Balıqlar üzə çıxır, asanlıqla ovlanır: Kəndlilər qədim ov üsulundan əl çəkmir

Dünyanın bəzi kəndlərində balıqçılıq təkcə tor atmaq və ya qarmaqla gözləməkdən ibarət deyil. Cənub-Şərqi Asiyadan Mərkəzi Afrikaya, hətta Türkiyənin bəzi sahil kəndlərinə qədər yayılmış qədim bir metod yenidən populyarlıq qazanır: təbiətin öz dövrünü istifadə edərək balıq tutmaq.

Cənubi Myanmardakı İnle gölünün sakinləri əsrlərdir ki, su bitkilərinin köklərinə yerləşdirdikləri fermentasiya qarışıqları ilə balıqları özlərinə cəlb edirlər. Bu qarışıq suda təbii istilik və qoxu yayır; balıqlar isə bunu qida mənbəyi hesab edərək kütləvi şəkildə toplaşırlar. Kəndlilər sadəcə dayaz sularda torlarını sərir… bir neçə dəqiqə ərzində isə kilolarla balıq tuturlar.

BALIQÇILARIN NƏSƏ ETMƏSİNƏ EHTİYAC YOXDUR

Oxşar bir təbii balıqçılıq üsulu Afrikanın Malavi gölü ətrafında da tətbiq olunur. Burada kəndlilər gecələr bambu məşəlləri ilə su səthini işıqlandırırlar. İşığa gələn planktonlar, ardınca kiçik balıqları; kiçik balıqlar da böyük ovları cəlb edir. Yəni, kəndlilər sadəcə işığı yandırır, qalanını təbiət həll edir.

Türkiyədə isə Hatay və Adana ətrafındakı bəzi kəndlilər oxşar yolla zeytun posasından hazırlanan qarışıqları axar sulara buraxırlar. Bu qarışıq suda qısa müddətli “qoxu pərdəsi” yaradır. Balıqlar maraqla yaxınlaşır və bu zaman qurulan torlara düşürlər.

MÜASİR TEXNOLOGİYADAN DAHA SƏMƏRƏLİ VƏ DAYANIQLI BALIQÇILIQ

Mütəxəssislərin fikrincə, bu üsullar yalnız zahmətsiz deyil, həm də təbiətə zərər verməyən ən dayanıqlı balıqçılıq texnikaları sırasındadır. Çünki kimyəvi yem istifadə edilmir, motor səs-küyü ilə ekosistem pozulmur və suyun tarazlığı qorunur.

Oksford Universitetindən dəniz bioloqu Dr. Hanna Kryuqer bu cür yerli üsulların “müasir balıqçılıq üçün dərs xarakteri daşıdığını” bildirir: “Balıqçılıqda texnologiya inkişaf etdikcə təbiəti unuduruq. Halbuki bəzi kəndlər yüz illərdir su ilə danışmağı bilirlər.”

Son illərdə sosial mediada “təbii balıq tələləri” videoları milyonlarla dəfə izlənir. Xüsusilə Cənubi Asiyada, balıqların öz ağırlıqları ilə tələlərə düşdüyü bu təbii balıqçılıq üsulları yenidən aktuallaşıb.

24 saat

Comments

2 responses to “Balıqlar üzə çıxır, asanlıqla ovlanır: Kəndlilər qədim ov üsulundan əl çəkmir”

  1. Vəfa Rzayeva Avatar
    Vəfa Rzayeva

    Bu çox maraqlı bir məqalədir! Dünyanın müxtəlif yerlərində belə qədim və təbiətlə harmoniya içində olan balıqçılıq üsullarının hələ də tətbiq olunduğunu görmək həqiqətən ruhlandırıcıdır. Mənə elə gəlir ki, bu üsullar, müasir texnologiyanın qızğın yarışı içində unudulan dəyərli bilikləri bizə xatırladır. Xüsusilə Malavi gölündə gecələr bambu məşəllərindən istifadə etmə prinsipi məni düşündürdü. Əslində, işığın canlıları necə cəlb etdiyini təbiətdə tez-tez müşahidə etsək də, bunu balıqçılıqda bu qədər səmərəli istifadə etmək ağla gəlməzdi. Bu texnika, balıqların öz təbiətlərindən istifadə edərək onları ovlamaq baxımından necə incə bir strategiyadır. Bu üsulların müasir balıqçılıq üçün dərs xarakteri daşıdığı fikri ilə tamamilə razıyam. Sadəcə təbiəti müşahidə etməklə və onunla işləməklə belə gözəl nəticələr əldə etmək mümkündür. Bu üsulları daha yaxından tanımaq üçün Cənubi Asiyadakı “təbii balıq tələləri” videolarını da izləməyi düşünürəm. Bu məqalə mənə balıqçılığın yalnız güc və texnologiya deyil, həm də bilik və təbiətlə bağlı olduğunu bir daha göstərdi. Bu üsullardan hansının sizin üçün daha çox maraq doğurdu?

  2. Sevinc Teymurlu Avatar
    Sevinc Teymurlu

    Məqalədə təqdim olunan Doğal balıqçılıq üsulları ilə bağlı məlumatlar olduqca maraqlıdır. Əsrlərdir ki, dünyanın müxtəlif guşələrində tətbiq olunan bu texnikalar, texnologiyanın sürətlə inkişaf etdiyi müasir dövrdə belə öz effektivliyini qoruyub saxlamaqla yanaşı, həm də ekoloji baxımdan dayanıqlı bir yanaşma olduğunu bir daha göstərir. Xüsusilə, təbiətin öz qanunlarından və balıqların təbii davranışlarından istifadə edərək, az səylə bol məhsul əldə edilməsi, müasir balıqçılıq sənayesində yaşanan problemlərə, məsələn, həddindən artıq miqdarda balıq tutulması və ekosistemə verilən zərərlərə qarşı mühüm bir alternativ təklif edir. Məqalədə qeyd olunan fermentasiya qarışıqları və ya işıqdan istifadə kimi üsullar, əslində təbiətlə harmoniya içində yaşamağın və onun resurslarından ağılla istifadə etməyin ən gözəl nümunələrindəndir. Bu cür qədim biliklərin yenidən diqqət mərkəzinə çəkilməsi və araşdırılması, gələcəkdə daha dayanıqlı balıqçılıq strategiyaları formalaşdırmaq üçün mühüm bir addımdır.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *