Qətər, Cənubi Kipr ilə əlaqələrini dərinləşdirərək yeni bir əməkdaşlıq mərhələsinə qədəm qoydu. İki ölkə arasında çoxsaylı müqavilələr imzalanıb və səfirlik də açılıb. Qətər Əmiri Əl-Sani ötən il Cənubi Kiprə səfər etmişdi. Rum hakimiyyətinin lideri Xristodulidis isə gələn ay üçüncü dəfə Qətəri ziyarət edəcək.
Qətərin ŞKTC-ni Tanımaması
Məsələləri dəyərləndirən CHP Eskişehir Millət vəkili Utku Çakırözer bildirib ki, Qətərə heç bir ölkəyə verilməyən imtiyazlar təqdim etdik. Hətta Tank Palet Fabrikində ortaq paya sahib oldu. Üç min polis əməkdaşımızı mühafizəçi kimi göndərdik. Kanal İstanbul ərazilərini, Borsa İstanbul səhmlərini, ticarət mərkəzlərimizin idarəçiliyini verdik. Evimizin küçəsinin adı Qətər oldu. Lakin, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətini tanımayan Qətər və Cənubi Kipr arasında əlaqələr inkişaf edərək Qətər Cənubi Kiprdə səfirlik açdı və oraya investisiyalar yatırdı. Nəticədə, “dostumuz Qətər” Cənubi Kiprin strateji tərəfdaşlıq münasibətləri qurduğu bir ölkəyə çevrilir.
Qətər və Cənubi Kipr münasibətlərində enerji sektoru xüsusi yer tutur. Qətər Əmiri Əl Sani ötən il Cənubi Kiprdə enerji sahəsində investisiya müqavilələri imzalamış, lakin ölkəsinin tanımadığı Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinə səfər etməmişdi. Tərəflər 129 milyard kubmetr təbii qaz ehtiyatına malik Kipr adası ətrafında qazma işlərinin aparılması barədə razılığa gəldilər. Qatar Energy Cənubi Kiprin beş dəniz sahəsində neft və təbii qaz axtarışlarına başlayıb. Larnaka limanının istismarını da ələ keçirən Qətər, Limasol, Aya Napa və Bafda lüks otellər, eləcə də günəş enerjisi depolama sahələri inşa edir.
Strateji Əməkdaşlıq Dərinləşir
Qətərin Nəqliyyat naziri Şeyx Məhəmməd Əl Tani ötən həftə Cənubi Kiprə səfər edərək dəniz nəqliyyatı və infrastrukturla bağlı müqavilələr imzaladı. Mərasimdə çıxış edən Cənubi Kipr Respublikasının Dənizçilik Nazirliyinin Baş Katibi Marina Hacimanoli, “Ərəb Körfəzinə yaxın olan Kiprin Qətərlə əməkdaşlığı strateji tərəfdaşlıq üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir” deyə bildirib. Cənubi Kiprin Təhsil naziri Afina Mixaylidu da bir neçə gün əvvəl Qətərə səfər edib. Təhsil, gənclik və idman sahələrində əməkdaşlıq sazişləri imzalanıb. Qətər Cənubi Kiprdəki universitet tələbələrinə təqaüdlər də verəcək.
Prezident Ərdoğan və Qətər Əmiri Əl-Sani tez-tez görüşürlər. Ərdoğan “dost, qardaş və müttəfiq” adlandırdığı Qətər üçün “Türkiyənin bütün imkanları ilə yanında olacağını” qeyd edir.
Qətərin Türkiyədəki Geniş İnvestisiyaları
Kanal İstanbul əraziləri Əmirin anasına satılıb
Qətər və Cənubi Kipr əlaqələrinin fonunda, Qətər Əmiri Türkiyəyə 500 milyon dollarlıq Boeing 747-8 VİP təyyarəsi və 53 yarış atı hədiyyə etmişdi, Türkiyə isə cavab olaraq Dohada hərbi baza qurmuşdu. Qətərdə keçirilən FİFA 2022 Dünya Kubokunda üç min türk polisi təhlükəsizliyi təmin etmişdi. İstanbulun Sarıyer rayonundakı İstinye Bayırı və Ankaranın Çankaya rayonundakı 415 nömrəli küçəyə Qətərin adı verilmişdi. Qətərə tanınan digər imtiyazlar isə aşağıdakılardır:
- 36 Mirage və Rafale döyüş təyyarəsi, həmçinin 250 Qətər əsgərinə Türkiyədəki hərbi bazalarda və hava limanlarında təlim keçməyə icazə verildi. Qətərli hərbi tələbələrə Türkiyədə səhiyyə sahəsində təhsil almaq və hərbi evlərdən istifadə etmək imkanı yaradıldı.
- Qətərlilər Türkiyədə iki mindən çox mənzil alıb. TOKİ Qətərə Ataköy sahilində 125 dönüm torpaq sahəsi satıb. Kanal İstanbul marşrutu üzərindəki 44 dönüm torpaq da Qətər əmirinin anasına satılmışdı.
- Sakaryadakı Tank Palet Fabrikində 25 il müddətinə ortaq paya sahib oldu. Antalya Limanının idarəçiliyini ələ keçirdi. Haliç Altın Boynuz və Süleymaniyyədəki bərpa layihələrinə də ortaqdır.
- Borsa İstanbulun 10%-ni, Finansbankın 99.8%-ni və Abankın hamısını əldə etdi. İstinyeParkın 42%-i, Boynerin 30.7%-i, Banvitin 79.5%-i ilə birlikdə Digitürk, Arkas İnşaat və Ergo Portföy də Qətərin mülkiyyətinə keçdi.
Leave a Reply