ABŞ avtomobilləri Avropa və Yaponiyada niyə az satılır?
Donald Tramp və Avropa bazarı
ABŞ prezidenti Donald Tramp dəfələrlə Yaponiya və Avropanın Amerika istehsalı olan avtomobilləri az almasından şikayətlənib. Lakin ekspertlərin fikrincə, bu, ticarət maneələri ilə deyil, daha çox istehlakçıların üstünlükləri ilə əlaqədardır. Tokio və Londonda bir çox alıcı Detroytun təklif etdiyi avtomobilləri çox böyük və yanacaqdoldurma baxımından sərfəli hesab etmir.
Bu səbəbdən də “Chevrolet” və “Cadillac” kimi avtomobillər “Toyota Corolla”, “Honda Civic”, “Volkswagen Golf” və “Renault Clio” kimi daha kiçik modellərin bolluğu olan şəhərlərdə nadir hallarda rast gəlinir.
Tramp, Yapon və Avropalıların ABŞ-a milyonlarla avtomobil satmasına baxmayaraq, Amerika avtomobillərini qəbul etməməsindən narazıdır. Son ticarət sazişlərində hər iki bazar Amerika avtomobillərinin idxalı üçün təhlükəsizlik testlərini ləğv etməyə razılaşıb. Avropa Birliyi də ABŞ avtomobillərinə tətbiq olunan rüsumları aşağı salacaq.
Yapon və Avropalı istehlakçılar Amerika avtomobilləri barədə nə düşünür?
Yapon və Avropalı istehlakçıları böyük Amerika avtomobilləri almağa inandırmaq üçün qaydaların dəyişdirilməsi və rüsumların azaldılması kifayət etməyəcək. Onlar dar yollar və çətin parkinqlərlə üzləşdikləri üçün nəhəng “Ford F-150” yük maşınları və ya “Cadillac Escalade” yolsuzluq avtomobillərini almağa o qədər də həvəsli deyillər.
Tokioda ABŞ-dan gətirilən köhnə avtomobillərin idxalı və servisi ilə məşğul olan “Johnan Jeep Petit”in prezidenti Yumihito Yasue deyir: “Amerika avtomobilləri geniş yollar və magistral yollarda sürmək üçün nəzərdə tutulub, buna görə də onları dar yapon küçələrində idarə etmək bir qədər çətin ola bilər. Bu, müəyyən bir texnika tələb edir”. Onun müştəriləri daha çox 50-60 yaşlarında olan, televizorda və filmlərdə Amerika avtomobillərini görərək böyümüş həvəskarlardır.
O, son zamanlarda iki “Chevrolet” avtomobilinə xidmət göstərib: parlaq qəhvəyi rəngli 1971-ci il istehsalı “Nova” və alçaq “El Camino” modeli. Hər ikisinin sükanları sol tərəfdədir. Yaponiyada isə sükan sağ tərəfdə yerləşir.
Yasue, Amerika avtomobillərinə olan sevgisini atasından miras alıb. Atası 40 il əvvəl bu işə başlayıb və avtomobil axtarışında Kaliforniyaya səyahət edərmiş. Yasue doqquz il əvvəl atasının ölümündən sonra işi davam etdirir və ildə təxminən 20 avtomobil satır.
Yasue əlavə edir: “Amerika avtomobillərini xüsusi edən onların dizaynıdır. Yapon və ya Alman avtomobilləri ilə müqayisədə, ban forması daha gözəldir. Xüsusən də arxa xətləri və qanadları”.
Ötən il Yaponiyada 3,7 milyon yeni avtomobil satılıb. Onların üçdə biri mini və ya “kei” avtomobilləri olub. Bu kiçik və yanacaq qənaətli avtomobillər Amerika avtomobil istehsalçıları tərəfindən istehsal olunmur. Yapon Avtomobil İstehsalçıları Birliyinin məlumatlarına görə, ümumilikdə xarici avtomobillər yeni avtomobil satışının 6 faizini təşkil edir. Yapon Avtomobil İdxalçıları Birliyinin məlumatlarına əsasən, onların təxminən 570-i “Chevy”, 450-si “Cadillac” və 120-si “Dodge” markalı avtomobildir.
“Ford” təxminən on il əvvəl Yaponiya bazarından çıxıb. “Tesla” Detroyt avtomobillərindən daha zərif avtomobillər istehsal edir və getdikcə daha populyarlaşır. Lakin məlumatlarda elektromobil istehsalçısı ayrıca qeyd olunmayıb.
“Biz Ford F-150 almırıq”
Avropada ABŞ-da istehsal olunan daha kiçik avtomobillər yaxşı satılır: ən çox satılan “Ford Puma” və daha köhnə “Fiesta” modelləri kimi. Lakin son iki onillikdə “Ford” və “General Motors” daha böyük yük maşınları və yolsuzluq avtomobillərinə keçid edib. Bu avtomobillər Avropanın dar küçələri və kompakt avtomobil mədəniyyəti üçün o qədər də uyğun deyil.
1900-cü illərin əvvəllərindən etibarən Avropada böyük oyunçu olan “Ford”, bu bölgədə satışlarının kəskin şəkildə azaldığını görüb. Avropa Avtomobil İstehsalçıları Birliyinin (ACEA) məlumatlarına görə, 2005-ci ildə 1,26 milyon ədəd olan satış 2024-cü ildə cəmi 426 min ədədə düşüb. Onun bazar payı 8,3 faizdən 3,3 faizə enib.
Aston Martin-in keçmiş baş icraçı direktoru Endi Palmer “Reuters”ə bildirib: “Biz “Ford F-150″ almırıq, yollarımız onlara uyğun deyil, müştərilərimiz də onu istəmir”.
“GM” 2017-ci ildə Avropa bazarından çıxaraq “Chevrolet”i geri çəkdikdən sonra “Opeli” satıb. Lakin keçən il “Cadillac Lyriq” modeli ilə geri dönüb. Avto-məlumat firması “Jato”nun məlumatına görə, ABŞ-da istehsal olunan bu yolsuzluq avtomobilindən cəmi 1514 ədəd satılıb.
“GM” sözçüsü “Cadillac”ın Avropada bütün elektrik xəttini genişləndirdiyini və avtomobillərin bazarlarda yaxşı qarşılandığını bildirib. “Ford” sözçüsü isə şirkətin “Bronco” və “Mustang” kimi “həvəs məhsulları”nı, eləcə də bazara uyğunlaşdırılmış yerli modelləri Avropaya ixrac etdiyini qeyd edib.
Londonda lüks Amerika modellərini satan britaniyalı avtomobil satıcısı Klayv Satton deyir ki, onun müştəriləri nəhəng “Cadillac Escalade” kimi nadir avtomobillərə daha çox üstünlük verirlər. Lakin o, bunun çətin olduğunu da etiraf edib.
Satton bildirib: “Elə insanlar var ki, bu avtomobili eksklüzivliyinə və statusuna görə istəyirlər. Lakin onu park etmək o qədər də asan deyil, xüsusən də Londonun mərkəzində”.
Rəqabətli bazar
Donald Tramp həmçinin Cənubi Koreyaya Amerika avtomobilləri üçün bazarını açması üçün təzyiq göstərib və gömrüksüz girişin iki ölkənin keçən həftə razılaşdığı ticarət sazişinin bir hissəsi olduğunu deyib.
Koreya Avtomobil İdxalçıları və Distribütorları Birliyinin məlumatlarına görə, orada idxal olunan avtomobillər avtomobil bazarının beşdə birindən azını təşkil edir, ABŞ modelləri isə idxal olunan avtomobil seqmentinin yalnız 16 faizini təşkil edir. Bu seqmentdə Alman rəqibləri üstünlük təşkil edir.
Alman istehsalçıları Yaponiyanın lüks avtomobil bazarında da güclü mövqe qazanıblar. “Mercedes-Benz” ötən il 53 mindən çox avtomobil sataraq ən populyar xarici marka olub, ardınca 35 mindən çox avtomobil satan “BMW” gəlir. Yapon avtomobil istehsalçıları avropalıların bu bazara vaxt və resurs ayırdıqları üçün uğur qazandıqlarını bildirirlər.
Detroyt avtomobil istehsalçıları isə çox vaxt yolun sol tərəfində sürməyi çətinləşdirən sol sükanlı avtomobillərlə əlaqələndirilir.
Lakin bəzi ABŞ istehsalçıları dəyişir.
“GM”, səkkizinci nəsil versiyası 2021-ci ildə satışa çıxarıldıqdan sonra “Corvette”i yalnız sağ sükanlı olaraq təklif edib. “GM” sözçüsü bildirib ki, bu, alıcıların təxminən 80 faizinin yeni müştərilər olmasının səbəblərindən biri ola bilər. “Corvette”, “Chevy”nin Yaponiyada təklif etdiyi yeganə modeldir və son on ildə onlardan ildə 1000-dən az satılıb.
“GM” bu il sağ sükanlı “Cadillac” elektromobilləri xətti üçün planlarını elan edib və “Lyriq”in çatdırılması iyul ayında başlayıb.
“Vau, xarici avtomobil”
Sağ sükanlı modellər satan “Jeep” on ildən çoxdur ki, ən populyar Amerika markasıdır. İdxalçı məlumatlarına görə, o, ötən il Yaponiyada 10 minə yaxın avtomobil satıb.
Yukimi Nitta əvvəllər “kei” avtomobili sürürdü, lakin onu “Jeep Wrangler”in “dostcanlı” və “açıq havada” görünüşü cəlb edib. 42 yaşlı gözəllik salonunun sahibi indi ikinci “Jeep”ini – məhdud sayda istehsal olunmuş bej rəngli modelini sürür və yenidən başqa bir məhdud sayda istehsal olunmuş rəngə keçmək ümidindədir. Park etmək çətindir, lakin idarə edilə biləndir. Onun iki rəfiqəsi də “Wrangler” alıb.
O deyir: “İnsanlar tez-tez deyirlər: “Vau, xarici avtomobil!” Lakin onu sürdükdən sonra özünü tamamilə normal hiss edirsən. Kaş ki, daha çox insan onu sınayardı”.
“Wrangler” yanacağı tez tükəndirsə də, təkrar satış dəyəri yaxşıdır, bu da rəngləri dəyişdirməyi mümkün edir. Nitta deyir ki, sahiblər də bunu edirlər.
“Jeep”in sahibi olan “Stellantis”in sözçüsü, sahiblərin tədbirlərini fəal şəkildə təşviq etdiklərini bildirib. İyul ayında onlar məhdud sayda istehsal olunmuş çəhrayı “Wrangler”in yer aldığı “Jurassic World” film seriyası ilə əməkdaşlıq etdiklərini elan ediblər.
Böyük Amerika avtomobilləri və yük maşınları “Jeep”in izi ilə getməkdə çətinlik çəkə bilər.
Tokioda yaşayan amerikalı Daniel Cadwell, Yaponiyada istifadə olunmuş furqonları və vaqonları ABŞ-a ixrac edir. O deyir ki, hər dəfə vətəninə gedəndə Amerika avtomobillərinin ölçüsü onu heyrətləndirir.
Portlenddə ABŞ-da yaşayan biznes ortağı ilə “Javan Imports” şirkətini idarə edən Cadwell deyir: “Onlar həddindən artıq böyükdür. Düşünürəm ki, bu cür avtomobilin Yaponiyada cəlbedici görünməsi çox çətindir”.
