Amerika Birləşmiş Ştatları yaxın zamanlarda misli görünməmiş bir addımla, İranın ən qorunan nüvə obyektinə zərbə endirmək üçün özünün B-2 Spirit gizli bombardmançı təyyarəsini səfərbər edərək, hava gücündə rəqibsiz olduğunu nümayiş etdirib. Bu vaxt, diqqətdən kənarda, Çin oxşar bir təyyarə üzərində səssizcə işləyir.
2025-ci il mayın 14-də çəkilmiş peyk görüntüləri Sincan əyalətinin Malan yaxınlığındakı gizli sınaq bazasında böyük, uçan qanadlı gizli bombardmançı təyyarəni ortaya çıxarıb. Yüksək hündürlükdə, uzun müddət qala bilən (HALE) pilotsuz uçuş aparatı olduğu güman edilən bu nəqliyyat vasitəsi, yeni anqarların kənarında görünüb ki, bu da Çinin H-20 bombardmançısı və J-36 qırıcısı kimi yeni nəsil proqramlarını əhatə edən daha geniş bir ekosistemin mövcudluğuna işarədir. Təyyarənin qanad genişliyi təxminən 52 metr (170 fut) olaraq qiymətləndirilir ki, bu da ABŞ-ın B-2 Spirit təyyarəsinin ölçülərinə yaxınlaşır.
Çin B-2-nin Sirlərini Oğurlayıbmı?
Çinin gizli texnologiyalar sahəsindəki sıçrayışı tamamilə daxili səylərin nəticəsi olmaya bilər. 2005-ci ildə "Northrop" şirkətinin keçmiş mühəndisi Noşir Qovadia – B-2 Spirit təyyarəsinin mühərrik və gizlilik sistemlərinin əsas simalarından biri – ABŞ müdafiə sirlərini Çinə və digər ölkələrə satmaqda ittiham olunaraq həbs edilib.
Əslən Bombeydən (indiki Mumbay) olan Qovadia 1960-cı illərdə "Northrop"a qoşulmuş və B-2-nin aşkar edilməsi çətin olan texnologiyasının inkişafında mühüm rol oynamışdır. 1986-cı ildə şirkətdən ayrıldıqdan sonra öz konsaltinq firmasını qurub. Lakin 2004-cü ilə qədər, ona göndərilən mebel konteynerində məxfi infraqırmızı sönmə sənədlərinin tapılmasından sonra FTB onu araşdırmağa başlayıb.
Məlumata görə, Qovadia 2003-2004-cü illərdə Çinə bir neçə səfər edərək həssas gizlilik texnologiyasını təhvil verib və bunun müqabilində üç il ərzində 110.000 dollar alıb. FTB 2005-ci ilin oktyabrında onun Mauidəki evinə basqın edərək, sənədlər və elektron media daxil olmaqla 500 funt sübut ələ keçirib. Bildirilir ki, Qovadia iki onillik ərzində aviasiya və müdafiə podratçısı "Northrop"da (indiki "Northrop Grumman") çalışmış, burada ən inqilabi hərbi texnologiyalardan biri olan B-2 Spirit gizli bombardmançı təyyarəsinin gizli hərəkət sisteminin layihələndirilməsində əsas rol oynamışdır. Onun bir vaxtlar yüksək təhlükəsizlik icazəsi olub və qabaqcıl aeronavtika prinsipləri üzrə universitet dərsləri keçib.
Qovadia əvvəlcə günahını inkar etsə də, sonradan yazılı şəkildə etiraf edib: “Düşünəndə, ÇXR-yə qanadlı raket düzəltməkdə kömək etdiyim səhv idi. Etdiyim casusluq və xəyanət idi.”
2010-cu ildə o, Silah İxracına Nəzarət Aktı və Casusluq Aktı çərçivəsində 14 maddə üzrə təqsirli bilinib. 2011-ci ildə 32 il həbs cəzasına məhkum edilib və hazırda Kolorado ştatının Florens şəhərindəki supermaksimum təhlükəsizlik həbsxanasında saxlanılır. Onun oğlu Aşton Qovadia atasının günahsız olduğunu iddia etməyə davam edir, kritik dəlillərin münsiflər heyətindən gizlədildiyini və FTB-nin bütün gedişatı nəzarətində saxladığını bildirir.
Lakin ziyan dəymişdi. Çin lazım olanı əldə etmişdi – və bu gün B-2-yə rəqib ola biləcək bir gizli bombardmançı təyyarəsini hazırlamağa yaxınlaşır.
Bir cavab yazın