UNIFIL: İsrailin Hücumları Kövrək Sabitliyə Birbaşa Təhdiddir
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Livandakı Müvəqqəti Sülhməramlı Qüvvələrindən (UNIFIL) verilən yazılı açıqlamada, İsrailin son hücumlarının 2024-cü ilin noyabrında əldə edilmiş kövrək sabitliyə birbaşa təhdid yaratdığı və mülki əhalinin sülh yolu ilə həllə nail olunacağına dair inamını zədələdiyi vurğulanıb.
Mülki Həyat Təhlükədədir
Açıqlamada qeyd olunub ki, UNIFIL sülhməramlıları hər iki tərəfə dəstək verərək qərarın icrasını təmin etməyə çalışır və Livan ordusu ilə birlikdə ölkənin cənubunda və Mavi Xətt boyunca gündəlik fəaliyyətlərini davam etdirir. Deyr Kifa bölgəsində, Burc Kalaviyyə yaxınlığında yerləşən iki sülhməramlı qüvvə birliyi hücumlar səbəbindən təhlükəsiz zonalara çəkilməyə məcbur olub. Bu pozuntular Livan əsgərlərinin, UNIFIL personalının və mülki əhalinin həyatını ciddi şəkildə təhlükəyə atıb.
Livan Torpaqlarından Tamamilə Çəkilin
İsrailin Livanın cənubunda həyata keçirdiyi hava hücumlarının BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1701 saylı qərarını açıq-aşkar pozduğu bildirilib. Bəyanatda, “İsrail ordusunu dərhal əlavə hücumları dayandırmağa və Livan ərazilərindən tamamilə çəkilməyə çağırırıq” ifadəsi yer alıb. Bütün tərəflərə xəbərdarlıq edilərək bildirilib ki, “1701 saylı qərarın və atəşkəs anlaşmasının müddəalarına tam riayət zəruridir. Bu mexanizmlər mübahisələri həll etmək və birtərəfli zorakılığa əl atmanın qarşısını almaq məqsədilə yaradılıb. Tərəflər bundan maksimum dərəcədə faydalanmalıdır”. UNIFIL həmçinin, gərginliyin davam etməsinin “tərəflərin sabitliyi bərpa etmək istiqamətindəki səylərini təhdid etdiyini” qeyd edib. Dünən axşam saatlarında İsrail savaş təyyarələri Livanın cənubundakı 5 ayrı qəsəbəyə hava zərbələri endirmişdi.
Hadisələrin Kökləri
İsrail ilə Livan arasında 27 noyabr 2024-cü ildə əldə edilən atəşkəs razılaşmasına baxmayaraq, İsrail tez-tez bu anlaşmanı pozur. Livan ilə İsrail arasındakı atəşkəs razılaşması çərçivəsində yaradılmış Atəşkəsə Nəzarət Komitəsində UNIFIL, Livan və İsrailin nümayəndələri ilə yanaşı, Fransa və ABŞ da iştirak edir. Livana qarşı quru hücumları zamanı sərhəd xətti boyunca qəsəbələrə daxil olan İsrail ordusu, atəşkəs razılaşmasındakı geri çəkilmə maddəsinə baxmayaraq 5 nöqtədə mövcudluğunu davam etdirir.
1701 Saylı Qərar Nədir?
Livanda vətəndaş müharibəsi başladıqdan sonra İsrail 1978-ci ildə Livan ərazilərinə daxil olaraq ölkənin cənubunu işğal etdi. Həmin il Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurası İsrailə qüvvələrini Livandan çəkməsi üçün çağırış etdi. BMT Təhlükəsizlik Şurası 19 mart 1978-ci ildə UNIFIL-i İsrail qüvvələrinin geri çəkilməsini təsdiqləmək, sülhü və təhlükəsizliyi bərpa etmək, həmçinin Livan hökumətinin ölkənin cənubu üzərindəki səlahiyyətini bərpa etməsinə dəstək olmaq məqsədilə yaratdı. BMT Təhlükəsizlik Şurası Livan ilə İsrail arasında 12 iyul 2006-cı ildə başlayan şiddətli müharibəyə son qoyulması çağırışını ehtiva edən 1701 saylı qərarı 11 avqust 2006-cı ildə yekdilliklə qəbul etmişdi. BMT Təhlükəsizlik Şurasının adıgedən qərarı İsrailin Mavi Xəttin arxasına çəkilməsini və bu xətt ilə Livandakı Litani çayı arasındakı bölgənin silahsızlaşdırılmasını, burada yalnız Livan ordusu və UNIFIL-ə aid silah və hərbi nəqliyyat vasitələrinin, avadanlıqların yerləşdirilməsini nəzərdə tutur.
Leave a Reply