admin

Tag: ABŞ-İran gərginliyi

  • Saldırı Müzakirəsi Davam Edir

    Saldırı Müzakirəsi Davam Edir

    İranın Nüvə Təsislərinə Zərbələrin Sirri

    İsrail, İran və ABŞ arasında davam edən qarşıdurmalar atəşkəs razılaşması ilə başa çatsa da, Tehranla bağlı sual işarələri hələ də qalmaqdadır. Əsas narahatlıq İran‘ın nüvə proqramını inkişaf etdirməyə davam edib-etməyəcəyi ilə bağlıdır. Xüsusilə, ABŞ-ın hərbi müdaxilə nəticəsində vurduğu nüvə obyektlərinə dəyən zərər barədə müzakirələr səngimək bilmir.

    Kəşfiyyat Məlumatları: “Zərər Gözləniləndən Azdır”

    ABŞ mətbuatına sızdırılan və böyük səs-küyə səbəb olan Pentaqon hesabatının ardından Amerikan mətbuatında yeni bir xəbər diqqət çəkir. İddia olunur ki, ABŞ kəşfiyyatı İranın yüksək səviyyəli rəsmilərinin nüvə obyektlərinə ABŞ hücumlarının “gözləniləndən daha az dağıdıcı” olduğuna dair danışıqlarını ələ keçirib. Vaşinqton Posta danışan dörd mənbə, siqnal kəşfiyyatı vasitəsilə ələ keçirilən xüsusi məqsədli kommunikasiyada İran hökumət rəsmilərinin “ABŞ prezidenti Donald Trampın əmr etdiyi hücumların niyə gözlədikləri qədər dağıdıcı və əhatəli olmadığı barədə öz aralarında müzakirə etdiklərini” bildirib. Qəzet həmçinin, ələ keçirilən kommunikasiya ilə bağlı ABŞ Milli Kəşfiyyat Direktorluğu Ofisi ilə əlaqə saxlayaraq şərh istədiklərini, ofisdən bir kəşfiyyat rəsmisinin isə onlara “İranlıların səhv etdiyini” söylədiyini qeyd edib.

    ABŞ Kəşfiyyat Rəsmilərinin Ziddiyyətli İddiaları

    Digər tərəfdən, ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (CIA) direktoru Con Ratkliffın ABŞın İrana hücumundan sonra Tehranın nüvə proqramının “illərlə telafisi çətin” şəkildə gerilədiyini söylədiyi iddia edilib. AP-yə danışan bir rəsmi, Ratkliffın Tehran rəhbərliyinə məxsus uranın sağlam qalmasına baxmayaraq, hücumlarla birlikdə obyektlərə dəyən zərərin İranın nüvə silahı istehsal etmə qabiliyyətini zəiflətdiyini ifadə etdiyini irəli sürüb. Ratkliffın Konqresə verdiyi brifinqdə İranın hava müdafiəsinin parçalandığını bildirdiyini aktaran rəsmi, əlavə olaraq, Ratkliffın Tehran hökumətinin yenidən nüvə proqramı qurmaq cəhdlərinin İsrail tərəfindən artıq asanlıqla əngəllənə biləcəyini müdafiə etdiyini vurğulayıb. CNN də daxil olmaqla, ABŞ-dakı bəzi media qurumları, ələ keçirilmiş ilkin hesabatlara əsaslanaraq, ABŞın İrana qarşı hücumlarının Tehranın nüvə proqramının “əsas komponentlərini məhv etmədiyi”, işləri yalnız “bir neçə ay geriyə sala biləcəyi” yönündə qiymətləndirmələrə yer vermişdi.

    Prezident Tramp: “Təklif Yoxdur”

    ABŞ mətbuatında yer alan xəbərlərdə ziddiyyətli söyləmlər diqqət çəkərkən, ABŞ prezidenti Donald Tramp, ABŞ mərkəzli televiziya kanalı Fox News-a verdiyi müsahibədə İran-İsrail müharibəsində İranın obyektlərinin vurulmasına dair kəşfiyyat hesabatlarına münasibət bildirib. Tramp, ABŞ Müdafiə Kəşfiyyat Agentliyinin hesabatının sızdırılmasında jurnalistləri və Demokratları günahlandıraraq, sızmadan məsul şəxslərin məhkəməyə verilməsini tələb edib. Tramp, İranın “sülhpərvər olması və zərər verməməsi” halında sanksiyaları qaldıra biləcəyini söyləyərkən, İranın hücumlardan əvvəl zənginləşdirilmiş uranı başqa yerə daşıdığı yönündəki iddiaları isə rədd edib. Prezident Tramp daha sonra etdiyi paylaşımda isə, İranın nüvə obyektlərinə təşkil edilən hücumlardan bu yana “Tehran hökuməti ilə görüşmədiyini” və İrana hər hansı bir təklifdə bulunmadığını qeyd edib. Tramp, “Kimsə bu Demokrat Senator Kris Kuns-a, İrana heç bir şey təklif etmədiyimi söyləsin” ifadəsini işlədib. Nəzərə almaq lazımdır ki, əvvəllər ABŞın İrana nüvə proqramına son verməsi qarşılığında yenidən nüvə enerjisi üçün istifadə edilə biləcək əhəmiyyətli miqdarda fondu sərbəst buraxmağı təklif etdiyi iddia edilmişdi.

    24 saat

  • SON DƏQİQƏ: ABŞ-ın gizli ‘qiyamət planı’ üzə çıxdı

    SON DƏQİQƏ: ABŞ-ın gizli ‘qiyamət planı’ üzə çıxdı

    Orta Şərqdə İran ilə İsrail arasında günlərdir davam edən müharibədə atəşkəsin əldə edildiyi iddia edildiyi bir vaxtda, ABŞ-ın da müdaxiləsindən sonra Amerika hökumətinin illərdir məxfi saxladığı “Qiyamət Planı” yenidən gündəmə gəldi. Həmin plana əsasən, nüvə müharibəsi baş verərsə, ABŞ prezidenti Donald Tramp və yüksək vəzifəli idarəçilər yerin dərinliklərindəki gizli sığınacaqlara köçürüləcək.

    İdarəetmənin Təminatı

    Daily Mail-də yer alan xəbərə görə, Amerika hökumətinin “COOP” (Əməliyyatların Davamlılığı Planı) adlandırdığı bu strateqiya, ölkə böyük bir dağıntı ilə üz-üzə qalsa belə, idarəetmənin fəaliyyətini davam etdirməsini təmin edir. Nüvə müharibəsi nəticəsində böyük şəhərlər məhv olsa belə, milli müdafiə, iqtisadi sabitlik və ictimai təhlükəsizlik kimi kritik funksiyaların davam etməsi hədəflənir. Bu çərçivədə, ABŞ prezidenti Donald Trampın rəhbərliyi Virciniyadakı Mount Weather, Pensilvaniyadakı Raven Rock və Koloradodakı Cheyenne Mountain kimi nüvə hücumuna davamlı sığınacaqlardan ölkəni idarə etməyə davam edəcək.

    Nüvə Hücumuna Davamlı Sığınacaqlar və Təyyarə

    Planın gündəmə gəlməsinin səbəbi son günlərdə ABŞ üzərində uçuşlar edən “Qiyamət Təyyarəsi” kimi tanınan Boeing E-4B modelidir. İyunun 17-də Luizianadan Merilendə uçduğu müəyyən edilən bu təyyarə, təcili vəziyyətdə baş komandanlıq vəzifəsini icra edir və nüvə hücumuna davamlı olaraq hazırlanmışdır. Cəmi dörd gün sonra ABŞ İranın üç nüvə obyektinə hava hücumu həyata keçirdi. Çin və Rusiyanın “qlobal müharibəyə səbəb ola bilər” xəbərdarlıqlarına baxmayaraq reallaşan hücumlar, ABŞ-ın COOP planını işə salma ehtimalını yenidən gündəmə gətirdi.

    Məxfi Sənədlərin Qorunması Əsas Hədəfdir

    COOP, xalqı deyil, idarəçi təbəqəni qorumağa fokuslanır. Böhran anında dövlətin fəaliyyətini davam etdirə biləcək liderlərin sağ qalması əsas hədəfdir. Buna görə də, rabitə şəbəkələrinin təhlükəsizliyi, əsas sənədlərin qorunması və idarəçi heyətin ehtiyat planı bu planın əsasını təşkil edir. Federal Fövqəladə Halların İdarə Edilməsi Agentliyinə (FEMA) görə, plan yalnız nüvə müharibəsi üçün deyil; böyük təbii fəlakətlər, pandemiyalar və ya terror hücumları kimi hər cür böhran üçün hazır vəziyyətdədir.

    Tarixi və Müasir Adaptasiya

    COOP-un təməlləri Soyuq Müharibə illərində Prezident Duayt Eyzenhauer tərəfindən qoyulmuşdur. 1950-ci illərdən bu yana hər bir prezident planı inkişaf etdirərək bugünkü formasına çatdırmışdır. Bu gün COOP, “Milli Davamlılıq Siyasəti Direktivi” ilə yürürlükdədir. Artıq yalnız bombalara qarşı deyil, kiberhücumlara qarşı da dayanıqlılıq təmin edəcək şəkildə modernləşdirilmişdir. Bu Qiyamət Planı dövlətin hər şəraitdə funksionallığını təmin etmək üçün əvəzedilməzdir.

    Sığınacaq Yerləri Müəyyəndir

    Prezident və idarəçilərin sığınacaq yerləri isə müəyyəndir. Virciniyadakı Mount Weather Təcili Əməliyyat Mərkəzi FEMA tərəfindən idarə olunur və əhali ilə əlaqəni təmin edəcək sistemlərlə təchiz edilmişdir. Pensilvaniyadakı Raven Rock Dağı isə hərbi komandanlıq mərkəzi kimi fəaliyyət göstərir. Koloradodakı Cheyenne Dağı Kompleksi isə NORAD-ın keçmiş qərargahıdır və hələ də nüvə müharibəsi hücumuna davamlı alternativ idarəetmə bazası kimi qalmaqdadır. 11 sentyabr hadisələrindən sonra 75-150-yə qədər hökumət rəsmisinin bu cür sığınacaqlara köçürüldüyü məlumdur. Lakin bu günlərdə planın detalları təhlükəsizlik səbəbindən məxfi saxlanılır.

    24 saat

  • İran Qətərdəki ABŞ hərbi məntəqəsinə hücum etdi: Əl-Udeyd haqqında bilməli olduqlarınız

    İran Qətərdəki ABŞ hərbi məntəqəsinə hücum etdi: Əl-Udeyd haqqında bilməli olduqlarınız

    İranın Qətərdəki ABŞ Bazasına Raket Hücumu

    İran bazar ertəsi ABŞ-a qarşı cavab tədbirləri görərək Qətərdə yerləşən Al Udeid Hava Bazasına qısa və orta mənzilli raketlər atıb. Qətər hökumətinin bildirdiyinə görə, raketlər tutulub və ABŞ ilə Qətər rəsmiləri arasında heç bir tələfat qeydə alınmayıb.

    ABŞ prezidenti Donald Tramp bu hücumu “çox zəif cavab” adlandırıb və ABŞ-ın bunu gözlədiyini, “çox səmərəli şəkildə qarşılandığını” bildirib. O, sosial media paylaşımlarında 14 raketin atıldığını və İranın “erkən xəbərdarlıq etdiyi üçün təşəkkür etdiyini, bu sayədə heç bir can itkisinin və yaralanmanın baş vermədiyini” vurğulayıb.

    İran raketləri həftəsonu ABŞ-ın üç nüvə obyektinə endirdiyi zərbələrə cavab olaraq atıb. Aşağıda Al Udeid Hava Bazası və onun ABŞ üçün regiondakı rolu haqqında ətraflı məlumat verilir.

    Yaxın Şərqin Ən Böyük ABŞ Hərbi Bazası

    Al Udeid Hava Bazası Yaxın Şərqdəki ən böyük ABŞ bazasıdır. Doha şəhərinin cənub-qərbində, səhrada yerləşən bu baza 1996-cı ildə yaradılıb. Baza, Misirdən Qazaxıstana qədər uzanan regionda ABŞ hərbi əməliyyatlarını idarə edən ABŞ Mərkəzi Komandanlığının (CENTCOM) ön karargahı kimi xidmət göstərir.

    ABŞ-ın Yaxın Şərqdə təxminən 40.000 hərbi personalı var. Qətərdəki bazanın özündə hazırda minlərlə ABŞ əsgəri yerləşdirilib. İraq və Əfqanıstan müharibələrinin qızğın vaxtlarında bu rəqəm 10.000-ə çatırdı.

    ABŞ prezidenti Donald Trampın Al Udeid Bazasına Səfəri

    Al Udeid İraq və Əfqanıstan müharibələri zamanı ABŞ hərbi aktivləri üçün əsas toplanma məntəqəsi olub. May ayında ABŞ prezidenti Donald Tramp bu bazanı ziyarət edərək əsgərlərə “Mənim prioritetim münaqişələri başlamaq deyil, bitirməkdir” deyib.

    ABŞ prezidenti həmçinin Qətərə işarə edərək, “Lakin Birləşmiş Ştatları və ya tərəfdaşlarımızı müdafiə etmək zəruri olarsa, Amerika gücündən istifadə etməkdən çəkinməyəcəyəm. Bura bizim böyük tərəfdaşlarımızdan biridir. Bizə təhdid olarsa, Amerikanın hərbçiləri düşmənlərimizə tərəddüd etmədən cavab verəcək. Bizim həddindən artıq gücümüz və dağıdıcı qüvvəmiz var” deyə əlavə edib.

    ABŞ-ın Yaxın Şərqdəki Digər Hərbi Bazaları

    Qətərdən başqa, ABŞ hərbi qüvvələri regionda daha yeddi ölkədə bazalara və digər hərbi obyektlərə malikdir.

    Bəhreyn, Fars körfəzi, Qırmızı dəniz, Ərəb dənizi və Hindistan okeanının bəzi hissələrini əhatə edən ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Beşinci Donanmasının qərargahına ev sahibliyi edir. ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri bu bazadan 1948-ci ildən, yəni obyekt Britaniya Kral Hərbi Dəniz Qüvvələri tərəfindən idarə edildiyi vaxtdan bəri istifadə edir. Bəhreyndə təxminən 9.000 ABŞ hərbi personalı var.

    Küveytdə bir neçə ABŞ hərbi obyekti mövcuddur: Arifcan düşərgəsi bazası, Əli Əs-Salim Hava Bazası və Buehring düşərgəsi. Arifcan düşərgəsi ABŞ Ordusu Mərkəzinin ön karargahıdır. “Qaya” olaraq da bilinən Əli Əs-Salim İraq sərhədindən təxminən 25 mil (40 kilometr) məsafədə yerləşir. Buehring düşərgəsi 2002-ci ildə İraq müharibəsinin astanasında qurulub və ABŞ Ordusu vebsaytına görə, İraq və Suriyaya yerləşdirilən ABŞ Ordusu birləşmələri üçün tranzit nöqtəsidir. Küveytdə təxminən 13.000 ABŞ əsgəri var.

    Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri paytaxt Əbu-Dabinin cənubunda yerləşən Əl-Dhafra Hava Bazasına malikdir. Bu, regionda mühüm əməliyyatları dəstəkləyən kritik bir ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri mərkəzidir və BƏƏ Hərbi Hava Qüvvələri ilə paylaşılır. BƏƏ-də təxminən 3.000 ABŞ hərbi personalı xidmət edir.

    İraqda Ağ Evin məlumatına görə, İraq təhlükəsizlik qüvvələrini dəstəkləyən və NATO missiyasına töhfə verən Ain Əsəd Hava Bazasında davamlı ABŞ mövcudluğu var. Şimali İraqın yarı-muxtar Kürdüstan Regionunda yerləşən Erbil Hava Bazası ABŞ və koalisiya qüvvələrinin təlimlər və döyüş məşqləri keçirməsi üçün mərkəz rolunu oynayır. İraqda təxminən 2.500 ABŞ əsgəri var.

    Səudiyyə Ərəbistanında təxminən 2.700 ABŞ əsgəri yerləşdirilib, onların çoxu Ər-Riyadın cənubunda yerləşən Şahzadə Sultan Hava Bazasıda xidmət edir.

    İordaniyanın Müvəffəq Əs-Salti Hava Bazası ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri Mərkəzinin 323-cü Hava Ekspedisiya Qanadına ev sahibliyi edir. Əmmanın təxminən 60 mil (100 kilometr) şimal-şərqində, Azrakda yerləşən bazada təxminən 3.800 əsgər var. Burada həmçinin Suriya sərhədi yaxınlığında yerləşən və keçən il İrana dəstək verən bir qrup militan tərəfindən edilən dron hücumunda İŞİD üçün mühüm strateji nöqtə sayılan Tower 22 bazası kimi bir neçə kiçik ABŞ obyekti də mövcuddur. Həmin hücumda üç ABŞ hərbi qulluqçusu həlak olmuşdu.

    Suriya da İslam Dövləti qrupuna qarşı beynəlxalq səylərin bir hissəsi olaraq bir sıra obyektlərdə ABŞ qoşunlarının mövcudluğuna malikdir. Suriyada təxminən 1.000 ABŞ əsgəri yerləşdirilib.

    Bazar ertəsi bir ABŞ rəsmisi başqa bazalara hücumdan xəbərdar olmadığını bildirib.

    24 saat