Category: Texnologiya xəbərləri

  • Ayı dövr edən ilk astronavtlardan Jim Lovell 97 yaşında vəfat etdi

    Ayı dövr edən ilk astronavtlardan Jim Lovell 97 yaşında vəfat etdi

    Amerikanın Kosmik Əfsanəsi Əbədiyyətə Qovuşdu

    Ayın orbitinə çıxan ilk astronautlardan biri olan məşhur kosmonavt Cim Lovell 97 yaşında dünyasını dəyişib. Onun ölümü kosmik tədqiqatlar tarixində əlamətdar bir dövrün sona çatması kimi qəbul olunur. Lovell cəsarəti və liderliyi ilə yadda qalan bir şəxsiyyət idi.

    Ayın Orbitindəki Tarixi Uçuşlar

    Cim Lovell ABŞ-ın “Apollon” proqramının aparıcı simalarından biri idi. O, 1968-ci ildə “Apollon 8” missiyasında iştirak edərək, insanlıq tarixində Ayın orbitinə çıxan ilk heyətin üzvü olmuşdur. Bu tarixi uçuş bəşəriyyətin kosmik fəaliyyətlərində yeni səhifə açmış və sonrakı Ay səfərləri üçün zəmin yaratmışdır.

    Lovell, eyni zamanda 1970-ci ildə baş verən və ciddi texniki problemlərlə üzləşən “Apollon 13” missiyasının kapitanı kimi tanınır. Onun soyuqqanlılığı və qətiyyəti sayəsində heyət üzvləri sağ-salamat Yerə qayıtmağı bacarmış, bu hadisə kosmik tarixin ən dramatik xilas əməliyyatlarından biri kimi yadda qalmışdır.

    Bir Pionerin İrsiyəti

    Cim Lovell nəinki bacarıqlı bir astronaut idi, həm də gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyi oldu. Onun cəsarətli kosmik uçuşları və mürəkkəb vəziyyətlərdə göstərdiyi liderlik keyfiyyətləri indi də xatırlanır. Lovellin adı kosmik tədqiqatların qızıl dövrü ilə həmişə birgə anılacaqdır.

    24 saat

  • Göy Balinaların Sirli Sükutu Alimləri Narahat Edir

    Göy Balinaların Sirli Sükutu Alimləri Narahat Edir

    Sirli Səssizlik: Mavi Balinalar Niyə Artıq Mahnı Oxumur?

    Dünyanın ən böyük canlıları olan mavi balinaların okeanların dərinliklərindəki sirli səssizliyə bürünməsi elm dünyasında ciddi narahatlıq doğurur. Uzun illərdir ki, hidrofonlar vasitəsilə qeydə alınan onların fərqli və kompleks mahnıları, bu nəhəng məməlilərin ünsiyyətinin, cütləşməsinin və naviqasiyasının əsas vasitəsi idi. Lakin son illərdə bu möhtəşəm səs siqnallarının əhəmiyyətli dərəcədə azaldığı müşahidə olunur.

    Okeanlardakı Səs-küy Çirklənməsinin Rolu

    Elm adamları bu sirli dəyişikliyin arxasında bir neçə faktorun dayana biləcəyini düşünürlər. Ən əsas namizədlərdən biri, şübhəsiz ki, okeanlardakı artan səs-küy çirklənməsidir. Gəmi hərəkəti, neft və qaz kəşfiyyatı, sonar sistemləri və hərbi dəniz fəaliyyətləri kimi insan fəaliyyətləri okeanların təbii səs mühitini darmadağın edir. Bu kəskin səs-küy mavi balinaların ünsiyyət qurma qabiliyyətinə ciddi maneələr törədir, onların mahnı oxuma tezliyini azalda və ya tamamilə dayandıra bilər.

    Digər nəzəriyyələrə görə, iqlim dəyişikliyi və balıq ovunun artması ilə əlaqədar olaraq balinaların qida mənbələrinin paylanmasında baş verən dəyişikliklər də onların davranışlarına təsir göstərə bilər. Qida çatışmazlığı və ya yeni ov sahələrinə köçmək zərurəti ünsiyyət vərdişlərini dəyişməyə səbəb ola bilər.

    Tədqiqatların Önəmi və Gələcək Təhdidlər

    Bu sirrin açılması üçün beynəlxalq səviyyədə birgə elmi araşdırmalar böyük əhəmiyyət kəsb edir. Okeanların akustik ekologiyasını araşdıran bioakustika mütəxəssisləri, balinaların səssizliyinin səbəblərini anlamağın, onların yaşam mühitini qorumaq və bu möhtəşəm canlıların gələcəyini təmin etmək üçün təcili addımlar atılmasının vacibliyini vurğulayırlar. Okeanlarda artan səs-küy çirklənməsinin azaldılması və dəniz biomüxtəlifliyinin qorunması istiqamətində qlobal əməkdaşlıq zəruridir.

    24 saat

  • Hindistanda süni intellektli Bollivud filmi niyə səs-küyə səbəb oldu

    Hindistanda süni intellektli Bollivud filmi niyə səs-küyə səbəb oldu

    Süni intellektin Bollywooda girişi Hindistanda ciddi mübahisələrə səbəb oldu

    Son vaxtlar Hindistanın Bollywood filmi sənayesində süni intellekt tərəfindən dəyişdirilmiş bir filmin nümayişi böyük etirazlara və narahatlıqlara səbəb olub. Texnologiyanın imkanları ilə bağlı artan maraq və ehtiras fonunda, bu hadisə incəsənət, müəllif hüquqları və etik normalar arasındakı gərginliyi bir daha üzə çıxardı.

    Filmin dəyişdirilməsi və narazılığın səbəbləri

    Mübahisəyə səbəb olan filmdə süni intellekt alqoritmləri vasitəsilə aktyorların səsləri, dialoqları və hətta bəzi vizual elementləri dəyişdirilib. Bu müdaxilə, xüsusilə aktyorlar və rejissorlar arasında ciddi narazılıq doğurub. Onlar, bu cür dəyişikliklərin müəllif hüquqlarını pozduğunu, yaradıcılıq azadlığına xələl gətirdiyini və aktyorların “şəxsiyyətini oğurladığını” iddia edirlər. Bir çoxları, bu texnologiyanın gələcəkdə insan əməyini əvəz edə biləcəyindən və sənayenin təbiətini tamamilə dəyişdirəcəyindən narahatdırlar.

    Sənaye mütəxəssisləri və ictimaiyyətin reaksiyası

    Film sənayesinin tanınmış simaları, o cümlədən rejissorlar, prodüserlər və aktyor birlikləri, bu cür süni intellekt tətbiqlərinə qarşı sərt mövqe nümayiş etdiriblər. Onlar, sənət əsərlərinin orijinal məzmununa toxunulmazlığın vacibliyini vurğulayır və süni intellekt tərəfindən yaradılan kontentin hüquqi çərçivələrinin müəyyənləşdirilməsinin zəruriliyini qeyd edirlər. İctimaiyyət arasında da fikir ayrılıqları mövcuddur; bəziləri texnoloji yenilikləri alqışlasa da, digərləri insan yaradıcılığının müdafiəsi üçün çağırışlar edir.

    Gələcək perspektivlər və tənzimləmə ehtiyacı

    Bollywood filmi ətrafında yaranan bu qalmaqal, qlobal miqyasda süni intellektin incəsənətə inteqrasiyası ilə bağlı müzakirələri yenidən alovlandırıb. Sənaye ekspertləri, bu sahədə daha aydın hüquqi və etik normaların müəyyən edilməsinin vacib olduğunu vurğulayırlar. Texnologiyanın potensialından faydalanarkən, eyni zamanda yaradıcıların hüquqlarını qorumaq və sənətin bütövlüyünü təmin etmək prioritet olaraq qalır. Bu hadisə, süni intellektin kino sənayesində gələcək rolunun hələ də böyük sual altında olduğunu göstərir.

    24 saat

  • CDC: ABŞ pəhrizinin yarıdan çoxu yüksək emallı qida

    CDC: ABŞ pəhrizinin yarıdan çoxu yüksək emallı qida

    ABŞ Qida Rasionunda Təhlükəli Tendensiya

    Amerika Birləşmiş Ştatlarında ultrapraproses qidaların istehlakının artması ilə bağlı ciddi narahatlıqlar yaranıb. Son məlumatlara görə, ölkə əhalisinin qida rasionunun əksəriyyətini bu növ məhsullar təşkil edir ki, bu da ictimai sağlamlıq üçün böyük təhdiddir.

    CDC Hesabatının Təfərrüatları

    Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzləri (CDC) tərəfindən yayımlanan hesabatda bildirilir ki, ABŞ pəhrizinin yarısından çoxu hazır, sənaye üsulu ilə emal olunmuş qidalardan ibarətdir. Bu, daha çox kalorili, lakin qida dəyəri aşağı olan məhsulların gündəlik qida qəbulunda dominant yer tutduğunu göstərir. Tədqiqatlar göstərir ki, bu qidalar adətən süni əlavələr, yüksək miqdarda duz, şəkər və transyağlar ehtiva edir.

    Sağlamlığa Təsirlər və Çağırışlar

    Ultrapraproses qidaların davamlı istehlakı müxtəlif xroniki xəstəliklərin yaranma riskini artırır. Bunlar arasında piylənmə, ürək-damar xəstəlikləri, tip 2 diabet və bəzi xərçəng növləri xüsusi yer tutur. Mütəxəssislər bu tendensiyanın ABŞ-da sağlamlıq böhranının dərinləşməsinə səbəb olduğunu vurğulayırlar. İctimai maarifləndirmə kampaniyaları və sağlam qida variantlarına əlçatanlığın artırılması istiqamətində təcili addımların atılması vacibdir.

    Gələcək Perspektivlər

    Bu kəşflər qida sənayesinə və istehlakçıların vərdişlərinə yenidən baxmağın zəruriliyini ortaya qoyur. Hökumət, səhiyyə qurumları və vətəndaş cəmiyyəti qrupları sağlam qida seçimlərini təşviq etmək, ABŞ pəhrizinin tərkibini yaxşılaşdırmaq üçün birgə səylər göstərməlidir. Bu, gələcək nəsillərin sağlamlığını təmin etmək üçün mühüm bir addımdır.

    24 saat

  • ABŞ-dan 50 milyard dollarlıq aylıq tarif gəliri proqnozu

    ABŞ-dan 50 milyard dollarlıq aylıq tarif gəliri proqnozu

    ABŞ hökuməti tarif gəlirlərinin aylıq 50 milyard dollara çatacağını proqnozlaşdırır. Bu, ölkə xəzinəsi üçün əhəmiyyətli bir artım deməkdir və dövlət büdcəsinə ciddi maliyyə dəstəyi vəd edir. Belə bir gözlənti, Vaşinqtonun gələcək maliyyə planlaşdırmasında böyük rol oynayacaq və yeni investisiya imkanları yaradacaqdır. ABŞ iqtisadiyyatı üçün bu cür yüksək gəlirlərin əldə edilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir.

    Maliyyə Artımının Səbəbləri və Təsirləri

    Bu cür kəskin artımın əsas səbəbləri arasında qlobal ticarət həcmindəki genişlənmə, idxal olunan məhsullara tətbiq edilən yeni tariflər və ya mövcud tarif gəlirlərinin daha səmərəli yığılması kimi faktorlar göstərilir. Yüksək tarif gəlirləri bir tərəfdən dövlət xərcləri üçün əlavə vəsait təmin etsə də, digər tərəfdən daxili bazarda istehlakçı qiymətlərinə və şirkətlərin xərclərinə təsiri barədə müzakirələrə yol açır. Bu vəziyyət, beynəlxalq ticarət əlaqələrində müəyyən gərginliklərə də səbəb ola bilər.

    ABŞ İqtisadiyyatına Potensial Faydalar

    Bu maliyyə axınının ABŞ iqtisadiyyatına birbaşa və müsbət təsiri gözlənilir. Büdcə kəsirlərini azaltmaq, milli borcun idarə edilməsinə dəstək olmaq, eləcə də infrastruktur, təhsil və səhiyyə kimi strateji sahələrə investisiyaları artırmaq üçün bu vəsaitlərdən istifadə oluna bilər. Bu, ölkənin ümumi iqtisadi sabitliyinə və uzunmüddətli inkişafına töhfə verə bilər. Həmçinin, artan tarif gəlirləri ABŞ-ın qlobal iqtisadi arenadakı mövqeyini daha da möhkəmləndirə bilər.

    Qlobal Ticarətə Yansımalar

    Dünya ticarətinin dinamikasında ABŞ iqtisadiyyatının rolu hər zaman əhəmiyyətli olub. Yeni proqnozlar Vaşinqtonun gələcək illərdə qlobal ticarət arenalarındakı mövqeyini daha da gücləndirmə potensialına malik olduğunu göstərir. Bu vəziyyət ticarət balansına, inflyasiya gözləntilərinə və ümumi iqtisadi fəallığa təsir edə bilər. Ekspertlər, bu gəlir artımının beynəlxalq əməkdaşlığa və ticarət mübahisələrinə necə təsir edəcəyini yaxından izləyir. Bu artan gəlirlər ABŞ-ın xarici ticarət siyasətinin davamlılığının göstəricisi ola bilər.

    24 saat

  • Novo Nordisk güclənən rəqabət fonunda ixtisarlar barədə xəbərdarlıq edir

    Novo Nordisk güclənən rəqabət fonunda ixtisarlar barədə xəbərdarlıq edir

    Rəqabətə Dözüm: “Wegovy”nin İstehsalçısı İşdən Çıxarılmalar Barədə Xəbərdarlıq Edir

    Novo Nordisk, “Wegovy” kimi populyar çəki azaltma dərmanlarının aparıcı istehsalçısı, bazarda güclənən rəqabət səbəbindən potensial işdən çıxarılmalar barədə xəbərdarlıq edib. Şirkət rəhbərliyi, artan rəqiblərin yaratdığı təzyiq altında fəaliyyətlərinin səmərəliliyini artırmaq üçün strateji dəyişikliklərin zəruriliyini vurğulayır.

    Rəqabət Mühiti və Bazar Təzyiqi

    Son illərdə qlobal çəki idarəetmə dərmanları bazarı görünməmiş sürətlə böyüyür və bu sahəyə çoxsaylı yeni oyunçular daxil olur. Novo Nordisk bu bazarda uzun illər dominant mövqeyə sahib olsa da, indi innovativ məhsullarla irəli çıxan digər şirkətlərin artan təzyiqi ilə üzləşir. Mütəxəssislərin fikrincə, bu cür dinamik rəqabət mühiti dərman sənayesində istehsal standartlarını yüksəldir və istehlakçılar üçün daha geniş seçim imkanları yaradır, lakin eyni zamanda şirkətlərin gəlirlilik marjalarına ciddi təsir göstərə bilər.

    Strateji Cavab və Gələcək Planlar

    Mövcud bazar şərtlərinə cavab olaraq, Novo Nordisk fəaliyyət səmərəliliyini artırmaq və xərcləri optimallaşdırmaq məqsədilə bir sıra addımlar atacağını açıqlayıb. Bu addımlar, şirkətin bəzi şöbələrində işçi heyətinin sayının azaldılması ilə nəticələnə bilər. Şirkət yalnız struktur dəyişikliklərinə deyil, həm də uzunmüddətli davamlılığı təmin etmək üçün tədqiqat və inkişafa investisiyaları davam etdirməyi planlaşdırır. Əsas məqsəd, şirkətin bazardakı aparıcı rolunu qoruyub saxlamaq və yeni, daha effektiv dərmanların inkişafını sürətləndirməkdir. Bu, qlobal iqtisadiyyatın çağırışlarına adekvat cavab kimi qiymətləndirilir.

    İnnovasiyaya Davamlı Bağlılıq

    Şirkət, qlobal sağlamlıq ehtiyaclarına cavab verən innovativ həllər təqdim etməyə sadiq qalacağını bildirir. Xüsusilə çəki idarəetmə, diabet və nadir xəstəliklər sahələrindəki fəaliyyətlərini genişləndirmək niyyətindədir. Bazarda baş verən dəyişikliklər, Novo Nordisk kimi nəhənglərin belə, daimi adaptasiya və yeniliklərə açıq olmasının vacibliyini bir daha təsdiqləyir. Şirkət öz mövqeyini qorumaq üçün həm daxili idarəetmə strukturlarında, həm də bazar strategiyasında ciddi dəyişikliklər etməyə hazır olduğunu nümayiş etdirir.

    24 saat

  • Ağ Ev: Apple ABŞ istehsalına milyardlar yatırır

    Ağ Ev: Apple ABŞ istehsalına milyardlar yatırır

    Ağ Evdən Açıqlama: Apple ABŞ İstehsalına Milyardlarla Dollar Yatırım Edəcək

    Ağ Ev rəsmi bəyanat yayaraq, dünyanın nəhəng texnologiya şirkətlərindən biri olan Apple şirkətinin ABŞ istehsalı sahəsinə milyardlarla dollar həcmində vəsait yatıracağını açıqlayıb. Bu addım, Amerika Birləşmiş Ştatlarında yüksək texnoloji məhsulların yerli istehsalının gücləndirilməsi və təchizat zəncirlərinin daha dayanıqlı olması istiqamətində atılan mühüm addım kimi qiymətləndirilir.

    İqtisadiyyata Təsiri və Yeni İş Yerləri

    Bu nəhəng yatırım, ABŞ iqtisadiyyatına əhəmiyyətli dərəcədə müsbət təsir göstərəcək. Layihə çərçivəsində on minlərlə yeni iş yerinin yaradılması gözlənilir ki, bu da ölkədə məşğulluq səviyyəsinin artırılmasına töhfə verəcək. Xüsusilə çip və digər kritik elektron komponentlərin ABŞ istehsalı bazasında hazırlanması, milli təhlükəsizlik və iqtisadi müstəqillik baxımından da böyük əhəmiyyət kəsb edir. Apple bu yatırım vasitəsilə təkcə öz məhsulları üçün deyil, həm də ümumilikdə yüksək texnologiya sənayesi üçün müstəqil istehsal ekosistemi yaratmağa hədəfləyir.

    Təchizat Zəncirinin Davamlılığı və Gələcək Hədəflər

    Son illərdə müşahidə edilən qlobal təchizat zənciri problemləri fonunda, Apple-ın bu qərarı strateji bir hərəkət hesab olunur. Şirkət, istehsalın coğrafi diversifikasiyası ilə gələcək potensial pozuntulara qarşı daha davamlı olmaq niyyətindədir. Bu addım, eyni zamanda, digər böyük texnologiya şirkətlərini də yerli istehsal imkanlarına yatırım etməyə təşviq edə bilər. Nəticədə, ABŞ dünyada yüksək texnologiya mərkəzi kimi mövqeyini daha da gücləndirəcək.

    24 saat

  • Süni İntellekt Səhiyyənin Gələcəyini Dəyişdirir

    Süni İntellekt Səhiyyənin Gələcəyini Dəyişdirir

    Süni İntellektSəhiyyədə İnqilabi Dəyişikliklər

    Son illərdə süni intellekt (Sİ) texnologiyaları demək olar ki, hər sahədə öz sözünü deyir. Bu inqilabi dönüşün ən parlaq nümunələrindən biri də səhiyyə sektorundakı təsirləridir. Diaqnostikadan müalicə üsullarına, dərman kəşfindən xəstəxana idarəçiliyinə qədər geniş bir spektrdə əhəmiyyətli yeniliklər vəd edən bu texnologiya mövcud səhiyyə modellərini dəyişməkdədir.

    Diaqnostika və Müalicədə Dəqiqlik

    Səhiyyəyə gətirdiyi ən böyük töhfələrdən biri diaqnostikanın dəqiqliyini artırmasıdır. Bu texnologiya böyük həcmli tibbi məlumatları – rentgen şəkillərini, MRT görüntülərini, laboratoriya nəticələrini – sürətli və effektiv şəkildə təhlil edərək, insan gözünün görə bilməyəcəyi detalları aşkar edir. Bu, xəstəliklərin erkən mərhələdə aşkarlanmasına, yanlış diaqnoz riskinin azalmasına və fərdi müalicə planlarının daha dəqiq hazırlanmasına şərait yaradır. Belə innovasiyalər həkimlərin işini xeyli asanlaşdırır və xəstə nəticələrini yaxşılaşdırır.

    Dərman Kəşfi və Klinik Sınaqlarda Səmərəlilik

    Yeni dərmanların kəşfi və inkişafı uzun, mürəkkəb və xərc tələb edən bir prosesdir. Lakin süni intellekt bu sahədə də mövcud qaydaları dəyişir. Məsələn, molekulyar modelləşdirmə, potensial dərman namizədlərinin identifikasiyası və klinik sınaqların optimallaşdırılması kimi proseslər sürətləndirilir. Bu sistem sayəsində yüz minlərlə kimyəvi birləşmə qısa zamanda sınaqdan keçirilə bilir ki, bu da effektiv müalicələrin daha tez bazara çıxarılmasına imkan verir. Dərman tədqiqatlarında bu inkişaf, həmçinin xəstəliklərin patogenezini daha dərindən anlamağa və hədəfli terapiyalar yaratmağa kömək edir.

    Operativ İdarəetmə və Gələcək Perspektivlər

    Süni intellekt təkcə tibbi tərəflərlə məhdudlaşmır, eyni zamanda səhiyyə müəssisələrinin operativ idarəetməsində də effektiv rol oynayır. Resursların optimallaşdırılması, xəstə axınının idarə edilməsi, randevu sistemlərinin avtomatlaşdırılması kimi funksiyalar bu alətlər vasitəsilə daha səmərəli həyata keçirilir. Bu, inzibati yükü azaldır və tibbi personalın daha çox vaxtını xəstələrlə ünsiyyətə sərf etməsinə imkan verir. Gələcəkdə süni intellektin tele-tibb, virtual reallıq və robot cərrahiyyəsi kimi sahələrlə inteqrasiyası daha geniş imkanlar açacaq, beləliklə, səhiyyə xidmətləri daha əlçatan və keyfiyyətli olacaqdır.

    24 saat

  • Microsoft 4 trilyon dollar bazar dəyərini aşan ikinci şirkət

    Microsoft 4 trilyon dollar bazar dəyərini aşan ikinci şirkət

    Microsoft Dörd Trilyon Dollarlıq Bazar Dəyərinə Çatdı

    Şirkət dünya tarixində ikinci olaraq 4 trilyon dollarlıq bazar dəyəri həddini aşaraq əhəmiyyətli bir nailiyyətə imza atıb. Bu, nəhəngin qlobal iqtisadiyyatdakı mövqeyinin və texnologiya sektorundakı dominantlığının daha bir bariz göstəricisidir. Daha əvvəl bu səviyyəyə çatan yeganə şirkət, rəqibi Apple idi. Nəhəngin bu uğuru, onun son illərdəki davamlı inkişafının və strateji qərarlarının bəhrəsidir.

    Texnoloji Nəhəngin Yüksəlişi

    Bu sürətli artım, əsasən süni intellekt (Sİ) və bulud xidmətləri sahələrindəki güclü performansla əlaqədardır. OpenAI ilə tərəfdaşlıq və Azure bulud platformasının genişlənməsi, investorların şirkətə olan inamını daha da artırıb. Şirkətin məhsul və xidmətlərinin geniş spektrdə yayılması, onun qlobal rəqəmsal transformasiyadakı rolunu gücləndirir və gəlirlərinin sabitliyini təmin edir.

    Qlobal İqtisadiyyatdakı Təsirlər və Gələcək Proqnozlar

    Qeydə alınan bu böyük dəyər, yalnız texnoloji nəhəng üçün deyil, ümumilikdə qlobal iqtisadiyyat üçün də mühüm siqnaldır. Bu, texnologiya sektorunun iqtisadi artımın lokomotivi olaraq qalacağını göstərir. Gələcəkdə rəqəmsal innovasiyaların və süni intellektin daha da sürətlə inkişaf edəcəyi proqnozlaşdırılır ki, bu da bu kimi şirkətlərin mövqeyini daha da möhkəmləndirəcəkdir. Hər yeni texnoloji sıçrayış, sanki gələcək inkişaflar üçün bir sələfi rolunu oynayır.

    24 saat

  • Himalay Lepçaları: Yeni Bənd Onların Həyatına Təhdiddir

    Himalay Lepçaları: Yeni Bənd Onların Həyatına Təhdiddir

    Himalayda Bənd Təhlükəsi: Lepça icması Torpaqsız Qalmaqdan Qorxur

    Himalay dağlarının ətəklərində yerləşən, təbiətlə sıx bağlılığı ilə tanınan Lepça icması, yeni nəhəng su elektrik stansiyası layihəsi səbəbilə dərin narahatlıq keçirir. Onlar bu layihənin özlərini torpaqsız, evsiz və gələcəksiz qoyacağından qorxurlar. Bu bəndin inşası onların minilliklər boyu formalaşmış həyat tərzini və mədəni irsini məhv edə bilər.

    “Torpaq Yox, Ev Yox, Gələcək Yox”: Mədəni İrsin Qorunması

    Lepça xalqı üçün torpaq sadəcə bir ərazi deyil, həm də onların mənəvi dəyərlərinin, adət-ənənələrinin və əcdadlarının xatirələrinin yaşadığı müqəddəs bir məkandır. Nəzərdə tutulan Himalay bəndləri su hövzələrini dolduraraq geniş meşə sahələrini su altında qoyacaq, bu isə icmanın dolanışıq mənbəyi olan təbii ehtiyatların tükənməsinə səbəb olacaqdır. Onlar təbiətlə harmoniyada yaşayan, unikal biliklərə və mədəniyyətə sahib olan bir xalqdır.

    Layihə tərəfdarları iqtisadi inkişaf və enerji təminatını vurğulasa da, Lepça icması ekoloji fəlakətlər və sosial dislokasiya risklərinə diqqət çəkir. Keçmişdə inşa edilmiş oxşar layihələrin artıq yerli əhaliyə necə mənfi təsir etdiyi barədə acı təcrübələr mövcuddur. Bu bəndlər çayların təbii axışını dəyişdirərək, biomüxtəlifliyə ciddi zərər vurur və Lepçaların suya əlçatanlığını məhdudlaşdırır.

    Qlobal Dəstək Çağırışı və Mübarizə

    Yerli fəallar və beynəlxalq təşkilatlar bu layihənin dayandırılması üçün fəal kampaniya aparırlar. Onlar bəndin tikintisinin icmanın insan hüquqlarını pozduğunu və ekoloji tarazlığı pozduğunu bildirirlər. Lepçalar öz səslərini eşitdirmək və doğma torpaqlarını qorumaq üçün qlobal dəstəyə ümid edirlər. Onların mübarizəsi yalnız bir icmanın deyil, həm də təbiətlə harmoniya axtarışında olan bütün yerli xalqların ortaq problemidir. Bu layihə ilə bağlı qərar qəbul edərkən icmanın hüquqları və maraqları diqqət mərkəzində olmalıdır.

    24 saat