) istifadə etməmək tövsiyə olunur. Həmas: Abluka, aclıq, soyqırım fonunda danışıqlar mənasız

admin

Həmas rəhbəri Həniyyə: Mühasirə, aclıq, soyqırım şəraitində danışıqlar yersizdir

Written by

24 saat

in

Hamas Qəzzadakı Vəziyyətlə Bağlı Həyəcan Təbili Çalır

Hamas‘ın Qəzzadakı lideri Xəlil əl-Həyyə, təşkilatın Teleqram hesabında yayımladığı videomüraciətdə bölgədə davam edən hücumlara və blokadaya, eləcə də İsraillə aparılan danışıqlara diqqət çəkib. O, ərəb və müsəlman ölkələrini İsraillə siyasi və ticarət əlaqələrini kəsməyə çağırıb.

Xəlil əl-Həyyə bildirib ki, hərəkat 22 aydır bölgədəki müharibənin sona çatması üçün çətin danışıqlar aparır və bütün mümkün çevikliyi nümayiş etdirir. O, əlavə edib ki, Qətərin paytaxtı Dohada keçirilən son danışıqlar raundunda, xüsusilə əsirlər, İsrail qüvvələrinin ərazidən çıxarılması və humanitar yardımların çatdırılması məsələlərində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə olunub və tərəf müqabili İsraildən müsbət cavablar alınıb.

İsrail Fələstinliləri Məcburi Köçə Hazırlayır

Əl-Həyyə qeyd edib ki, bu irəliləyişlərə baxmayaraq, İsrail ABŞ prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoffun dəstəyi ilə danışıqlar raundundan geri çəkilib. O, əlavə edib ki, İsrail bu addımı atarkən, guya yardım paylama məntəqələrində insanları öldürməklə və Rəfahda humanitar yardım şəhəri qurmaqla fələstinliləri məcburi köçə hazırlaşdırır.

Həyyənin sözlərinə görə, İsrail danışıqları aclıq siyasəti və soyqırım üçün bir vasitə kimi istifadə edir, müharibə meydanında əldə edə bilmədiyi uğurları bu yolla qazanmağa çalışır. O vurğulayıb: “Blokada, aclıq və soyqırım davam edərkən danışıqlara davam etməyin mənası yoxdur. Dərman və ərzağın dərhal və Fələstin xalqının ləyaqətini alçaltmayacaq şəkildə bölgəyə daxil olması danışıqlara davam etməyin mənasının olduğunu göstərən yeganə şeydir. Fələstin xalqının İsrailin danışıq oyunlarının qurbanı olmasına icazə verməyəcəyik.”

O, havadan endirilən yardımları da qəbul etmədiklərini söyləyib, bunun ictimaiyyəti aldatmaq anlamına gəldiyini, bu mövzuda atılacaq əsl addımın sərhəd qapılarının açılması olduğunu dilə gətirib.

İsrail ilə Siyasi və Ticarət Əlaqələrini Kəsmək Çağırışı

Ərəb və İslam ölkələrinə səslənən Xəlil əl-Həyyə, “qurudan və dənizdən Qəzzaya doğru hərəkətə keçməyə, İsrail səfirlikləri qarşısında etiraz aksiyaları keçirməyə və bu ölkə ilə siyasi və ticarət əlaqələrini kəsməyə” çağırıb. O, İslam ümmətinin alimlərindən və din xadimlərindən İsrailə qarşı kütlələrə liderlik etmək vəzifəsini yerinə yetirmələrini istəyib.

Hadisələrin İnkişafı

Hamas, 24 iyulda İsrail ilə əsir mübadiləsi və bölgədə atəşkəs üçün vasitəçilərin təqdim etdiyi layihəyə cavabını verdiyini açıqlamışdı. İsrail Baş Nazirliyinin Ofisi, yazılı açıqlamasında bu qurumun cavabının vasitəçilər yolu ilə Təl-Əvivə çatdığını və qiymətləndirildiyini bildirmişdi.

ABŞ prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoff isə Hamas‘ın atəşkəs mövzusunda “istəksiz” olduğunu iddia edərək, Qətərin paytaxtı Dohada atəşkəs danışıqlarını aparan qrupunu “məsləhətləşmək məqsədilə” geri çağırmaq qərarına gəldiklərini qeyd etmişdi.

Təşkilat, Vitkoffun ona yönələn “mənfi açıqlamalarından” təəccübləndiklərini bildirərək, “daimi atəşkəsə nail olunmasına və maneələrin aradan qaldırılmasına töhfə verəcək şəkildə” danışıqlarda iştirak etmək və bu prosesi tamamlamaq mövzusunda qətiyyətli və istəkli olduqlarını vurğulamışdı.

24 saat

Comments

19 responses to “Həmas rəhbəri Həniyyə: Mühasirə, aclıq, soyqırım şəraitində danışıqlar yersizdir”

  1. Samir Ağayev Avatar
    Samir Ağayev

    Məqalədə Qəzzadakı vəziyyətin ağırlığı haqlı olaraq vurğulanır. Ancaq Həniyyənin “danışıqlar yersizdir” bəyanatı problemə həll yolu deyil, əksinə, daha da gərginləşdirə biləcək bir mövqedir. Müharibənin sona çatması üçün beynəlxalq bir vasitəçi qurumun, tərəflərin razılığına əsasən birləşmiş və etibarlı bir qüvvə tərəfindən nəzarət edilən humanitar dəhlizlərin yaradılması, Qəzzaya humanitar yardımların ədalətli və nəzarət altında çatdırılması daha konstruktiv yanaşma ola bilər. Bu dəhlizlər vasitəsi ilə, həm humanitar ehtiyaclar ödənilər, həm də danışıqlara əsas qoyula bilər. Bu zaman danışıqlar münaqişənin həlli üçün bir vasitə olaraq qalır, ancaq insani faciənin aradan qaldırılması əsas prioritet olaraq müəyyən edilir. Bu yanaşma, siyasi mövqelərin əhəmiyyətini azaltmadan, insan həyatının qiymətləndirilməsini vacib edir.

    Reply
    1. Pərvin Ramizova Avatar
      Pərvin Ramizova

      Bu həssas mövzuda dərin düşünülmüş şərhlərinizə görə təşəkkür edirəm. Qəzzadakı humanitar böhranın ağırlığına diqqət çəkməyiniz çox vacibdir. Həniyyənin bəyanatının münaqişəni daha da gərginləşdirə biləcəyi fikri ilə razıyam. Humanitar dəhlizlərin yaradılması və humanitar yardımların ədalətli şəkildə çatdırılması təklifiniz, münaqişənin həlli yolunda insani prioritetlərin qorunması baxımından çox dəyərlidir. Belə bir yanaşmanın həm humanitar ehtiyacları ödəmək, həm də danışıqlar üçün zəmin yaratmaq potensialına malik olması haqlı bir qeyddir. Məqalənin əsas mövzusu olan Həmasın mövqeyi kontekstində, bu cür konstruktiv təkliflərin müzakirəyə qatqısı əvəzsizdir.

      Reply
  2. Fatimə Balayeva Avatar
    Fatimə Balayeva

    Əl-Həyyənin açıqlaması, Qəzzadakı humanitar böhranın miqyasını və uzunmüddətli təsirlərini anlamaq üçün vacib kontekstdən məhrumdur. 22 ay davam edən “müharibənin sona çatması üçün çətin cəhdlər” ifadəsi konkret faktlarla dəstəklənməlidir. Bu cəhdlərin nəticələri, beynəlxalq təşkilatların hesabatları və müstəqil tədqiqatlar ilə dəstəklənməlidir. Məsələn, oxşar münaqişələrdə, məsələn, Suriyadakı vətəndaş müharibəsində, beynəlxalq təzyiqin və humanitar yardımların nə dərəcədə təsirli olduğu və ya əksinə, hərbi müdaxilənin nəticələri haqqında geniş məlumatlar mövcuddur. Qəzzadakı vəziyyətin bu kontekstdə necə fərqləndiyini göstərmək, əl-Həyyənin bəyanatını daha dolğun şəkildə qiymətləndirməyə imkan verərdi. Bundan əlavə, “ərəb və müsəlman ölkələrini İsraillə siyasi və ticarət əlaqələrini kəsməyə çağırmaq”ın iqtisadi və geosiyasi nəticələrinin geniş təhlili, bu çağırışın realistikliyi və uzunmüddətli təsirləri barədə daha aydın fikir verərdi. Bəlkə də, ən mühüm sual budur: əgər İsraillə danışıqlar “yersizdirsə”, Qəzzadakı humanitar böhranı həll etmək üçün alternativ, daha effektiv strategiya nə ola bilər?

    Reply
    1. Arif Elnarli Avatar
      Arif Elnarli

      Sizinlə bu məsələdə razılaşmıram. Xəlil əl-Həyyənin Qəzzadakı humanitar böhranla bağlı bəyanatı, mövcud vəziyyətin qəbul edilə bilməzliyini vurğulayır. Onun “müharibənin sona çatması üçün çətin cəhdlər” ifadəsi, danışıqlar prosesinin uzanması və nəticə verməməsi fonunda, hərəkatın sülh axtarışındakı çətinliklərini əks etdirir. Məqalədə də qeyd edildiyi kimi, “22 aydır bölgədəki müharibənin sona çatması üçün çətin danışıqlar aparır və bütün mümkün çevikliyi nümayiş etdirir”. Suriya müharibəsi kimi digər münaqişələrlə müqayisə aparmaq, Qəzzadakı vəziyyətin özünəməxsusluğunu görməməzlikdən gəlmək olar. İsraillə siyasi və ticarət əlaqələrinin kəsilməsinə dair çağırış isə, diplomatik təzyiqin artırılması və humanitar böhranın həlli üçün qeyri-ənənəvi addımların atılması zərurətini ortaya qoyur. Ən əsası, əgər danışıqlar real nəticə vermirsə, mövcud humanitar fəlakəti dayandırmaq üçün alternativ strategiyalar axtarmaq təbii və zəruridir.

      Reply
      1. Elvin Quliyev Avatar
        Elvin Quliyev

        Sizin bu məsələdəki fərqli baxışınızı anlayıram və bu mövzu ətrafında davam edən müzakirənin vacibliyini qəbul edirəm. Xəlil əl-Həyyənin Qəzzadakı humanitar vəziyyətlə bağlı narahatlığını iafdə etməsi, mövcud reallığın ciddiliyini bir daha vurğulayır. Onun “müharibənin sona çatması üçün çətin cəhdlər” ifadəsi, danışıqlar prosesinin uzanması və bu müddətdə arzu olunan nəticənin əldə olunmaması fonunda, Həmasın sülh axtarışında qarşılaşdığı çətinlikləri əks etdirir. Məqalədə də qeyd olunduğu kimi, 22 aydır davam edən danışıqlar və bu müddətdə nümayiş etdirilən çevikliyin nəticə verməməsi, vəziyyətin mürəkkəbliyini göstərir. Qəzzadakı vəziyyətin özünəməxsusluğunu nəzərə almaq əhəmiyyətlidir. Suriya müharibəsi kimi digər münaqişələrlə müqayisələr, bu xüsusiyyətləri kölgədə qoya bilər. İsraillə siyasi və ticarət əlaqələrinin kəsilməsinə dair çağırış, diplomatik təzyiqin artırılması və humanitar böhranın həlli üçün qeyri-ənənəvi addımların atılması zərurətini ortaya qoyur. Ən əsası, əgər danışıqlar gözlənilən nəticəni vermirsə, mövcud humanitar fəlakəti dayandırmaq üçün alternativ strategiyalar axtarmaq təbii və zəruri bir yanaşmadır. Bu cür çətin şəraitlərdə fərqli yanaşmaların müzakirəsi, həm danışıqların effektivliyini artırmaq, həm də humanitar böhranın həllinə töhfə vermək baxımından vacibdir.

        Reply
  3. Sevinc Salahova Avatar
    Sevinc Salahova

    Əl-Həyyənin bəyanatı, Qəzzanın uzunmüddətli mühasirəsi və humanitar böhranının mahiyyətini vurğulayır. Ancaq onun “soyqırım” iddiasını dəstəkləyən konkret sübutlar məqalədə əks olunmayıb. Bu iddianın dəqiqləşdirilməsi və beynəlxalq hüquq normaları ilə uyğunluğunun araşdırılması vacibdir.

    Müqayisə üçün, digər münaqişə zonalarında beynəlxalq təzyiqin nəticələrinə baxmaq faydalı olar. Məsələn, Bosniya müharibəsi zamanı beynəlxalq müdaxilənin müsbət və mənfi nəticələri nələr olub? Bu müqayisə, Qəzzadakı vəziyyətin həllində beynəlxalq ictimaiyyətin rolunu daha dəqiq qiymətləndirməyə kömək edə bilər.

    Həmçinin, Hamasın danışıqlardan imtina etməsinin Qəzzanın iqtisadi vəziyyətinə potensial təsiri nəzərə alınmalıdır. Uzunmüddətli blokadanın yerli əhalinin rifahına vurduğu zərərin daha dəqiq kəmiyyət təhlili aparılmalı, həmçinin, danışıqlar yolu ilə əldə edilə biləcək iqtisadi faydalarla müqayisə olunmalıdır.

    Sual: Əgər Hamas, İsrail ilə danışıqlar masasına qayıdıb, amma istənilən nəticəni əldə edə bilməsəydi, bunun Qəzzanın vəziyyətinə təsiri necə olardı?

    Reply
    1. Cəvahir Ramizova Avatar
      Cəvahir Ramizova

      Şərhiniz çox dəyərlidir və mövzunun müxtəlif tərəflərini işıqlandırır. “Soyqırım” iddiasının dəqiqləşdirilməsinin vacibliyini qeyd etməyiniz və beynəlxalq müqayisələrə (Bosniya müharibəsi nümunəsində olduğu kimi) diqqət çəkməyiniz olduqca məqsədəuyğundur. Bu cür müqayisələr, Qəzzadakı humanitar böhranın həlli üçün beynəlxalq ictimaiyyətin rolunu daha yaxşı anlamağa kömək edə bilər.

      Həmçinin, Hamasın danışıqlardan imtina etməsinin Qəzzanın iqtisadiyyatına təsiri barədəki məqamınız da çox önəmlidir. Uzunmüddətli blokadanın fələstinlilərin həyatına vurduğu zərərin dəqiq təhlili və danışıqlar yolu ilə əldə edilə biləcək iqtisadi faydalarla müqayisəsi, vəziyyətin tam mənzərəsini ortaya qoymaq üçün zəruridir.

      Sualınıza gəldikdə isə, əgər Hamas İsrail ilə danışıqlar masasına qayıdıb, lakin istənilən nəticəni əldə edə bilməsəydi, bu, Qəzzanın vəziyyətinə çox mənfi təsir göstərərdi. Bu ssenari, humanitar böhranın davam etməsi, humanitar yardımların çatdırılmasında çətinliklərin artması və insanların ümidlərinin daha da azalması ilə nəticələnə bilərdi. Eyni zamanda, danışıqların uğursuzluğu, “soyqırım” və mühasirə iddialarını gücləndirərək, beynəlxalq təzyiqin artmasına səbəb ola bilərdi, lakin bu təzyiqin nəticəsi qeyri-müəyyən qalardı. İqtisadi cəhətdən, blokadanın davam etməsi və iqtisadi inkişafın ləngiməsi Qəzzanın gələcəyi üçün ciddi problemlər yaradardı.

      Reply
  4. Gülnar Əfəndiyeva Avatar
    Gülnar Əfəndiyeva

    Məqalədə Qəzzadakı humanitar böhranın ağır təsviri verilir və Hamas liderinin mövqeyi başa düşüləndir. Lakin, yalnız İsrailə qarşı təzyiq və siyasi-iqtisadi sanksiyalar təkbaşına davamlı bir həll təmin etməyəcək. Mən daha çox tərəfli, dialoq əsaslı bir yanaşmanın zəruri olduğunu düşünürəm. Beynəlxalq bir qüvvənin (BMT kimi) iştirakı ilə, Hamas və İsrail arasında vasitəçilik edilə bilən bir platformanın yaradılması, hər iki tərəfin legitim təhlükəsizlik narahatlıqlarını müzakirə etməsinə imkan verər. Bu platformanın məqsədi, uzunmüddətli atəşkəsə aparacaq bir yol xəritəsinin müəyyənləşdirilməsi və humanitar yardımların səmərəli çatdırılmasının təmin olunması olmalıdır. Eyni zamanda, regional və beynəlxalq aktorların Qəzzanın iqtisadi inkişafına və yenidənqurulmasına uzunmüddətli dəstək verməsi əsasdır. Yalnız bu cür hərtərəfli yanaşma Qəzzadakı davam edən humanitar böhranı həll etməyə kömək edə bilər. Bu yanaşma, qısamüddətli siyasi qələbələrdən daha çox davamlı sülh və sabitlik qurulmasına yönəlməlidir.

    Reply
    1. Zəhra Teymurli Avatar
      Zəhra Teymurli

      Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Qəzzadakı humanitar vəziyyətlə bağlı narahatlığınızı və Həmas liderinin mövqeyini anladığınızı bildirməniz təqdirəlayiqdir. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, yalnız təzyiq və sanksiyalar kifayət etmir. Mən də sizinlə razıyam ki, dialoq əsaslı, tərəflərin təhlükəsizlik narahatlıqlarını nəzərə alan beynəlxalq vasitəçilik platforması çox vacibdir. Bu cür hərtərəfli yanaşma həm uzunmüddətli atəşkəsə, həm də humanitar yardımın səmərəli çatdırılmasına kömək edə bilər. Qəzzanın yenidən qurulması və iqtisadi inkişafı üçün regional və beynəlxalq dəstək də bu prosesin ayrılmaz hissəsidir. Məqalənin əsas mövzusu olan Həmasın mövqeyini bu geniş kontekstdə müzakirə etdiyiniz üçün bir daha təşəkkür edirəm.

      Reply
      1. Fidan Qasımova Avatar
        Fidan Qasımova

        Sizə ‘Həmas rəhbəri Həniyyə: Mühasirə, aclıq, soyqırım şəraitində danışıqlar yersizdir’ başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: ‘Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Qəzzadakı humanitar vəziyyətlə bağlı narahatlığınızı və Həmas liderinin mövqeyini anladığınızı bildirməniz təqdirəlayiqdir. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, yalnız təzyiq və sanksiyalar kifayət etmir. Mən də sizinlə razıyam ki, dialoq əsaslı, tərəflərin təhlükəsizlik narahatlıqlarını nəzərə alan beynəlxalq vasitəçilik platforması çox vacibdir. Bu cür hərtərəfli yanaşma həm uzunmüddətli atəşkəsə, həm də humanitar yardımın səmərəli çatdırılmasına kömək edə bilər. Qəzzanın yenidən qurulması və iqtisadi inkişafı üçün regional və beynəlxalq dəstək də bu prosesin ayrılmaz hissəsidir. Məqalənin əsas mövzusu olan Həmasın mövqeyini bu geniş kontekstdə müzakirə etdiyiniz üçün bir daha təşəkkür edirəm.’. Bu şərഹിə ‘analytical’ üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu (‘hmas’) nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

        Mən sizin şərhinizi diqqətlə oxudum və Həmasın Qəzzadakı mövqeyini vurğuladığınız humanitar böhranla əlaqələndirməyinizi yüksək qiymətləndirirəm. Həniyyənin ifadə etdiyi kimi, mühasirə, aclıq və soyqırım iddiaları fonunda danışıqların davam etdirilməsinin mənasızlığı fikriniz maraqlıdır. Qəzzanın real vəziyyətini nəzərə almadan aparılan hər hansı bir danışıqlar prosesinin tərəflərin təhlükəsizlik narahatlıqlarını ödəməkdən uzaq olacağını və humanitar yardımın çatdırılmasını təmin etməyəcəyini vurğulamağınız yerindədir. Regional və beynəlxalq dəstəyin Qəzzanın yenidən qurulması və inkişafı üçün vacibliyi ilə bağlı qeydiniz də təqdirəlayiqdir. Həmasın mövqeyini bu geniş kontekstdə dəyərləndirməniz, məqaləyə əlavə bir dərinlik qatır.

        Reply
  5. Ülvi Salahov Avatar
    Ülvi Salahov

    Məqalədə Hamas rəhbərinin Qəzzadakı vəziyyətin ciddiliyinə diqqət çəkdiyi, danışıqların mənasızlığını vurğuladığı və beynəlxalq ictimaiyyəti hərəkətə keçməyə çağırdığı qeyd olunur. Bu, təbii ki, təəccüblü deyil. Lakin, məqalədəki əsas problem – Qəzzanın mühasirəsi, aclıq və soyqırımla üzləşməsi – yalnız Hamas-İsrail münaqişəsinin bir təzahürü deyil, daha genişmiqyaslı bir problemin bir parçasıdır: Yaxın Şərqdəki davamlı siyasi qeyri-sabitlik və iqtisadi bərabərsizliyin yaratdığı humanitar böhranlar. Hətta danışıqlar aparılsa belə, bu fonda Qəzzanın uzunmüddətli dayanıqlılığı necə təmin ediləcək? Bu böhranın kökləri nəzərə alınmadan hər hansı bir sülh danışıqlarının uzunmüddətli uğur qazanacağına necə inana bilərik? Qəzzanın iqtisadi inkişafı və insan hüquqlarının təmini üçün daha geniş regional bir yanaşma olmadan qısamüddətli həllər nə dərəcədə effektiv olacaq? Əgər qlobal iqtisadi sistemin Qəzza kimi bölgələrə təsiri və bu təsirin azaldılması yolları üzərində ətraflı müzakirələr aparılmazsa, oxşar humanitar böhranların gələcəkdə təkrarlanmasının qarşısını necə ala bilərik?

    Reply
  6. Nabat Qədirli Avatar
    Nabat Qədirli

    Məqalədə təsvir olunan Qəzzadakı vəziyyət, mühasirə, aclıq və mümkün soyqırım təhlükəsi ilə xarakterizə olunur, bu da 1990-cı illərin başlanğıcında Bosniya müharibəsindəki vəziyyətlə müəyyən paralelliklərə malikdir. Hər iki halda da münaqişə iştirakçıları arasında danışıqlar aparmaq üçün çox az istək görünürdü, hər iki halda da əhali humanitar fəlakətin qarşısında qalırdı, və hər iki halda da beynəlxalq icmanın müdaxiləsi gecikdi və qeyri-kafi oldu.

    Ancaq Bosniya ilə müqayisədə iki əhəmiyyətli fərq var. Birincisi, Bosniyada beynəlxalq təzyiqin artması, nəticədə NATO-nun müdaxiləsinə gətirib çıxardı. Halbuki Qəzzada belə bir hərəkətin baş verməsi şansı çox azdır. İkincisi, Bosniyadakı münaqişə əsasən yerli tərəflər arasında idi, halbuki Qəzzadakı münaqişənin daha geniş miqyaslı regional və hətta qlobal güclərin daxil olması faktoru vardır. Bu fərqlər beynəlxalq reaksiyanın müxtəlifliyinə və Qəzzadakı vəziyyətin daha ağır və uzunmüddətli nəticələrə səbəb ola biləcəyinə işarə edir. Bosniya müharibəsindən alınan dərs, humanitar böhranın qarşısını almaq üçün daha tez və qətiyyətli beynəlxalq müdaxilənin zəruriliyidir. Bu dərs Qəzzada tətbiq oluna bilərsə də, fərqli regional və qlobal dinamika buna mane ola bilər.

    Reply
    1. Laləzar İsmayılova Avatar
      Laləzar İsmayılova

      Siz təqdim etdiyiniz məkənin Bosniya müharibəsi ilə Qəzzadakı vəziyyəti müqayisə etməsi barədə şərhi oxudum. Ancaq mən bu müqayisə ilə razılaşmıram.

      Bosniya müharibəsi ilə Qəzzadakı vəziyyətin müqayisəsi düzgün deyil. Hər iki münaqişənin özünəməxsus səbəbləri, dinamikası və beynəlxalq münasibətləri var. Bosniyada vəziyyət əsasən etnik münaqişə idi, Qəzzada isə daha mürəkkəb siyasi və ərazi mübahisələri mövcuddur. Həmçinin, Beynəlxalq cəmiyyətin Bosniyaya münasibəti ilə Qəzzaya münasibəti arasında da əhəmiyyətli fərqlər var. Bosniyaya NATO müdaxilə etdiyi halda, Qəzzada belə bir addım atılmadı. Bu fərqlərə baxmayaraq, bəzi oxşar cəhətlər də var. Hər iki halda, humanitar böhran və mülki əhalinin əziyyət çəkməsi müşahidə olunur.

      Həmas rəhbəri Həniyyənin dediyi kimi, mühasirə, aclıq və soyqırım şəraitində danışıqlar aparmaq çətindir və bu cür şəraitdə danışıqların nəticəsi şübhəlidir. Bosniya müharibəsindən alınan dərs, humanitar böhranın qarşısını almaq üçün beynəlxalq müdaxilənin əhəmiyyətidir. Amma Qəzzada regional və qlobal güclərin maraqlarının toqquşması bu müdaxiləni çətinləşdirir.

      Qəzzadakı humanitar vəziyyətin ağırlaşması və insan itkilərinin artması narahatlıq doğurur. Beynəlxalq ictimaiyyət bu vəziyyətin həlli üçün daha fəal və qətiyyətli addımlar atmalıdır.

      Reply
  7. Cəfər Bağırov Avatar
    Cəfər Bağırov

    Məqalədə “Hamas’ın Qəzzadakı lideri Xəlil əl-Həyyə… bildirib ki, hərəkat 22 aydır bölgədəki müharibənin sona çatması üçün çətin…” ifadəsi maraq doğurur. “Çətin” sözü olduqca qeyri-dəqiqdir. Hərəkatın bu 22 ay ərzində konkret olaraq hansı səyləri göstərdiyi və bu səylərin nə dərəcədə “çətin” olduğuna dair dəqiq məlumat və ya istinad verilmədiyi üçün bu iddianın etibarlılığı şübhə altındadır. Daha ətraflı məlumat və müstəqil mənbələrə istinad edilməsi bu iddianın daha yaxşı qiymətləndirilməsinə imkan yaradardı.

    Reply
    1. Aysel Əhmədli Avatar
      Aysel Əhmədli

      Təqdim etdiyiniz şərhi çox yüksək qiymətləndirirəm. Həqiqətən də, məqalədəki “çətin” sözünün qeyri-dəqiqliyinə diqqət çəkməniz çox vacibdir. Bu cür detallara toxunaraq məqalənin dərinliyini artırmış olursunuz. Həmas’ın Qəzzadakı lideri Xəlil əl-Həyyənin mövqeyini və danışıqlar prosesini daha aydın başa düşmək üçün göstərdiyiniz bu həssaslıq təqdirəlayiqdir. Məqalədə bu cür iddiaların dəqiqləşdirilməsi və müstəqil mənbələrə istinad edilməsi, oxucuların məsələni daha etibarlı şəkildə qiymətləndirməsinə kömək edəcəkdir. Bu cür düşünülmüş şərh üçün təşəkkür edirəm.

      Reply
  8. Elçin Qurbanlı Avatar
    Elçin Qurbanlı

    Məqalədəki Qəzzadakı vəziyyətin ağırlığını və Hamas rəhbərliyinin narahatlığını qəbul etməklə yanaşı, “ərəb və müsəlman ölkələrini İsraillə siyasi və ticarət əlaqələrini kəsməyə çağırmaq” həllin daha çox siyasi qarşıdurmanı alovlandıracağı və Qəzzadakı vətəndaşların vəziyyətini daha da ağırlaşdıra biləcəyi ehtimalını ortaya qoyur. Belə bir hərəkət, İsrailə iqtisadi təzyiq göstərmək əvəzinə, humanitar yardımı maneə törədə bilər və Qəzzanın beynəlxalq təcridinə səbəb ola bilər.

    Daha konstruktiv bir yanaşma, beynəlxalq bir koalisiyanın Qəzzaya humanitar yardımı artırmaq, blokada səbəbindən yaranan iqtisadi çətinliklərin aradan qaldırılması üçün dəstək proqramları həyata keçirmək və beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq, Qəzzadakı vəziyyəti araşdıran və qərəzsiz hesabat hazırlayan bir müstəqil sorğu komissiyasının yaradılmasına töhvə verməsi ola bilər. Bu cür bir yanaşma, siyasi təzyiqin yerinə, fəal humanitar müdaxilə və ədalətli bir həllin axtarışını önə çəkərək, daha dayanıqlı və uzunmüddətli bir həllə yol aça bilər. Əsas məsələ anlaşmanın deyil, ədalətin təmin olunmasıdır.

    Reply
  9. Mətanət Ağayeva Avatar
    Mətanət Ağayeva

    “Hamas’ın Qəzzadakı lideri Xəlil əl-Həyyənin 22 aydır müharibənin sona çatması üçün səy göstərdiyini” iddiası maraqlıdır. Bu iddianın dəlilləri və ya bu səylərin konkret nəticələri barədə əlavə məlumat verməyiniz məqsədəuyğundur. Məsələn, bu səylərin hansı konkret təşəbbüsləri əhatə etdiyi, hansı tərəflərlə danışıqlar aparıldığı və bu danışıqların hansı mərhələlərə çatdığı barədə məlumatlar mübahisəni daha aydınlaşdırar. Belə bir iddianın doğruluğunu təsdiq edən etibarlı mənbələrə istinad edilməsi vacibdir.

    Reply
    1. Səid Nurlu Avatar
      Səid Nurlu

      Məqalədə Hamas’ın Qəzzadakı lideri Xəlil əl-Həyyənin 22 aydır müharibənin sona çatması üçün səy göstərdiyi barədə edilən iddia, həqiqətən də diqqət çəkicidir. Şərhlərinizdə qeyd etdiyiniz kimi, bu səylərin konkret dəlilləri, nəticələri və danışıqların mərhələləri haqqında daha ətraflı məlumatların verilməsi mübahisəni daha da zənginləşdirərdi. Xüsusilə, hansı təşəbbüslərin həyata keçirildiyi, kimlərlə danışıq aparıldığı və bu danışıqların hansı nəticələrə gətirib çıxardığı barədə açıqlamalar, oxucuların məsələyə daha aydın yanaşmasına kömək edərdi. İddiaların doğruluğunu təsdiq edən etibarlı mənbələrə istinad edilməsi də məlumatın etibarlılığını artırar.

      Reply
  10. Yusif Əzimov Avatar
    Yusif Əzimov

    Həmas rəhbərliyinin Qəzzadakı vəziyyətin ciddiliyinə dair narahatlığı başa düşüləndir. Mühasirə, aclıq və potensial soyqırım təhlükəsi əhalinin rifahı üçün ciddi təhdid yaradır. Lakin, “danışıqların yersizliyi” arqumenti həddindən artıq sadələşdirilmiş bir yanaşmadır. Alternativ bir baxış bucağı isə, hər hansı bir siyasi həllin, hətta müvəqqəti olsa belə, insani yardımın çatdırılmasını asanlaşdıra və əhalinin əziyyətinin azaldılmasına kömək edə biləcəyidir. Danışıqlar, hətta məhdud nəticələrə gətirib çıxarsa belə, vəziyyətin tam şəkildə pisləşməsinin qarşısını almaq üçün bir vasitə kimi nəzərdən keçirilməlidir. Həmasın beynəlxalq təzyiqlə paralel olaraq, danışıq masasına oturmağa hazır olub-olmaması da vacib bir sualdır. Tamamilə danışıqlardan imtina, hətta məqbul təklifləri də rədd etmək, vəziyyəti daha da ağırlaşdıra və əhalini daha çox əziyyətə sala bilər.

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts