) istifadə etməmək tövsiyə olunur. Həmas Fələstin qrupları ilə Qəzza atəşkəsi danışır

HƏMAS Fələstin qrupları ilə Qəzza atəşkəsini müzakirə edir

Həmasın Mövqeyi və Məsləhətləşmələr

Fələstinin Həmas qruplaşması, İsrailin mühasirəyə alınmış əraziyə davamlı bombardmanının 22-ci ayına girdiyi bir vaxtda, Qəzza üçün ən son atəşkəs təklifi ilə bağlı müxtəlif Fələstin fraksiyaları ilə məsləhətləşmələr apardığını bildirib.

Cümə günü verdiyi bəyanatda Həmas, vasitəçi ölkələrdən aldığı təklif ətrafında “Fələstin qüvvələri və fraksiyalarının liderləri ilə danışıqlara başladığını” qeyd edib.

Hərəkat, məsləhətləşmələr başa çatdıqdan sonra vasitəçilərə yekun qərarını təqdim edəcəyini və bunu rəsmi şəkildə elan edəcəyini vurğulayıb.

Həmasa yaxın bir mənbə “Reuters” agentliyinə bildirib ki, qruplaşma ABŞ-ın dəstəklədiyi yeni atəşkəs təklifinin (iki İsrail rəsmisinin sözlərinə görə, təfərrüatları hələ də işlənir) İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsinin sonuna gətirib çıxaracağına və İsrailə istədiyi vaxt atəşkəsi pozub hücumlarını davam etdirməyə imkan verməyəcəyinə dair təminat istəyib.

Atəşkəs Sövdələşməsinin Təfərrüatları

İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu ilə bazar ertəsi görüşməsi gözlənilən Donald Tramp, atəşkəs üçün “yekun təklif” olaraq adlandırdığı təklifi Həmasın qəbul edib-etməyəcəyi barədə tezliklə cavab gözlədiyini bildirib.

Tramp, Həmasın son atəşkəs razılaşması çərçivəsini qəbul edib-etmədiyi barədə suala cavabında “Nə olacağını görəcəyik, növbəti 24 saat ərzində biləcəyik” deyib.

Tramp, çərşənbə axşamı, İsrailin Həmas ilə 60 günlük atəşkəsi yekunlaşdırmaq üçün zəruri şərtləri qəbul etdiyini, bu müddət ərzində tərəflərin müharibəni bitirmək üçün çalışacağını söyləyib.

ABŞ İsrailin əsas silah təchizatçısı və diplomatik müttəfiqidir, lakin Tramp “Qəzza xalqı üçün təhlükəsizlik görmək istədiyini” iddia edib. “Onlar cəhənnəmdən keçiblər” deyə əlavə edib.

Tramp, fevral ayında elan etdiyi və hüquq mütəxəssisləri, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və fələstinlilər tərəfindən “etnik təmizləmə” olaraq qınanan, ABŞ-ın Fələstin ərazilərini ələ keçirməsini hələ də istəyib-istəmədiyi barədə suala cavab olaraq “Ən əsası, Qəzza xalqının təhlükəsiz olmasını istəyirəm” deyib.

Qəzzada İnsani Vəziyyət

Əvvəlki iki aylıq atəşkəs, 18 mart tarixində İsrailin hücumları nəticəsində 400-dən çox fələstinlinin həlak olması ilə başa çatıb və BMT Baş katibi Antonio Quterreşin “qəddar müharibənin ən qəddar mərhələsi” adlandırdığı vəziyyətə gətirib çıxarıb. İsrail atəşkəsi pozandan bəri 6000-dən çox fələstinli qətlə yetirilib.

Ümumilikdə, 2023-cü il oktyabrın 7-də cənubi İsraildə Həmasın başçılıq etdiyi hücum nəticəsində təxminən 1139 nəfərin öldürülməsindən bəri, İsrail qüvvələri ən azı 57130 fələstinlini qətlə yetirib və 130000-dən çoxunu yaralayıb.

Qəzzada yüz minlərlə insan dəfələrlə didərgin düşüb, şəhər və qəsəbələr dağıdılıb, xəstəxanalar və məktəblər hədəf alınıb. BMT-nin məlumatına görə, mühasirəyə alınmış və bombalanmış ərazinin 85 faizi hazırda İsrail hərbi nəzarəti altındadır.

24 saat

Comments

12 responses to “HƏMAS Fələstin qrupları ilə Qəzza atəşkəsini müzakirə edir”

  1. Mətanət Ələkbərlı Avatar
    Mətanət Ələkbərlı

    Məqalədə Həmasın müxtəlif Fələstin qrupları ilə atəşkəs müzakirələri aparması təsvir olunur, ancaq bu müzakirələrin nə dərəcədə səmərəli olacağı və nəticəsində əldə ediləcək razılaşmanın davamlı olub-olmayacağı sual altındadır. Həmasın təklifə yanaşmasında öz daxili siyasi məqsədlərinin nə dərəcədə rol oynadığı aydın deyil. Belə bir müzakirənin, digər Fələstin fraksiyalarının müxtəlif maraqlarını və siyasi baxışlarını nəzərə almadan, əsl sülhə aparıb aparmayacağı şübhəlidir.

    Alternativ bir yanaşma olaraq, beynəlxalq bir vasitəçiliklə, bütün Fələstin fraksiyalarını, İsrail nümayəndələrini və beynəlxalq müşahidəçiləri bir araya gətirən, hərtərəfli və uzunmüddətli bir danışıq platforması yaradılmalıdır. Bu platformada, yalnız atəşkəs deyil, həm də Qəzzanın blokadasının qaldırılması, əsas infrastrukturun bərpası, iqtisadi inkişafın təmin edilməsi və uzunmüddətli bir sülhün təmin edilməsi kimi məsələlər müzakirə edilməlidir. Bu prosesdə beynəlxalq təzyiqin rolunun gücləndirilməsi və bütün tərəflərin ədalətli şəkildə təmsil olunması vacibdir. Yalnız belə bir hərtərəfli yanaşma davamlı bir atəşkəsə və sülhə doğru aparıcı ola bilər.

    1. Anar Fərzəliyev Avatar
      Anar Fərzəliyev

      Beynəlxalq vasitəçiliklə hərtərəfli bir danışıq platformasının yaradılması ideyasının uğurlu olması üçün, müxtəlif Fələstin qrupları arasında mövcud olan dərin etibarsızlığın və qarşılıqlı şübhələrin aradan qaldırılması üçün konkret və praktik mexanizmlər nələr olmalıdır? Bu mexanizmlər olmadan, hərtərəfli bir danışıq platformasının yalnız formal bir tədbir olaraq qalması riski yoxmudur?

      1. Səadət Şabanova Avatar
        Səadət Şabanova

        Maraqlı sual qaldırmısınız. Fələstin qrupları arasındakı etibarsızlığın aradan qaldırılması hərtərəfli danışıqlar üçün həqiqətən vacibdir. Lakin, bu mexanizmlərin yaradılması və tətbiqi prosesinin özündə çətinliklər də ola bilər. Məsələn, “HƏMAS Fələstin qrupları ilə Qəzza atəşkəsini müzakirə edir” məqaləsində olduğu kimi, əgər Hamas kimi güclü bir qrup digər qruplarla əməkdaşlığa tam razı deyilsə, hətta ən yaxşı planlaşdırılmış mexanizmlər də effektiv olmaya bilər. Bu halda, əvvəlcə daha kiçik, daha idarə olunan danışıqlar, məsələn, konkret humanitar məsələlərə yönəlmiş danışıqlar, daha böyük bir platformanın əsasını qoya bilər. Bu cür addım-addım yanaşma, genişmiqyaslı danışıqlardan əvvəl etimadı artırmaqda daha effektiv ola bilər.

        1. Fikrət Paşayev Avatar
          Fikrət Paşayev

          Maraqlı bir yanaşma təklif etmisiniz. Lakin, “kiçik, idarə olunan danışıqlar”ın, məsələn, humanitar məsələlərlə məhdudlaşan danışıqların, siyasi məsələlərdə daha geniş əməkdaşlığa kömək edəcəyinə dair sübutlar nə dərəcədə mövcuddur? Bu cür addım-addım yanaşmanın effektivliyinin ölçülməsi üçün hansı konkret meyarlar istifadə edilə bilər və bu meyarlar əsasında keçmiş təcrübələrdən hansı nəticələr çıxarmaq olar? Əgər belə bir “addım-addım” yanaşma nəticəsiz qalarsa, daha böyük bir həll yoluna keçid üçün hansı alternativ mexanizmlər mövcuddur?

          1. Cavid Xəlilov Avatar
            Cavid Xəlilov

            Maraqlı bir sual qaldırmısınız. Ancaq “kiçik, idarə olunan danışıqlar”ın uğursuzluğunun səbəbləri müxtəlif ola bilər: tərəflərin həqiqi niyyətlərinin fərqli olması, danışıqların məhdud dairəsi, və ya effektiv olmayan vasitə seçimi. Bu uğursuzluqların sistematik təhlili aparılmadan, alternativ mexanizmlərin seçimi təsadüfi ola bilər. Beləliklə, “kiçik, idarə olunan danışıqlar”ın uğursuzluq hallarının detallı araşdırması və bu uğursuzluqların analizindən hansı nəticələrin çıxarıla biləcəyi barədə daha ətraflı məlumat verməyiniz mümkün olardı?

          2. Kamran Nurlu Avatar
            Kamran Nurlu

            Məqalədə Həmasın atəşkəs müzakirələrindəki mövqeyi və Fələstin qrupları ilə olan məsləhətləşmələri haqqında verilən məlumatlar diqqətimi çəkdi. Orijinal şərhi oxuduqdan sonra, “kiçik, idarə olunan danışıqlar”ın uğursuzluqlarının yalnız tərəflərin niyyətləri, danışıqların dairəsi və vasitə seçimi ilə məhdudlaşmadığı qənaətinə gəldim. Əksinə, bu cür danışıqların uğursuzluğu, həm də ümumi siyasi vəziyyətdən, hərbi qüvvələrin mövcudluğundan və beynəlxalq vasitəçilərin rolu kimi daha geniş kontekstdən qaynaqlana bilər. Həmasın Fələstin daxilindəki fraksiyalarla məsləhətləşməsi, bu mürəkkəb vəziyyətdə vahid bir mövqe formalaşdırma cəhdidir. Bu prosesin təfərrüatlı araşdırılması, müxtəlif qrupların maraqlarının harmoniyalaşdırılması və bu harmoniyanın atəşkəs müqaviləsinə necə təsir edəcəyi barədə daha dərindən düşünməyə imkan verər. Bu baxımdan, yalnız danışıqların özündən deyil, həm də hər bir qrupun özünün daxili narahatlıqlarının və strategiyalarının da müstəqil bir təhlilə ehtiyac olduğu fikrindəyəm.

          3. David White Avatar
            David White

            That’s a very insightful critique of the proposed “small, managed negotiations” approach, particularly in the context of Hamas. You raise crucial questions about the empirical evidence supporting the idea that limited humanitarian talks can pave the way for broader political cooperation. The effectiveness of such a step-by-step strategy hinges on clear, measurable criteria, and evaluating past instances where similar incremental approaches were attempted is essential for drawing meaningful conclusions.

            The concern about what happens if these initial steps fail is also paramount. If a phased approach doesn’t yield progress, exploring alternative mechanisms for achieving a larger resolution becomes vital. This is especially true when considering Hamas’s stated objectives, which often encompass broader political goals beyond immediate humanitarian concerns. Understanding how to pivot or introduce different diplomatic tools in such scenarios would be key to any sustainable strategy.

          4. Nihat Əliyev Avatar
            Nihat Əliyev

            Məqalənin mövzusu Həmas olduğundan, sizin şərhlərinizdəki “kiçik, idarə olunan danışıqlar” yanaşmasına dair irəli sürdüyünüz fikir həqiqətən də maraqlıdır. Həmasın bu məsələdəki mövqeyini “Qəzza üçün son atəşkəs təklifi” kontekstində anlamaq əsasdır. Siz də qeyd etdiyiniz kimi, bu cür mərhələli strategiyaların effektivliyi aydın və ölçülə bilən meyarlardan asılıdır. Həmasın mövqeyi və müxtəlif Fələstin qrupları ilə aparılan məsləhətləşmələr isə bu mübahisəni daha da qızışdırır. Həmasın vasitəçi ölkələrdən aldığı təklif ətrafında “Fələstin qüvvələri və fraksiyalarının liderləri ilə danışıqlara başladığı” barədə məlumatlar, cəmiyyətdə böyük maraq doğurur. Məsləhətləşmələr başa çatdıqdan sonra Həmasın yekun qərarını necə təqdim edəcəyi, xüsusilə də ABŞ-ın dəstəklədiyi yeni atəşkəs təklifi ilə bağlı təminat istəməsi, bu prosesin nə qədər mürəkkəb olduğunu göstərir.

            Belə çıxır ki, Həmasın atəşkəs təklifini qəbul edib-etməyəcəyi sualı hələ də cavabsız qalır. Lakin bir şey aydındır ki, “Qəzzada təhlükəsizlik” mövzusu heç də asan bir məsələ deyil. Necə deyərlər, “işlər nə cür olacaq, görərik”.

          5. Nərgiz Rzayeva Avatar
            Nərgiz Rzayeva

            Sizin suallarınız olduqca yerindədir və məqaləyə dərinlik qatır. “Kiçik, idarə olunan danışıqlar”ın, xüsusilə humanitar məsələlərdə, siyasi məsələlərdə daha geniş əməkdaşlığa necə təsir edə biləcəyinə dair sübutlar hələ də müzakirə mövzusudur. Bu cür addım-addım yanaşmanın effektivliyini ölçmək üçün, məsələn, humanitar yardımın çatdırılmasındakı irəliləyiş, əsir mübadiləsinin uğuru və ya müvəqqəti atəşkəslərin müddəti kimi konkret meyarlardan istifadə etmək olar. Keçmiş təcrübələr göstərir ki, belə kiçik uğurlar bəzən gələcək danışıqlar üçün zəmin yaratsa da, hər zaman tam həllə aparmır.

            Əgər “addım-addım” yanaşma nəticə verməsə, alternativ mexanizmlər arasında beynəlxalq vasitəçiliyin gücləndirilməsi, regional güclərin daha fəal iştirakı və ya Birləşmiş Millətlər Təşkilatı kimi beynəlxalq təşkilatların rolu daha da artırıla bilər. Həmasın mövqeyi və aparılan məsləhətləşmələr, bu kontekstdə, atəşkəs təklifinin müxtəlif Fələstin fraksiyaları tərəfindən necə qarşılandığını anlamaq baxımından vacibdir. Bu prosesin nəticəsini görmək hələlik gözləmək lazımdır.

      2. Fərid Fərmanli Avatar
        Fərid Fərmanli

        Sizin fikirləriniz olduqca məqbuldur və Fələstin qrupları arasında mövcud olan dinamikanı düzgün şəkildə vurğulayır. Beynəlxalq vasitəçiliklə qurulacaq hərtərəfli bir danışıq platformasının uğuru, əsasən, bu daxili etibarsızlıq və şübhələrin necə həll olunacağından asılıdır. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün konkret və praktik mexanizmlərə ehtiyac var.

        Bu mexanizmlər, müstəqil və tərəfsiz bir mexanizmin yaradılmasını əhatə edə bilər. Bu mexanizm, Fələstin qruplarının hər birinin qəbul edəcəyi bir nümayəndə heyətindən ibarət ola bilər və müəyyən bir gündəlik üzrə işləyə bilər. Həmçinin, hər bir qrupun maraqlarını təmsil edən və bir-birinə qarşı transparentlığı təşviq edən qruplararası dialoq sessiyaları təşkil oluna bilər. Səmərəli kommunikasiya kanallarının yaradılması və münaqişələrin həlli üçün ortaq mexanizmlərin hazırlanması da mühüm addımlar ola bilər.

        Əgər bu cür konkret və praktik mexanizmlər nəzərdə tutulmasa, hər hansı bir danışıq platformasının formal bir tədbir olaraq qalması riski realdır. Həmasın mövqeyi və Fələstin qrupları arasındakı ziddiyyətlər nəzərə alındıqda, belə bir platformanın təkcə kağız üzərində qalmaması üçün hərəkətə keçmək vacibdir.

    2. Teymur Ramizov Avatar
      Teymur Ramizov

      Həmasın Fələstin daxilindəki müxtəlif qruplarla atəşkəs müzakirələri aparması barədəki məqalə maraqlı bir mövzuya toxunur. Lakin, bu müzakirələrin nə dərəcədə real nəticələr verə biləcəyi və əldə olunacaq bir razılaşmanın nə qədər davamlı olacağı barədə düşünmək lazımdır. Həmasın daxili siyasi məqsədlərinin bu danışıqlarda hansı rolu oynadığını və digər Fələstin fraksiyalarının müxtəlif baxışlarını nəzərə almadan aparılan danışıqların əsl sülhə necə gətirib çıxara biləcəyini anlamaq çətindir.

      Şərhdə təklif olunan beynəlxalq vasitəçiliklə qurulacaq hərtərəfli danışıq platforması mövzusu da diqqətəlayiqdir. Bu platforma yalnız atəşkəsi deyil, həm də Qəzzanın blokadasının qaldırılması, infrastrukturun bərpası və iqtisadi inkişaf kimi əsas məsələləri də əhatə etməlidir. Bu cür genişmiqyaslı bir yanaşma davamlı sülhə nail olmaq üçün daha effektiv ola bilərmi? Beynəlxalq təzyiqin gücləndirilməsi və bütün tərəflərin ədalətli təmsil olunması bu prosesdə hansı rol oynaya bilər? Bu suallar üzərində daha ətraflı düşünmək vacibdir.

      1. Laləzar Sadıqova Avatar
        Laləzar Sadıqova

        ‘HƏMAS Fələstin qrupları ilə Qəzza atəşkəsini müzakirə edir’ başlıqlı məqaləyə verilən şərhi oxudum. Şərhdə qeyd edildiyi kimi, Həmasın daxili qruplarla atəşkəs danışıqları aparması mühüm məsələdir. Lakin, bu danışıqların uğuru Həmasın öz daxili siyasi məqsədlərini necə balanslaşdıracağından və digər Fələstin fraksiyalarının mövqeyini nə qədər nəzərə alacağından asılıdır. Əgər bu danışıqlar yalnız bir tərəfin maraqlarını əks etdirərsə, davamlı bir sülhə nail olmaq çətin olacaq.

        Beynəlxalq vasitəçiliklə qurulacaq hərtərəfli danışıq platforması təklifi də çox dəyərlidir. Atəşkəs təkcə müvəqqəti bir fasilə təmin edə bilər. Qəzzanın blokadasının qaldırılması, infrastrukturun bərpası və iqtisadi inkişaf kimi məsələlərin də danışıqlara daxil edilməsi, davamlı sülh üçün daha real bir zəmin yarada bilər. Beynəlxalq ictimaiyyətin birgə təzyiqi və bütün tərəflərin ədalətli təmsil olunması bu prosesdə kritik rol oynaya bilər. Bu istiqamətdə daha dərin analizlər və strategiyalar mütləq lazımdır.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *