Qarabağ ermənilərindən Minsk Qrupunun Fəaliyyətinə Dəstək Çağırışı
Qarabağ ermənilərinin təmsilçiləri, vaxtilə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün təsis edilmiş Minsk Qrupunun ləğvinə qarşı çıxaraq, onun fəaliyyətini davam etdirməsi üçün Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) üzv dövlətlərinə müraciət ediblər. Müraciətdə ATƏT üzvləri Minsk Qrupunun buraxılmasının qarşısını almaq üçün səlahiyyətlərindən, lazım gəldikdə isə veto hüququndan istifadə etməyə çağırılır. Avqustun 20-də sosial mediada yayımlanan bu sənəd 2023-cü ilin sentyabrına qədər Qarabağda fəaliyyət göstərmiş keçmiş separatçı qurumun parlamentinin rəhbəri Aşot Danielyan tərəfindən bütün parlament üzvləri adından imzalanıb.
Müraciətdə qeyd olunur ki, imzaçılar “doğma torpaqlarından məcburi köçkün düşmüş 150 min Qarabağ ermənisi adından üzv dövlətlərə dərin təciliyyət və ciddi narahatlıqla” xitab edirlər. Onlar ATƏT-in üzv dövlətlərini Qarabağdan didərgin düşmüş erməni əhalisinin təhlükəsiz və layiqli şəkildə geri qayıtmalarını təmin edəcək möhkəm zəmanətlər mövcud olmayana qədər Minsk Qrupunun ləğvinə mane olmağa çağırıblar. Sənəddə “bütöv bir əhali tamamilə didərgin salınmış, hüquqlarından məhrum edilmiş halda münaqişə həll edilmiş hesab edilə bilməz” ifadəsi yer alıb. Əlavə olunub ki, “Azərbaycanın Qarabağda həyata keçirdiyi etnik təmizləməni leqitimləşdirmək və münaqişəni həll olunmuş hesab etmək ATƏT-in tarixində, nüfuzuna və prinsiplərinə silinməz, qanlı bir ləkə gətirəcək”.
Nikol Paşinyanın Mövqeyi və Azərbaycanın Şərtləri
Bu bəyanat fonunda Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın son çıxışı diqqət çəkib. O, Qarabağ ermənilərinin geri qayıdışı məsələsinin müzakirəsini “təhlükəli ünsür” adlandıraraq, bunun avqustun 8-də Vaşinqtonda əldə edilmiş razılaşmalardan sonra “qurulmuş sülhə ziyan vurduğunu” bildirib. Xatırladaq ki, avqustun 8-də Ağ Evdə Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri iki ölkənin adından Minsk Qrupunun ləğvi üçün ATƏT-ə müraciətə imza atmışdılar. Bu addım regionda yeni bir diplomatik vəziyyət yaratmışdı.
Minsk Qrupunun Tarixi və Fəaliyyətsizlik İddiaları
1992-ci ildə Birinci Qarabağ müharibəsi dövründə yaradılan Minsk Qrupuna Fransa, Rusiya və ABŞ həmsədrlik edirdi. Bu qurum 2020-ci ildə baş tutan İkinci Qarabağ müharibəsinədək Ermənistan və Azərbaycan arasında aparılan danışıqlar üçün əsas platforma rolunu oynayıb. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev çıxışlarında dəfələrlə Minsk Qrupunu tənqid etmiş, qurumun fəaliyyətsizliyinin müharibənin başlamasının əsas səbəblərindən biri olduğunu vurğulamışdı. Minsk Qrupunun ləğvi Azərbaycanın Ermənistanla sülh müqaviləsinin imzalanması üçün irəli sürdüyü əsas şərtlərdən birini təşkil edib. Mətni martın ortalarında razılaşdırılan həmin müqavilə avqustun 8-də Vaşinqtonda paraflansa da, hələ də imzalanmayıb.
