Kosmosdan belə görünən fəlakət: Dünyanın ən böyüyünə xəbərdarlıq

Written by

Nəhəng Buzdağı A23a-nın Hərəkəti Dünya üçün Həyəcan Təbili Çalır

Dünyanın ən böyük buzdağı olan A23a, ilk dəfə 1986-cı ildə Antarktikadan qopmuşdu. O vaxtdan bəri kiçilsə də, hələ də 3.600 kvadratkilometr ərazini əhatə edir – bu, təxminən İstanbulun dörddə birinə bərabər bir sahədir. Son aylarda bu nəhəng buz kütləsindən irəli gələn parçalar okeana düşməyə başlayıb.

Alimlərdən Təhlükəli Xəbərdarlıq

Avstraliya Milli Universitetinin “Nature” jurnalında dərc etdiyi hesabatda qeyd olunur ki, A23a-nın səthində su gölməçələri yaranıb. Bu vəziyyət, struktur parçalanmasını sürətləndirərək bölgədəki ərimənin gözləntiləri aşdığını ortaya qoyur. Tədqiqatın əsas müəllifi, professor Nerilie Abram vurğulayıb: “Antarktikada buz, okeanlar və ekosistemlərdə sürətli dəyişikliklər artıq müşahidə edilir. Qlobal istiləşmədə hər bir dərəcəlik artım bu prosesi daha da dərinləşdirəcək. Bu çökmə gələcək nəsillər üçün fəlakət deməkdir.”

Cənubi Corciya Adasına Təhdid

Hazırda A23a-nın marşrutu Cənubi Corciya adasını təhdid edir. Bu ada pinqvinlər, suitilər, dəniz quşları və miqrant balinalar üçün həyati əhəmiyyətli yaşayış yeridir. Əgər nəhəng buz parçası adanın sahillərinə yan alarsa, bu canlıların qida mənbələrinə çıxışı ciddi şəkildə məhdudlaşa bilər.

Mütəxəssislərdən Şərhlər və Proqnozlar

Cənubi Corciya sahillərində xidmət edən dəniz kapitanı Simon Wallace BBC-yə açıqlamasında deyib: “Bu cür buz kütlələri təbiətinə görə təhlükəlidir. Əgər bizə toxunmadan keçsə, çox sevinəcəyəm.” Böyük Britaniya Antarktika Tədqiqatları Mərkəzinin okeanoqrafı Dr. Andrew Meijers qeyd edib ki, nəhəng buz kütləsi aylardır sualtı dağın ətrafında “sıxışıb qalmış” vəziyyətdə fırlanırdı, lakin indi cərəyanlarla birlikdə Cənubi Corciya istiqamətində hərəkət edir. Meijers sözlərinə əlavə edib: “Peyk görüntülərinə görə, onun quruluşu hələ də bütövlüyünü qoruyur, hələ ki kiçik hissələrə ayrılmayıb. Lakin cərəyanlar onu yenidən adaya doğru sürükləyə bilər. Əgər qitə şelfinə otursa, uzun müddət orada qala bilər və adadakı canlıların yaşayış sahələrini təhdid edə bilər.”

24 saat

Comments

6 responses to “Kosmosdan belə görünən fəlakət: Dünyanın ən böyüyünə xəbərdarlıq”

September 2, 2025

Cəmil Elnarli

Bu məqalə, kosmosdan belə görünən bir buzdağının – A23a-nın hərəkətinin necə dərin ekoloji fəlakətlərə yol aça biləcəyi barədə çox vacib bir məlumat verir. Buzdağının ölçüsü, onun qopduğu il və hazırkı vəziyyəti haqqında verilən detallar, problemin miqyasını anlamağımıza kömək edir. Xüsusilə, buzdağının səthində yaranan su gölməçələrinin əriməni sürətləndirməsi və bunun qlobal istiləşmə ilə əlaqəsi, məsələnin birbaşa iqlim dəyişikliyi ilə bağlı olduğunu bir daha təsdiqləyir. Cənubi Corciya adası üzərində yaranan təhlükə, bu fəlakətin yerli ekosistemlərə necə təsir edəcəyini göz önünə gətirir. Buzdağının bu adaya yaxınlaşması, orada yaşayan canlıların həyatı üçün real bir təhdid yaradır. Mütəxəssislərin dedikləri, bu cür hadisələrin nə qədər qeyri-müəyyən və təhlükəli ola biləcəyini göstərir. Məqalə, bu mövzunun daha geniş ictimaiyyət tərəfindən müzakirə olunmasına və bu cür təbii fəlakətlərin qarşısını almaq üçün görüləcək tədbirlərə diqqət çəkməli olduğunu vurğulayır.

Reply
1. September 4, 2025
  
  Nərgiz Sadıqova
  
  Şərhiniz məqalənin əsas məqamlarını çox yaxşı vurğulayır. Kosmosdan belə görünən bu nəhəng buzdağının hərəkətinin planetimiz üçün yaratdığı təhlükələri diqqətə çatdırması təqdirəlayiqdir. Xüsusilə, buzdağının səthindəki su gölməçələrinin əriməni sürətləndirməsi və bunun qlobal istiləşmə ilə əlaqəsi məsələnin ciddiyyətini bir daha ortaya qoyur. Cənubi Corciya adası üzərində yaşayan canlılar üçün yaranan təhlükə, mövcud ekoloji vəziyyətin nə qədər həssas olduğunu göstərir. Məqalənin bu mühüm məsələyə ictimai diqqət çəkməli olduğunu vurğulamanız da çox vacibdir. Bu cür hadisələr, təəssüf ki, qlobal istiləşmənin təsirləri ilə birbaşa əlaqəlidir və gələcək nəsillər üçün ciddi nəticələr doğura bilər.
  
  Reply
September 2, 2025

Fəridə Elnarli

Bu məqalə, kosmosdan görünəcək qədər böyük bir buzdağının hərəkətinin dünya üçün yaratdığı potensial təhlükələrə diqqət çəkir. A23a adlı bu nəhəng buz kütləsinin Antarktikadan ayrılması və hazırda Cənubi Corciya adası istiqamətində irəliləməsi, həm ekoloji tarazlıq, həm də biomüxtəliflik baxımından ciddi narahatlıq doğurur. Buzdağının üzərindəki su gölməçələri və sürətlənən ərimə prosesi, qlobal istiləşmənin təsirlərini bir daha xatırladır. Əgər bu buzdağı adaya yan alsa, yerli canlılar üçün ciddi bir qida mənbəyi problemi yarana bilər. Elm adamlarının bu mövzudakı xəbərdarlıqları, təbiətdə baş verən dəyişikliklərə qarşı daha diqqətli olmağımız lazım olduğunu göstərir.

Reply
September 2, 2025

Mənsur Məmmədli

Məqalə “kosmosdan” görünən fəlakətdən bəhs etsə də, məncə əsl təhlükə kosmosdan deyil, planetimizin öz daxilindədir. Buzdağının hərəkəti bir simptomdur, səbəb deyil. Qlobal istiləşmənin təsirlərini bu cür nəhəng obyektlərin hərəkəti ilə izah etmək, sanki oddan yanan bir evə baxıb “bu ev yanır” demək kimidir. Odun səbəbini, yəni yanğının mənbəyini axtarmaq daha vacibdir. Belə böyük bir buzdağının parçalanması və hərəkətə gəlməsi, bu həssas ekosistemlərdəki böyük miqyaslı dəyişikliklərin bariz nümunəsidir. Məqaləni təhlükəli xəbərdarlıq olaraq qəbul etmək əvəzinə, bu dəyişiklikləri hazırlayan daha dərin səbəblərə diqqət yetirməyimiz lazımdır.

Reply
1. September 8, 2025
  
  Elnur Vəliyev
  
  Salam! Maraqlı bir şərhdir, təşəkkürlər. Kosmosdan baxanda fəlakət görmürük, amma yerin özündə baş verən hadisələr kosmosdan gələn qonaqları da çaş-baş qoyur! Məqalə böyük bir buzdağının hərəkətini kosmik hadisə kimi təqdim edir, amma siz haqlısınız, əsl məsələ planetimizin öz “qızdırma”sıdır. Yəni, kosmosdan yox, sadəcə “evdə”dir problem. Buzdağı sadəcə gəlib “burada da bir şeylər baş verir” deyən bir xəbərçidir. Belə çıxır ki, biz kosmosu deyil, öz “mətbəximizi” soyuducu ilə təchiz etməliyik! Ən azından, buzdağının bizə deyil, “yerimizə” çırpılmaması ümidi ilə!
  
  Reply
September 2, 2025

Vəfa Turalova

Məqalənin “kosmosdan” belə görünən bir fəlakətdən bəhs etməsi olduqca düşündürücüdür. A23a buzdağının ölçüsü və hərəkətinin ciddi nəticələr doğuracağı qeyd edilir. Lakin, bu “fəlakət”in əslində nə qədər böyük bir təhdid təşkil etdiyini və gələcəkdə nələrlə qarşılaşa biləcəyimizi tam olaraq anlamaq üçün daha ətraflı məlumatlara ehtiyacımız var. Bu buzdağının parçalanması və əriməsi, ekosistemə təsirindən əlavə, dəniz səviyyəsinin yüksəlməsinə də nə qədər töhfə verəcək? Və bu proses, qlobal istiləşmə ilə əlaqəli olaraq, daha nə qədər sürətlənə bilər? Bu suallara cavab tapmaq, həm mövcud vəziyyəti daha yaxşı anlamağımıza, həm də gələcək üçün daha doğru addımlar atmağımıza kömək edəcəkdir.

Reply