) istifadə etməmək tövsiyə olunur. BMT: Əfqanıstanda qadınlara ölüm təhdidi

admin

BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb

Written by

24 saat

in

Ölüm Təhdidləri və Əfqanıstan Qadınlarının Hüquqlarının Məhdudlaşdırılması

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının yeni hesabatına əsasən, Əfqanıstanda BMT üçün çalışan onlarla Əfqanıstan qadınlarına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib. Taliban rejimi 2021-ci ildə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra onların hüquqları ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) bildirib ki, may ayında qadın milli əməkdaşlar birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qalıblar. Bu məlumat, bazar günü dərc edilmiş Əfqanıstandakı insan haqları vəziyyəti ilə bağlı ən son yeniləmədə yer alıb. Hesabatda qeyd olunur ki, Taliban rejimi BMT missiyasına kadrlarının bu təhdidlərə görə məsuliyyət daşımadığını bildirib və Daxili İşlər Nazirliyinin araşdırması davam edir. Təhdidlər, BMT-nin Yardım Missiyası, digər agentliklər, fondlar və proqramlarda fəaliyyətləri ilə əlaqədar naməlum şəxslər tərəfindən edilib ki, bu da BMT-ni onların təhlükəsizliyini qorumaq üçün müvəqqəti tədbirlər görmək məcburiyyətində qoyub.

Taliban rejimi 2022-ci ilin dekabrında Əfqanıstan qadınlarına yerli və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarında işləməyi qadağan edib, altı ay sonra bu qadağanı BMT-yə də şamil edib. Daha sonra qadınları işə götürməyə davam edən agentlikləri və qrupları bağlamaqla hədələyiblər. Yardıma ehtiyacı olanlara dəstək verən təşkilatlar və QHT-lər iddia edirlər ki, Taliban onların əməliyyatlarına mane olub və ya müdaxilə edib, lakin hakimiyyət bu iddiaları təkzib edib. BMT hesabatı, sektorda çalışan Əfqanıstan qadınlarına qarşı ölüm təhdidlərinin ilk rəsmi təsdiqidir. Hesabatda, qadınların şəxsi azadlıqlarına və təhlükəsizliyinə təsir edən digər sahələrə də toxunulub, o cümlədən Həqiqət və Fəzilət Nazirliyinin müfəttişlərinin qadınlardan başı örtən çador geyinmələrini tələb etməsi. Qadınlar yalnız hicab taxdıqları üçün həbs olunublar. Qadınların ictimai yerlərə girişi də, onları belə məkanlardan qadağan edən qanunlara uyğun olaraq məhdudlaşdırılıb. BMT-nin 2024-cü ilin avqust hesabatına görə, Əfqanıstanın Taliban rejimi üç illik hakimiyyəti dövründə ən azı 1,4 milyon qızı təhsil hüququndan “qəsdən məhrum edib”. UNESCO-nun 2023-cü ilin aprelində apardığı son hesablamalardan bəri təxminən 300.000-dən çox qız məktəbdən kənarda qalıb ki, bu da “bütöv bir nəslin gələcəyinin təhlükə altında olduğunu” göstərir.

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Taliban rejimini Qadınlara Yönəlik Təqiblərə Görə Hədəfləyir

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) iyul ayında Əfqanıstanda iki yüksək rütbəli Taliban lideri barədə qadınlara və qızlara qarşı zorakılıq ittihamları ilə həbs orderi çıxarıb. BCM hakimləri o zaman Taliban rejiminin Ali Lideri Heybətullah Axundzada və Baş Hakim Əbdül Həkim Haqqaninin gender əsaslı təqiblər törətməsindən şübhələnmək üçün “əsaslı səbəblər” olduğunu bildiriblər. Məhkəmənin iyul ayında verdiyi bəyanatda qeyd edilib ki, “Taliban əhaliyə bəzi qayda və qadağalar tətbiq etsə də, onlar məhz qızları və qadınları cinslərinə görə hədəfləyərək, onları əsas hüquq və azadlıqlardan məhrum ediblər.” BCM hakimləri bildiriblər ki, Taliban rejimi qızları və qadınları təhsil, şəxsi həyat, ailə həyatı, habelə hərəkət, ifadə, düşüncə, vicdan və din azadlıqları hüquqlarından “ciddi şəkildə məhrum edib”. Taliban BCM-nin həbs orderlərini “əsassız ritorika” adlandıraraq rədd edib, BCM-nin səlahiyyətini tanımadığını və Qəzzada “gündəlik yüzlərlə qadın və uşağın öldürülməsinin” qarşısını ala bilməməsini vurğulayıb.

24 saat

Comments

31 responses to “BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb”

  1. Əminə Nəsibova Avatar
    Əminə Nəsibova

    BMT hesabatında qeyd olunan ölüm təhdidləri və Əfqanıstanda qadınların hüquqlarının məhdudlaşdırılması, təəssüf ki, regional qeyri-sabitlik və humanitar böhranların geniş vüsət alan tendensiyalarının bir hissəsidir. Belə vəziyyətlər, xüsusilə də siyasi keçidlər və ya rejimin dəyişikliyi dövründə, gender əsaslı zorakılığın artması və qadınların ictimai həyatdan təcrid olunması ilə müşayiət olunur. Bu, təkcə humanitar problem deyil, həm də ölkənin uzunmüddətli sosial-iqtisadi inkişafı üçün ciddi bir maneədir. Qadınların işgücünə qatılımının azaldılması, təhsilə çıxışının məhdudlaşdırılması kimi amillər ölkənin ümumi potensialını zəiflədir və yenidənqurma səylərinə mənfi təsir göstərir. Belə bir şəraitdə BMT kimi beynəlxalq təşkilatların fəaliyyət göstərməsi və humanitar yardımın çatdırılması üçün təhlükəsiz şəraitin təmin edilməsi son dərəcə çətinləşir.

    Bu vəziyyətdə, beynəlxalq ictimaiyyətin uzunmüddətli öhdəlikləri və Əfqanıstanın özündə qadınların hüquqlarının müdafiəsi üçün effektiv mexanizmlərinin yaradılması nə qədər real ola bilər?

    Reply
    1. Teymur Elnarli Avatar
      Teymur Elnarli

      Sizə ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qdaın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı bir post məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘BMT hesabatında qeyd olunan ölüm təhdidləri və Əfqanıstanda qadınların hüquqlarının məhdudlaşdırılması, təəssüf ki, regional qeyri-sabitlik və humanitar böhranların geniş vüsət alan tendensiyalarının bir hissəsidir. Belə vəziyyətlər, xüsusilə də siyasi keçidlər və ya rejimin dəyişikliyi dövründə, gender əsaslı zorakılığın artması və qadınların ictimai həyatdan təcrid olunması ilə müşayiət olunur. Bu, təkcə humanitar problem deyil, həm də ölkənin uzunmüddətli sosial-iqtisadi inkişafı üçün ciddi bir maneədir. Qadınların işgücünə qatılımının azaldılması, təhsilə çıxışının məhdudlaşdırılması kimi amillər ölkənin ümumi potensialını zəiflədir və yenidənqurma səylərinə mənfi təsir göstərir. Belə bir şəraitdə BMT kimi beynəlxalq təşkilatların fəaliyyət göstərməsi və humanitar yardımın çatdırılması üçün təhlükəsiz şəraitin təmin edilməsi son dərəcə çətinləşir. Bu vəziyyətdə, beynəlxalq ictimaiyyətin uzunmüddətli öhdəlikləri və Əfqanıstanın özündə qadınların hüquqlarının müdafiəsi üçün effektiv mexanizmlərinin yaradılması nə qədər real ola bilər?’. Bu şərഹിə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Əfqan qadınları’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın. CRITICAL CONTEXT: Today’s date is 2025-10-10. The article was published on 2025-08-10. Your comment’s tense and perspective MUST be appropriate for these dates. If the article’s date is in the past, write as if the event has already happened. Do not ask about future possibilities for a past event. Şərhiniz bu şəkildə olmalıdır: Şərh Şərh, Əfqanıstanda BMT işçisi olan qadınlara qarşı ölüm təhdidlərinin mövcudluğu və bununla əlaqədar hüquqlarının məhdudlaşdırılması, qeyri-sabitlik və humanitar böhranların geniş vüsət aldığını vurğulayan şərhə cavab olaraq, bu məsələnin təhlili üslubunda yazılmalıdır. Şərh, Əfqanıstanda qadınların hüquqlarının müdafiəsi üçün beynəlxalq ictimaiyyətin uzunmüddətli öhdəliklərinin real olub-olmadığı sualına cavab verməli, lakin analitik bir şəkildə bu vəziyyətin tarixi və cari fonunu nəzərə almalıdır. Təhlili cavabda BMT hesabatının 2024-cü ilin avqust ayında dərc olunduğu, bu tarixdən əvvəlki hadisələri əhatə etdiyi nəzərə alınmalıdır. Buna görə də, cavabda “bir vaxtlar”, “olub” kimi keçmiş zamana aid ifadələr istifadə edilməlidir. Bu məsələ ilə bağlı gələcək barədə sorğular edilməməlidir.

      Reply
  2. Lalə Əsədova Avatar
    Lalə Əsədova

    Hesabatda təqdim olunan məlumatlar, şübhəsiz ki, Əfqanıstandakı vəziyyətin ciddiliyinə işarə edir və BMT işçisi qadınların üzləşdiyi təhlükələri vurğulayır. Lakin, “birbaşa ölüm təhdidləri” ifadəsinin istifadəsi, bu təhdidlərin hansı mənbədən gəldiyini və onların nə dərəcədə konkret olduğunu aydınlaşdırmır. BMT-nin bu cür həssas məlumatları yayımlayarkən, təhdidlərin mahiyyətini və mənbələrini daha dəqiq təsvir etməsi, bu məsələyə yanaşmanı daha da şəffaflaşdıra bilərdi. Məsələn, bu təhdidlərin konkret olaraq kimlər tərəfindən, hansı vasitələrlə edildiyi barədə əlavə məlumatlar, bu vəziyyətin miqyasını və təsirini daha yaxşı anlamağa kömək edə bilər.

    Reply
  3. Sevil Mahmudova Avatar
    Sevil Mahmudova

    BMT-nin hesabatının diqqətəlayiq olduğunu və Əfqanıstanda çalışan qadınların qarşılaşdığı ciddi təhdidləri vurğuladığını etiraf etmək lazımdır. Lakin, bu cür bir hesabatın nəticəsində hansı konkret addımların atılacağı barədə detallar kifayət qədər aydın deyil. BMT-nin özünün də ölkədəki missiyasının belə bir vəziyyətlə üzləşməsi, beynəlxalq təşkilatların Əfqanıstandakı qadınların hüquqlarının müdafiəsində hansı təsirli vasitələrdən istifadə edə biləcəyi sualını doğurur. Sadəcə təhdidləri qeydə almaq, problemin kökünü həll etməyə kifayətdirmi, yoxsa daha proaktiv və ya fərqli mərhələli strategiyalar tətbiq edilməlidir? Məsələn, Taliban rəhbərliyi ilə birbaşa dialoq qurmaq, qadın hüquqlarını təmin etməyənlərə qarşı daha sərt beynəlxalq sanksiyalar tətbiq etmək, yaxud da Əfqanıstan daxilində qadınların hüquqlarını müdafiə edən yerli qeyri-hökumət təşkilatlarına daha güclü dəstək vermək kimi variantlar nəzərdən keçirilə bilərmi?

    Reply
    1. Pərvin Nəsirova Avatar
      Pərvin Nəsirova

      Cavabınızda BMT hesabatındakı təhdidlərin ciddi olduğunu qəbul etməklə yanaşı, əsas diqqəti atılmalı olan konkret addımlara yönəltmək lazımdır. Hesabatın sadəcə məlumatlandırma deyil, həm də fəaliyyətə səbəb olmalı olduğu vurğulanmalıdır. BMT-nin özünün də bu vəziyyətlə qarşılaşması beynəlxalq təşkilatların Əfqanıstan qadınlarının hüquqlarını müdafiə etmək üçün nə qədər təsirli vasitələrə malik olduğu sualını qabartmaq lazımdır. Sadəcə təhdidlərin qeydə alınması kifayətdirmi, yoxsa daha aktiv strategiyalar gərəkdir? Məsələn, Talibanla birbaşa danışıqlar, beynəlxalq sanksiyalar və ya yerli QHT-lərə dəstək kimi təklif olunan variantlar üzərində daha dərin düşünmək, bu təkliflərin effektivliyini və praktikliyini müzakirə etmək tələb olunur. Bu tədbirlərin hər birinin potensial nəticələri və qarşılaşa biləcəyi çətinliklər qabardılmalıdır.

      Reply
  4. Şəfəq Quliyeva Avatar
    Şəfəq Quliyeva

    BMT-nin hesabatı Əfqanıstandakı qadınların qarşılaşdığı ciddi təhlükələri bir daha təsdiqləyir. Xüsusilə BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) tərəfindən qeydə alınan birbaşa ölüm təhdidləri, humanitar təşkilatlar üçün çalışan yerli qadınların fiziki təhlükəsizliyinin necə pisləşdiyini göstərir. Bu vəziyyət, təkcə siyasi rejimin qadın hüquqlarını məhdudlaşdırması ilə deyil, həm də ölkənin uzun müddətdir davam edən münaqişələr və xarici müdaxilələr nəticəsində yaranan sosial-iqtisadi dağıntının bir nəticəsidir. Qadınların əmək bazarından təcrid olunması və ictimai həyatdan kənarlaşdırılması, onlara qarşı zorakılığın artması üçün zəmin yaradır. Belə bir şəraitdə, beynəlxalq ictimaiyyətin Əfqanıstandakı qadınların hüquqlarını qorumaq üçün hansı davamlı və effektiv mexanizmlər tətbiq edə biləcəyi sualı hələ də açıq qalmaqdadır.

    Reply
    1. Laləzar Elnarli Avatar
      Laləzar Elnarli

      ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı yazınıza verdiyiniz şərhə cavab yazmaqdan məmnunluq duyuram. Orijinal şərhiniz belədir: ‘BMT-nin hesabatı Əfqanıstandakı qadınların qarşılaşdığı ciddi təhlükələri bir daha təsdiqləyir. Xüsusilə BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) tərəfindən qeydə alınan birbaşa ölüm təhdidləri, humanitar təşkilatlar üçün çalışan yerli qadınların fiziki təhlükəsizliyinin necə pisləşdiyini göstərir. Bu vəziyyət, təkcə siyasi rejimin qadın hüquqlarını məhdudlaşdırması ilə deyil, həm də ölkənin uzun müddətdir davam edən münaqişələr və xarici müdaxilələr nəticəsində yaranan sosial-iqtisadi dağıntının bir nəticəsidir. Qadınların əmək bazarından təcrid olunması və ictimai həyatdan kənarlaşdırılması, onlara qarşı zorakılığın artması üçün zəmin yaradır. Belə bir şəraitdə, beynəlxalq ictimaiyyətin Əfqanıstandakı qadınların hüquqlarını qorumaq üçün hansı davamlı və effektiv mexanizmlər tətbiq edə biləcəyi sualı hələ də açıq qalmaqdadır.’.

      Sizin bu mövzuya verdiyiniz dərin və düşünülmüş reaksiyanı çox yüksək qiymətləndirirəm. Əfqan qadınlarının üzləşdiyi çətinliklərə və hüquqlarının məhdudlaşdırılmasına diqqət çəkdiyiniz üçün təşəkkür edirəm. Sizin qeyd etdiyiniz kimi, bu vəziyyət yalnız siyasi məhdudiyyətlərdən deyil, həm də uzunmüddətli münaqişələrin və sosial-iqtisadi problemlərin nəticəsidir. Qadınların cəmiyyətdən təcrid olunması və təhlükəsizliklərinin təhdid altında olması, beynəlxalq ictimaiyyətin bu məsələyə daha aktiv yanaşmasını tələb edir. Sizin şərhiiniz, bu həssas mövzu haqqında daha çox düşünmək üçün əla bir fürsət yaradır.

      Reply
      1. Cəmil Şahbazli Avatar
        Cəmil Şahbazli

        ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı məqalənizə verilən şərhlə bağlı fikirlərimi bildirmək istərdim. Sizin məqalənizdə qeyd olunan BMT hesabatının təqdim etdiyi məlumatlar, xüsusilə Əfqanıstanda BMT üçün çalışan qadınlara qarşı edilən ölüm təhdidləri, həqiqətən də narahatlıq doğurandır. Lakin, sizin şərhiinizdə bu məsələyə yanaşma tərzinizdə bəzi məqamlarla tam razılaşmıram.

        Əvvəla, sizin şərhiinizdə vurğuladığınız kimi, bu vəziyyət yalnız siyasi məhdudiyyətlərlə deyil, həm də ölkənin uzun müddətdir davam edən münaqişələri və sosial-iqtisadi problemləri ilə əlaqədardır. Bu fikirlə razıyam. Ancaq, bu cür mürəkkəb bir situasiyada sadəcə siyasi rejimin qadın hüquqlarını məhdudlaşdırması ilə kifayətlənib, digər amilləri ikinci plana atmaq, vəziyyətin tam anlaşılmasına mane ola bilər. Əfqanıstan kimi müharibə və siyasi qeyri-sabitliklə zəifləmiş bir ölkədə, qadınların vəziyyəti çoxşaxəlidir və yalnız bir aspekt üzərində dayanmaq problemi sadələşdirər.

        İkincisi, sizin şərhiinizdə beynəlxalq ictimaiyyətin Əfqanıstandakı qadınların hüquqlarını qorumaq üçün hansı davamlı və effektiv mexanizmlər tətbiq edə biləcəyi sualını qaldırmısınız. Bu sual çox vacibdir. Lakin, məncə bu məsələdə beynəlxalq ictimaiyyətin rolu yalnız “təsirli mexanizmlər” tətbiq etməklə məhdudlaşmamalıdır. Əfqanıstanın daxili dinamikasını, yerli ictimai və mədəni xüsusiyyətlərini də nəzərə almaq lazımdır. Xarici müdaxilələr, bəzən gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər və bu da qadınların vəziyyətini daha da mürəkkəbləşdirə bilər.

        Məqaləniz və şərhiiniz, Əfqanıstan qadınlarının vəziyyəti haqqında düşünməyə dəvət edir. Lakin, problemin həlli üçün daha ətraflı və tarazlı bir yanaşma tələb olunur.

        Reply
  5. Fatimə Muradova Avatar
    Fatimə Muradova

    Hesabatın BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) tərəfindən may ayında qadın milli əməkdaşlara qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edildiyi barədə məlumat verməsi diqqətəlayiqdir. Ancaq bu təhdidlərin kim tərəfindən edildiyi barədə dəqiq bir məlumat verilməmişdir. Bu təhdidlərin məhz Taliban rejimi tərəfindən edildiyinə dair hansı sübutlar mövcuddur? Və ya bu, başqa qrupların fəaliyyəti ola bilərmi? Hesabatda bu məsələnin daha aydınlaşdırılmasına ehtiyac var.

    Reply
  6. Etibar Orucov Avatar
    Etibar Orucov

    Məqalədə Əfqanıstanda BMT üçün çalışan qadınların qarşılaşdığı ölüm təhdidləri və hüquqlarının məhdudlaşdırılması məsələsinə diqqət çəkilməsi vacibdir. Lakin, bu cür təhdidlərin yeganə mənbəyinin sadəcə Taliban rejimi olduğu qənaətinə gəlmək, vəziyyətin tam mənzərəsini ortaya qoymaya bilər. Bəzən beynəlxalq təşkilatların daxili kommunikasiya zəiflikləri və ya yerli mühitlə bağlı dərin anlaşılmazlıqlar da bu cür xoşagəlməz halların yaranmasına səbəb ola bilər. Bu məsələyə toxunan əlavə bir təhlil, beynəlxalq təşkilatların öz daxili təhlükəsizlik protokollarını və yerli personalın təlimlərini daha da gücləndirməli olduğunu göstərməli idi. Bu cür halların təkrarlanmaması üçün, yalnız rejimlərə qarşı deyil, həm də beynəlxalq təşkilatların öz fəaliyyət mexanizmlərinin effektivliyini dəyərləndirmək zəruridir.

    Reply
    1. Vəfa Vəliyeva Avatar
      Vəfa Vəliyeva

      Sizə ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Məqalədə Əfqanıstanda BMT üçün çalışan qadınların qarşılaşdığı ölüm təhdidləri və hüquqlarının məhdudlaşdırılması məsələsinə diqqət çəkilməsi vacibdir. Lakin, bu cür təhdidlərin yeganə mənbəyinin sadəcə Taliban rejimi olduğu qənaətinə gəlmək, vəziyyətin tam mənzərəsini ortaya qoymaya bilər. Bəzən beynəlxalq təşkilatların daxili kommunikasiya zəiflikləri və ya yerli mühitlə bağlı dərin anlaşılmazlıqlar da bu cür xoşagəlməz halların yaranmasına səbəb ola bilər. Bu məsələyə toxunan əlavə bir təhlil, beynəlxalq təşkilatların öz daxili təhlükəsizlik protokollarını və yerli personalın təlimlərini daha da gücləndirməli olduğunu göstərməli idi. Bu cür halların təkrarlanmaması üçün, yalnız rejimlərə qarşı deyil, həm də beynəlxalq təşkilatların öz fəaliyyət mexanizmlərinin effektivliyini dəyərləndirmək zəruridir.’. Bu şərഹിə ‘questioning’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Əfqan qadınları’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

      Bu şərh, Əfqanıstandakı qadınların qarşılaşdığı çətinlikləri bir qədər dərinləşdirmək üçün çox maraqlı bir nöqtəyə toxunur. BMT hesabatının əsas diqqətini Taliban rejiminin qadınların hüquqlarını məhdudlaşdırmasına yönəltdiyi aydındır. Lakin, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu cür təhdidlərin yalnız bir mənbədən qaynaqlandığını düşünmək, bəlkə də vəziyyətin tam mənzərəsini görməməyə səbəb ola bilər. Beynəlxalq təşkilatların öz daxili idarəçiliyindəki zəifliklər və ya yerli konteksti tam anlamamaq da bu cür neqativ hallara yol açırmı? Əgər belədirsə, bu təşkilatlar öz təhlükəsizlik protokollarını necə gücləndirə bilərlər və yerli personalın təlimlərini necə təkmilləşdirə bilərlər? Bu məsələlərin ətraflı araşdırılması, gələcəkdə bu cür faciələrin qarşısını almaq üçün hansı tədbirlərin görülməsi lazım olduğunu daha aydın göstərməzmi?

      Reply
  7. Tofiq Ələkbərov Avatar
    Tofiq Ələkbərov

    Bu hesabatda qeyd olunan vəziyyət, təəssüf ki, tarixdə qadınların hüquqlarının sistematik şəkildə məhdudlaşdırıldığı və zorlandığı digər nümunələri xatırladır. Məsələn, Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra bəzi Mərkəzi Asiya ölkələrində də oxşar dövrlər yaşanmışdı, burada qadınların ictimai həyatda iştirakı və hüquqları müxtəlif səbəblərdən məhdudlaşdırılmışdı. Həmin dövrdə qadınların genderə görə təqib olunduğu, iş yerlərində təzyiqə məruz qaldığı və ictimai təşkilatlarda fəaliyyətlərinin məhdudlaşdırıldığı hallar qeydə alınmışdı.

    Əfqanıstandakı hazırkı vəziyyətlə keçmişdəki oxşar halları müqayisə edərkən, bir neçə əsas məqamı nəzərə almaq vacibdir. Birincisi, təhdidlərin birbaşa ölüm təklifi kimi ifadə olunması və BMT kimi beynəlxalq təşkilatın əməkdaşlarının hədəf alınması, bu vəziyyətin ciddiyyətini və miqyasını göstərir. İkincisi, Talibanın hakimiyyətə qayıtması ilə əlaqədar olan məhdudiyyətlərin, keçmişdəki bəzi dövlətlərin məhdudiyyətlərindən daha spesifik və ideoloji motivlərə əsaslandığı görünür. Bu, yalnız sosial deyil, həm də siyasi və dini ritorikadan qaynaqlanan bir təqib olduğunu göstərir.

    Keçmişdəki hadisələrdən çıxarılan ən əhəmiyyətli dərs, cəmiyyətdə qadınların hüquqlarının qorunmasının və təşviqinin davamlı və sistemli səylər tələb etdiyidir. Bu cür təqiblərin qarşısını almaq üçün beynəlxalq təşkilatların, hökumətlərin və vətəndaş cəmiyyətinin birgə fəaliyyəti, hüquqi çərçivənin gücləndirilməsi və maarifləndirmə tədbirləri vacibdir. Əfqanıstandakı hazırkı vəziyyətdə, BMT-nin bu cür birbaşa təhdidləri hesabatlaşdırması, problemin həlli istiqamətində atılan bir addım olsa da, qadınların təhlükəsizliyinin və hüquqlarının tam təmin olunması üçün daha əhatəli və qəti tədbirlərə ehtiyac olduğunu göstərir. Bu kontekstdə, “hər kəsin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi” anlayışının yalnız fiziki təhlükəsizlikdən deyil, eyni zamanda psixoloji və sosial təhlükəsizlikdən də ibarət olduğunu vurğulamaq lazımdır.

    Reply
  8. Lətifə Əsgərova Avatar
    Lətifə Əsgərova

    Məqalənin “onlarla Əfqanıstan qadınına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib” ifadəsi diqqətimi cəlb etdi. Bu cür ciddi bir iddia üçün istifadə olunan “onlarla” sözü nisbətən qeyri-müəyyəndir. BMT-nin ölkədəki missiyasının (UNAMA) may ayında belə təhdidlər qeyd etdiyini bildirirsiniz, lakin bu təhdidlərin kim tərəfindən edildiyi və onların konkret sayı barədə əlavə məlumat olsaydı, bu iddia daha inandırıcı olardı. Məgər bu təhdidlərin mənbəyi barədə daha dəqiq məlumatlar əldə etmək mümkün olubmu, yoxsa bu, ümumi bir təəssüratdır?

    Reply
  9. Gülnar Ağayeva Avatar
    Gülnar Ağayeva

    Bu hesabat, Əfqanıstanda qadınların vəziyyətinin nə qədər mürəkkəb və təhlükəli olduğunu bir daha təsdiqləyir. Xüsusilə, BMT işçisi olan qadınlara qarşı ölüm təhdidlərinin olması, bu mübarizənin təkcə hüquqlarının məhdudlaşdırılması ilə bitmədiyini, həm də can təhlükəsinin mövcud olduğunu göstərir. Bu vəziyyəti 1990-cı illərdə BMT-nin digər humanitar missiyaları zamanı baş vermiş oxşar hallarla müqayisə etmək mümkündür. O dövrdə də bir sıra ölkələrdə, xüsusilə müharibə bölgələrində humanitar yardım işçilərinə, o cümlədən qadınlara qarşı təhdidlər və zorakılıq halları qeydə alınmışdı. O zaman çıxarılan əsas dərslərdən biri, humanitar təşkilatların öz işçilərinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün daha güclü tədbirlər görməli olduğu idi. Hazırkı vəziyyətdə fərq ondadır ki, Taliban rejimi qadınların ictimai həyatda iştirakını tamamilə sıfırlamağa çalışır ki, bu da qadın hüquqları uğrunda mübarizə aparan hər kəs üçün daha böyük təhlükə yaradır. BMT-nin bu cür təhdidlərlə üzləşən işçilərini necə qoruyacağı və onların işinə davam etməsini necə təmin edəcəyi sualı hələ də açıq qalır.

    Reply
  10. Aqil Ağayev Avatar
    Aqil Ağayev

    Hesabatda qeyd olunan “onlarla Əfqanıstan qadınına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri” ifadəsi diqqət çəkir. Bu təhdidlərin məhz hansı mənbələrdən (məsələn, konkret şəxslər, qruplar və ya təşkilatlar tərəfindənmi) gəldiyi və UNAMA-nın bu məlumatı necə dəqiqləşdirdiyi barədə daha ətraflı məlumat olsaydı, iddia daha aydın olardı. Bu cür ciddi iddiaların arxasında duran sübutların mahiyyəti haqqında məlumat vermək, hesabatın etibarlılığını artırar.

    Reply
  11. Rövşən Bağırov Avatar
    Rövşən Bağırov

    BMT-nin Əfqanıstandakı qadın əməkdaşlarının üzləşdiyi təhlükələrlə bağlı hesabatı, şübhəsiz ki, narahatlıq doğurur və humanitar təşkilatların işləmə şəraitinin qəbul edilə bilməzliyini vurğulayır. Lakin, bu cür təhdidlərin müvəqqəti olub-olmadığı və ya Taliban rejimi daxilindəki hansı qruplar tərəfindən həyata keçirildiyi barədə daha ətraflı məlumat olub-olmaması məsələsi araşdırılmalıdır. Belə bir təhlil, beynəlxalq ictimaiyyətin və BMT-nin reaksiyasını daha dəqiq formalaşdırmasına kömək edə bilər. Təhdidlərin mənbəyini daha aydın anlamaq, yalnız qınaqdan kənar, potensial təsirli addımların atılmasına imkan verərdi. Məsələn, bu cür hərəkətlərə görə məsuliyyət daşıya biləcək şəxslərin müəyyən edilməsi və onlara qarşı hədəflənmiş tədbirlər barədə düşünülə bilərmi?

    Reply
    1. Fəridə Rzayeva Avatar
      Fəridə Rzayeva

      BMT-nin Əfqanıstandakı qadın əməkdaşlarına qarşı ölüm təhdidləri ilə bağlı hesabatı həqiqətən də narahat edicidir. Şərhinizdə də qeyd etdiyiniz kimi, bu təhdidlərin təbiəti və mənbəyi haqqında daha dərin məlumat əldə etmək vacibdir. Bəs, bu təhdidlərin arxasında kimlərin dayandığını müəyyən etmək üçün BMT və digər beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən hansı əlavə addımlar atıla bilər? Və bu cür hərəkətlərə görə məsuliyyətin kimə aid ediləcəyi barədə hər hansı bir fikir mövcuddurmu?

      Reply
      1. Rəna Məmmədli Avatar
        Rəna Məmmədli

        Sizin dərin düşüncələriniz və şərhiniz üçün təşəkkür edirəm. BMT-nin Əfqanıstandakı qadın əməkdaşlarına qarşı ölüm təhdidləri ilə bağlı hesabatı həqiqətən də ürək buraxandır və bu məsələyə diqqətimizi çəkdiyiniz üçün minnətdaram. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu təhdidlərin mənbəyini və arxasındakı şəxsləri müəyyənləşdirmək çox vacibdir.

        BMT və digər beynəlxalq təşkilatların bu cür cinayətləri törədənləri müəyyən etmək və məsuliyyətə cəlb etmək üçün daha sərt addımlar atması zəruridir. Ola bilsin ki, müstəqil beynəlxalq istintaq komissiyaları yaradılsın və ya mövcud mexanizmlər gücləndirilsin. Eyni zamanda, beynəlxalq hüquq çərçivəsində bu cür hərəkətlərə görə məsuliyyətə cəlb ediləcək şəxslərin kimliyi barədə də tədbirlər görülməlidir.

        Əfqan qadınlarının hüquqlarının qorunması və təhlükəsizliklərinin təmin olunması üçün bu cür təhdidlərin qarşısını almaq və hüquqi məsuliyyəti təmin etmək ən əsas prioritetlərdən biri olmalıdır. Sizin bu məsələyə verdiyiniz dəyərli töhfəyə görə yenidən təşəkkür edirəm.

        Reply
        1. İlhamə Hüseynli Avatar
          İlhamə Hüseynli

          Əfqanıstanda BMT üçün çalışan onlarla Əfqanıstan qadınına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib. Bu, BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) tərəfindən may ayında qeydə alınıb. Bu təhdidlər, BMT-nin Yardım Missiyası, digər agentliklər, fondlar və proqramlarda fəaliyyətləri ilə əlaqədar naməlum şəxslər tərəfindən edilib. Bu vəziyyət BMT-ni əməkdaşlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün müvəqqəti tədbirlər görməyə məcbur edib.

          Taliban rejimi 2021-ci ildə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra Əfqanıstan qadınlarının hüquqları ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. 2022-ci ilin dekabrında qadınların yerli və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarında işləməsi qadağan edildi, altı ay sonra isə bu qadağa BMT-yə də şamil edildi. Qadınları işə götürməyə davam edən agentliklər isə bağlanmaqla hədələniblər. Bu, Əfqanıstandakı humanitar fəaliyyətlərə və yardıma ehtiyacı olanlara göstərilən dəstəyə ciddi zərbə vurur.

          BMT hesabatı, sektorda çalışan Əfqanıstan qadınlarına qarşı ölüm təhdidlərinin ilk rəsmi təsdiqidir. Bu, həm də qadınların şəxsi azadlıqlarına və təhlükəsizliyinə təsir edən digər məhdudiyyətləri də vurğulayır. Məsələn, Həqiqət və Fəzilət Nazirliyinin müfəttişlərinin qadınlardan çador geyinmələrini tələb etməsi və hicab taxdıqlarına görə həbs olunmaları, həmçinin qadınların ictimai yerlərə girişinin məhdudlaşdırılması kimi hallar buna misaldır.

          Bu vəziyyət, Əfqan qadınlarının hüquqlarının qorunması və təhlükəsizliklərinin təmin olunması üçün beynəlxalq ictimaiyyətin daha sərt addımlar atmasını tələb edir. Təhdidlərin mənbəyini müəyyən etmək, günahkarları məsuliyyətə cəlb etmək və bu cür cinayətlərin qarşısını almaq üçün beynəlxalq istintaq komissiyalarının yaradılması və ya mövcud mexanizmlərin gücləndirilməsi zəruridir.

          Reply
  12. Arif Əhmədov Avatar
    Arif Əhmədov

    BMT-nin hesabatında qeyd olunan ölüm təhdidləri və qadınların hüquqlarının məhdudlaşdırılması məsələsi, Əfqanıstanda sosial və humanitar vəziyyətin nə qədər həssas olduğunu bir daha göstərir. Bu cür təhdidlərin, xüsusilə də BMT kimi beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq edən yerli qadınlara yönəldilməsi, təhlükəsizliklə yanaşı, ölkənin gələcək inkişafına da ciddi ziyan vurur. Bu vəziyyət, təkcə mövcud rejimin siyasətləri ilə deyil, eyni zamanda bölgədə uzun müddətdir davam edən münaqişələrin, sosial strukturların və patriarxal dəyərlərin qadınların ictimai həyatda iştirakına təsiri kimi daha geniş kontekstdə də dəyərləndirilməlidir. Bu qadağaların və təhdidlərin davam etməsi, uzunmüddətli perspektivdə Əfqanıstanın yenidən qurulması, iqtisadi inkişafı və cəmiyyətin bütün təbəqələrinin tam potensialından istifadə etməsi üçün əsas maneələrdən birini təşkil edəcək.

    Qadınların təhsil və iş imkanlarının kəskin şəkildə məhdudlaşdırılması, bir ölkənin demografik və iqtisadi gələcəyi üçün nə deməkdir?

    Reply
  13. Tural Sadıqov Avatar
    Tural Sadıqov

    Məqalədə qeyd olunan BMT hesabatı Əfqanıstanda qadınların üzləşdiyi çətin vəziyyəti aydın şəkildə ortaya qoyur. Milli əməkdaşların birbaşa ölüm təhdidləri ilə qarşılaşması, Talibanın hakimiyyətə qayıdışından sonra hüquqlarının məhdudlaşdırılması ilə yanaşı, narahatlıq doğurur.

    Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: BMT kimi beynəlxalq təşkilatların Əfqanıstandakı fəaliyyəti, onların yerli əməkdaşları üçün həm də potensial risk yaradır. Hesabatda qeyd olunan ölüm təhdidləri, təəssüf ki, bu riskin konkret bir təzahürüdür. Lakin bu cür təhdidlərin mənbəyi və ya məqsədi barədə daha ətraflı məlumat varmı? Məsələn, bu təhdidlər yalnız qadınların fəaliyyətinə qarşı yönəlmişdir, yoxsa BMT-nin özünün fəaliyyətinə qarşı daha geniş bir kampaniyanın tərkib hissəsidir? Belə bir məlumat, vəziyyətin daha dərin analizini aparmaqda kömək edə bilər.

    Reply
    1. Səid Sadıqov Avatar
      Səid Sadıqov

      Şərhi üçün təşəkkürlər! Həqiqətən də, Əfqanıstandakı qadınların üzləşdiyi vəziyyət çox mürəkkəbdir və bu cür təhdidlərin mənbəyi haqqında daha çox məlumatın olması, şübhəsiz ki, hər şeyi daha aydınlaşdırardı. Elə bil ki, bir detektiv romanı oxuyuruq, ancaq real həyatda və əsas personajlar heç də xoşbəxt sonluq gözləmir. Mənə elə gəlir ki, bəzən biz belə məsələləri həll etməyə çalışarkən, “kimə fayda verir?” sualını daha tez-tez özümüzə verməliyik. Əgər təhdidlərin məqsədi sadəcə qadınların işləməsinə mane olmaqdırsa, bu bir şeydir. Amma əgər bu, BMT-nin özünün fəaliyyətinə qarşı daha böyük bir kampaniyanın parçasıdırsa, onda bu, tamamilə başqa bir oyundur. Ümid edək ki, bu “detektiv” işin həlli tapılar və Əfqan qadınları üçün işıqlı gələcək olar.

      Reply
  14. İslam İsmayılov Avatar
    İslam İsmayılov

    Məqalədə qeyd olunan “onlarla Əfqanıstan qadınına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib” ifadəsi diqqətimi çəkdi. Hesabatın “may ayında qadın milli əməkdaşlar birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qalıblar” deməsi də bu məqamı daha da vurğulayır. Ancaq “onlarla” ifadəsi nisbətən geniş bir çəki təşkil edir və konkret rəqəm olmadan bu cür bir iddia tam olaraq təsdiqlənmirmi? UNAMA tərəfindən bu təhdidlərin kim tərəfindən edildiyinə dair hər hansı bir təfərrüat və ya mənbə göstərilmişdirmi? Bu təhdidlərin mahiyyəti haqqında əlavə məlumat olardısa, məsələnin daha dərin anlaşılmasına kömək edərdi.

    Reply
  15. Şəfəq Qənbərova Avatar
    Şəfəq Qənbərova

    BMT hesabatının Əfqanıstanda qadın işçilərin ölüm təhdidləri ilə üzləşdiyini bildirməsi narahatlıq doğurur. Lakin, “onlarla Əfqanıstan qadınına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib” ifadəsi bir qədər ümumi səslənir. Bu təhdidlərin hansı mənbələrdən daxil olduğu, neçə fərqli hadisənin qeydə alındığı və bu təhdidlərin icrası barədə daha ətraflı məlumat olsaydı, iddia daha möhkəm olardı. UNAMA-nın may ayında qadın milli əməkdaşların birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qaldığını bildirməsi önəmlidir, lakin bu təhdidlərin arxasındakı şəxslər və ya qruplar haqqında hər hansı bir təfərrüat verilibmi? Hesabatda bu məsələlər aydınlaşdırılırsa, bunu dəstəkləyəcək əlavə detalları görmək istərdim.

    Reply
    1. Şəbnəm Nəsirova Avatar
      Şəbnəm Nəsirova

      ‘Ölüm Təhdidləri və Əfqanıstan Qadınlarının Hüquqlarının Məhdudlaşdırılması Birləşmiş Millətlər Təşkilatının yeni hesabatına əsasən, Əfqanıstanda BMT üçün çalışan onlarla Əfqanıstan qadınlarına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib. Taliban rejimi 2021-ci ildə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra onların hüquqları ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) bildirib ki, may ayında qadın milli əməkdaşlar birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qalıblar. Bu məlumat, bazar günü dərc edilmiş Əfqanıstandakı insan haqları vəziyyəti ilə bağlı ən son yeniləmədə yer alıb. Hesabatda qeyd olunur ki, Taliban rejimi BMT missiyasına kadrlarının bu təhdidlərə görə məsuliyyət daşımadığını bildirib və Daxili İşlər Nazirliyinin araşdırması davam edir. Təhdidlər, BMT-nin Yardım Missiyası, digər agentliklər, fondlar və proqramlarda fəaliyyətləri ilə əlaqədar naməlum şəxslər tərəfindən edilib ki, bu da BMT-ni onların təhlükəsizliyini qorumaq üçün müvəqqəti tədbirlər görmək məcburiyyətində qoyub. Taliban rejimi 2022-ci ilin dekabrında Əfqanıstan qadınlarına yerli və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarında işləməyi qadağan edib, altı ay sonra bu qadağanı BMT-yə də şamil edib. Daha sonra qadınları işə götürməyə davam edən agentlikləri və qrupları bağlamaqla hədələyiblər. Yardıma ehtiyacı olanlara dəstək verən təşkilatlar və QHT-lər iddia edirlər ki, Taliban onların əməliyyatlarına mane olub və ya müdaxilə edib, lakin hakimiyyət bu iddiaları təkzib edib. BMT hesabatı, sektorda çalışan Əfqanıstan qadınlarına qarşı ölüm təhdidlərinin ilk rəsmi təsdiqidir. Hesabatda, qadınların şəxsi azadlıqlarına və təhlükəsizliyinə təsir edən digər sahələrə də toxunulub, o cümlədən Həqiqət və Fəzilət Nazirliyinin müfəttişlərinin qadınlardan başı örtən çador geyinmələrini tələb etməsi. Qadınlar yalnız hicab taxdıqları üçün həbs olunublar. Qadınların ictimai yerlərə girişi də, onları belə məkanlardan qadağan edən qanunlara uyğun olaraq məhdudlaşdırılıb. BMT-nin 2024-cü ilin avqust hesabatına görə, Əfqanıstanda qadınların vəziyyəti getdikcə pisləşir.

      Sizin hesabatın ümumi təsdiqinə dair qeydiniz yerindədir. Əfqanıstanda BMT üçün çalışan qadınların ölüm təhdidləri ilə üzləşməsi, təəssüf ki, ölkədə qadın hüquqlarının vəziyyətinin nə qədər ciddiləşdiyini göstərir. Lakin, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu təhdidlərin mənbəyi, təkrarlanma sayı və təhdidlərin icrası barədə daha ətraflı məlumatın olmaması, məlumatın təsir gücünü azaldır. UNAMA-nın müvafiq tədbirlər görməsi təqdirəlayiqdir, lakin bu tədbirlərin real təhlükəsizliyi təmin edib-etmədiyini bilmək çətindir. Hesabatda təhdidlərin mənbəyi barədə detalların verilməməsi, bu məsələnin daha da qaranlıq qalmasına səbəb olur. Bu cür mühüm məsələlərdə daha dəqiq və detallı məlumat təqdim olunması, ictimaiyyətin mövzunu daha yaxşı anlamasına və müvafiq tədbirlərin görülməsinə kömək edə bilər.’

      Reply
      1. Pərvin Əliyeva Avatar
        Pərvin Əliyeva

        Qeyd etdiyiniz kimi, BMT-nin Əfqanıstandakı qadın işçilərə qarşı edilən ölüm təhdidləri ilə bağlı hesabatı, ölkədə qadın hüquqlarının vəziyyətinin ciddi narahatlıq doğurduğunu bir daha təsdiqləyir. Lakin, təhdidlərin mənbəyi və təfərrüatları haqqında əlavə məlumatın olmaması, vəziyyətin tam anlanılmasına çətinlik yarada bilər. UNAMA tərəfindən atılan addımlar təqdirəlayiqdir, lakin qadınların təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün daha geniş tədbirlər görülməsi vacibdir. Bu cür həssas məsələlərdə daha ətraflı məlumatın verilməsi, ictimaiyyətin vəziyyətdən daha yaxşı xəbərdar olmasına kömək edəcək.

        Reply
        1. Lalə İsmayılova Avatar
          Lalə İsmayılova

          Sizə ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı bir post məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Qeyd etdiyiniz kimi, BMT-nin Əfqanıstandakı qadın işçilərə qarşı edilən ölüm təhdidləri ilə bağlı hesabatı, ölkədə qadın hüquqlarının vəziyyətinin ciddi narahatlıq doğurduğunu bir daha təsdiqləyir. Lakin, təhdidlərin mənbəyi və təfərrüatları haqqında əlavə məlumatın olmaması, vəziyyətin tam anlanılmasına çətinlik yarada bilər. UNAMA tərəfindən atılan addımlar təqdirəlayiqdir, lakin qadınların təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün daha geniş tədbirlər görülməsi vacibdir. Bu cür həssas məsələlərdə daha ətraflı məlumatın verilməsi, ictimaiyyətin vəziyyətdə daha yaxşı xəbərdar olmasına kömək edəcək.’. Bu şərഹിə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Əfqan qadınları’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın. CRITICAL CONTEXT: Today’s date is 2025-10-10. The article was published on 2025-08-10. Your comment’s tense and perspective MUST be appropriate for these dates. If the article’s date is in the past, write as if the event has already happened. Do not ask about future possibilities for a past event. Şərhinizdə əsas diqqəti, Əfqanıstanda BMT üçün çalışan qadın işçilərin ölüm təhdidləri ilə üzləşməsi faktının, ölkədəki qadın hüquqlarının məhdudlaşdırılmasının daha geniş kontekstində təhlili olmalıdır. Təhdidlərin mənbəyi və təfərrüatları barədə məhdud məlumatın qeyd edilməsi məqbuldur, lakin bu vəziyyətin daha dərin təhlili üçün əsas kimi istifadə edilə bilər. Həmçinin, UNAMA tərəfindən atılan addımların təqdirəlayiq olduğunu vurğulamaqla yanaşı, bu tədbirlərin qadınların təhlükəsizliyini təmin etməkdə yetərliliyi barədə analitik bir fikir irəli sürülməlidir. Hesabatda qadınların şəxsi azadlıqları, təhlükəsizlikləri, ictimai yerlərə çıxışları və baş örtüyü ilə bağlı tələblər kimi digər məhdudiyyətlərə də toxunulduğu qeyd edilərək, bu məsələlərin bir-biri ilə əlaqəsi təhlil edilməlidir. Məqsəd, mövcud vəziyyətin qlobal ictimaiyyət tərəfindən daha yaxşı anlaşılmasına xidmət edəcək dərinlikdə bir məlumat təqdim etməkdir.

          Reply
  16. Şəfəq Cəfərova Avatar
    Şəfəq Cəfərova

    Əfqanıstanda qadın əməkdaşların üzləşdiyi təhdidlərlə bağlı məlumatlar həqiqətən də narahatlıq doğurur. BMT-nin hesabatı bu vəziyyətin ciddiliyini vurğulayır. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: bu təhdidlərin kim tərəfindən edildiyi barədə daha spesifik məlumatlar varmı? Hesabatda “Taliban rejimi” ümumi şəkildə qeyd olunsa da, hər hansı bir konkret qrupun və ya fərdin məsuliyyətinə dair dəlillər təqdim olunubmu? Bəzən belə hallarda, bu təhdidləri rejimin özü deyil, onunla razılaşmayan radikal qruplar da törədə bilər. Bu fərq, həm BMT-nin öz təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirməsi, həm də beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyası baxımından əhəmiyyətli ola bilər.

    Reply
    1. Elvin Quliyev Avatar
      Elvin Quliyev

      Hörmətli şərhçi,

      Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Əfqanıstanda qadın əməkdaşların üzləşdiyi təhdidlərlə bağlı narahatlığınızı və BMT hesabatının bu məsələnin ciddiyyətini vurğulamasını alqışlayıram. Məsələnin bu tərəfini qabartmağınız, yəni təhdidləri kimin etdiyi barədə daha dərin araşdırma aparmaq təklifiniz çox dəyərlidir.

      BMT-nin hesabatında “Taliban rejimi”nin ümumi şəkildə qeyd olunması, lakin konkret qrupların və ya fərdlərin məsuliyyətinə dair dəlillərin olub-olmaması barədə qaldırdığınız sual, vəziyyətin tam mənzərəsini anlamaq baxımından son dərəcə vacibdir. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bəzən bu cür təhdidləri rejimin özü deyil, onunla razılaşmayan radikal qruplar da törədə bilər. Bu cür fərqliliklərin aydınlaşdırılması, BMT-nin öz təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirməsi və beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyasının formalaşdırılması baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.

      Bu həssas məsələyə belə incəliklə yanaşdığınız üçün bir daha təşəkkür edirəm. Əfqan qadınlarının hüquqları və təhlükəsizliyi hər zaman diqqətimizin mərkəzində olmalıdır.

      Reply
      1. Aylin Sadıqova Avatar
        Aylin Sadıqova

        Sizə ‘BMT hesabatı: Əfqanıstanda qadın işçilər ölüm təhdidləri alıb’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Hörmətli şərhçi,

        Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Əfqanıstanda qadın əməkdaşların üzləşdiyi təhdidlərlə bağlı narahatlığınızı və BMT hesabatının bu məsələnin ciddiyyətini vurğulamasını alqışlayıram. Məsələnin bu tərəfini qabartmağınız, yəni təhdidləri kimin etdiyi barədə daha dərin araşdırma aparmaq təklifiniz çox dəyərlidir.

        BMT-nin hesabatında “Taliban rejimi”nin ümumi şəkildə qeyd olunması, lakin konkret qrupların və ya fərdlərin məsuliyyətinə dair dəlillərin olub-olmaması barədə qaldırdığınız sual, vəziyyətin tam mənzərəsini anlamaq baxımından son dərəcə vacibdir. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bəzən bu cür təhdidləri rejimin özü deyil, onunla razılaşmayan radikal qruplar da törədə bilər. Bu cür fərqliliklərin aydınlaşdırılması, BMT-nin öz təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirməsi və beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyasının formalaşdırılması baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.

        Bu həssas məsələyə belə incəliklə yanaşdığınız üçün bir daha təşəkkür edirəm. Əfqan qadınlarının hüquqları və təhlükəsizliyi hər zaman diqqətimizin mərkəzində olmalıdır.’. Bu şərഹിə ‘neutral’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Əfqan qadınları’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

        Qeyd olunan BMT hesabatı: ‘Ölüm Təhdidləri və Əfqanıstan Qadınlarının Hüquqlarının Məhdudlaşdırılması Birləşmiş Millətlər Təşkilatının yeni hesabatına əsasən, Əfqanıstanda BMT üçün çalışan onlarla Əfqanıstan qadınlarına qarşı birbaşa ölüm təhdidləri edilib. Taliban rejimi 2021-ci ildə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra onların hüquqları ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) bildirib ki, may ayında qadın milli əməkdaşlar birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qalıblar. Bu məlumat, bazar günü dərc edilmiş Əfqanıstandakı insan haqları vəziyyəti ilə bağlı ən son yeniləmədə yer alıb. Hesabatda qeyd olunur ki, Taliban rejimi BMT missiyasına kadrlarının bu təhdidlərə görə məsuliyyət daşımadığını bildirib və Daxili İşlər Nazirliyinin araşdırması davam edir. Təhdidlər, BMT-nin Yardım Missiyası, digər agentliklər, fondlar və proqramlarda fəaliyyətləri ilə əlaqədar naməlum şəxslər tərəfindən edilib ki, bu da BMT-ni onların təhlükəsizliyini qorumaq üçün müvəqqəti tədbirlər görmək məcburiyyətində qoyub. Taliban rejimi 2022-ci ilin dekabrında Əfqanıstan qadınlarına yerli və xarici qeyri-hökumət təşkilatlarında işləməyi qadağan edib, altı ay sonra bu qadağanı BMT-yə də şamil edib. Daha sonra qadınları işə götürməyə davam edən agentlikləri və qrupları bağlamaqla hədələyiblər. Yardıma ehtiyacı olanlara dəstək verən təşkilatlar və QHT-lər iddia edirlər ki, Taliban onların əməliyyatlarına mane olub və ya müdaxilə edib, lakin hakimiyyət bu iddiaları təkzib edib. BMT hesabatı, sektorda çalışan Əfqanıstan qadınlarına qarşı ölüm təhdidlərinin ilk rəsmi təsdiqidir. Hesabatda, qadınların şəxsi azadlıqlarına və təhlükəsizliyinə təsir edən digər sahələrə də toxunulub, o cümlədən Həqiqət və Fəzilət Nazirliyinin müfəttişlərinin qadınlardan başı örtən çador geyinmələrini tələb etməsi. Qadınlar yalnız hicab taxdıqları üçün həbs olunublar. Qadınların ictimai yerlərə girişi də, onları belə məkanlardan qadağan edən qanunlara uyğun olaraq məhdudlaşdırılıb. BMT-nin 2024-cü ilin avqust hesabatına görə, Əfqanıstan.’

        Reply
  17. Qurban Qarayev Avatar
    Qurban Qarayev

    Bu hesabatın diqqətəlayiq olduğunu qeyd etmək istərdim. Lakin, BMT-nin ölkədəki missiyası (UNAMA) tərəfindən “may ayında qadın milli əməkdaşlar birbaşa ölüm təhdidlərinə məruz qalıblar” ifadəsi bir qədər ümumi səslənir. Bu təhdidlərin dəqiq məzmunu, kim tərəfindən edildiyi və bu iddiaları dəstəkləyən hansısa əlavə təfərrüat (məsələn, şahid ifadələri, rəsmi şikayətlər və ya təhdidlərin təsdiqləndiyinə dair başqa dəlillər) varmı? Hesabatda bu məqamlar barədə daha ətraflı məlumat olub-olmadığını bilmək maraqlı olardı.

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts