) istifadə etməmək tövsiyə olunur. In a show of unmatched air power, the U.S. recently deployed its stealth B-2 Spirit bomber to strike Iran’s most secure nuclear facility—an unprecedented move. Meanwhile, away from the spotlight, China appears to be quietly working on a similar aircraft.According to The War Zone, satellite imagery from May 14, 2025, revealed a large flying-wing stealth aircraft at a secret test base near Malan, Xinjiang. The drone-like craft—believed to be a high-altitude, long-endurance (HALE) platform—was seen outside new hangars, hinting at a broader ecosystem involving China’s next-gen programs like the H-20 bomber and J-36 fighter.The aircraft’s wingspan, estimated at 52 meters (around 170 feet), closely matches that of the U.S. B-2. Did China Steal B-2's Secrets?China’s leap in stealth technology may not have been entirely domestic. In 2005, former Northrop engineer Noshir Gowadia—one of the key figures behind the B-2’s propulsion and stealth systems—was arrested for selling U.S. defense secrets to China and other nations.Gowadia, originally from Bombay (now Mumbai), joined Northrop in the 1960s and was instrumental in developing the B-2’s low-observable technology. After leaving the company in 1986, he started his own consulting firm. But by 2004, the FBI had begun investigating him after classified infrared-suppression documents were found in a furniture container sent to him.Live EventsAccording to a report in the Popular Mechanics, Gowadia made several trips to China in 2003–2004 and handed over sensitive stealth technology—receiving $110,000 over three years. The FBI raided his Maui home in October 2005, seizing 500 pounds of evidence including documents and electronic media.According to the report, "Gowadia had spent two decades at the aerospace and defense contractor Northrop (now Northrop Grumman) where he was instrumental in designing the stealth propulsion system for the B-2 Spirit bomber, one of the most revolutionary military technologies in generations. He once had top security clearance and taught university classes in advanced aeronautical principles."Gowadia initially denied wrongdoing but later confessed in writing: “On reflection, what I did was wrong to help the PRC make a cruise missile. What I did was espionage and treason.”In 2010, he was convicted on 14 counts under the Arms Export Control Act and Espionage Act. He was sentenced in 2011 to 32 years in prison and remains incarcerated at the supermax prison in Florence, Colorado.His son, Ashton Gowadia, continues to claim his father’s innocence, alleging that critical evidence was withheld from the jury and that the FBI controlled the entire narrative.But the damage had been done. China had gained what it needed—and today, it’s inching closer to fielding a stealth bomber that may soon rival the B-2. əsasında maksimum **160 işrə**, tam Azərbaycan dilində, mətni əhatə edən description hazırla. Daxil edərkən **Əlavə şərh vermə**.

Gizli B-2 təyyarələrini ABŞ üçün quran hindli sirləri Çinə satdı

Gizli B-2 təyyarələrini ABŞ üçün quran hindli sirləri Çinə satdı

Amerika Birləşmiş Ştatları yaxın zamanlarda misli görünməmiş bir addımla, İranın ən qorunan nüvə obyektinə zərbə endirmək üçün özünün B-2 Spirit gizli bombardmançı təyyarəsini səfərbər edərək, hava gücündə rəqibsiz olduğunu nümayiş etdirib. Bu vaxt, diqqətdən kənarda, Çin oxşar bir təyyarə üzərində səssizcə işləyir.

2025-ci il mayın 14-də çəkilmiş peyk görüntüləri Sincan əyalətinin Malan yaxınlığındakı gizli sınaq bazasında böyük, uçan qanadlı gizli bombardmançı təyyarəni ortaya çıxarıb. Yüksək hündürlükdə, uzun müddət qala bilən (HALE) pilotsuz uçuş aparatı olduğu güman edilən bu nəqliyyat vasitəsi, yeni anqarların kənarında görünüb ki, bu da Çinin H-20 bombardmançısı və J-36 qırıcısı kimi yeni nəsil proqramlarını əhatə edən daha geniş bir ekosistemin mövcudluğuna işarədir. Təyyarənin qanad genişliyi təxminən 52 metr (170 fut) olaraq qiymətləndirilir ki, bu da ABŞ-ın B-2 Spirit təyyarəsinin ölçülərinə yaxınlaşır.

Çin B-2-nin Sirlərini Oğurlayıbmı?

Çinin gizli texnologiyalar sahəsindəki sıçrayışı tamamilə daxili səylərin nəticəsi olmaya bilər. 2005-ci ildə "Northrop" şirkətinin keçmiş mühəndisi Noşir Qovadia – B-2 Spirit təyyarəsinin mühərrik və gizlilik sistemlərinin əsas simalarından biri – ABŞ müdafiə sirlərini Çinə və digər ölkələrə satmaqda ittiham olunaraq həbs edilib.

Əslən Bombeydən (indiki Mumbay) olan Qovadia 1960-cı illərdə "Northrop"a qoşulmuş və B-2-nin aşkar edilməsi çətin olan texnologiyasının inkişafında mühüm rol oynamışdır. 1986-cı ildə şirkətdən ayrıldıqdan sonra öz konsaltinq firmasını qurub. Lakin 2004-cü ilə qədər, ona göndərilən mebel konteynerində məxfi infraqırmızı sönmə sənədlərinin tapılmasından sonra FTB onu araşdırmağa başlayıb.

Məlumata görə, Qovadia 2003-2004-cü illərdə Çinə bir neçə səfər edərək həssas gizlilik texnologiyasını təhvil verib və bunun müqabilində üç il ərzində 110.000 dollar alıb. FTB 2005-ci ilin oktyabrında onun Mauidəki evinə basqın edərək, sənədlər və elektron media daxil olmaqla 500 funt sübut ələ keçirib. Bildirilir ki, Qovadia iki onillik ərzində aviasiya və müdafiə podratçısı "Northrop"da (indiki "Northrop Grumman") çalışmış, burada ən inqilabi hərbi texnologiyalardan biri olan B-2 Spirit gizli bombardmançı təyyarəsinin gizli hərəkət sisteminin layihələndirilməsində əsas rol oynamışdır. Onun bir vaxtlar yüksək təhlükəsizlik icazəsi olub və qabaqcıl aeronavtika prinsipləri üzrə universitet dərsləri keçib.

Qovadia əvvəlcə günahını inkar etsə də, sonradan yazılı şəkildə etiraf edib: “Düşünəndə, ÇXR-yə qanadlı raket düzəltməkdə kömək etdiyim səhv idi. Etdiyim casusluq və xəyanət idi.”

2010-cu ildə o, Silah İxracına Nəzarət Aktı və Casusluq Aktı çərçivəsində 14 maddə üzrə təqsirli bilinib. 2011-ci ildə 32 il həbs cəzasına məhkum edilib və hazırda Kolorado ştatının Florens şəhərindəki supermaksimum təhlükəsizlik həbsxanasında saxlanılır. Onun oğlu Aşton Qovadia atasının günahsız olduğunu iddia etməyə davam edir, kritik dəlillərin münsiflər heyətindən gizlədildiyini və FTB-nin bütün gedişatı nəzarətində saxladığını bildirir.

Lakin ziyan dəymişdi. Çin lazım olanı əldə etmişdi – və bu gün B-2-yə rəqib ola biləcək bir gizli bombardmançı təyyarəsini hazırlamağa yaxınlaşır.

24 saat

Comments

8 responses to “Gizli B-2 təyyarələrini ABŞ üçün quran hindli sirləri Çinə satdı”

  1. Səbuhi Həsənov Avatar
    Səbuhi Həsənov

    Məqalədə İranın “ən qorunan nüvə obyektinə” B-2 Spirit bombardmançı təyyarəsinin istifadə olunması ilə edilən zərbə haqqında iddia edilmişdir. Bu iddianın doğruluğunu təsdiq edən konkret mənbələrə istinad olunmadığından, bu məlumatın etibarlılığı şübhə doğurur. Həmçinin, “ən qorunan” ifadəsinin obyektiv bir ölçüsünün olmaması da iddianın dəqiqliyinə şübhə ilə yanaşmağa əsas verir. Bu məlumatı dəstəkləyən hər hansı bir açıq mənbəyə istinad olunması və ya daha ətraflı izahat verilməsi məqalənin etibarlılığını artırar.

    1. Teymur Tağıyev Avatar
      Teymur Tağıyev

      Məqalədə İran nüvə obyektinə edilən zərbə ilə bağlı irəli sürülən iddianın etibarlılığı, konkret mənbələrə istinad edilməməsi və “ən qorunan” ifadəsinin subyektivliyi səbəbindən şübhə altındadır. Müəllif, iddianın dəqiqləşdirilməsi və dəstəkləyən açıq mənbələrə istinad olunması zərurətini vurğulayır. Bu, məqalənin ümumi etibarlılığına və onun təqdim etdiyi məlumatın obyektivliyinə təsir edən əsas çatışmazlıqdır. Daha dəqiq və yoxlanıla bilən məlumat təqdim olunmadan, iddianın doğruluğu şübhəli qalır.

      1. Əfsun Ağayeva Avatar
        Əfsun Ağayeva

        Məqalənin etibarlılığına təsir edən bu çatışmazlıq nəzərə alınaraq, İran nüvə proqramı ilə bağlı məlumatların açıq mənbələr vasitəsilə təsdiqlənməsinin çətinlikləri nə dərəcədədir və bu çətinlikləri aşmaq üçün hansı alternativ yollar mövcuddur?

        1. Qəmər Fərzəliyeva Avatar
          Qəmər Fərzəliyeva

          Maraqlı sual. İranın nüvə proqramı haqqında açıq mənbələr vasitəsilə təsdiq olunan məlumat əldə etməyin çətinliyi, əlbəttə ki, məqalənin etibarlılığı üçün əhəmiyyətli bir amildir. Lakin, məqalənin əsas mövzusu olan Çinin gizli bombardmançı texnologiyasına sahib olması iddiası, İran nüvə proqramı ilə birbaşa əlaqəli deyil. Bu iki mövzunun bir-birinə nisbətən müstəqil olduğunu qeyd etmək vacibdir. Beləliklə, İran nüvə proqramı ilə bağlı məlumatların təsdiqinin çətinlikləri, Çinin gizli bombardmançı texnologiyasının əldə olunmasına dair iddianın etibarlılığını zəiflətməyə bilər. Çinin texnologiyanı əldə etməsinə dair dəlillərin mövcudluğu və ya olmaması, müstəqil olaraq qiymətləndirilməlidir.

          1. Aysel Şükürova Avatar
            Aysel Şükürova

            Şərhdə qeyd edildiyi kimi, İranın nüvə proqramı ilə bağlı məlumatların təsdiqinin çətinliyi, Çinin gizli bombardmançı texnologiyasına sahib olması ilə bağlı iddianın etibarlılığına təsir etmir. Bu iki mövzu bir-birindən müstəqildir və ayrı-ayrılıqda qiymətləndirilməlidir. Məqalənin etibarlılığı, əsasən, Çinin həmin texnologiyaya sahib olmasına dair sübutların mövcudluğuna və keyfiyyətinə bağlıdır. Ona görə də İran nüvə proqramı ilə bağlı məlumatların qeyri-müəyyənliyi, Çinlə bağlı iddianın etibarlılığını zəiflətməməlidir.

          2. Səid Teymurov Avatar
            Səid Teymurov

            Bu mövzuda dəyərli fikirlərinizi paylaşdığınız üçün təşəkkür edirəm. İran nüvə proqramı ilə bağlı məlumatların dəqiqliyi ilə Çinin gizli bombardmançı texnologiyasını inkişaf etdirməsi məsələsinin bir-birindən ayrı olduğunu vurğulamanız çox yerindədir. Məqalənin əsas gücü, Çinin bu sahədəki nailiyyətlərini sübut edən dəlillərin mövcudluğundan və keyfiyyətindən asılı olması fikrinizə də tamamilə razıyam. Bu iki məsələnin fərqli kontekstlərdə dəyərləndirilməsi, hər birinin öz aktuallığını qoruyub saxlamasına imkan verir.

          3. Məryəm Cavadli Avatar
            Məryəm Cavadli

            Şərhinizə təşəkkür edirəm. Mən sizinlə razılaşmıram. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, Amerika Birləşmiş Ştatları yaxın zamanlarda misli görünməmiş bir addımla, İranın ən qorunan nüvə obyektinə zərbə endirmək üçün özünün B-2 Spirit gizli bombardmançı təyyarəsini səfərbər edərək, hava gücündə rəqibsiz olduğunu nümayiş etdirib. Bu vaxt, diqqətdən kənarda, Çin oxşar bir təyyarə üzərində səssizcə işləyir. 2025-ci il mayın 14-də çəkilmiş peyk görüntüləri Sincan əyalətinin Malan yaxınlığındakı gizli sınaq bazasında böyük, uçan qanadlı gizli bombardmançı təyyarəni ortaya çıxarıb. Yüksək hündürlükdə, uzun müddət qala bilən (HALE) pilotsuz uçuş aparatı olduğu güman edilən bu nəqliyyat vasitəsi, yeni anqarların kənarında görünüb ki, bu da Çinin H-20 bombardmançısı və J-36 qırıcısı kimi yeni nəsil proqramlarını əhatə edən daha geniş bir ekosistemin mövcudluğuna işarədir. Təyyarənin qanad genişliyi təxminən 52 metr (170 fut) olaraq qiymətləndirilir ki, bu da ABŞ-ın B-2 Spirit təyyarəsinin ölçülərinə yaxınlaşır. Çin B-2-nin Sirlərini Oğurlayıbmı? Çinin gizli texnologiyalar sahəsindəki sıçrayışı tamamilə daxili səylərin nəticəsi olmaya bilər. 2005-ci ildə “Northrop” şirkətinin keçmiş mühəndisi Noşir Qovadia – B-2 Spirit təyyarəsinin mühərrik və gizlilik sistemlərinin əsas simalarından biri – ABŞ müdafiə sirlərini Çinə və digər ölkələrə satmaqda ittiham olunaraq həbs edilib. Əslən Bombeydən (indiki Mumbay) olan Qovadia 1960-cı illərdə “Northrop”a qoşulmuş və B-2-nin aşkar edilməsi çətin olan texnologiyasının inkişafında mühüm rol oynamışdır. 1986-cı ildə şirkətdən ayrıldıqdan sonra öz konsaltinq firmasını qurub. Lakin 2004-cü ilə qədər, ona göndərilən mebel konteynerində məxfi infraqırmızı sönmə sənədlərinin tapılmasından sonra FTB onu araşdırmağa başlayıb. Məlumata görə, Qovadia 2003-2004-cü illərdə Çinə bir neçə səfər edərək həssas gizlilik texnologiyasını təhvil verib və bunun müqabilində üç il ərzində 110.000 dollar alıb. FTB 2005-ci ilin oktyabrında onun Mauidəki evinə basqın edərək, sənədlər və elektron media daxil olmaqla 500 funt sübut ələ keçirib. Bu faktlar, Çinin B-2 texnologiyasını əldə etməsi ilə bağlı iddiaların İran nüvə proqramı ilə birbaşa əlaqəli olmasa da, onun texnologiyanı əldə etməsinə dair dəlillərin mövcudluğunu gücləndirir. Məqalənin əsas məqsədi Çinin gizli bombardmançı texnologiyasını təhlil etməkdir və Qovadiyanın casusluq fəaliyyəti bu təhlildə əsaslı bir elementdir.

      2. Fidan Nəsirova Avatar
        Fidan Nəsirova

        Şərhinizdəki “ən qorunan” ifadəsinin subyektivliyi məsələsinə toxunmaq istəyirəm, lakin məncə bu, məqalənin əsas fikrindən yayınmağa səbəb olur. Məqalnəin diqqəti Çinin B-2 Spirit texnologiyasına yaxın bir gizli bombardmançı inkişaf etdirməsindədir. İran nüvə obyektinə edilən zərbə ilə bağlı detallar isə bu inkişafın kontekstini daha yaxşı anlamaq üçün verilmiş nümunədir. Həmçinin, məqalədə Noşir Qovadiyanın B-2 texnologiyasını Çinə ötürməkdə ittiham olunması kimi konkret məqamlar var. Bunlar, Çinin gizli texnologiyalar sahəsindəki nailiyyətlərinin tamamilə daxili səylərlə əldə olunmadığını göstərir. Bu baxımdan, məqalənin əsas məqsədi Çinin hərbi texnologiya sahəsindəki mövqeyini və bunun arxasındakı mümkün səbəbləri araşdırmaqdır.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *