ABŞ və İsrail: Tərəfdaşlıq və Gələcək Vizyonu
ABŞ vitse-prezidenti Ceyms Deyvid Vens İsraildəki təmaslarını davam etdirir. Vens Qüdsdə Baş nazirlik Ofisində İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu tərəfindən rəsmi mərasimlə qarşılanıb.
Qarşılamadan sonra nahar edən tərəflər daha sonra danışıqlara başlayıblar. İsrail Baş naziri Netanyahu görüşdən sonra verdiyi açıqlamada İsrailin “ABŞ-ın köləsi” olduğu fikrini rədd edib.
Müttəfiqlik Əlaqələri Vurğulanıb
Netanyahu bəyanatında bildirib: “Bunu çox aydın şəkildə demək istəyirəm. Bir həftə deyilir ki, İsrail ABŞ-ı idarə edir. Növbəti həftə isə ABŞ İsraili. Bu tamamilə cəfəngiyatdır. Bizim ortaq dəyərləri və hədəfləri paylaşan bir tərəfdaşlıq, bir müttəfiqlik münasibətimiz var. Müzakirələrimiz ola bilər, bəzi məsələlərdə fikir ayrılıqları yaşana bilər, lakin ümumilikdə deməliyəm ki, keçən il təkcə hədəflər üzərində deyil, həm də bu hədəflərə necə çatmaq mövzusunda razılıq əldə etmişik.”
Həmasın Təcrid Edilməsi Əsas Məqsəd
Netanyahu Qəzza zolağında atəşkəs razılaşmasına toxunaraq deyib: “İsrailin məqsədi Həması ərəb və müsəlman dünyasından təcrid etməkdir. İnanıram ki, biz ABŞ prezidentinin komandası ilə birlikdə bunu mükəmməl şəkildə bacarmışıq.”
O, ABŞ ilə misilsiz bir tərəfdaşlıqlarının olduğunu vurğulayaraq əlavə edib: “Bu tərəfdaşlıq Yaxın Şərqi və dünyanı dəyişdirir. Bu, təkcə təhlükəsizlik baxımından deyil, həm də sülhün yayılması üçün imkanlar yaradır. Biz də bunun üzərində böyük diqqətlə çalışırıq.”
Gələcək Üçün Çətin, Lakin Mümkün Yol
Netanyahu Vensə müraciət edərək deyib: “Sizin aydınlığınız, kəskinliyiniz, ortaq işimizə verdiyiniz dəstək və həm konfrans görüşlərində, həm də özəl görüşlərdə şahidi olduğum səmimi dostluğunuz məni heyran etdi.”
O, “Tamamilə yeni bir baxışla inanılmaz bir gələcək qururuq” deyərək əlavə edib: “Asan olmayacaq, lakin məncə mümkündür.”
Qəzza zolağını kimin idarə edəcəyi, təhlükəsizliyi kimin təmin edəcəyi kimi məsələləri də müzakirə etdiklərini qeyd edən İsrail Baş naziri, “Çox yaxşı fikirlər ortaya çıxdı” deyib.
Türkiyə Sualına Təpki
Jurnalistlərin “Qəzza zolağında Türkiyənin mümkün iştirakının olub-olmayacağı” ilə bağlı sualını eşidən Netanyahunun üzünün ifadəsi dəyişib və o, kəkələyərək bildirib: “Bu məsələ ilə bağlı qərar, əlbəttə ki, İsrail ilə birlikdə veriləcək. Bu barədə çox aydın fikirlərim var. Nələr olduğunu bilirsiniz, deyilmi?”
Asılı Dövlət İstəmirik
ABŞ vitse-prezidenti Vens isə görüşdən sonra deyib: “Biz asılı dövlət istəmirik, İsrail də belə bir dövlət deyil. Biz tərəfdaşlıq istəyirik. Burada bir müttəfiq axtarırıq. Prezident inanır ki, İsrail Körfəz ərəb müttəfiqlərimizlə birlikdə bu bölgədə çox müsbət liderlik rolu oynaya bilər. Beləliklə, ABŞ Yaxın Şərqlə daha az maraqlana bilər, çünki regiondakı müttəfiqlərimiz işə qarışır, nəzarəti ələ alır və öz regionlarına sahib çıxırlar.”
Qərarların Ortaq Şəkildə Qəbulu
Regionda baş verənlərə önəm verdiklərini bildirən Vens əlavə edib: “Biz bunu İbrahim Sazişlərini inkişaf etdirmək üçün bir fürsət hesab edirik. Düşünürəm ki, Qəzza razılaşması İbrahim Sazişlərinin açılmasında həlledici bir hissədir. Lakin bu, Yaxın Şərqdə daimi, davamlı və regiondakı səmimi insanların öz regionlarına sahib çıxmasını təmin edən bir müttəfiqlik strukturuna imkan yarada bilər. Bu, ABŞın da maraqlarındadır. Mən bunun İsrailin maraqlarına da xidmət etdiyinə inanıram. İsrailin təhlükəsizliyi ilə bağlı qərarları biz veririk. Lakin regionumuz üçün ortaq qərarlar qəbul edirik və düşünürəm ki, bu, hər iki tərəfə xidmət edəcək.”
Qəzzanın Silahsızlaşdırılması Əsas Hədəf
Qarşılarında çox çətin bir vəzifə olduğunu vurğulayan Ceyms Deyvid Vens deyib: “Vəzifəmiz Həması silahsızlandırmaq, Qəzzanı yenidən qurmaq, oradakı insanların həyat şəraitini yaxşılaşdırmaq və eyni zamanda Həmasın İsraildəki dostlarımız üçün artıq təhlükə olmamasını təmin etməkdir.”
Yeni Sülh Planı Yolda
ABŞ vitse-prezidenti Vens İsrail və ərəb ölkələri ilə çox müsbət danışıqlar apardığını, bu ölkələrin prosesdə “müsbət və konstruktiv rol oynamağa başladığını” vurğulayaraq deyib: “Bu kritik günlərdə birlikdə çalışmaqdan həyəcan duyuruq. Yalnız bir həftə əvvəl mövcud olmayan bir sülh planı və infrastrukturu qururuq. Bu asan olmayacaq, lakin məncə mümkündür.”
Bu prosesin gərgin iş tələb etdiyini vurğulayan Vens, “Əvvəllər heç vaxt edilməmiş bir şeyi həyata keçirmək üçün müstəsna bir yoldayıq. Əgər Qəzza planı düzgün şəkildə həyata keçirilərsə, bu, dünya miqyasında sülh sazişləri üçün nümunəvi bir model ola bilər” ifadələrini işlədib.
24 saat
