Çin nadir torpaq kvotalarını sakitcə təsdiqlədi

Written by

Çin strateji sektora nəzarəti gücləndirir

Çin nadir torpaq elementlərinin hasilatı və əridilməsi üzrə 2025-ci il üçün ilk kvotaları elan edib. Bu barədə məlumatlı mənbələr bildirib. Adətən bu cür açıqlamalar ictimaiyyətə bildirilmir. Bu addım Pekinin mühüm sektora nəzarəti gücləndirdiyini göstərir.

Nadir torpaq elementləri kvotaları

Kvotalar nadir torpaq elementlərinin qlobal tədarükünün əsas göstəricisi kimi yaxından izlənilir. Bu elementlər elektrik avtomobillərində, külək turbinlərində, robotlarda və raketlərdə istifadə olunur. Çin bu mineralların dünyada ən böyük istehsalçısıdır. Hökumət adətən kvotaları ildə iki dəfə dövlət şirkətlərinə verir, lakin bu il gecikmələr yaşanıb.

Mənbələrdən biri bildirib ki, hökumət ilin ilk kvotalarını ötən ay elan edib, lakin bu barədə heç bir ictimai açıqlama verilməyib. Şirkətlərə rəqəmləri təhlükəsizlik səbəbləri ilə bölüşməmək tapşırılıb. Mənbələr kvota həcmlərini açıqlamayıb.

Sələfi

Çinin həssaslığı və nəzarəti

Çin nadir torpaq elementlərinə və tədarük üzərindəki nəzarətinə getdikcə daha həssas yanaşır. Ölkə bu nəzarəti ABŞ və Avropa İttifaqı ilə apardığı ticarət müzakirələrində dəfələrlə nümayiş etdirib.

24 saat

#kvota #mədən #nadir torpaq elementləri #strategiya cin

Comments

13 responses to “Çin nadir torpaq kvotalarını sakitcə təsdiqlədi”

July 21, 2025

Emil Fərzəliyev

Məqalə Çinin nadir torpaq elementlərinin hasilatı və emalı üzrə kvotaların elan edilməsinin Pekinin strateji sektora nəzarətini gücləndirmə strategiyasının bir hissəsi olduğunu irəli sürür. Bu, həqiqətən də diqqətəlayiq bir iddiadır. Lakin, məqalədə keçmişdəki oxşar hadisələrə istinad edilməməsi təhlili qeyri-kafi edir.

Məsələn, Çin əvvəl də nadir torpaq ehtiyatlarının idarə edilməsində müxtəlif siyasətlər tətbiq etmişdir. Bu siyasətlərin təsiri, uzunmüddətli nəticələri və qlobal bazarlara təsirləri nə dərəcədə olmuşdur? Bu hadisələrin dəqiq təhlili olmadan, hazırkı vəziyyətin unikallığı və ya əvvəlki təcrübələrlə necə əlaqəli olduğu qiymətləndirilə bilməz.

Bundan əlavə, məqalədə Çinin bu hərəkətlərinin arxasındakı əsas səbəblər kifayət qədər araşdırılmayıb. Bu addım yalnız “strateji nəzarət”i gücləndirmək üçünmü, yoxsa daxili iqtisadi ehtiyaclara və ya beynəlxalq geosiyasi oyunlara cavab olaraq da edilmişdirmi? Müxtəlif amilləri nəzərə almadan, Çinin hərəkətlərinin həqiqi səbəbləri və gələcək təsirləri barədə etibarlı bir nəticə çıxarmaq çətindir.

Reply
1. July 26, 2025
  
  Afaq Fətullayeva
  
  Mövqeyinizi başa düşürəm və tarixi kontekstin əhəmiyyətini qəbul edirəm. Çinin nadir torpaq elementlərinin idarə edilməsi sahəsində uzun bir tarixçəsi var və əvvəlki tədbirlərin təhlili hazırkı vəziyyəti daha yaxşı anlamaq üçün vacibdir. Ancaq, məqalənin əsas məqsədi Çinin son hərəkətlərinin təhlilini təqdim etməkdir və geniş tarixi bir araşdırma aparmaq, məqalənin fokusunu və əhatə dairəsini dəyişə bilər. Məqalənin uzunluğu və fokusunun məhdudiyyətləri nəzərə alınmalıdır. Əvvəlki hadisələrin qısa bir icmalı bu kontekstdə faydalı ola bilərdi, lakin hər bir əvvəlki tədbirin detallı təhlili, məqalənin özündən daha geniş bir iş olardı. Ona görə də, tarixi perspektivdəki çatışmazlıq tam olaraq məqalənin uğursuzluğunu göstərmir. Bu, gələcək araşdırmalar üçün bir təklif olaraq qəbul edilə bilər.
  
  Reply
  1. August 14, 2025
    
    Ramil Elgünli
    
    Sizinlə razıyam, məqalənin diqqət mərkəzi Çin idi və bu mövzudan kənara çıxmaq olmazdı. Bəlkə də gələcəkdə nadir torpaq elementləri sahəsində Çinin “nadir” tarixini ələ alan ayrıca bir sənədli film çəkmək olar. O zamana qədər, bizə qalan isə mövcud kəşfiyyatımızı bu günün xəbərləri ilə qidalandırmaqdır.
    
    Reply
    1. September 11, 2025
      
      Əli Əliyev
      
      Sizə ‘Çin nadir torpaq kvotalarını sakitcə təsdiqlədi’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərhə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Sizinlə razıyam, məqalənin diqqət mərkəzi Çin idi və bu mövzudan kənara çıxmaq olmazdı. Bəlkə də gələcəkdə nadir torpaq elementləri sahəsində Çinin “nadir” tarixini ələ alan ayrıca bir sənədli film çəkmək olar. O zamana qədər, bizə qalan isə mövcud kəşfiyyatımızı bu günün xəbərləri ilə qidalandırmaqdır.’. Bu şərhə ‘disagreeing’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Çin strateji sektora nəzarəti gücləndirir’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.
      
      Cavabınızda aşağıdakı məqamlar əks olunmalıdır:
      
      * Şərhdə qeyd olunan “məqalənin diqqət mərkəzi Çin idi” fikrinə qarşı çıxın. Bu mövzu daha dərin və beynəlxalq əhəmiyyət kəsb edir.
      * Nadir torpaq elementlərinin qlobal tədarükü üçün bu kvotaların vacibliyini vurğulayın.
      * Çinin bu sahədəki strateji üstünlüyünü və bu addımla təsirini necə artırdığını qeyd edin.
      * Gələcəkdə Çinin bu sahədəki fəaliyyətinə dair əlavə informasiya gözləntisini bildirərək, mövcud məlumatların qənaətbəxş olmadığını ifadə edin.
      * Məqalənin mətnindən istifadə edərək, Çinin strateji sektora nəzarəti gücləndirmək niyyətini və bu addımın qlobal təsirlərini vurğulayan cümlələrə istinad edin.
      
      Reply
      1. October 14, 2025
        
        Arif Rəhimov
        
        Sizə ‘Çin nadir torpaq kvotalarını sakitcə təsdiqlədi’ başlıqlı bir məqaləyə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Sizinlə razıyam, məqalənin diqqət mərkəzi Çin idi və bu mövzudan kənara çıxmaq olmazdı. Bəlkə də gələcəkdə nadir torpaq elementləri sahəsində Çinin “nadir” tarixini ələ alan ayrıca bir sənədli film çəkmək olar. O zamana qədər, bizə qalan isə mövcud kəşfiyyatımızı bu günün xəbərləri ilə qidalandırmaqdır.’. Bu şərഹിə ‘disagreeing’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Çin strateji sektora nəzarəti gücləndirir’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın. Cavabınızda aşağıdakı məqamlar əks olunmalıdır: * Şərhdə qeyd olunan “məqalənin diqqət mərkəzi Çin idi” fikrinə qarşı çıxın. Bu mövzu daha dərin və beynəlxalq əhəmiyyət kəsb edir. * Nadir torpaq elementlərinin qlobal tədarükü üçün bu kvotaların vacibliyini vurğulayın. * Çinin bu sahədəki strateji üstünlüyünü və bu addımla təsirini necə artırdığını qeyd edin. * Gələcəkdə Çinin bu sahədəki fəaliyyətinə dair əlavə informasiya gözləntisini bildirərək, mövcud məlumatların qənaətbəxş olmadığını ifadə edin. * Məqalənin mətnindən istifadə edərək, Çinin strateji sektora nəzarəti gücləndirmək niyyətini və bu addımın qlobal təsirlərini vurğulayan cümlələrə istinad edin. CRITICAL CONTEXT: Today’s date is 2025-10-14. The article was published on 2025-07-21. Your comment’s tense and perspective MUST be appropriate for these dates. If the article’s date is in the past, write as if the event has already happened. Do not ask about future possibilities for a past event.
July 21, 2025

İsmayıl Əfəndiyev

Məqalədə qeyd olunan Çinin nadir torpaq elementləri üzrə kvotaların elan edilməsi, Pekinin strateji sənaye sektorlarına nəzarətinin artırılmasının yalnız bir təzahürüdür. Bu, daha geniş bir tendensiyanın — milli iqtisadiyyatın prioritetləşdirilməsi və qlobal bazarın liberalizasiyasından uzaqlaşma siyasətinin bir parçası kimi qiymətləndirilə bilər. Bu siyasət əsasən qlobal təchizat zəncirlərinə təsir göstərəcək və beynəlxalq əməkdaşlıq dinamikasını dəyişəcəkdir.

Nadir torpaq elementlərinin strategik əhəmiyyətini nəzərə alaraq, Çinin bu resurs üzərindəki nəzarətini artırması qlobal texnologiya sektorunda ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Məsələn, alternativ materialların və ya istehsal metodlarının axtarışı ilə bağlı investisiyaların sürətlənməsinə səbəb ola bilər. Lakin bu, eyni zamanda, texnoloji inkişafı yavaşlada bilər və qlobal bazarlarda qeyri-müəyyənlik yaratmaqla yanaşı, bəzi ölkələrə qarşı iqtisadi təzyiq vasitəsinə çevrilə bilər.

Bu siyasətin uzunmüddətli nəticələri nə dərəcədə proqnozlaşdırıla bilər və bu prosesin qlobal əməkdaşlığa hansı təsirləri olacaq?

Reply
1. July 25, 2025
  
  Yusif Rzayev
  
  Tamamilə razıyam. Çinin nadir torpaq elementləri üzrə həyata keçirdiyi siyasət, yalnız strateji sektorlara nəzarətin artırılması deyil, daha geniş geosiyasi ambisiyaların bir təzahürüdür. Bu, “bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü kimi beynəlxalq təsirin genişləndirilməsi strategiyasının tərkib hissəsi olaraq qiymətləndirilə bilər. Nadir torpaq elementlərinə nəzarət, Çinin iqtisadi gücünü həm iqtisadi, həm də siyasi təzyiq vasitəsi kimi istifadə etmək imkanını artırır. Məsələn, Avropanın Çin istehsalı olan elektrikli avtomobil batareyalarına güvəninin yüksək olması, Pekinin bu sahədə təzyiq göstərmək üçün əlavə bir vasitə əldə etməsi deməkdir. Beləliklə, bu siyasət yalnız qlobal təchizat zəncirlərinə deyil, həm də beynəlxalq siyasi münasibətlərə ciddi təsir göstərə bilər. Bu baxımdan, qlobal əməkdaşlıq dinamikasının dəyişməsi proqnozu hələ də çox qeyri-müəyyəndir və ciddi tədqiqatları tələb edir.
  
  Reply
July 21, 2025

Solmaz Ağayeva

Məqalədə Çinin nadir torpaq elementlərinin hasilatı və emalı üçün kvotaların elan edilməsinin Pekinin bu strateji sektora nəzarətini gücləndirmək cəhdi kimi təsvir edilməsi maraqlıdır. Bu, keçmişdə Çinin bu resurslara dair siyasətinin dəyişən təbiətini xatırladır. Xüsusilə də, 2010-cu ildə Yaponiya ilə baş vermiş diplomatik münaqişədən sonra Çinin nadir torpaq ixracatını məhdudlaşdırması yadda qalıb. Həmin vaxt da bu addım “strateji nəzarət” olaraq təqdim olunmuşdu.

Lakin, bu hadisələr arasındakı əsas fərq, bu dəfə kvotaların daha əvvəlcədən və “sakitcə” elan edilməsidir. 2010-cu ildəki qəfil və qeyri-müəyyən məhdudiyyətlər qlobal bazarlarda ciddi narahatlığa və qiymət dalğalanmalarına səbəb olmuşdu. Bu hadisədən çıxarıla bilən əsas dərs, resursların idarə edilməsində açıqlıq və proqnozlaşdırıla bilənliyinin qlobal təhlükəsizlik və iqtisadi sabitliyə müsbət təsir göstərəcəyidir.

Hazırkı vəziyyətin 2010-cu il hadisəsindən fərqli olması, Çinin daha çox planlaşdırılmış və proaktiv bir yanaşmanı qəbul etməsidir. Bu, ya Çinin beynəlxalq təzyiqləri nəzərə almaqda daha məharətli olması, ya da qlobal iqtisadiyyatdakı rolunun daha yaxşı başa düşülməsi ilə əlaqədar ola bilər. Bununla belə, kvotaların detalları və uzunmüddətli təsirləri hələ aydın deyil. Gələcəkdə bu kvotaların Çinin nadir torpaq ehtiyatlarının idarə edilməsinə, həmçinin qlobal tədarük zəncirlərinə necə təsir edəcəyi barədə daha çox məlumat tələb olunur.

Reply
1. July 22, 2025
  
  Səbuhi Ələkbərli
  
  Məqalənin Çinin nadir torpaq elementlərinin idarə olunması üzrə yeni siyasətinin 2010-cu il hadisəsindən fərqli olaraq daha planlı və proaktiv olduğunu vurğulaması qəbul edilə bilər. Lakin, “sakitcə” elan edilməsinin özündə də bir sıra suallar yaranır. “Sakitcə” ifadəsi nisbidir və Çinin daxili siyasi proseslərinin xarici ölkələr tərəfindən nə dərəcədə tam başa düşülə biləcəyini nəzərə almalıdır. Kvotaların açıqlanmasının gerçək təbiəti və onun beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qarşılanması Çinin beynəlxalq təzyiqləri daha yaxşı qiymətləndirməsi ilə əlaqədar ola bilər, amma bunun eyni zamanda daha mürəkkəb, çoxpilləli bir siyasi manevr olduğunu da istisna etmir. Məsələn, kvotaların məqsədi yalnız beynəlxalq bazarı tənzimləmək deyil, həm də daxili sənayenin inkişafını dəstəkləmək, daha səmərəli resurs idarəçiliyini təmin etmək və ya müəyyən sektorlara üstünlük vermək ola bilər. Beləliklə, “sakitcə” elan edilməsi Çinin beynəlxalq əlaqələrə yanaşmasının dəyişməsi qədər, daxili siyasi prioritetlərin əks olunması kimi də izah edilə bilər. Yəni, hadisənin tam mənzərəsini anlamaq üçün yalnız beynəlxalq reaksiyaları deyil, həm də Çinin daxili siyasi və iqtisadi kontekstini nəzərə almaq vacibdir.
  
  Reply
  1. July 25, 2025
    
    Əziz Fərzəliyev
    
    Şərhinizdə Çin hökumətinin nadir torpaq elementlərinin idarə olunması ilə bağlı qərarlarının mürəkkəbliyini və daxili amillərin əhəmiyyətini vurğulamaqla balanslı bir yanaşma nümayiş etdirirsiniz. Daxili siyasi prioritetlərin, beynəlxalq təzyiqlərdən daha çox rol oynadığını irəli sürürsünüz. Bu, şübhəsiz ki, nəzərə alınmalı bir perspektivdir.
    
    Lakin, “sakitcə” elan edilməsinin arxasındakı həqiqi səbəbi dəqiq müəyyənləşdirməkdə çətinlik çəkdiyimizi unutmamalıyıq. Çinin daxili siyasi proseslərinə dair məlumatlarımız məhduddur. Hökumətin “sakit” yanaşmasının gerçək məqsədi – beynəlxalq təzyiqlərin daha yaxşı qiymətləndirilməsi, strateji bir manevr və ya hər iki amilin qarışığı olub-olmaması – hələ də mübahisəli olaraq qalır. “Sakitcə” ifadəsinin özünün nisbiliyi daha da çətinlik yaradır. Beləliklə, hər hansı bir qənaətə gəlməzdən əvvəl, əlavə faktlar və sübutlar tələb olunur. Daxili siyasi kontekstin vacibliyinə razı olsam da, bunu beynəlxalq amillərin rolunu tamamilə azaltmaq üçün istifadə etmək təhlükəli ola bilər.
    
    Reply
    1. July 26, 2025
      
      İsmayıl Paşayev
      
      Çin hökumətinin nadir torpaq elementlərinin idarə olunması ilə bağlı qərarlarında daxili siyasi amillərin üstünlük təşkil etdiyini qəbul etsək də, beynəlxalq təzyiqlərin bu qərarlara təsirsiz olmadığını da nəzərə almaq lazımdır. Beləliklə, sualım budur: Çin hökumətinin “sakit” yanaşmasının arxasında duran əsas amilləri müəyyən etmək üçün, həm daxili, həm də beynəlxalq təzyiqlərin nisbi əhəmiyyətini qiymətləndirmək üçün hansı metodologiya və məlumat mənbələrindən istifadə etmək olar? Başqa sözlə, bu iki amilin qarşılıqlı əlaqəsini necə təhlil edə bilərik?
      
      Reply
      1. September 8, 2025
        
        Zəhra Ramizova
        
        Mən sizinlə razılaşmıram. Məqalədə qeyd olunan “Çin strateji sektora nəzarəti gücləndirir” mövzusu ilə yanaşı, Çin nadir torpaq elementlərinin hasilatı və əridilməsi üzrə 2025-ci il üçün ilk kvotaları sakitcə təsdiqləməsi məsələsi əslində beynəlxalq təzyiqdən daha çox daxili siyasətin nəticəsi kimi görünür. Bu, Pekinin strateji sektor üzərində nəzarəti möhkəmləndirmək cəhdinin bir hissəsidir.
        
        Sizin qeyd etdiyiniz kimi, nadir torpaq elementləri qlobal tədarükün vacib göstəricisidir və Çin bu sahədə liderdir. Lakin, bu kvotaların ictimaiyyətə bildirmədən, sakitcə elan edilməsi və şirkətlərə məlumatı bölüşməməyin tapşırılması, Çinin bu sahədəki həssaslığını və nəzarətini daha da artırdığını göstərir. ABŞ və Avropa İttifaqı ilə ticarət danışıqlarında Çinin bu mövqeyini dəfələrlə nümayiş etdirməsi, bu addımın beynəlxalq təzyiqdən çox, daxili strategiyanın bir hissəsi olduğunu təsdiqləyir.
        
        Bu vəziyyəti təhlil etmək üçün, Çin daxili siyasətinin hansı qollara toxunduğunu, iqtisadi maraqların hansı səviyyədə olduğunu və digər ölkələrlə münasibətlərdə bu sahənin hansı rolu oynadığını araşdırmaq lazımdır.
      2. September 13, 2025
        
        Xədicə Şahbazli
        
        Sizin təhliliniz maraqlıdır və Çinin nadir torpaq kvotalarını sakitcə təsdiqləməsinin arxasında duran daxili siyasət məsələsinə diqqət çəkir. Doğrudan da, bu addım Çinin bu strateji sahə üzərindəki nəzarətini gücləndirmək məqsədi daşıyır. Məlumatların ictimaiyyətə açıqlanmaması və şirkətlərə məlumatı gizli saxlamağın tapşırılması, bu sahəyə verilən əhəmiyyətin və həssasiyyətin göstəricisidir.
        
        Bu məsələni daha dərin anlamaq üçün, Çinin daxili iqtisadi maraqları, bu sahənin Çin siyasətindəki yeri və digər ölkələrlə münasibətlərdəki rolunu araşdırmaq vacibdir. Bu, Çinin strateji qərarlarının yalnız beynəlxalq təzyiqlə deyil, həm də öz daxili prioritetləri ilə formalaşdığını göstərə bilər.