Pakistanda Fəlakət: Musson Yağışları 159 İnsanın Həyatına Son Qoydu
Pakistanın Pəncab əyalətində son 24 saat ərzində yağan leysan musson yağışları azı 63 nəfərin ölümünə, 300-ə yaxın insanın isə yaralanmasına səbəb olub. Bu hadisə ilə birlikdə iyun ayının sonlarından etibarən ölkə daxilində musson yağışları nəticəsində həlak olanların sayı 159-a çatıb.
Cümə axşamı baş verən şiddətli yağışlar genişmiqyaslı daşqınlara və binaların çökməsinə səbəb olub. Ölüm hallarının əksəriyyəti zəif evlərin damlarının uçması nəticəsində qeydə alınıb. Şərq əyalətinin paytaxtı Lahorda 15, Feysəlabadda 9 nəfər həlak olub. Okara, Sahiwal və Pakpattan kimi əkinçilik şəhərlərində də xeyli itkilər yaşanıb.
Səhər saatlarında xilasetmə qrupları cənubdakı çay sahillərində yerləşən kəndlərdən sakinləri qayıqlarla təxliyə etməyə başlasalar da, günorta saatlarına qədər suyun səviyyəsi enməyə başlayıb. Ladian kəndindən olan 51 yaşlı fermer Tariq Mehbub Bhatti vəziyyəti belə təsvir edib: “Uşaqlar kömək üçün qışqırırdı, qadınlar isə damlarda dayanıb şallarını yelləyərək xilas edilmələri üçün yalvarırdılar”.
Paytaxt İslamabada yaxın Rəvəlpindi şəhərindən keçən Nullah Lai çayı ətrafındakı alçaq ərazilərdə yaşayanlara suyun səviyyəsində kəskin artım səbəbindən təxliyə əmri verilib. Fəlakət Agentliyinin sözçüsü, “Xilasetmə qrupları daha çox təxliyə üçün hazır vəziyyətdədirlər” deyib. Rəvəlpindi hökuməti cümə axşamı insanları evdə saxlamaq məqsədilə ictimai tətil elan edib.
Şiddətli Daşqınların Səbəb Olduğu İtkilər və Genişmiqyaslı Ziyan
Əl-Cəzirə telekanalının Pəncabın Çakval bölgəsindən reportaj verən Kamal Hayder bildirib ki, “şiddətli yağışlar bütün Pəncab bölgəsində genişmiqyaslı ziyanlara və insan itkilərinə səbəb olur”. O qeyd edib ki, yağışlar “kiçik bəndləri dağıdaraq sahillərindən aşırıb”. Hazırda ordu su ilə əhatə olunmuş insanları helikopterlərlə təxliyə edir.
Hayder əlavə edib: “Pakistan son bir neçə ildə dağıdıcı daşqınlar görüb. Bu musson mövsümü də fərqli deyil.” Ekspertlər xəbərdarlıq edirlər ki, ölkə yaxın illərdə həddindən artıq hava şəraitinin şahidi ola bilər.
Pəncab Əyalət Fəlakət İdarəetmə Qurumunun (PDMA) məlumatına görə, iyunun sonlarından bəri təkcə Pəncabda 103 nəfər həlak olub, 393 nəfər yaralanıb. 120-dən çox ev ziyan görüb və altı heyvan tələf olub. Milli Fəlakət İdarəetmə Qurumu (NDMA) isə iyunun 25-dən bəri ölkə üzrə ölüm hallarının sayının 159-a çatdığını və 1000-dən çox evin ziyan gördüyünü açıqlayıb.
Musson Yağışları və İqlim Dəyişikliyi
Pakistan Meteorologiya Departamenti şimaldakı Manqla şəhərində Cehlən çayı üçün yüksək daşqın xəbərdarlığı edib, burada su axınlarının yüksək səviyyəyə çatacağı gözlənilir. Səlahiyyətlilər, bitişik çayların da növbəti 24 saat ərzində daşa biləcəyini və yaxınlıqdakı icmaları risk altında qoyacağını xəbərdar ediblər.
Musson yağışları Cənubi Asiya iqliminin rutin bir hissəsi olaraq kənd təsərrüfatı üçün vacibdir və su ehtiyatlarını bərpa edir. Lakin son illərdə sürətli şəhərsalma, zəif drenaj sistemləri və iqlim dəyişikliyi ilə əlaqəli daha tez-tez baş verən ekstremal hava hadisələri səbəbindən onların mənfi təsiri daha da pisləşib.
24 saat
