Namizəd deyil, lakin Tramp 2025 seçki kampaniyalarına damğasını vurur

Written by

ABŞ Prezidenti Donald Trampın Kölgəsindəki 2025-ci İl Seçkiləri

ABŞ prezidenti Donald Trampın adı bülletendə olmasa da, 2025-ci ilin ən kritik seçkilərində kampaniya dövrünün əsas müzakirə mövzusudur. Nyu-Cersidə Demokrat Nümayəndə Mikie Sherrill, partiyasının qubernator namizədi olaraq, Respublikaçı rəqibini davamlı olaraq Prezident Tramp və onun Ağ Evdəki səkkiz aylıq dövründə atdığı genişmiqyaslı, mübahisəli addımlarla əlaqələndirir. Sherrill öz ianə yığma elektron məktubunda tərəfdarlarına belə vurğulayıb: “Tramp ölkəmizə bu qədər zərər vurarkən, Cek Ciattarelli kimi Respublikaçı siyasətçilər hər addımını alqışlayıblar.”

Dörd il əvvəl Demokrat Qubernator Phil Murphyni məğlub etməyə çox yaxınlaşan keçmiş əyalət qanunvericisi Ciattarelli isə əksinə, prezidentin dəstəyini fəal şəkildə nümayiş etdirir. Ötən həftə Nyu-Cersinin Bedminster şəhərindəki Tramp Milli Qolf Klubunda keçirilən tədbirdə Ciattarelli, “Prezidentin, Ağ Evin dəstəyini əldə etməyə çalışacağıq,” deyə bildirib. Bu vəziyyət təkcə Nyu-Cersi ilə məhdudlaşmır.

Nyu-Cersi və Virciniya: Kritik Mübarizələr

Ölkənin hər yerindəki əyalət və böyük şəhər seçkiləri qismən Tramp və onun gündəliyinin referendumu kimi qiymətləndirilir. Demokratlar və Respublikaçılar Nyu-Cersidəki, eləcə də Virciniyadakı qarşıdurmaları, yəni prezident seçkilərindən sonrakı ildə qubernator və qanunverici orqan seçkiləri keçirən yeganə digər ştatlarda, gələn ilki aralıq seçkilər ərəfəsində əsas göstərici hesab edirlər. Bu zaman Cümhuriyyətçi Partiyası həm Nümayəndələr Palatasında, həm də Senatda əksəriyyətini qorumaq üçün mübarizə aparacaq. Bu siyahıya Kaliforniyada konqres dairələrinin yenidən çəkilməsi üzrə noyabr səsverməsi, Pensilvaniyada üç əyalət Ali Məhkəməsi seçkiləri və Nyu-York Şəhərinin yüksək profilli mer seçkiləri də əlavə olunur.

New England Kollecinin prezidenti, təcrübəli siyasi elm adamı Wayne Lesperance Fox News-a bildirib: “Bugünkü yüksək partizan mühitdə hər bir seçki milli partiyalar üçün nəticələri baxımından araşdırılır və (həddən artıq) təhlil edilir.” Lesperance, bu noyabr seçkilərinin nəticələrinin “mütəxəssislərin Prezident Tramp və ya müxalifət partiyası haqqında, yaxud Demokratların Konqresdə nəzarəti bərpa etmək perspektivləri barədə nəticə çıxarmaları üçün əsas olacağını” deyib.

Ötən həftə qırmızı ştat Ayovada keçirilən xüsusi seçkidə Demokratların Cümhuriyyətçi Partiyasına məxsus əyalət Senatındakı yerini qazanmasını qeyd edərək, Demokrat Milli Komitəsinin (DNC) sədri Ken Martin belə söyləyib: “Donald Tramp inaugurasiya edildiyindən bəri hər bir seçkidə gözləniləndən daha yaxşı nəticə göstərmişik.” Lakin xüsusi seçkilər gələcək hadisələr üçün tam doğru göstərici deyil. Lesperance, “Bir ştatdakı əyalət Senatı yarışının nəticələrinin prezident və ya müxalifət partiyası haqqında milli ictimai fikrə dair fikir verməsini güman etmək məntiqə ziddir,” deyib. Respublikaçılar isə Demokrat Partiyasının qarşılaşdığı saysız-hesabsız problemlərə diqqət çəkirlər. Cümhuriyyətçi Milli Komitəsinin kommunikasiya direktoru Zach Parkinson Fox News-a bildirib: “Təəssüf ki, DNC üçün həqiqət budur ki, partiya son dörd ildə 2 milyondan çox seçicisini itirdiyi üçün Demokratların razılıq reytinqi son 30 ilin ən aşağı səviyyəsindədir.”

Nyu-York Şəhəri və Kaliforniya: Böyük Döyüşlər

Ölkənin ən sıx məskunlaşdığı şəhər olan Nyu-Yorkda mer seçkiləri həmişə böyük diqqət çəkir, xüsusilə də bu il şəhərin ilk müsəlman və ilk millennial merini seçə biləcəyi üçün. Demokratik sosialist, 33 yaşlı əyalət qanunvericisi Zohran Mamdaninin iyun ayında Demokrat Partiyasının mer praymerizindəki qələbəsi bütün ölkədə siyasi şok dalğaları yaratdı. O, Respublikaçılar tərəfindən və bülletendəki rəqibləri tərəfindən ifrat solçu təkliflərinə görə tənqidlərə məruz qalıb.

Mamdani, Respublikaçıların dominant olduğu şəhərdə aydın favori olaraq, praymerizdə ikinci yeri tutan və indi müstəqil namizəd olaraq yarışan keçmiş qubernator Andrew Cuomo ilə qarşılaşır. Cuomo, dörd il əvvəl çoxsaylı qalmaqallar səbəbilə qubernator vəzifəsindən istefa verdikdən sonra siyasi geri dönüş etməyə çalışır. Həmçinin bülletendə hazırkı mer Eric Adams (müstəqil namizəd kimi yarışır) və iki dəfə Respublikaçı namizəd olmuş Curtis Sliwa da yer alır. Yerli Nyu-Yorklu Tramp aylardır yarışda diqqət mərkəzindədir.

Kaliforniyada seçicilər noyabrda öz populyar qeyri-partizan yenidən dairələrəbölmə komissiyasını müvəqqəti olaraq kənara qoyub, Demokratların dominantlıq etdiyi qanunverici orqana növbəti üç seçki dövrü üçün konqres dairələrinin yenidən çəkilməsinə icazə verib-verməməyə səs verəcəklər. Bu səsvermə, qubernator Gavin Newsom və Kaliforniya Demokratlarının Qızıl Ştatda beşə qədər solyönlü konqres yeri yaratmaq cəhdinin kulminasiyası olacaq. Bu, mühafizəkar qubernator Greg Abbottun ötən həftə imzaladığı və qırmızı ştat Texasda ABŞ Nümayəndələr Palatasında beşə qədər sağyönlü dairə yaradacaq yeni xəritələrə qarşı bir addımdır. Texasdakı yenidən dairələrəbölmə, Trampın təkidindən sonra, Cümhuriyyətçi Partiyasının ölkə daxilindəki məqsədinin bir hissəsidir ki, 2026-cı il aralıq seçkilərində Nümayəndələr Palatasında nazik əksəriyyətini qoruya bilsin.

Pensilvaniya Ali Məhkəməsinin Əhəmiyyəti

Pensilvaniya Ali Məhkəməsində hazırda Demokratların 5-2 üstünlüyü var. Lakin məhkəmənin tərkibindəki üç Demokratyönlü hakim, 10 illik səlahiyyət müddətlərini başa vurduqdan sonra “Bəli” və ya “Xeyr” saxlama seçkilərində öz yerlərini qorumaq üçün yarışırlar. Bu seçki məhkəmənin tərkibini növbəti onillik üçün tamamilə dəyişə bilər, Demokratlar və ya Respublikaçılar arasında əyalətin konqres nümayəndə heyətində və qanunverici orqanında kimin üstünlük təşkil edəcəyinə ciddi təsir göstərə bilər, həmçinin səsvermə hüquqları və reproduktiv hüquqlar daxil olmaqla kritik işlərə təsir edə bilər.

Əyalət Ali Məhkəmə seçkiləri ümumiyyətlə milli diqqəti cəlb etməsə də, əsas mübarizə ştatında məhkəmənin balansının müəyyənləşdirildiyi yarışlar kənar investisiyaların tonlarla cəlb edilməsinə səbəb olur. Viskonsində bu yaz keçirilən Ali Məhkəmə qarşıdurması, liberal əksəriyyətin (4-3) saxlanıldığı, hər iki partiya seçkiyə təxminən 100 milyon dollar xarici vəsait axıtdı.

24 saat

Comments

14 responses to “Namizəd deyil, lakin Tramp 2025 seçki kampaniyalarına damğasını vurur”

September 2, 2025

Fidan Sadıqova

Hə, bu Trampın namizəd olmamağına baxmayaraq, hər yerə damğasını vurması necə də qəribədir! Elə bil Tramp amerika siyasətinin “görünməz əli” olub. Namizədlər ya onunla mübarizə aparır, ya da ona yaltaqlanır. Bu Trampın özü gəlməsə belə, seçkiləri özü idarə edə biləcək bir super gücə çevrilib. Qorxuram, sabah namizədlər bülletendə “Ad: [Namizədin adı], Trampın şəkli burda olmalıdır” kimi şeylər yazmağa başlayacaqlar.

Reply
September 2, 2025

Zöhrə Məmmədli

Məqalənin qeyd etdiyi kimi, Donald Trampın adı bülletendə olmasa da, 2025-ci il seçkiləri onun gündəmindən kənarda qalmayıb. Mikie Sherrill kimi siyasətçilərin rəqiblərini Trampın siyasətlərinə bağlaması, eyni zamanda Ciattarelli kimi siyasətçilərin də Trampın dəstəyini axtarması maraqlıdır. Lakin mən bu mövzuya tam razı deyiləm. Trampın adı bülletendə olmasa da, bu, onun seçkilərə birbaşa təsir etmədiyi anlamına gəlmir. Siyasətçilərin Trampı dilə gətirməsi, onların öz seçki strategiyaları çərçivəsində atdıqları addımlardır. Hər bir siyasətçi öz arqumentini gücləndirmək üçün önəmli fiqurları və ya hadisələri istifadə edə bilər. Beləliklə, Trampı “namizəd” kimi görməsək də, onun siyasətlərinin və xarakterinin seçkilərdə rol oynaması təbii bir haldır. Amma bu, seçkinin əsas məğzinin Trampın özü olduğunu göstərmir, daha çox onu istifadə edən siyasətçilərin strategiyasını əks etdirir.

Reply
1. September 17, 2025
  
  Vüsal Cəfərov
  
  ‘Namizəd deyil, lakin Tramp 2025 seçki kampaniyalarına damğasını vurur’ adlı yazıya verilən şərhə cavab olaraq, düşüncələrinizi bölüşmək istərdim. Şərhdə qeyd edildiyi kimi, Donald Trampın birbaşa namizəd olmamasına baxmayaraq, onun 2025-ci il seçkilərinə təsiri göz ardı edilə bilməz. Mikie Sherrill-in rəqibini Trampın siyasətləri ilə əlaqələndirməsi və eyni zamanda Ciattarelli kimi siyasətçilərin Trampın dəstəyini axtarması, bu hadisənin maraqlı tərəflərindəndir.
  
  Şərhdə qeyd olunan “Trampın adı bülletendə olmasa da, bu, onun seçkilərə birbaşa təsir etmədiyi anlamına gəlmir” fikri ilə razıyam. Siyasətçilərin Trampı ön plana çəkməsi, onların strategiyasının bir parçasıdır. Bu, hər bir siyasətçinin öz arqumentini gücləndirmək üçün istifadə etdiyi bir vasitədir. Beləliklə, Trampı “namizəd” olaraq görməsək də, onun siyasətlərinin və şəxsiyyətinin seçkilərdə bir rol oynaması təbiidir. Lakin şərhdə vurğulanan “bu, seçkinin əsas məğzinin Trampın özü olduğunu göstərmir, daha çox onu istifadə edən siyasətçilərin strategiyasını əks etdirir” fikri də diqqətəlayiqdir. Bu kontekstdə, strategiyanın nə qədər effektiv olduğu və seçicilərin bu strategiyalara necə reaksiya verəcəyi sual doğurur. Siyasətçilərin Tramp fiqurundan istifadə etməsi, onların özlərinin seçkidə əsas mövzularını nə qədər gücləndirir? Və ya bu, sadəcə, Trampın siyasi mirasının davamlılığını vurğulamaq üçün bir fürsətdirmi?
  
  Reply
September 2, 2025

Faiq İsmayılov

Məqalədəki “namizəd deyil” fikri ilə razılaşmıram. Donald Trampın özü bir namizəd olmasa da, şübhəsiz ki, bu seçkilərdə aktiv rol oynayır. Onun adı hər yerdə çəkilir, namizədlər ona istinad edir, yaxud ondan uzaqlaşmağa çalışır. Bu, onu seçkilərin görünməz namizədi edir.

Reply
September 2, 2025

Fəridə Teymurli

Bu analizdə maraqlı bir tendensiya vurğulanır: hazırda heç bir seçkidə iştirak etməyən bir **namizəd**in, hətta adı bülletendə olmasa da, siyasi proseslərə bu qədər təsir etməsi. Məqalədə göstərildiyi kimi, Trampın varlığı, şübhəsiz ki, kampaniya strategiyalarını və seçicilərin fikirlərini formalaşdırır. Demokratların Trampın siyasətlərini hədəf alaraq seçiciləri çağırması və ya Respublikaçıların onun dəstəyini axtarması, hər iki tərəfin də Trampın simvolik gücündən istifadə etməyə çalışdığını göstərir. Bu, siyasi atmosferin necə kəskin şəkildə partizanlaşdığını və şəxsi fiqurların partiya kimlikləri üzərində necə üstünlük qazana bildiyini aydın şəkildə ortaya qoyur. Gələcək seçkilərdə **namizəd**lərin bu “kölgə” ilə necə başa çıxacağı həqiqətən də maraqlı olacaq.

Reply
September 2, 2025

Arif Əliyev

Maraqlı bir analizdir. Görünür, namizədlər özləri ön planda olmasalar da, hərəkətləri və ya seçkilərin nəticələri vasitəsilə müəyyən bir siyasi şəxsin kölgəsi altında qalırlar. Belə bir vəziyyətdə seçicilər əslində namizədlərə yox, daha çox o “kölgə”yə səs verirlər demək olar mı? Yəni, biz doğrudan namizədi, onun proqramını seçirik, yoxsa arxada duran gücün nümayəndəsini? Bu, siyasi prosesin şəffaflığı baxımından düşündürücü bir məqamdır.

Reply
September 2, 2025

Orxan Teymurov

Bu məqalə Donald Trampın bir “namizəd” olmasa belə, ABŞ siyasi landşaftında necə həlledici rol oynadığını çox yaxşı təsvir edir. Nyu-Cersi və Virciniya kimi ştatlardakı yerli seçkilərin belə böyük miqyasda milli siyasətin, xüsusilə də Trampın təsirinin bir əks-sədası olması, Amerikanın indiki siyasi mənzərəsində “namizəd” anlayışının yalnız bülletendə adı olan şəxslərlə məhdudlaşmadığını göstərir. Hətta bülletendə adı olmayan birinin siyasi strategiyalara, namizədlərin kampaniyalarına və seçicilərin düşüncələrinə bu qədər güclü təsir göstərməsi, onun hələ də aktiv bir “namizəd” kimi görüldüyünü vurğulayır. Bu təsir, xüsusilə gələn ilki aralıq seçkilər ərəfəsində daha da böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Reply
September 2, 2025

Ramin Cavadli

Bu maraqlı bir məqamdır. Donald Trampın 2025-ci il seçkilərində namizəd olmamasına baxmayaraq, onun siyasətinin hələ də böyük bir təsirə malik olduğunu görmək qeyri-adi deyilmi? Mikie Sherrill-in rəqibini Trampın siyasətləri ilə əlaqələndirməsi, Trampın kimliyinin sadəcə bir şəxs olmaqdan çıxıb, daha geniş bir siyasi ideologiya və hərəkatın simvoluna çevrildiyini göstərir. Bəs bu, digər namizədləri Trampın kölgəsindən çıxmağa necə təsir edəcək? Yoxsa siyasi səhnə hələ də Trampın təsiri altında qalacaq?

Reply
1. October 3, 2025
  
  Rəşad Ramizov
  
  Təsvir etdiyiniz vəziyyət həqiqətən də siyasi mənzərənin maraqlı bir təhlilini təqdim edir. Donald Trampın özü namizəd olmasa belə, onun siyasətlərinin və ideologiyasının hələ də fəal şəkildə müzakirə olunması, hətta digər namizədlərin strategiyalarına təsir etməsi təəccüblü deyil. Mikie Sherrill-in nümunəsində gördüyümüz kimi, rəqibləri Trampın siyasətləri ilə əlaqələndirmək, seçicilərin diqqətini çəkmək və ya müəyyən bir siyasi mövqe tutmaq üçün effektiv bir vasitə ola bilər. Bu strategiya, Trampın kimliyinin şəxsi bir fiqurdan daha çox, bütöv bir siyasi hərəkatın və ya ideologiyanın simvoluna çevrildiyini vurğulayır.
  
  Bu vəziyyətin digər namizədlərə təsiri isə müxtəlif istiqamətlərdə ola bilər. Bəziləri Trampın ardınca getməklə onun tərəfdarlarını cəlb etməyə çalışa bilər. Digərləri isə bu kölgədən çıxmaq, özlərini fərqli şəkildə təqdim etmək və Trampın təsir dairəsindən kənar bir platforma yaratmaq istiqamətində səylər göstərə bilərlər. Qeyd olunan məqalədəki kimi, əyalət və ya yerli seçkilərdə belə Trampın mövzusu gündəmdə qalırsa, bu, onun siyasi təsirinin nə qədər geniş və davamlı olduğunu göstərir. Gələcəkdəki seçki kampaniyalarının Trampın hələ də mövcud olan təsiri ilə necə bacaracağını görmək maraqlı olacaq.
  
  Reply
September 3, 2025

Fidan Rzayeva

Bu məqalə, prezident Trampın fəal namizəd olmamasına baxmayaraq, ABŞ-ın daxili siyasətindəki təsirinin necə davam etdiyini çox aydın şəkildə ortaya qoyur. Nyu-Cersi və Virciniya kimi əyalətlərdə keçirilən seçkilərin, yalnız yerli məsələlərlə deyil, eyni zamanda ölkə miqyasında siyasi istiqamətlə bağlı bir fikir mübadiləsi olduğunu göstərir. Məqalə, hər iki tərəfin Trampın irsinə necə yanaşdığını və bu strategiyanın gələn ilki ara seçkilərə necə təsir edə biləcəyini vurğulayır. Bu, siyasətin nə qədər mürəkkəb və bir-birinə bağlı olduğunu bir daha sübut edir.

Reply
1. September 18, 2025
  
  Vəfa Qasımova
  
  Mən sizin fikirlərinizlə tam razı deyiləm. Məqalə Trampın təsirindən bəhs etsə də, əslində seçkilərdə namizədlərin öz strategiyalarının və yerli məsələlərin önəmini də vurğulayır. Məsələn, Nyu-Cersi və Virciniyadakı namizədlər həm Trampın mirasına müraciət edir, həm də özlərinin fərqli siyasətlərini təqdim edirlər. Bu, sadəcə Trampın kölgəsində qalan bir seçki deyil, eyni zamanda namizədlərin öz güclərini göstərdiyi bir prosesdir.
  
  Reply
September 3, 2025

Faiq Raufov

Məqalənin müəllifi ilə razılaşmıram. Bəli, Donald Trampın adı bülletendə olmasa da, onun siyasətləri və fəaliyyəti 2025-ci il seçkilərində ciddi müzakirə mövzusu olacaq. Ancaq bu, heç də o demək deyil ki, namizədlər yalnız Trampın kölgəsində qalacaqlar. Hər bir namizədin öz şəxsi keyfiyyətləri, təcrübəsi, platforması və seçicilərlə əlaqə qurma bacarığı var.

Məqalədə göstərilən Nyu-Cersi nümunəsində Demokrat Nümayəndə Mikie Sherrill-in Respublikaçı rəqibini Tramp ilə əlaqələndirməsi başa düşüləndir. Amma bu, rəqibin Tramp siyasətlərini dəstəkləməsindən qaynaqlanır, yəni namizədin özündən deyil, onun siyasi mövqeyindən. Eləcə də, Respublikaçı namizədin Trampın dəstəyini axtarması da onun öz qərarıdır. Əslində bu, hər iki tərəfin də seçicilərə öz arqumentlərini çatdırmaq üçün istifadə etdiyi strategiyalardan biridir.

Ümumilikdə, seçkilər yalnız bir fərdin kölgəsində deyil, müxtəlif amillərin təsirində keçir. Namizədlərin özlərinin göstərəcəyi performans və seçicilərə təqdim edəcəkləri məqbul həllər də az əhəmiyyət kəsb etmir.

Reply
1. September 19, 2025
  
  Arif Şahbazli
  
  Məqalənin müəllifi ilə razılaşmıram. Donald Trampın 2025-ci il seçkilərində fəal iştirak etməyəcəyi dəqiq olsa da, onun siyasətlərinin və təsirinin müzakirə mövzusu olacağı fikri ilə razıyam. Lakin, bunun namizədlərin “Trampın kölgəsində qalacağı” mənasına gəlməsi fikri ilə razı deyiləm. Hər bir namizədin öz unikal keyfiyyətləri, təcrübəsi, platforması və seçicilərlə əlaqə qurma bacarığı var ki, bunlar da şübhəsiz ki, seçicilərin qərar qəbul etməsində rol oynayacaq.
  
  Nyu-Cersi nümunəsində Demokrat Nümayəndə Mikie Sherrill-in Respublikaçı rəqibini Tramp ilə əlaqələndirməsi, təbii ki, başa düşüləndir. Ancaq bu, əsasən rəqibin Trampın siyasətlərini dəstəkləməsindən qaynaqlanır, nəinki onun şəxsindən. Eyni zamanda, Respublikaçı namizədin Trampın dəstəyini axtarması onun öz strategiyasıdır. Bu, hər iki tərəfin seçicilərə öz arqumentlərini təqdim etmək üçün istifadə etdiyi üsullardan biridir.
  
  Son nəticədə, seçkilər yalnız bir fərdin təsiri ilə deyil, bir çox amilin nəticəsidir. Namizədlərin özlərinin təqdim etdiyi həllər və seçicilərlə əlaqə qurma bacarığı da çox əhəmiyyətlidir.
  
  Reply
September 3, 2025

Səbinə Sadıqova

Bu mövzuda heç bir namizəd olmasa da, Trampın adı yenə də seçki kampaniyalarını bəzəyir. Sanki Tramp, bir “görünməz düşmən” kimi hər yerdədir, amma heç yerdə yoxdur! Qubernator namizədləri onu bir-birlərinə qarşı istifadə edirlər, bəziləri ondan uzaq durmağa çalışır, bəziləri isə onun ətəyindən yapışmağa. Bu vəziyyət, elə Trampın özü kimi, bir az qəribə və tamamilə gözlənilməzdir. Gələcək seçkilərin nəticəsini görəsən Trampın birbaşa iştirakı, yoxsa onun “kölgəsi” müəyyən edəcək?

Reply