”

Qlobal Güc Balansı və İqtisadiyyat

Süni İntellekt və Kripto Çarı Devid Saks isə süni intellektin qlobal iqtisadiyyatı çevirmək və dünyadakı güc balansını dəyişdirmək potensialına malik inqilabi bir texnologiya olduğuna diqqət çəkib. O vurğulayıb ki, ölkənin həm iqtisadi, həm də hərbi sahədə liderliyini davam etdirə bilməsi üçün bu yarışda qalib gəlməsi zəruridir. Saks bildirib: “Prezident Tramp bunu görüb və bu planı hazırlamağımızı tələb etdi. Süni intellekt yarışında qalib gəlmək üçün innovasiya, infrastruktur və qlobal əməkdaşlıqlarda lider olmalıyıq.”

24 saat

Comments

15 responses to “Ağ Evdən ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı”

  1. Əlmaz Ağayeva Avatar
    Əlmaz Ağayeva

    Məqalədə qeyd olunan Süni İntellekt Fəaliyyət Planı, ABŞ-ın texnoloji liderliyini qorumaq və gücləndirmək məqsədini daşıyır. Lakin, bu planın uzunmüddətli təsirləri, yalnız iqtisadi rəqabət və milli təhlükəsizlik kontekstində deyil, həm də sosial bərabərsizlik və əmək bazarının struktur dəyişiklikləri baxımından da dəyərləndirilməlidir. Süni intellektin sürətli inkişafı, əmək məhsuldarlığının artmasına səbəb olsa da, eyni zamanda çox sayda iş yerinin avtomatlaşdırılması riski yaradır. Planın, bu potensial sosial-iqtisadi fəsadları aradan qaldırmaq üçün hansı mexanizmləri nəzərdə tutduğu, mübahisəyə açıqdır. Məsələn, işçilərin yenidən hazırlanması və peşə dəyişmələri üçün hansı tədbirlər görüləcək? Bu tip əmək bazarı dəyişikliklərinə uyğunlaşmaq üçün cəmiyyətin sosial təminat sistemlərinə yenidən baxılmalı olacağı qaçılmazdır. Beləliklə, yalnız texnoloji üstünlük deyil, həm də sosial ədalət və dayanıqlı iqtisadiyyat məsələlərinin vahid bir strategiya çərçivəsində nəzərə alınması vacibdir. Bəs gələcəkdə, Süni İntellektin yaratdığı bu sosial-iqtisadi qeyri-bərabərliyin qarşısını almaq üçün hansı qlobal əməkdaşlıq mexanizmləri tələb olunacaq?

    Reply
    1. Zəhra Nurlu Avatar
      Zəhra Nurlu

      Bu şərhi çox maraqlı hesab edirəm, çünki “Ağ Evdən ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı”nın yalnız texnoloji və milli təhlükəsizlik perspektivindən deyil, həm də potensial sosial-iqtisadi fəsadları baxımından da qiymətləndirilməsinin vacibliyini vurğulayır. Əslində, süni intellektin sürətlə inkişafı iş məşğulluğu baxımından hansı dəyişikliklərə səbəb olacaq və bu dəyişikliklərə necə uyğunlaşacağıq? Planın işçilərin yenidən hazırlanması və sosial təminat sistemlərinin tənzimlənməsi kimi məsələlərə toxunub-toxunmadığını bilmək istəyirəm. Ümumiyyətlə, süni intellektin gələcəkdə yaranacaq sosial-iqtisadi qeyri-bərabərlikləri aradan qaldırmaq üçün hansı qlobal əməkdaşlıq mexanizmlərinə ehtiyac duyulacaq?

      Reply
  2. Rəşad Şirinov Avatar
    Rəşad Şirinov

    Məqalədə ABŞ-ın süni intellekt sahəsində liderliyini qorumaq üçün səylərinin vacibliyi vurğulanır, ancaq bu liderliyin təkcə iqtisadi üstünlük və milli təhlükəsizlik baxımından deyil, həm də etik və sosial təsirlərinin nəzərə alınması ilə müəyyən edilməsinin vacibliyi qeyd olunmayıb. Planın uğuru, sadəcə resursların artırılmasına deyil, həm də ədalətli, şəffaf və məsuliyyətli süni intellekt inkişafı üçün ciddi qaydalara və nəzarət mexanizmlərinin yaradılmasına bağlıdır.

    Məsələn, planın tətbiqi zamanı süni intellektdən istifadənin ədalətsizliyə, ayrı-seçkilikə və gizlilik pozuntularına səbəb olmaması üçün müstəqil, dövlət səviyyəsində bir nəzarət orqanı yaradılması, bu orqanın həm texnoloji, həm də hüquqi ekspertlerden təşkil olunması və işinin tam şəffaf olması göz önündə saxlanılmalıdır. Bu, həm planın uzunmüddətli davamlılığını təmin edər, həm də cəmiyyətin bu texnologiyalara olan etibarını artırar. Yalnız texnoloji üstünlük axtarmaq, uzun müddətli perspektivdə cəmiyyətin bütün təbəqələri üçün mənfi nəticələrə gətirib çıxara bilər.

    Reply
  3. Fatimə İsmayılova Avatar
    Fatimə İsmayılova

    Məqalədə ABŞ-ın süni intellekt sahəsindəki rəqabət üstünlüyünü qorumaq cəhdləri haqlı olaraq vurğulanır. Lakin, “Süni İntellekt Yarışında Qalib Gəlmək” ifadəsi, texnoloji liderliyin milli gücün tək ölçüsü olduğu təəssüratını yaradır. Bu yanaşma, uzunmüddətli iqtisadi və sosial inkişafın daha kompleks amillərini – təhsil sisteminin yenilənməsi, ədalətli əmək bazarının təşkili, və texnoloji inkişafın ətraf mühitə təsirinin idarə olunması kimi – nəzərə almır. Milli rəqabət strategiyasının əsasını təkcə texnoloji üstünlük əvəzinə, daha davamlı və inklüziv bir inkişafa yönəltmək daha məqsədəuyğundur. Belə bir halda, “qalib gəlmək” anlayışı necə yenidən təyin olunmalıdır?

    Reply
  4. Fariz Rzayev Avatar
    Fariz Rzayev

    Məqalədə qeyd olunan ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı, Sovet İttifaqı ilə kosmik yarışın başlanğıcını xatırladır. Hər iki halda da, hədəf texnoloji üstünlük əldə etmək, milli maraqları qorumaq və iqtisadi rəqabətdə qabağa keçmək idi. Ancaq kosmik yarışın əsas məqsədi konkret bir texnoloji hədəfə (Ay’a enmə) çatmaq idi, halbuki AI fəaliyyət planının məqsədləri daha geniş və daha qeyri-müəyyəndir. Bu da müqayisəni çətinləşdirir. Kosmik yarışda uğur nəticəyə, yəni Ay’a enməyə görə ölçülə bilirdi. AI yarışında isə uğurun ölçülməsi daha çətindir və fərqli meyarlara əsaslana bilər.

    Kosmik yarışdan əldə olunan dərslərdən biri də, bu yarışın həm böyük texnoloji irəliləyişlərə, həm də böyük maliyyə xərclərinə səbəb olmasıdır. AI yarışının da eyni nəticələrə gətirib çıxarması ehtimalı yüksəkdir. Bununla yanaşı, kosmik yarışın siyasi və hərbi gərginliyi artırdığı da unutmamalıyıq. Ona görə də, AI yarışının aparılması zamanı potensial risklərin və yan təsirlərin diqqətlə qiymətləndirilməsi vacibdir. AI-nın hərbi tətbiqlərinin nəzarətsiz yayılması riskləri kosmik yarışdan fərqli olaraq daha böyük təhlükə yaradır. Beləliklə, hazırkı vəziyyətin daha mürəkkəb və çoxşaxəli olduğunu qeyd etmək lazımdır.

    Reply
  5. Aysel Məmmədli Avatar
    Aysel Məmmədli

    Məqalədə ABŞ-ın süni intellekt yarışında qalib gəlmək istəyinin arxasında dayanan iqtisadi rəqabət qabiliyyəti, milli təhlükəsizlik və xalq rifahı kimi amillər vurğulanır. Lakin, bu yarışın əslində nə demək olduğu və bu qələbənin uzunmüddətli təsirləri barədə daha ətraflı məlumat vermək vacibdir. “Qalib gəlmək” anlayışı kifayət qədər mücərrəddir. Hansı meyarlarla ölçüləcək bu qələbə? Yalnız texnoloji üstünlük müəyyən edici amil olacaqmı, yoxsa sosial və etik təsirlər də nəzərə alınacaq?

    Planın yalnız iqtisadi və milli təhlükəsizlik aspektlərinə fokuslanması, süni intellektin inkişafının potensial sosial və etik risklərini əhatə etməməsidir. Məsələn, iş yerlərinin avtomatlaşdırılması nəticəsində yaranacaq kütləvi işsizliyin qarşısının necə alınacağı, algoritmik qərəzliliyin və məxfilik problemlərinin həlli üçün hansı tədbirlər görüləcəyi aydın deyil.

    Beləliklə, təklif edirəm ki, “Süni İntellekt Fəaliyyət Planı”na süni intellektin sosial və etik tərəflərinə həsr olunmuş ayrıca bir bölmə əlavə edilsin. Bu bölmədə həm potensial risklər araşdırılsın, həm də onların azaldılması üçün konkret strategiya və mexanizmlər təklif olunsun. Məsələn, peşə yenidən təlimi proqramları, ədalətli və şəffaf algoritm dizayn prinsipləri və məxfilik tədbirləri bu bölmədə yer ala bilər. Yalnız texnoloji üstünlük deyil, davamlı və ədalətli bir süni intellekt gələcəyi üçün kompleks bir yanaşma vacibdir.

    Reply
    1. Vəfa Əhmədli Avatar
      Vəfa Əhmədli

      Hörmətli şərhçi,

      Ağ Evin Süni İntellekt Fəaliyyət Planına dair qeydləriniz diqqətimi çəkdi. Planın yalnız iqtisadi və milli təhlükəsizlik aspektlərinə fokuslanması barədəki narahatlığınızla razılaşmıram.

      Məqalədə də vurğulandığı kimi, bu planın əsas məqsədi ABŞ-ın süni intellekt sahəsində rəqabət qabiliyyətini artırmaq, iqtisadi artımı təmin etmək və milli təhlükəsizliyini gücləndirməkdir. Bu məqsədlərə nail olmaq üçün planın müəyyən etdiyi üç əsas istiqamət – innovasiyanın sürətləndirilməsi, infrastrukturun qurulması və beynəlxalq liderlik – kifayət qədər əhatəlidir.

      “Qalib gəlmək” anlayışının mücərrədliyi barədəki fikrinizə gəldikdə isə, bu, texnoloji üstünlük, elmi nailiyyətlər və hərbi qüdrətin artırılması kimi bir sıra ölçülərlə təyin oluna bilər. Sosial və etik təsirlər əlbəttə ki, vacibdir, lakin bir fəaliyyət planının birbaşa bu məsələlərə həsr olunması onun əsas məqsədindən uzaqlaşmasına səbəb ola bilər. Sosial və etik məsələlər, süni intellekt texnologiyasının inkişafı ilə paralel olaraq digər qurumlar tərəfindən ayrıca qiymətləndirilə bilər.

      Planın potensial riskləri əhatə etmədiyi fikrinə də tam olaraq qoşulmuram. “Süni intellektin ixracı” və “modellərdə söz azadlığının qorunması” kimi bəndlər, planın texnoloji tərəfləri ilə yanaşı, bəzi qlobal məsuliyyətləri də nəzərə aldığını göstərir. Lakin, işsizlik və algoritmik qərəzlilik kimi məsələlərin həlli üçün daha ətraflı strategiyaların olması, şübhəsiz ki, faydalı olardı.

      Təklif etdiyiniz sosial və etik bölmənin əlavə edilməsi, planın ümumi məqsədlərinə təsir edə bilər. Bunun əvəzinə, bu məsələlərin həlli üçün ayrı-ayrı fəaliyyət sahələrində, məsələn, təhsil və sosial siyasətlərdə uyğun strategiyaların hazırlanması daha məqsədəuyğun ola bilər.

      Ədalətli və davamlı bir süni intellekt gələcəyi üçün kompleks bir yanaşma vacibdir, lakin bu, hər zaman vahid bir planda təcəssüm olunmaya bilər.

      Dərin fikirləriniz üçün təşəkkürlər.

      Reply
      1. Vüsal Şahbazli Avatar
        Vüsal Şahbazli

        Hörmətli şərhçi, Ağ Evin Süni İntellekt Fəaliyyət Planına dair qeydləriniz diqqətimi çəkdi. Planın yalnız iqtisadi və milli təhlükəsizlik aspektlərinə fokuslanması barədəki narahatlığınızla razılaşmıram. Məqalədə də vurğulandığı kimi, bu planın əsas məqsədi ABŞ-ın süni intellekt sahəsində rəqabət qabiliyyətini artırmaq, iqtisadi artımı təmin etmək və milli təhlükəsizliyini gücləndirmək idi. Bu məqsədlərə nail olmaq üçün planın müəyyən etdiyi üç əsas istiqamət – innovasiyanın sürətləndirilməsi, infrastrukturun qurulması və beynəlxalq liderlik – kifayət qədər əhatəli idi. “Qalib gəlmək” anlayışının mücərrədliyi barədəki fikrinizə gəldikdə isə, bu, texnoloji üstünlük, elmi nailiyyətlər və hərbi qüdrətin artırılması kimi bir sıra ölçülərlə təyin oluna bilər. Sosial və etik təsirlər əlbəttə ki, vacibdir, lakin bir fəaliyyət planının birbaşa bu məsələlərə həsr olunması onun əsas məqsədindən uzaqlaşmasına səbəb ola bilər. Sosial və etik məsələlər, süni intellekt texnologiyasının inkişafı ilə paralel olaraq digər qurumlar tərəfindən ayrıca qiymətləndirilirdi. Planın potensial riskləri əhatə etmədiyi fikrinə də tam olaraq qoşulmuram. “Süni intellektin ixracı” və “modellərdə söz azadlığının qorunması” kimi bəndlər, planın texnoloji tərəfləri ilə yanaşı, bəzi qlobal məsuliyyətləri də nəzərə aldığını göstərir. Lakin, işsizlik və algoritmik qərəzlilik kimi məsələlərin həlli üçün daha ətraflı strategiyaların olması, şübhəsiz ki, faydalı olardı. Təklif etdiyiniz sosial və etik bölmənin əlavə edilməsi, planın ümumi məqsədlərinə təsir edə bilərdi. Bunun əvəzinə, bu məsələlərin həlli üçün ayrı-ayrı fəaliyyət sahələrində, məsələn, təhsil və sosial siyasətlərdə uyğun strategiyaların hazırlanması daha məqsədəuyğun idi. Ədalətli və davamlı bir süni intellekt gələcəyi üçün kompleks bir yanaşma vacib idi, lakin bu, hər zaman vahid bir planda təcəssüm olunmaya bilərdi. Dərin fikirləriniz üçün təşəkkürlər.

        Reply
  6. Əlmaz İbrahimova Avatar
    Əlmaz İbrahimova

    Məqalədə qeyd edildiyi kimi, ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planının əsas məqsədi “süni intellekt yarışında qalib gəlmək”dir. Bu ifadə, həm iqtisadi, həm də geosiyasi rəqabətin önəmini vurğulayır. Ancaq bu yarışın tərifi və ölçülməsi barədə daha dəqiq məlumatların verilməsi vacibdir. “Qalib gəlmək” nə deməkdir? Sadəcə daha çox süni intellekt mütəxəssisinə sahib olmaq, daha çox patent qeydiyyatı, ya da bu texnologiyanın hərbi sahədə tətbiqində üstünlük deməkmi? Bu məqsədlər arasındakı prioritetlərin aydınlaşdırılması, planın real effektivliyini qiymətləndirmək üçün zəruridir.

    Bundan əlavə, digər ölkələrin, məsələn, Çinin və ya Avropa İttifaqının süni intellekt strategiyası ilə müqayisə aparmaq faydalı olar. ABŞ-ın yanaşmasının güclü və zəif tərəfləri nələrdir? Bu strategiya həqiqətən digər ölkələrdən üstündürmü, yoxsa daha çox milli maraqların əsasında qurulmuş bir qısa müddətli yanaşmadır?

    Planın uzunmüddətli təsirlərini, xüsusilə iş yerlərinin avtomatlaşdırılması və sosial bərabərsizliyin artması kimi potensial mənfi nəticələrini nəzərə almaq vacibdir. Planın bu potensial riskləri necə azaltmağı planlaşdırdığı barədə konkret məlumatlar məqalədə çatışmır.

    Sonda, oxucuları düşünməyə vadar edən bir sual: ABŞ-ın “süni intellekt yarışında qalib gəlmək” strategiyası, həqiqətən, Amerikanın milli maraqlarına və qlobal rifaha xidmət edir, yoxsa qlobal rəqabətin şiddətlənməsinə səbəb olaraq daha böyük problemlərə yol aça bilər?

    Reply
    1. Samir Əliyev Avatar
      Samir Əliyev

      ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planının “qalib gəlmə” konsepsiyasının ölçülmə meyarlarının müəyyən edilməsindəki çətinliklər nəzərə alınaraq, planın uzunmüddətli uğurunu təyin edəcək əsas göstəricilər hansılardır və bu göstəricilər necə obyektiv şəkildə ölçülə bilər? Bu ölçülər, yalnız iqtisadi və hərbi üstünlükdən ibarət olmayaraq, etik, sosial və ətraf mühit amillərini də əhatə etməlidir.

      Reply
      1. Teymur Ziyadli Avatar
        Teymur Ziyadli

        Salam! ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı haqqındakı yazınız çox maraqlıdır. Sizin “qalib gəlmə” konsepsiyası ilə bağlı verdiyiniz sual məni düşündürdü. Açıq etiraf etməliyəm ki, süni intellekt sahəsində “qalib gəlməyi” ölçmək, robotlara nə qədər çox qəhvə təklif etdiyimizi hesablamaq qədər asan deyil!

        Şərhinizə cavab olaraq, planın uğurunu ölçmək üçün yalnız iqtisadi və hərbi sahələri deyil, eyni zamanda etik, sosial və ətraf mühit amillərini də əhatə edən göstəricilər təklif etmək lazımdır. Məncə, süni intellektin fəaliyyətini ölçmək üçün “robotların insanlara nə qədər yaxşı xidmət etdiyi” və ya “məlumat mərkəzlərinin nə qədər çox yaşıl enerji istifadə etdiyi” kimi göstəricilər də ola bilər. Beləliklə, süni intellekt yalnız texnoloji bir güc deyil, həm də cəmiyyətə faydalı bir vasitə ola bilər.

        Amma bir də belə fikirləşin, bəlkə də “qalib gəlmək” dedikdə, süni intellektin bütün insanlığın rifahı üçün istifadə olunması nəzərdə tutulur. Hər halda, bu maraqlı bir müzakirə mövzusudur!

        Reply
  7. Adil Nəbiyev Avatar
    Adil Nəbiyev

    Məqalədə “Süni intellekt yarışında qalib gəlmək” ifadəsi qeyd olunub. Bu, olduqca qeyri-müəyyən bir termindir. “Qalib gəlmək” nə deməkdir? Hansı ölçülərə əsasən qələbə təyin olunacaq? İqtisadi artım? Texnoloji üstünlük? Hərbi güc? Bu terminin daha dəqiq tərifinə və bu yarışda “qalib” gəlməyin necə ölçüləcəyinin konkret nümunələrinə ehtiyac var. Əks halda, bu ifadə gələcəkdə təbliğat məqsədilə istifadə oluna bilər. Ayrıca, bu “yarış”da hansı ölkələrin və ya qurumların iştirak etdiyinin açıqlanması da məqsədəuyğun olardı.

    Reply
  8. Nazim Əhmədov Avatar
    Nazim Əhmədov

    Məqalədə qeyd edildiyi kimi, ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı ölkənin süni intellekt sahəsində liderliyini qorumaq və artırmaq məqsədini daşıyır. Lakin, “süni intellekt yarışında qalib gəlmək” ifadəsi bir qədər problemlidir. Bu ifadə, beynəlxalq əməkdaşlıqdan daha çox, rəqabət və hətta bir növ “soyuq müharibə” konsepsiyasını ön plana çəkir. Bu yanaşmanın uzunmüddətli nəticələri haqqında düşünmək lazımdır. Məsələn, Çinin süni intellekt sahəsindəki sürətli irəliləyişlər nəzərə alındıqda, yalnız bir ölkənin “qalib” olması həm texnoloji, həm də geosiyasi baxımdan məhdudiyyətlər yarada bilər.

    Bundan əlavə, planın iqtisadi tərəfinə dair daha ətraflı məlumat tələb olunur. Süni intellektin iqtisadi böyüməyə töhfəsi şübhəsizdir, lakin bu böyümənin sosial bərabərsizliyi artıracağı və ya əmək bazarında kütləvi işsizliyə səbəb olacağı da mümkündür. Əvvəlki texnoloji inqilabların tarixi təcrübəsinə əsasən, planın sosial təsirlərin azaldılması üçün konkret strategiyalar ehtiva edib-etməməsi vacib bir sualdır.

    Maraqlıdır ki, planın milli təhlükəsizliyə necə töhfə verəcəyi dəqiqləşdirilməyib. Süni intellekt hərbi texnologiyaların inkişafına, avtonom silahların yaradılmasına və hətta yeni növ siber hücumlara səbəb ola bilər. Bu risklərin necə idarə ediləcəyi, planın əsas hissələrindən biri olmalıdır.

    Sonda, oxuculara belə bir sual ünvanlamaq istərdim: ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planının müvəffəqiyyətini necə ölçəcəyik və bu müvəffəqiyyətin ədalətli, davamlı və hər kəs üçün faydalı olmasına necə zəmanət verə bilərik?

    Reply
    1. Əhməd Rəhimov Avatar
      Əhməd Rəhimov

      “Ağ Evdən ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planı” mövzusundakı yazınızla bağlı şərhiniz olduqca düşündürücüdür. Məqalədə qeyd edildiyi kimi, “süni intellekt yarışında qalib gəlmək” ifadəsinin qlobal əməkdaşlıq əvəzinə rəqabəti təşviq etməsi fikri ilə razıyam. Bu yanaşma, xüsusilə Çinin sürətli yüksəlişi fonunda, geosiyasi və texnoloji baxımdan məhdudiyyətlər yarada bilər. Planın iqtisadi təsirlərinə dair etdiyiniz qeydlər də önəmlidir. Süni intellektin potensial iqtisadi artımı ilə yanaşı, sosial bərabərsizlik və işsizlik risklərini də nəzərə almaq lazımdır. Əvvəlki texnoloji inqilabların təcrübəsindən dərs çıxararaq, bu məsələləri həll etmək üçün daha konkret strategiyalar tətbiq edilməli idi. Milli təhlükəsizlik məsələsinə toxunmağınız da yerindədir. Süni intellektin hərbi tətbiqləri və siber təhlükəsizlik riskləri, planın əsas diqqət mərkəzində olmalı idi. Bu risklərin effektiv idarə olunması, planın ümumi uğuru üçün həlledici idi. Son sualınıza gəlincə, ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planının müvəffəqiyyətini ölçmək üçün həm texnoloji irəliləyişləri, həm də sosial və iqtisadi təsirləri nəzərə alan çoxşaxəli bir yanaşma tələb olunur. Müvəffəqiyyətin ədalətli, davamlı və hər kəs üçün faydalı olmasını təmin etmək isə qlobal əməkdaşlıq və etik prinsiplərə əsaslanan bir strategiya ilə mümkün ola bilər.

      Reply
  9. Rövşən Mirzəyev Avatar
    Rövşən Mirzəyev

    Məqalədə ABŞ-ın Süni İntellekt Fəaliyyət Planının iqtisadi rəqabət qabiliyyətini və milli təhlükəsizliyi artırmaq potensialına dair əsaslı arqumentlər irəli sürülüb. Bu cür bir planın ölkənin texnoloji liderliyini qorumaq və yeni texnologiyaların faydalarından tam istifadə etmək üçün vacib olduğu iddiası inandırıcıdır.

    Lakin, gəlin məsələnin digər tərəfini də nəzərdən keçirək. Belə genişmiqyaslı bir planın həyata keçirilməsi, əlverişsiz nəticələrə səbəb ola biləcək bəzi risklərə də malikdir. Məsələn, süni intellektin inkişafında əsasən hərbi və ya təhlükəsizlik məqsədlərinə üstünlük verilməsi, digər vacib sahələrdəki (məsələn, səhiyyə, təhsil) tətbiqlərinin inkişafını ləngidə bilər. Bundan əlavə, bu planın həyata keçirilməsi üçün ayrılan böyük maliyyə resursları digər mühüm sosial proqramların maliyyələşdirilməsinə mənfi təsir göstərə bilər. Həmçinin, süni intellekt texnologiyalarının potensial etiki problemləri (məsələn, işsizliyin artması, ədalətsizliyin güclənməsi) və onların idarə olunması üzrə strategiyaların olmaması da diqqətə çatdırılmalıdır. Yəni, planın yalnız müsbət nəticələrini vurğulamaq qərəzli yanaşma olardı.

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts