Birləşmiş Millətlər Təşkilatının humanitar yardım rəisi Tom Fletçer İsraili acınacaqlı Qəzza zolağına dərhal daha çox keçid açmağa çağırıb ki, yardımlar sürətlə çatdırılsın.
Humanitar Yardım Zərurəti
Çərşənbə günü jurnalistlərə açıqlama verən Fletçer, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qəzzaya humanitar yardımın kəskin şəkildə artırılmasını hədəflədiyini bildirib. O qeyd edib ki, dağıdılmış əraziyə daxil olmasına icazə verilən yüzlərlə yük maşını humanitar fəlakətin aradan qaldırılması üçün lazım olan minlərlə maşının yanında heç nədir. Reuters agentliyinə danışan Fletçer, daha böyük bir fəlakətin qarşısını almaq üçün həftəlik minlərlə humanitar yardım vasitəsinin daxil olmasının vacib olduğunu vurğulayıb. O bildirib: “Sərhədlərdə daxil olmağı gözləyən 190.000 metrik ton təchizatımız var və biz onları çatdırmağa qərarlıyıq. Bu, həyati əhəmiyyətli ərzaq və qida məhsullarıdır.”
İsrailin iki illik müharibəsi Qəzza zolağının demək olar ki, 2.2 milyon sakinini evlərindən didərgin salıb, qlobal monitorinq təşkilatları şimalda aclığın hökm sürdüyünü bildirir. Fələstin səhiyyə orqanlarının məlumatına görə, İsrailin bombardmanları və hava zərbələri nəticəsində sahil ərazisinin geniş hissələri xarabalıqlara çevrilib, 68.000-ə yaxın fələstinli həlak olub. Hüquq müdafiəçiləri və BMT-nin Təhqiqat Komissiyası İsraili müharibədə soyqırım törətməkdə ittiham edib. İsrail bu ittihamları rədd edir.
Atəşkəs və Bölgədəki Vəziyyət
ABŞ prezidenti Donald Tramp və regional liderlər bazar ertəsi Misirin Şarm əl-Şeyx kurortunda atəşkəs razılaşmasını təsdiqləyən bir bəyannamə imzaladılar. Yardım tədarükünün bərpası Trampın Qəzzadakı müharibəni bitirmək üçün 20 bəndlik planında əsas müddəalardan biri kimi göstərilir. Əl-Cəzirənin Qəzza şəhərindən reportaj verən Hani Mahmud İsrail ordusunun şəhərin bəzi hissələrini nəzarətdə saxladığını bildirib. Mahmud deyib: “Qəzza zolağının böyük əraziləri və şimalı İsrail ordusunun nəzarəti altındadır. Zirehli nəqliyyat vasitələri və tanklar hələ də şəhərin şərq hissələrində yerləşir, bir çox sakinin evlərinə qayıtmasının qarşısını alır.”
Mahmud əlavə edib: “Qəzza şəhərinə vəd edilmiş 300 yük maşınından heç biri daxil olmur. Əsas yollar, xüsusilə hündür binalardan düşən dağıntılarla zədələnib və ya bağlanıb, şəhərə giriş-çıxış yolları kəsilib.” Bu arada, İsrail qüvvələri atəşkəsə baxmayaraq çərşənbə günündən bəri Qəzzanın müxtəlif yerlərinə sporadik hücumları davam etdirərək ən azı üç nəfəri öldürüb. Qəzza Səhiyyə Nazirliyi bildirib ki, Qəzzadakı xəstəxanalar ən azı 11 digər cəsəd qəbul edib, bunlardan səkkizi dağıntılar altından çıxarılıb, üçü isə əvvəlki hücumlardan aldığı xəsarətlərdən dünyasını dəyişib.
Yardım Tədarükü və Rəfah Keçidi
İsrail rəsmiləri ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə əldə olunan mövcud atəşkəs razılaşması çərçivəsində blokadada olan əraziyə 600 yük maşınının daxil olmasına icazə verildiyini bildiriblər. Fletçer 600 yük maşını elanını “yaxşı baza” adlandırıb, lakin bunun ehtiyacın miqyasını qarşılamaq üçün kifayət olmadığını vurğulayıb. O, Oxfam və Norveç Qaçqınlar Şurası daxil olmaqla 50-dən çox beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatına humanitar yardım gətirməyə icazə verilməsini tələb edib və məsələnin İsrail, ABŞ və digər regional tərəfdaşlarla qaldırıldığını bildirib. O deyib: “Biz onların iştirakı və əlaqəsi olmadan lazımi miqyası təmin edə bilmərik. Buna görə də onların geri qayıtmasını istəyirik. Onların adından təbliğat aparırıq.” Fletçer AFP agentliyinə açıqlamasında “Maneəsiz giriş tələb edirik” deyib və əlavə edib: “Bu, indi baş verməlidir. Biz bunun bu atəşkəs razılaşmasının bir hissəsi olaraq dərhal reallaşmasını istəyirik.”
Fletçer yardım maşınlarının qarət edilməsinin son günlər çatdırılmaların artması ilə kəskin şəkildə azaldığını bildirib. O qeyd edib: “Əgər gündə cəmi 60 yük maşını daxil olursa, ümidsiz, ac insanlar həmin yük maşınlarına hücum edəcəklər. Qarətin qarşısını almağın yolu kütləvi miqyasda yardım çatdırmaq və özəl sektorun, ticarət bazarlarının yenidən fəaliyyətə başlamasını təmin etməkdir.” Bu arada, İsrailin işğalı altında olan Qərb Sahilində idarəçilik edən Fələstin Muxtariyyəti (FM) əvvəllər Aİ-nin köməyi ilə işlətdiyi Rəfah keçidini idarə etməyə hazır olduğunu bildirib. Fletçer FM-in keçidin yenidən açılmasında rol oynamaq təklifini alqışlayıb. O, Misir prezidenti Abdel Fəttah əs-Sisi və FM prezidenti Mahmud Abbasla son danışıqlara istinad edərək, keçid vasitəsilə tibbi təxliyələrin prioritet olacağını söyləyib.
Rəfah keçidi çərşənbə günü bağlı qaldı, baxmayaraq ki, onun humanitar yardım karvanları üçün yenidən açıla biləcəyinə dair xəbərlər var idi. İsrail Həmasın atəşkəs razılaşmasında razılaşdırıldığı kimi, Fələstin qrupları tərəfindən Qəzzada saxlanılan son ölmüş İsrail girovlarının cəsədlərini təhvil verməsində israr edirdi. Çərşənbə gecəsi verdiyi bəyanatda Fələstin qruplaşmasının silahlı qanadı razılaşma şərtlərinə əməl etdiyini, əlində olan bütün sağ girovları, eləcə də tapa bildikləri cəsədləri təhvil verdiyini bildirib. Qrup əlavə edib ki, qalan cəsədlərin tapılması və çıxarılması geniş səy və xüsusi avadanlıq tələb edəcək və bu istiqamətdə səylərini davam etdirir. Qəzza zolağının Səhiyyə Nazirliyi çərşənbə günü Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi vasitəsilə İsrail həbsində olan 45 fələstinlinin cəsədini qəbul etdiyini açıqlayıb, bununla da qaytarılan cəsədlərin ümumi sayı 90-a çatıb.
Leave a Reply