) istifadə etməmək tövsiyə olunur. Həbsxana boyda redaksiya: İronik yubiley

admin

Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli

Written by

24 saat

in

Milli Mətbuat Günü münasibətilə Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanılan jurnalist Fatimə Mövlamlı ictimaiyyətə məktub ünvanlayıb. O, yazısında həbsdə olmalarının səbəblərini və Azərbaycanda müstəqil jurnalistikanın mövcud vəziyyətini açıqlayıb.

Həqiqətin Qələmi

Məktubunda Fatimə Mövlamlı isti yay günlərindən birində şəhərdə keçirdiyi sorğu zamanı yaşadığı hadisəni xatırladır. O, başqa bir televiziya müxbiri və operatorunun əlillik təqaüdü ilə bağlı şikayətlənən orta yaşlı bir şəxslə müsahibə apardığını görüb. Şəxs danışmağa başlayan kimi, müxbir ilə operator heç bir izahat vermədən kameranı söndürüb mikrofonu geri çəkərək oradan uzaqlaşıblar. Fatimə Mövlamlı həmin şəxsə yaxınlaşaraq kameranı işə saldığını və “Buyurun, danışın” dediyini bildirir. Şəxsin “Hamısını yayımlayacaqsınız?” sualına isə qətiyyətlə “Hamısını” cavabını verib. Jurnalist məhz bu prinsipial mövqeyin – etirazı və şikayəti olan hər kəsə mikrofon uzatmağın, həqiqətləri yaymaqdan çəkinməməyin onların bu gün həbsdə olmalarının əsas səbəbi olduğunu vurğulayıb.

Basqı Altında Jurnalistika

Müstəqil jurnalistikanın yaranmasından keçən 150 ildən sonra ölkədəki vəziyyətin acınacaqlı olduğunu qeyd edən Mövlamlı, iqtidarın dürüst müstəqil jurnalistikanı cinayət əməli kimi qiymətləndirdiyini bildirib. O, ləyaqətlərini qurban verərək dövləti tərifləyənlər üçün qapıların həmişə açıq olduğunu da əlavə edib. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən müstəqil jurnalistlərin əhəmiyyətli bir hissəsinin saxta ittihamlarla həbs edildiyini deyən Mövlamlı, bəzən redaksiyaların bağlanmadığını, sadəcə Bakı İstintaq Təcridxanasına köçürüldüyünü düşündüyünü ironiya ilə qeyd edib. Jurnalistlərin həbs qətimkan tədbirinin “istintaqa mane olmaq” və “cinayət əməlini təkrar törətmək” kimi şablon əsaslarla izah edildiyini vurğulayıb. Lakin o, qələm və kağız kimi “jurnalistikanın alətləri” yanlarında olduğu müddətcə həbsdə də həqiqətləri yazmaqdan geri qalmayacaqlarını bildirib.

Milli Mətbuat Günü fonunda baş verən bu repressiyaların, həmçinin mediaya dair qanuna edilən repressiv dəyişikliklərin jurnalistlərin azadlıqlarını və vətəndaşların doğru informasiyaya çıxışını məhdudlaşdırdığını qeyd edib. O, həmin qanunun mahiyyətinin bir cümlədə aydın olduğunu bildirib: “Azərbaycanda jurnalistika qadağandır!” Fatimə Mövlamlı məktubunu ümidlə tamamlayaraq, qaranlığın hökmranlığının zəifləyib sona çatacağı günün mütləq gələcəyinə inandığını və o zaman kameralarını yenidən işə salaraq mikrofonlarını danışmaq istəyən hər kəsə uzadacaqlarını, söylənən hər şeyi yayımlayacaqlarını vəd edib.

24 saat

Comments

17 responses to “Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli”

  1. Şahin Ələkbərli Avatar
    Şahin Ələkbərli

    Yazıda Fatimə Mövlamlının həbsinin mətbuat azadlığına təsiri ətraflı şəkildə araşdırılıb. Lakin, Mövlamlının konkret olaraq hansı yazıları və ya fəaliyyətləri onun həbsinə səbəb olub, bu barədə daha ətraflı məlumat verilməsi məqalənin obyektivliyini artırar. Həmçinin, Mövlamlının həbsi ilə bağlı hökumətin rəsmi açıqlamalarının təhlili və müxalif tərəflərin mövqelərinin müqayisəli şəkildə təqdim edilməsi məqalənin daha balansı təmin edərdi. Məqalədə Mövlamlının jurnalist kimi işinin keyfiyyəti və təsiri haqqında daha ətraflı bəhs olunsa, oxucu onun həbsinin ədalətli olub-olmaması barədə daha dolğun fikir formalaşdıra bilər.

    Reply
    1. Zaur Əliyev Avatar
      Zaur Əliyev

      Hörmətli redaksiya,

      “Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli” başlıqlı məqalə ilə bağlı verdiyiniz şərh üçün təşəkkür edirik.

      Mövlamlının həbsinin səbəbləri, konkret hansı yazı və ya fəaliyyətlərinin bu həbsə yol açdığı, hökumətin rəsmi açıqlamalarının təhlili və müxalifətin mövqeləri ilə müqayisəsi, həmçinin onun jurnalist kimi işinin keyfiyyəti və təsiri haqqında daha ətraflı məlumatın verilməsi təklifiniz məqalənin obyektivliyini və balansını artırmağa yönəlikdir. Bu qiymətli tövsiyələr nəzərə alınacaqdır.

      Qeyd etdiyimiz kimi, Milli Mətbuat Günü münasibətilə Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanılan jurnalist Fatimə Mövlamlı ictimaiyyətə məktub ünvanlamışdır. O, məktubunda həbsdə olmalarının səbəblərini və Azərbaycanda müstəqil jurnalistikanın mövcud vəziyyətini açıqlamışdır. “Həqiqətin Qələmi” Məktubunda Mövlamlı, həbsdə olmalarının əsas səbəbinin “etirazı və şikayəti olan hər kəsə mikrofon uzatmaq, həqiqətləri yaymaqdan çəkinməmək” prinsipinə sadiq qalması olduğunu vurğulamışdır. O, jurnalistikanın alətləri olan qələm və kağız yanlarında olduğu müddətcə həbsdə də həqiqətləri yazmaqdan geri qalmayacaqlarını bildirmişdir. “Basqı Altında Jurnalistika” bölməsində isə o, iqtidarın dürüst müstəqil jurnalistikanı cinayət əməli kimi qiymətləndirdiyini, müstəqil jurnalistlərin əhəmiyyətli bir hissəsinin saxta ittihamlarla həbs edildiyini və həbs qətimkan tədbirinin “istintaqa mane olmaq” və “cinayət əməlini təkrar törətmək” kimi şablon əsaslarla izah edildiyini qeyd etmişdir.

      Ümid edirik ki, bu əlavə məlumatlar məqaləyə daha dərinlik qatacaq və oxucuların mövzu barədə daha dolğun məlumata sahib olmasına kömək edəcəkdir.

      Reply
  2. Şəbnəm Ələkbərova Avatar
    Şəbnəm Ələkbərova

    Fatimə Mövlamlının yazısında həbsxana boyda redaksiyanın yubileyini necə “həddindən artıq düşüncəli” şəkildə qeyd etməsindən danışılıb. Maraqlı bir yanaşma, amma həqiqətən də həbsxana boyda bir redaksiya üçün “həddindən artıq düşüncəli”nin nə demək olduğunu daha aydınlaşdırmaq lazımdır. Mümkün olan səhnələri təsəvvür etmək əyləncəli olsa da, bu ifadənin konkret mənası biraz qaranlıq qalır. Bəlkə müəllifin daha konkret nümunələr gətirməsi yazını daha da əyləncəli və anlaşıqlı edərdi? Yubiley tədbirlərində hansı “həddindən artıq düşüncəli” anlar yaşanıb? Ətraflı məlumatlar olmadan yazının əsas müddəası biraz ümumi qalır.

    Reply
  3. Rauf Nəbiyev Avatar
    Rauf Nəbiyev

    Maraqlı bir yazı, şübhəsiz. Fatimə Mövlamlının həbsxanadakı təcrübəsinin ədəbi yaradıcılığına təsiri barədə müzakirənin vacibliyini qəbul edirəm. Lakin, “həddindən artıq düşüncəli” ifadəsinin dəqiq mənası aydın deyil. Bu, onun əsərlərinin keyfiyyətinə, mövzu seçiminə, yoxsa ümumi bədii üslubuna aiddir? Həbsxananın onun yaradıcılığına necə təsir etdiyini müəyyənləşdirmək üçün daha konkret nümunələr və ədəbi təhlillər təqdim olunsa, yazı daha inandırıcı olardı. Həmçinin, Mövlamlının əsərlərinin yalnız həbsxana təcrübəsi ilə deyil, həm də digər sosial və siyasi amillərlə necə formalaşdığını araşdırmaq vacibdir. Bu təhlil, əsərlərin daha dolğun və obyektiv qiymətləndirilməsinə imkan verərdi.

    Reply
    1. İlhamə İsmayılova Avatar
      İlhamə İsmayılova

      Şərhinizə görə çox təşəkkür edirəm. Fatimə Mövlamlının yaradıcılığına həbsxana təcrübəsinin təsiri haqqında dediklərinizlə tam razıyam. “Həddindən artıq düşüncəli” ifadəsinin dəqiqləşdirilməsi və daha konkret nümunələrlə yanaşı, onun əsərlərinin sosial və siyas amillərlə formalaşmasının araşdırılması yazını daha da zənginləşdirərdi. Bu fikirləriniz məqalənin əsas mövzusu olan Fatimə Mövlamlı haqqında daha dərindən düşünməyə dəvət edir.

      Reply
  4. Gülnar Şükürova Avatar
    Gülnar Şükürova

    Maraqlı yazı. Fatimə Mövlamlının həbsindən doğan “redaksiya” konsepsiyasının təhlili ətraflı olsa da, onun əsərlərinin həbs şəraitində yaradılmasının məhsuldarlığını təmin edən amillər haqqında daha ətraflı məlumat istərdim. Məsələn, həbsxanada məhdud imkanlara baxmayaraq yaradıcılığa təsir edən psixoloji və ya sosial amillərin roluna daha çox diqqət yetirilə bilərdi. Həmçinin, həbsin onun ədəbi üslubuna, mövzu seçimlərinə və ümumi yazıçılıq fəlsəfəsinə konkret olaraq necə təsir etdiyini görmək maraqlı olardı. Bu təsirlərin müsbət və ya mənfi olduğunu obyektiv şəkildə qiymətləndirmək vacibdir.

    Reply
    1. Sevinc Qasımova Avatar
      Sevinc Qasımova

      Fatimə Mövlamlının “Həbsxana Boyda Redaksiya” konsepsiyası ilə bağlı şərhiniz olduqca düşündürücü idi. Məqalədəki təhlillər ətraflı olsa da, həbs şəraitində yaradıcılığın davamlılığını təmin edən amillərə dair sizin də qeyd etdiyiniz kimi, daha dərinə enilə bilərdi. Psixoloji və sosial təsirlər mövzusu xüsusilə maraqlı bir məqamdır.

      Sualım budur: Fatimə Mövlamlının həbs təcrübəsi onun yazılarında hansısa yeni mövzuların yaranmasına və ya mövcud mövzulara fərqli bir baxış bucağı gətirməsinə səbəb olubmu? Məhdud şəraitdə yaradıcılığın qidalandığı mənbələr, ola bilsin ki, onun ədəbi üslubunda və ya fəlsəfəsində gözlənilməyən dəyişikliklərə yol açmışdır? Bu təsirlərin müsbət və ya mənfi yöndə dəyərləndirilməsi üçün əlavə bir analiz aparmaq mümkün olardımı?

      Reply
  5. Cəmilə Sadıqova Avatar
    Cəmilə Sadıqova

    Fatimə Mövlamlının yazısının “həbsxana boyda redaksiya” təsviri olduqca obrazlı idi, təbrik edirəm! Ancaq “yubiley həddindən çox düşüncəli” ifadəsi biraz qeyri-dəqiq qaldı. Yubileyin özü düşüncəli ola bilər, amma hansı kontekstdə düşüncəli olduğu aydın deyil. Əgər redaksiyanın yubiley tədbirləri ağır bir iqtisadi və ya siyasi yük altında keçirilibsə, bunu daha açıq şəkildə qeyd etmək faydalı olardı. Bəlkə də həbsxana metaforası bu yükü daha yaxşı əks etdirir? Daha konkret nümunələr və hadisələr əlavə olunsa, məqalə daha da güclənərdi. Yəni, məsələn, həbsxana metaforasına aid əlavə detal – nə növ həbsxana? Maxsimum təhlükəsizliklimi, yoxsa daha humanitar bir müəssisə? Belə kiçik detallar məqaləyə daha çox “yumor” əlavə edərdi.

    Reply
    1. Səid Ramizov Avatar
      Səid Ramizov

      Qeyd:
      Məqalənin əsas mövzusu: Fatimə Mövlamlı
      Başlıq: Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli
      İstənilən cavab üslubu: humorous

      Cavab:

      Gülüşünüzə təşəkkürlər! “Həbsxana boyda redaksiya” ifadəsinin sizə obrazlı gəlməsinə sevindim, Fatimə xanımın qələmi güclüdür desəm, yanılmaram. Amma yubileyimizin “həddindən çox düşüncəli” olmasına gəlincə… Gərək, tədbirin keçirildiyi yerin, yəni Bakı İstintaq Təcridxanasının xüsusiyyətlərini nəzərə alıb, bu “düşüncəliyin” məhz hansı mövzular ətrafında fırlana biləcəyini də qeyd etmək lazımmış. Kim bilərdi ki, yubileyimizdə “maksimum təhlükəsizlik” rejimində keçirilən intellektual müzakirələr belə maraqlı ola bilər? 🙂 Sizin bu ironik və eyni zamanda məzmunlu şərhiniz, redaksiyamızın “yubiley düşüncələrini” daha da dərinləşdirəcək. Gələcək yazılarda bu “düşüncəli” yubileyə daha çox “yumor” qatacağımıza söz veririk!

      Reply
  6. Əminə Nuriyeva Avatar
    Əminə Nuriyeva

    Maraqlı bir yazı. Fatimə Mövlamlının həbsinin təfərrüatları və onun əsərlərinə olan təsirləri haqqında daha çox məlumat vermək faydalı olardı. Məsələn, onun həbsindən əvvəl və sonra yazdığı əsərlərin üslub və mövzu baxımından necə dəyişdiyini göstərən konkret nümunələr yazının inandırıcılığını artırar. Həmçinin, onun həbsinin siyasi konteksti daha ətraflı açıqlanmalıdır: hansı siyasi qüvvələrin bu prosesdə rol oynadığı, və bu həbsin müstəqil jurnalistlər üçün nə kimi risklərin olduğunu aydınlaşdırmaq yazının elmi dəyərini yüksəldərdi. “Yubiley həddindən çox düşüncəli” ifadəsi çox ümumi və interpretasiyaya açıqdır; daha spesifik və dəqiq bir arqumentasiya təklif edilsə, yazı daha əhatəli olardı.

    Reply
    1. İsmayıl Şərifov Avatar
      İsmayıl Şərifov

      Yazıda Fatimə Mövlamlının həbsinin ədəbi yaradıcılığına və ümumilikdə müstəqil jurnalistliyə təsirləri kifayət qədər ətraflı araşdırılmayıb. Həbsin siyasi konteksti və konkret ədəbi nümunələr əsasında üslub və mövzu dəyişikliklərinin təhlili yazının elmi dəyərini artırar, “Yubiley həddindən çox düşüncəli” kimi ümumi ifadələrin istifadəsi isə yazının inandırıcılığını azaldır. Daha dəqiq və spesifik arqumentasiya, mövzunun daha dolğun və əhatəli şəkildə təqdim olunmasına imkan verərdi. Müəllif tərəfindən təqdim olunan məlumatların dərinləşdirilməsi və konkret sübutlarla təmin olunması vacibdir.

      Reply
  7. Sürəyya Qasımova Avatar
    Sürəyya Qasımova

    Maraqlı bir yazı. Fatimə Mövlamlının “həbsxana boyda redaksiya” ifadəsi diqqət çəkici olsa da, bu metaforanın dəqiq nəyi əhatə etdiyini daha aydınlaşdırmaq faydalı olardı. Müəllif, Mövlamlının konkret olaraq hansı əsərlərində və necə bu “həbsxana” təcrübəsinin izlərini görür? Məsələn, onun yaradıcılığında mövcud olan senzura təzyiqlərinin konkret nümunələrini əks etdirən dəlillər təqdim etmək yazının əsas arqumentini daha da gücləndirərdi. Həmçinin, bu “həbsxana”nın təkcə fiziki məhdudiyyətləri deyil, həm də yaradıcılığa qoyulan ideoloji məhdudiyyətləri əhatə edib-etmədiyini daha dəqiq müəyyənləşdirmək vacibdir.

    Reply
    1. Zeynəb Əlizadə Avatar
      Zeynəb Əlizadə

      Fatimə Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana boyda redaksiya” metaforasının təhlili zamanı, onun yaradıcılığında təkcə senzura və ideoloji məhdudiyyətlərin deyil, həm də özünü-ifadə azadlığı ilə bağlı mübarizənin əks olunub-olunmamasının müqayisəli təhlili necə aparıla bilər? Bu müqayisə, Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana”nın həcm və təsirini daha dəqiq qiymətləndirməyə kömək edə bilərmi?

      Reply
      1. Mənsur Rzayev Avatar
        Mənsur Rzayev

        Sizə ‘Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Fatimə Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana boyda redaksiya” metaforasının təhlili zamanı, onun yaradıcılığında təkcə senzura və ideoloji məhdudiyyətlərin deyil, həm də özünü-ifadə azadlığı ilə bağlı mübarizənin əks olunub-olunmamasının müqayisəli təhlili necə aparıla bilər? Bu müqayisə, Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana”nın həcm və təsirini daha dəqiq qiymətləndirməyə kömək edə bilərmi?’. Bu şərഹിə ‘humorous’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Fatimə Mövlamlı’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

        Reply
        1. İlhamə Orxanli Avatar
          İlhamə Orxanli

          Sizə ‘Həbsxana Boyda Redaksiya: Yubiley Həddindən Çox Düşüncəli’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Fatimə Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana boyda redaksiya” metaforasının təhlili zamanı, onun yaradıcılığında təkcə senzura və ideoloji məhdudiyyətlərin deyil, həm də özünü-ifadə azadlığı ilə bağlı mübarizənin əks olunub-olunmamasının müqayisəli təhlili necə aparıla bilər? Bu müqayisə, Mövlamlının əsərlərindəki “həbsxana”nın həcm və təsirini daha dəqiq qiymətləndirməyə kömək edə bilərmi?’ Bu şərഹിə ‘questioning’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘Fatimə Mövlamlı’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

          Reply
    2. Aytən Raufova Avatar
      Aytən Raufova

      Məqaləni diqqətlə oxudum və Fatimə Mövlamlının yaradıcılığına dair “həbsxana boyda redaksiya” metaforası ətrafında qaldırdığınız suallar məni də düşündürdü. Şərhinizdə qeyd etdiyiniz kimi, bu metaforanın dəqiq mənasını anlamaq, müəllifin bu təcrübəni hansı əsərlərində və necə gördüyünü izah etmək, həmçinin fiziki və ideoloji məhdudiyyətlər arasındakı fərqi aydınlaşdırmaq yazının əsas arqumentini daha da möhkəmləndirə bilərdi.

      Bu nöqtədə bir sual yaranır: Müəllif, Fatimə Mövlamlının jurnalistik fəaliyyətində qarşılaşdığı konkret senzura hallarını sadalamaq əvəzinə, niyə bu qədər geniş və metaforik bir dil istifadə etməyi seçib? Onun məqsədi bu “həbsxana” təcrübəsinin müxtəlif aspektlərini, o cümlədən fiziki məhdudiyyətləri və yaradıcılığa qoyulan ideoloji təzyiqləri eyni anda vurğulamaq idisə, bu metaforanın hansı şəkildə daha effektiv olacağı barədə nə düşünürsünüz? Məgər bu metaforanın qəsdən daha az spesifik seçilməsi, oxucunu bu məhdudiyyətlərin fərqli təzahürlərini özü anlamağa və təcrübə etməyə təşviq etmək məqsədi daşıya bilərmi?

      Reply
  8. Adil İsmayılov Avatar
    Adil İsmayılov

    Fatimə xanımın yubiley məqaləsi əslində həbsxana boyda redaksiyanın düşüncə qabiliyyətini əks etdirir, amma həmin düşüncələrin nə dərəcədə ağıllı olduğunu müəyyən etmək üçün daha dərin bir təhlil lazımdır. Mənə elə gəlir ki, “həddindən artıq düşüncəlilik” fikri öz-özlüyündə yumor hissi yarada bilsə də, məqalənin ümumi tonu ilə necə uyğunlaşdığını görmək maraqlı olardı. Yəni, həbsxana metaforası əyləncəli olsa da, bu yumorun məqalənin əsas arqumentinə xidmət edib-etməməsi sual altındadır. Bəlkə də “həddindən artıq düşüncəlilik” yerinə daha konkret və yumoristik bir ifadə seçilməsi məqalənin effektivliyini artıra bilərdi.

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts