Talıbov Ailəsinin Əmlak Şəbəkəsi: Rza Talıbov Gürcüstanda Otelini Geri Alır
Naxçıvan Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun oğlu Rza Talıbov Gürcüstandakı lüks otelini yenidən əldə edib. Bu otel, 2023-cü ildə atasının Naxçıvandakı idarəçiliyinə qarşı təzyiqlər dövründə satılmışdı.
Xatırladaq ki, həmin dövrdə Vasif Talıbov təxminən 30 il davam edən vəzifəsindən istefa vermiş və Naxçıvan rəhbərliyi dəyişmişdi. Rza Talıbov 2023-cü ilin yanvarında “Divan Suites” adlı otelini satdıqdan iki ildən çox müddət sonra onu geri qaytarıb. Jurnalistlərin korrupsiya araşdırmaları layihəsi olan OCCRP bu barədə məlumat yayıb.
Səhm alqı-satqı sənədlərinə əsasən, Rza Talıbov bu ilin mayında Batumidəki oteli geri almaq üçün 8.6 milyon dollar ödəməyə razılaşıb.
730 Min Dollarlıq Əlavə Torpaq Sahəsi
OCCRP-nin araşdırması 43 yaşlı Rza Talıbovun hazırda Bakıda yüksək vəzifəli miqrasiya rəsmisi olduğunu qeyd edir. Jurnalistlər həmçinin onun Gürcüstan sahilindəki daşınmaz əmlaklarını daha da genişləndirdiyini aşkar ediblər.
Elektron poçt vasitəsilə OCCRP-nin suallarını cavablandıran Rza Talıbov otel və sahil əmlakının Gürcüstan və Azərbaycan banklarından alınan kreditlər hesabına maliyyələşdirildiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, iki il əvvəlki satış və otelin yenidən alınması “aktivlərin və investisiyaların digər potensial hədəflərə yönəldilməsi” strategiyasının bir hissəsi olub.
Hazırda otel “London 1889” brendi altında fəaliyyət göstərir. Rza Talıbov bu əmlakı “London 1889″un sahibi olan “B-Pearl Turizm” MMC-nin səhm paketinin 100 faizini almaqla əldə edib. Daha sonra, bu şirkət vasitəsilə əlavə daşınmaz əmlaklar da alınıb. İyul ayında şirkət Batuminin kənarında yerləşən Maxincauri qəsəbəsində 2082 kvadratmetrlik bir torpaq sahəsini 730 min dollara satın alıb.
OCCRP qeyd edir ki, bu son alış Rza Talıbovun Gürcüstanda daşınmaz əmlak sektoruna böyükmiqyaslı qayıdışını əks etdirir.
Talıbov Ailəsinin 63 Milyon Dollarlıq Əmlakı
1995-ci ildən Naxçıvan Ali Məclisinə sədrlik edən Vasif Talıbovun idarəçiliyi dövründə bu region “Azərbaycanın Şimali Koreyası” kimi sərt idarəetməsi ilə tanınmışdı, deyə OCCRP vurğulayır. Bu illər ərzində Talıbov ailəsi sərvətini artırmış, onların aktivlərinə 100 faiz ailə üzvlərinə məxsus “Naxçıvan Bank” da daxil olmuşdu.
2022-ci ilin sonunda Vasif Talıbovun administrasiyasına qarşı təzyiqlər güclənmiş və o, həmin il dekabrın 21-də istefa vermişdi. Azərbaycan hökuməti Naxçıvanın yeni rəhbərliyinin korrupsiya ilə mübarizə aparacağını bəyan etmişdi.
OCCRP 2022-ci ildə Rza Talıbov və qardaşı Seymurun saxta şirkətlərdən şübhəli köçürmələr vasitəsilə 20 milyon dollardan çox vəsait əldə etdiyini üzə çıxarmışdı. Həmçinin, qardaşların BƏƏ-də və Gürcüstanda 63 milyon dollarlıq əmlak aldığı bildirilmişdi. O zaman qardaşlar bu iddialara şərh verməmişdilər.
Rza Talıbov son əməliyyatlarla bağlı OCCRP-nin suallarını cavablandırmasa da, Azərbaycan qanunvericiliyinə görə, dövlət qulluqçusu olaraq hüquqi şəxslərdə səhm və ya pay sahibi olmasının qadağan olunmadığını qeyd edib.
“Dövlət qulluğu haqqında” Qanun isə dövlət qulluqçusunun hər il qulluq keçdiyi orqanın rəhbərinə gəlirləri və əmlak vəziyyəti barədə maliyyə hesabatı təqdim etməsini, orada əlavə gəlirlərin mənbəyini, növünü və məbləğini göstərməsini tələb edir.
Rza Talıbovun gəlir deklarasiyası verib-vermədiyi isə ictimaiyyətə açıqlanmayıb. İndiyədək Talıbovlar ailəsindən heç kəs mənimsəmə, yaxud vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə ittiham olunmayıb.
Keçmiş Naxçıvan Məmurlarının Etirafları
Naxçıvanın bir sıra keçmiş vəzifəliləri külli miqdarda mənimsəmələrdə təqsirli bilinsələr də, onlara yüngül cəzalar tətbiq edilib. Məsələn, Naxçıvanın keçmiş maliyyə naziri Rafael Əliyev 145 milyon manata yaxın büdcə vəsaitinin yeyintisində təqsirli tanınıb, lakin məhkəmə ona şərti cəza kəsib. R.Əliyev məhkəmədə iddia edib ki, ittihamda nazir olduğu dövrdə mənimsədiyi göstərilən 3 milyon 120 min manatı özü götürməyib, Naxçıvan MR Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun oğlu S.Talıbova verib.
Regionun keçmiş gömrük komitəsinin sədri Səhət Həbibbəyli isə gömrükdə rüsum kimi toplanan qeyri-rəsmi ödənişlərin – hər ay 2.5-3 milyon dolların rəhbərliyə çatdırıldığını etiraf edib. Onun sözlərinə görə, o, Vasif Talıbova hər il 30 milyon dollardan çox pul çatdırırmış.
Azərbaycan hökuməti ölkədə korrupsiya ilə sistematik və davamlı mübarizə aparıldığını bəyan edir. Son illərdə bir sıra rayonların icra hakimiyyəti başçıları və yüksəkvəzifəli dövlət qulluqçuları mənimsəmə və rüşvətxorluq ittihamları ilə həbs edilib və mühakimə olunublar. Lakin “Transparency International” təşkilatının 2024-cü il Korrupsiyanı Qavrama İndeksinə görə, Azərbaycan 100 baldan 22 bal toplayaraq 180 ölkə arasında 154-cü sırada yer alıb. Ölkənin reytinqi əvvəlki illə (2023) müqayisədə dəyişməsə də, balı 1 pillə azalıb.
Hakimiyyətin yüksək eşelonunda korrupsiyanı ifşa edən “AbzasMedia” jurnalistləri isə hazırda müxtəlif iqtisadi cinayətlərdə təqsirli bilinərək uzunmüddətli həbs cəzası çəkirlər. Onlar məhz korrupsiya araşdırmalarına görə cəzalandırıldıqlarını bildirirlər.
