İnsan dişlərinin bərpası üçün dərman hazırlanır
Yapon alimləri insan dişlərini bərpa edə bilən yeni bir dərman üzərində işləri irəlilətdiklərini açıqlayıblar. Bu yenilik, diş itkisi problemini həll etmək üçün böyük ümidlər vəd edir.
Hazırlanan dərman “uşaqlıq həssaslaşması ilə əlaqəli gen-1” mənasına gələn USAG-1 adlı bir anticismi bloklamaqla fəaliyyət göstərir. “Dentistry Today” nəşrinin məlumatına görə, bu zülal siçanlarda və dələlərdə dişlərin inkişafına mane olur.
Tədqiqatçıların açıqlamaları və sınaqların nəticələri
Kyoto Universiteti və Fukui Universitetinin əməkdaşı, tədqiqatın əsas müəlliflərindən Dr. Katsu Takahaşi mətbuat açıqlamasında bildirib ki, onlar USAG-1-in yatırılmasının diş inkişafını təşviq etdiyini bilirdilər. Lakin bunun təkbaşına kifayət olub-olmayacağı məlum deyildi. O əlavə edib ki, dələlər insanlarla oxşar diş quruluşuna malik, iki dəfə diş çıxaran (difiodont) canlılardır.
“Dentistry Today” jurnalında dərc olunan məqalədə araşdırmaçıların USAG-1 zülalının siçanlarda diş inkişafını məhdudlaşdıra biləcəyini aşkar etdikləri qeyd edilir. Bu zülalın bloklanmasının isə dişlərin yenidən böyüməsinə imkan verə biləcəyi vurğulanır.
İnsanlarda “üçüncü diş sırası”
Daha da həyəcanverici məqam isə Takahaşinin əvvəlki araşdırmalarının insanların ağız boşluğunda üçüncü bir diş sırasına sahib olduğunu ortaya qoymasıdır. Bu dişlər diş filogenezi zamanı inkişaf edən diş kökcükləri şəklində mövcuddur və Takahaşi bu kökcüklərin aktivləşdirilə biləcəyinə inanır.
Klinik sınaqlar və bazara çıxma tarixi
“Popular Mechanics” qeyd edir ki, dişlərin bərpası məqsədi daşıyan insan sınaqlarının təxminən 11 ay davam edəcəyi gözlənilir. İlkin mərhələdə sınaqlar 30-64 yaş arası, hər biri ən azı bir dişini itirmiş 30 kişi üzərində aparılacaq. Bu məlumat “New Atlas” nəşrində yayımlanan məqalədə öz əksini tapıb.
Eyni məqalədə bildirilir ki, əgər sınaqlar təhlükəsiz və effektiv olduğunu sübut edərsə, növbəti mərhələdə araşdırmaların 2-7 yaş arası, ən azı dörd dişi çatışmayan uşaqlar üzərində də aparılması planlaşdırılır. Tədqiqatçılar bu dərmanı 2030-cu ilə qədər bazara təqdim etməyə ümid edirlər.