) istifadə etməmək tövsiyə olunur. #HərbiƏməkdaşlıq - admin

admin

Tag: #HərbiƏməkdaşlıq

  • Türkiyədən İsrail və SDF-ə sərt reaksiya: Suriya təhdid altında

    Türkiyədən İsrail və SDF-ə sərt reaksiya: Suriya təhdid altında

    Türkiyədən Suriyanın təhlükəsizlik və Sabitliyi Barədə Çağırışlar

    Türkiyə İsrail və kürdlərin rəhbərlik etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələrinin (SDF) Suriyanın təhlükəsizliyini və sabitliyini təhdid etməyi dayandırmalı olduğunu bəyan edib. Bu açıqlama xarici işlər naziri Hakan Fidanın ankarada suriyalı həmkarı Əsəd əl-Şaybanini qəbul etdiyi zaman səsləndirilib. Çərşənbə günü keçirilən birgə mətbuat konfransında Fidan, İsrail və SDF-i 14 illik vətəndaş müharibəsinin və keçən ilin dekabrında uzunmüddətli lider Bəşər əl-Əsədin sürətli üsyançı hücumu nəticəsində hakimiyyətdən getməsinin dağıntılarından sonra ölkənin bərpa səylərinə qəsdən mane olmaqda günahlandırıb.

    Fidan, İsrailin Suriyada “müəyyən çətinlikləri qızışdırdığını” bildirib və İsrailin təhlükəsizliyinin “qonşularının təhlükəsizliyini pozmaqla” əldə oluna bilməyəcəyi barədə xəbərdarlıq edib. O vurğulayıb ki, əksinə, qonşu ölkələrin çiçəklənməsi və təhlükəsizlik içində olması təmin edilməlidir. Fidan əlavə edib ki, bu ölkələri sabitliyi pozmağa cəhd etmək, bu istiqamətdə addımlar atmaq regionda digər böhranlara səbəb ola bilər. Əl-Şaybani isə İsrailin hərəkətlərinin “vətəndaşlarımızın təhlükəsizlikini pozduğunu” qeyd edərək bildirib ki, “müəyyən ölkələr Suriyanın ideologiyalar, etnik mənsubiyyətlər əsasında parçalanmasını istəyir və biz, təbii ki, bütün bu səylərə qarşıyıq”.

    Müdafiə Nazirləri Əməkdaşlıq Anlaşması İmzaladı

    Eyni zamanda, Türkiyə və Suriyanın müdafiə nazirləri çərşənbə günü Ankarada keçirilən danışıqlardan sonra hərbi təlim və məsləhətləşmələr üzrə əməkdaşlıq memorandumu imzalayıblar. Türkiyə Müdafiə Nazirliyindən verilən məlumata görə, iki ölkə əl-Əsədin süqutundan bəri aylardır hərtərəfli hərbi əməkdaşlıq sazişini müzakirə edirdilər.

    Ölkə Daxilində Gərginliklər və İsrailin Rolu

    Suriyanın müvəqqəti prezidenti Əhməd əl-Şaraanın yeni yaranmış hökuməti, iyulun 13-də ölkənin cənubunda yerləşən Süveyda vilayətində bədəvi və druz döyüşçüləri arasında baş verən məzhəb zəminində zorakılığın ağır nəticələri ilə üzləşib. Hökumət qüvvələri münaqişəni yatırmaq üçün yerləşdirilib. Qanlı toqquşmaların şiddətlənməsi ilə İsrail Suriya qoşunlarına zərbələr endirib, həmçinin Druzları qorumaq bəhanəsi ilə paytaxt Dəməşqin mərkəzini bombalayıb. İsrail, əl-Əsədin hakimiyyətdən getməsindən bəri müntəzəm olaraq Suriyanı bombalayır və quru hücumları təşkil edir, silah obyektlərini hədəf aldığını bildirir və yeni hökumətin liderlərini “ekstremistlər” adlandırır.

    Suriya Demokratik Qüvvələri (SDF) ilə Münasibətlər

    Bu arada, Suriya hökumət qüvvələri ilə SDF arasında Hələb vilayətinin şimal-qərbində davam edən zorakılıq halları çərşənbə axşamı da müşahidə olunub. Toqquşmalar, mart ayında silahlı qrup və Suriyanın Dəməşq şəhəri arasında ölkəni birləşdirmək səyləri çərçivəsində imzalanmış inteqrasiya sazişinə dair şübhələri daha da artırıb. Bu dağıdıcı müharibədə yüz minlərlə insan həlak olub, milyonlarla insan isə məcburi köçkünə çevrilib.

    Müdafiə Nazirliyi çərşənbə axşamı SDF-in həmin razılaşmaya əməl etməli və hökumət qüvvələrini hədəf almağı dayandırmalı olduğunu bildirib. SANA dövlət xəbər agentliyi, “bu hərəkətlərin davam etməsi yeni nəticələrə səbəb olacaq” deyə xəbərdarlıq edib. Lakin mart razılaşması SDF-in Suriya silahlı qüvvələrinə necə inteqrasiya olunacağını dəqiqləşdirmir. Qrup əvvəllər öz qüvvələrinin bir blok olaraq birləşməli olduğunu bildirmiş, hökumət isə döyüşçülərinin fərdi şəkildə qoşulmasını istəyir.

    Keçən həftə Suriya hökuməti gərginliklərin artması fonunda Parisdə SDF ilə planlaşdırılan görüşlərdə iştirak etməyəcəyini bildirmişdi. Lakin AFP xəbər agentliyinə hər iki tərəfdən mənbələr bildirib ki, xarici işlər naziri və ölkənin kürd administrasiyasından yüksək səviyyəli bir rəsmi çərşənbə axşamı Dəməşqdə görüşüb. SDF, 2019-cu ildə İŞİD-i məğlub edən döyüşlərdə ABŞ-ın Suriyadakı əsas müttəfiqi idi. Şənbə günü qrup, hökumət dəstəkli qruplaşmaları Suriyanın şimal-şərqindəki ərazilərə 22-dən çox hücum təşkil etməkdə günahlandırıb. Onlar bu cür “aqressiyalar” zamanı təmkinli davrandıqlarını, lakin hücumların davam etməsinin “qarşılıqlı etimadı təhdid etdiyini və anlaşmaları pozduğunu” bildiriblər.

    Ankaranın SDF-ə Sərt Mesajı

    Fidan SDF-i Suriyadakı qeyri-sabitliyi “özləri üçün fürsətə” çevirməyə çalışmaqda günahlandırıb. Ankara SDF-ə düşmənçiliklə yanaşır, çünki qrup Türkiyədə 40 ildən çox davam edən və 40 mindən çox insanın ölümünə səbəb olan münaqişədən sonra Türkiyə ilə sülh prosesi çərçivəsində yaxın zamanda silahlanmağa başlayan Kürdüstan Fəhlə Partiyası (PKK) ilə əlaqəli Xalq Müdafiə Birlikləri (YPG) tərəfindən idarə olunur. SDF, Ankara və PKK arasındakı razılaşmanın tərəfi olmadığını bildirib.

    Fidan deyib: “Bu nöqtədə, dözməkdə getdikcə daha çətinlik çəkdiyimiz inkişaflara şahid olmağa başlayırıq”. O əlavə edib: “YPG-nin yuxarı təbəqəsi vaxt qazanmağı dayandırmalıdır, çünki Suriyada gözlədikləri xaos baş verməyəcək və baş versə belə, onların xeyrinə olmayacaq”. Fidan deyib: “Onlar bizi axmaq yerinə qoymasınlar. Bizim yaxşı niyyətlərimiz var, lakin bu o demək deyil ki, onların hiyləgər və ya məkrli yollarına göz yumacağıq”.

    24 saat

    Sələfi

  • Rusiya və Çindən güc nümayişi: Dənizə çıxan sualtı qayıqlar və təyyarələr

    Rusiya və Çindən güc nümayişi: Dənizə çıxan sualtı qayıqlar və təyyarələr

    Rusiya və Çin Dəniz Qüvvələrinin Birgə Hərbi Təlimi Başlayıb

    Rusiyanın Sakit Okean Donanmasının mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, Rusiya və Çin dəniz qüvvələrinin gəmiləri “Dəniz Qarşılıqlı Əlaqəsi – 2025” hərbi təlimi çərçivəsində Vladivostok şəhərindən Yaponiya dənizinə yola düşüb. Hava vasitələrinin də iştirak etdiyi bu təlimdə dənizdə axtarış, xilasetmə, sualtı qayıqlara və təyyarələrə qarşı müdafiə ilə bağlı tapşırıqlar icra olunacaq. Təlim avqustun 5-dək davam edəcək.

    Strateji Əməkdaşlığın Dərinləşməsi: Tarixi Kontekst və Əhəmiyyət

    Rusiya və Çin ilk birgə hərbi təlimlərini 2005-ci ildə Sarı dənizdə həyata keçirmişdilər. Bu təlim o dövrün regional balansı baxımından mühüm dönüş nöqtəsi olaraq qiymətləndirilmişdi. İki ölkə həmin tarixdən bəri strateji əməkdaşlığı tədricən artırıb. 2012-ci ildən etibarən “Dəniz Qarşılıqlı Əlaqəsi” adı ilə təşkil edilməyə başlanan təlimlər Cənubi Çin dənizi, Baltik dənizi, Yaponiya dənizi və Oxot dənizi kimi müxtəlif bölgələrdə keçirilib. 2017-ci ildə Çin hərbi gəmiləri ilk dəfə Baltik dənizində Rusiya donanması ilə birgə təlimə qatılmış və bu vəziyyət NATO ölkələrində diqqətlə izlənilmişdi.

    2021-ci ildə keçirilən “Dəniz Qarşılıqlı Əlaqəsi” təlimində isə hər iki ölkə ilk dəfə bir-birinin gəmilərində qarışıq heyətlərlə birgə manevralar həyata keçirmişdi. Mütəxəssislər bu cür əməkdaşlığı iki ölkə arasındakı müdafiə münasibətlərinin “simvolik əməkdaşlığın hüdudlarını aşdığının” göstəricisi kimi qiymətləndirirlər. Hərbi analitiklər Yaponiya dənizində keçirilən bu sonuncu hərbi təlimin yalnız hərbi hazırlıq məqsədi daşımadığını, eyni zamanda Sakit Okeandakı qüvvələr balansına qarşı birgə mesaj xarakteri daşıdığını qeyd edirlər.

    24 saat

  • Ermənistan və ABŞ-dan birgə hərbi təlim

    Ermənistan və ABŞ-dan birgə hərbi təlim

    Ermənistan və ABŞ arasında birgə hərbi təlim

    Ermənistan Müdafiə Nazirliyi beynəlxalq sülhməramlı missiyalarda effektiv iştiraka hazırlıq çərçivəsində Birləşmiş Ştatlarla birgə hərbi təlimlər keçirəcəyini rəsmi şəkildə açıqlayıb. Verilən məlumata görə, “Eagle Partner 2025” adlandırılan bu mühüm hərbi təlim 12-20 avqust tarixlərində Ermənistan ərazisində baş tutacaq. Bu təlimlərin əsas məqsədi, iki ölkənin sülhməramlı qüvvələrinin əməkdaşlıq bacarıqlarını artırmaqdır.

    Tibbi təxliyələr ön planda olacaq

    Açıqlamada qeyd edilib ki, sözügedən təlimlərdə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin sülhməramlı heyəti ilə yanaşı, Avropa və Afrikada yerləşən ABŞ əsgərləri, həmçinin Kanzas Milli Qvardiyasının qüvvələri iştirak edəcək. Xüsusi vurğu sülhməramlı missiyalar zamanı tibbi təxliyə əməliyyatlarına veriləcək. Bu, gələcək sülhməramlı fəaliyyətlər zamanı fövqəladə hallara daha effektiv cavab vermək və insan itkilərini minimuma endirmək üçün vacib bir komponent hesab olunur.

    Keçmiş təlimlər

    ABŞ və Ermənistan arasında oxşar hərbi təlimlər əvvəllər də keçirilib. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, 2024-cü il iyulun 15-24-də tərəflər “Eagle Partner 2024” adlı birgə təlimdə iştirak etmişdilər. Bu, iki ölkə arasında müdafiə sahəsində əməkdaşlığın davamlı xarakter daşıdığını göstərir.

    24 saat

  • Türkiyənin hərbi addımları İsrail və Yunanıstanı narahat edir Orta Şərqin iddialı gücü

    Türkiyənin hərbi addımları İsrail və Yunanıstanı narahat edir Orta Şərqin iddialı gücü

    Türkiyənin son dövrlərdə sürətlənən müdafiə sənayesi yatırımları və hərbi əməkdaşlıqları regional gücə çevrilmə yolunda mühüm addım kimi dəyərləndirilərkən, İsrail və Yunanıstanda narahatlıq yaratmaqda davam edir. Hər iki ölkənin mətbuatında ard-arda yayımlanan təhlillər Ankarının bu addımlarının yalnız milli təhlükəsizliyə yönəlik olmadığını, eyni zamanda hərbi balansları ciddi şəkildə dəyişdirdiyini ortaya qoyur.

    Türkiyənin Hərbi Dəstəyi Güclənir

    Bu yaxınlarda Türkiyə və Somali arasında 2019-cu ildə imzalanan müdafiə əməkdaşlığı müqaviləsi İstanbulda yeni bir protokolla genişləndirildi. İsrail mərkəzli “Maariv” qəzetinin xəbərinə görə, bu çərçivədə birgə hərbi təlimlərin artırılması, Somali ordusunun imkanlarının inkişaf etdirilməsi və Türkiyənin hərbi dəstəyinin gücləndirilməsi nəzərdə tutulur.

    Türkiyenin silahlanma hamleleri İsrail ve Yunanistanda panik yaratmaya devam ediyor: Orta Doğunun kaptanı

    Regional Üstünlüyü Sınağa Çəkəcək

    Lakin İsrail mətbuatının əsas diqqət çəkdiyi məqam Türkiyənin Eurofighter Typhoon qırıcı təyyarələrini almaq cəhdi oldu. İsrailin təhlükəsizlik dairələri bu addımı Ankarının sürətlənən silahlanma prosesinin bir hissəsi kimi şərh edərkən, “Jerusalem Post”a danışan bir səlahiyyətli bu addımı “bölgədəki hərbi balanslar baxımından başağrısı” adlandırdı. Eyni səlahiyyətli, bu inkişafın İsrail hava qüvvələrinə birbaşa təhdid yaratmadığını, lakin “Türkiyənin sürətlə artan hərbi imkanlarının uzunmüddətli dövrdə İsrailin regional üstünlüyünü sınağa çəkə biləcəyini” qeyd etdi.

    Orta Şərqin Kapitanı

    Bununla yanaşı, Maariv qəzetinin xəbərində diqqət çəkən digər bir detal isə Türkiyədən “Orta Şərqin kapitanı” kimi bəhs etməsi və Prezident Ərdoğanın bu müdafiə təşəbbüslərinin arxasında Türkiyəni beynəlxalq arenada əsas oyunçuya çevirmək məqsədinin durmasının vurğulanması oldu. Həmçinin xəbərdə qeyd edilib ki, ABŞ-ın Türkiyəyə iki donanma F-16 Blok 70 qırıcısının satışını və mövcud F-16-ların modernləşdirilməsini təsdiqləməsi gözlənilir. Bu inkişaflar mütəxəssislər tərəfindən Türkiyənin bir müddətdir yer ala bilmədiyi F-35 proqramına alternativ olaraq izlədiyi müdafiə sənayesi strategiyasının konkret addımları kimi qiymətləndirilir.

    Ciddi Təhdid Ola Bilər

    Digər tərəfdən, Yunanıstanda isə gündəmdə yenə Türkiyənin Eurofighter alışı var. “Kathimerini” qəzetinə görə, Afina, Ankarının bu təyyarələri hansı silah sistemləri ilə təchiz edəcəyi ilə bağlı London və Berlinlə təmasdadır. Yunan mənbələri Eurofighterların xüsusilə Meteor havadan-havaya raketlərlə təchiz edilməsi ehtimalından narahatdır. Bu raketlər hazırda Yunanıstanın Rafale təyyarələrində də istifadə olunur.

    Türkiyenin silahlanma hamleleri İsrail ve Yunanistanda panik yaratmaya devam ediyor: Orta Doğunun kaptanı

    Yunanıstanın narahatlığı yalnız müdafiə sistemləri ilə məhdudlaşmır. Mütəxəssislər, Eurofighterların Storm Shadow və ya Fransız versiyası olan Scalp EG kimi strateji qanadlı raketlərlə təchiz edilməsi halında, Türkiyənin hava qüvvələri imkanlarının ciddi şəkildə artacağına diqqət çəkir. “Kathimerini”yə danışan təcrübəli yunan qırıcı pilotları, “Eurofighter uyğun sursatla təchiz edildikdə, ən inkişaf etmiş qırıcı təyyarələr qarşısında belə ciddi bir təhdid ola bilər” qiymətləndirməsini verdilər.
    Bölgədəki analitiklərə görə, Ankarın silahlanma sahəsindəki bu irəliləyişləri, yalnız texniki müdafiə yatırımları kimi deyil, eyni zamanda Türkiyənin regional və qlobal güc tənliyindəki yerini yenidən müəyyən edən strateji seçimlər kimi izah olunur. Bu addımlar ölkənin uzunmüddətli strategiyasının mühüm tərkib hissəsidir.

    Nə Baş Vermişdi?

    Türkiyə ilə Böyük Britaniya arasında bu yaxınlarda Türkiyənin Eurofighter Typhoon istifadəçisi kimi qəbulu ilə bağlı hərtərəfli Anlaşma Memorandumu imzalanmışdı. Digər tərəfdən, Almaniya da Türkiyəyə 40 ədəd Eurofighter təyyarəsinin göndərilməsini rəsmi olaraq təsdiqləmişdi. Avropanın birgə inkişaf etdirdiyi 4.5 nəsil çoxməqsədli qırıcı təyyarə Eurofighter Typhoon, İngiltərə, Almaniya, İtaliya və İspaniyanı da əhatə edən konsorsium tərəfindən istehsal olunur.

    Eurofighter Typhoon Niyə Əhəmiyyətlidir?

    Avropa Birliyi istehsalı olan Eurofighter Typhoon, çoxməqsədli qırıcı təyyarə olaraq bütün dünyada diqqət çəkir. Cüt mühərrikli quruluşu və delta qanad dizaynı, təyyarənin çevikliyini və yüksək sürətdə üstün performansını təmin edərkən, inkişaf etmiş elektron sistemləri də müasir hava döyüşlərinin ayrılmaz hissəsinə çevirir.

    Texniki Xüsusiyyətləri

    • Uzunluq: 15.96 m
    • Ekipaj: 1 və ya 2 nəfər
    • Boş Çəki: 11.000 kq
    • Yüklü Çəki: 16.000 kq
    • Mühərrik: 2 x Eurojet EJ200 turbofan
    • Mühərrik Gücü: Hər biri 60 kN
    • Yanacaq Tutumu: 5.000 kq
    • Maksimum Sürət: Yüksək hündürlükdə: 2.495 km/saat, Dəniz səviyyəsində: Mach 1.25 (1.530 km/saat)
    • Mənzil: 2.900 km

    24 saat

  • Şimali Koreya Rusiyanın artıq İran və Çindən daha vacib müttəfiqidir

    Şimali Koreya Rusiyanın artıq İran və Çindən daha vacib müttəfiqidir

    Şimali Koreya lideri Kim Çen In milli bayrağa bürünmüş bir əsgərin tabutunun üzərinə əyilib ağlayıb. Bu mənzərə, Pyonqyanqda keçən ayın sonlarında Kim və Rusiyalı həmkarı Vladimir Putin tərəfindən imzalanan qarşılıqlı müdafiə paktının ildönümü münasibətilə təşkil edilən qala tamaşasında nümayiş etdirilən fotolardan biridir. Həmin altı əsgərdən biri olan şəhid, Ukraynaya qarşı müharibədə Rusiya qüvvələri ilə birlikdə döyüşərkən həlak olmuşdu.

    Qeyd edək ki, Ukraynanın NATO üzvü müttəfiqləri öz qüvvələrini döyüş bölgəsinə göndərməkdən imtina etsələr də, Şimali Koreya döyüşçüləri Qərbi Rusiyanın qismən Ukrayna əks-hücumu ilə işğal olunmuş Kursk bölgəsində şiddətli döyüşlərdə iştirak ediblər.

    “Şimali Koreya indi Rusiya üçün İran və ya Çindən daha vacib bir müttəfiqdir”, – “Crisis Group” təşkilatının Rusiya üzrə baş analitiki Oleq İqnativ bildirib. Onun sözlərinə görə, Şimali Koreya Rusiyanı sursat və bəzi növ ağır silahlarla təmin edir. Şimali Koreyalı əsgərlərə gəlincə, Rusiya mənbələri onların peşəkar və intizamlı olduqlarını qeyd edir. Kursk əməliyyatının əvvəlində, çox sayda pilotsuz uçuş aparatlarının istifadəsini əhatə edən bu növ müharibə üçün zəruri olan müasir döyüş bacarıqlarına sahib olmasalar da, qısa müddətdə uyğunlaşa biliblər.

    Gələcəyə baxdıqda, Rusiya–Şimali Koreya ittifaqının inkişaf etdiyini göstərən əlamətlər var.

    Alyansın Rusiya və Şimali Koreya üçün Strateji Faydaları

    İki həftə əvvəl Ukrayna kəşfiyyat mənbələri CNN-ə bildirib ki, Şimali Koreya Ukrayna ilə cəbhə xəttində qoşun yerləşdirməsini daha 30 000 əsgər göndərməklə üçqat artırmağı planlaşdırır. Rusiya bu əlavə canlı qüvvəni məmnuniyyətlə qarşılayır, çünki “Mediazona” müstəqil Rusiya nəşri və BBC-nin hesablamalarına görə, Moskva ordusu 2022-ci ildə qonşusuna qarşı tammiqyaslı müharibəyə başladıqdan bəri 116 000-dən çox itki verib.

    Bəzi müşahidəçilər hesab edirlər ki, məşhur təcrid olunmuş bir millət olan Şimali Koreya da bu əməkdaşlıqdan çox şey qazana bilər. “Hərbi əməliyyatlar nöqteyi-nəzərindən, Şimali Koreya indi müasir müharibə ilə bağlı sahə təcrübəsi qazanıb ki, Cənubi Koreyada belə bir imkan yoxdur”, – Stimson Mərkəzinin “38 North” və Şərq-Qərb Mərkəzinin POSCO üzrə baş elmi işçisi Rachel Minyoung Li bildirib. Onun sözlərinə görə, siyasət nöqteyi-nəzərindən, Şimali Koreyanın Rusiya ilə yaxşılaşan əlaqələri Kim Çen Ina daha böyük strateji manevr imkanı verir. Bu, Rusiyanın neft və buğda tədarükü, Şimali Koreyaya hərbi texnologiya transferi kimi ani faydalardan tutmuş, Kim Çen Inın bu əlaqəni inkişaf etdirərək gördüyü daha uzunmüddətli imkanlara qədər uzanır.

    Minyoung Li əlavə edib ki, bütün bunlar Şimali Koreyaya ABŞ, xüsusən də Cənubi Koreya ilə əlaqə qurmaq üçün az, demək olar ki, heç bir səbəb vermir. O qeyd edib ki, “Şimali Koreyanın Rusiya ilə münasibəti Kimə Çinə qarşı daha güclü təsir imkanı verir ki, bu da uzunmüddətli perspektivdə daha geniş regional nəticələrə səbəb ola bilər.”

    Tarixi Bağlar və Yeni İqtisadi Əlaqələr

    Rusiya beynəlxalq sanksiyalara məhəl qoymadan Şimal ilə uzun müddət fəaliyyətsiz qalmış təchizat zəncirlərini yenidən açıb. “Ölkələr Xasan-Tumen xətti boyunca hərəkəti bərpa ediblər”, – siyasi analitik və “Diqoriya” ekspert klubunun üzvü Neymat Xəlilov “Al Jazeera”ya bildirib. Bu, Rusiyanın Şimali Koreya ilə sərhədini nəzərdə tutur. O, qeyd edib ki, “Rusiya dəmir yolu keçidləri vasitəsilə kömür, gübrə və dəmir filizi, Şimali Koreya isə dəniz məhsulları və nadir torpaq metalları tədarük edir… Bundan əlavə, Şimali Koreyanın Rajin limanının Rusiya Federasiyasının iştirakı ilə modernləşdirilməsi xüsusi diqqət çəkir. Layihənin məqsədi limanı Cənubi Koreya limanlarına alternativ etmək, bununla da Vladivostok vasitəsilə Şimali Koreyaya yük axınını artırmaqdır.”

    “Keyfiyyətcə Yeni Mərhələ” və Rəsmi Təsdiq

    Müasir Şimali Koreya dövləti mövcudluğunu İkinci Dünya Müharibəsinin sonunda Koreya yarımadasının şimal hissəsini işğal edən Yaponiya müstəmləkə qoşunlarını geri çəkən Sovet İttifaqına borcludur. Bu vaxt ABŞ qüvvələri cənubda eyni şeyi edirdi. Sovet və Çin dəstəkli kommunist dövlət quruldu və SSRİ Soyuq Müharibə dövründə yaxın müttəfiq olaraq qaldı. Lakin 1990-cı illərin əvvəllərində SSRİ-nin dağılmasından sonra Şimali Koreya kritik dəstəkçisini və həyati vacib yardım mənbəyini itirdi, bu da ölkəni fəlakətli aclığa sürüklədi. Yeni Rusiya ilə münasibətlər düşməncəsinə olmasa da, xüsusilə də yaxın deyildi. 2000-ci və 2010-cu illərdə Rusiya hətta Şimali Koreyanın nüvə proqramını və iddia edilən insan haqları pozuntularını cilovlamaq məqsədi daşıyan qlobal sanksiyalara qoşulmuşdu.

    Ancaq Xəlilovun sözlərinə görə, “Xüsusi Hərbi Əməliyyatın [Ukraynadakı müharibənin, Rusiyada belə adlandırılır] başlaması ilə onlar keyfiyyətcə yeni bir mərhələyə qədəm qoydular.” Pyonqyanq 2022-ci ilin əvvəlində müharibənin başlanğıcından etibarən mövqeyini açıq şəkildə bildirdi. BMT-nin fövqəladə sessiyasında Moskvanın işğalını pisləyən səsverməyə qarşı çıxan cəmi beş hökumətdən biri Şimali Koreya oldu. Digərləri Belarus, Eritreya, Suriya və Rusiyanın özü idi.

    “2023-cü ildə Rusiyanın keçmiş müdafiə naziri Sergey Şoyqu KXDR-ə səfər etdi və bir neçə ay sonra, Şimali Koreya–Rusiya samiti çərçivəsində, KXDR lideri Kim Çen In Rusiyaya rəsmi səfər edərək Vladimir Putinlə danışıqlar apardı”, – Xəlilov deyib. O qeyd edib ki, “xüsusi diqqət ritorikadakı dəyişikliyə yönəlir: birgə bəyanatlarda getdikcə “ortaq dəyərlər” və “strateji tərəfdaşlıq” haqqında ifadələr yer alır.”

    Xəlilov bildirib ki, Kursk döyüş meydanına təxminən 15 000 Şimali Koreya qüvvəsinin yerləşdirilməsi Putin və Kim tərəfindən keçən iyun ayında imzalanmış Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlığın 4-cü maddəsi ilə nəzərdə tutulub. Bu maddə bir ölkəyə xarici işğal halında digərinə “hərbi və digər yardım” göstərməyə icazə verir.

    Kreml əvvəlcə keçən ilin sonlarında Ukrayna və Cənubi Koreya kəşfiyyatının Şimali Koreyalıların Rusiya qoşunları ilə birlikdə döyüşməsi barədə iddialarını rədd etmişdi. Rusiya komandanlığı bunu gizlətmək üçün müəyyən səylər göstərmişdi. Dekabr ayında “The Guardian” qəzeti Kurskda yaralanan Şimali Koreya əsgərlərinin Rusiya xəstəxanalarında gizli şəkildə müalicə olunduğunu, əsgərlərə isə döyüş meydanında öləcəkləri təqdirdə Rusiyanın Uzaq Şərqdən olan etnik azlıqları kimi saxta şəxsiyyət vəsiqələri verildiyini bildirmişdi. Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Şimali Koreya əsgərlərinin əsir düşmək təhlükəsi yaranarsa, öz tərəfləri tərəfindən edam riski ilə üzləşdiyini iddia etmişdi.

    Yalnız aprel ayında Rusiya və Şimal qoşunlarının çiyin-çiyinə döyüşdüyünü rəsmən təsdiqlədilər. Putin Kursk döyüşü zamanı “Koreyalı dostlarımıza” “həmrəylik, ədalət hissi və əsl yoldaşlıq” nümayiş etdirdiklərinə görə təşəkkür etdi. Eyni zamanda, Kim əsgərlərini “müqəddəs missiyalarına” görə təriflədi.

    Rusiya rəsmiləri o vaxtdan bəri Şimali Koreyaya Kurskda həlak olan əsgərlərin şərəfinə abidələr ucaldılacağını və küçələrə onların adlarının veriləcəyini vəd ediblər. Siyasi analitik Fyodor Kraşeninnikov ilkin sirrin Şimali Koreyanın istəyi ilə saxlandığını irəli sürüb. “Onların öz daxili məntiqi – öz təbliğatları, öz ideologiyaları var”, – o, mühacirətdə olan Rusiya qəzeti “Novaya Gazeta”ya bildirib. “Onlar bunu daxili mesajlaşmalarına uyğunlaşdırmalı idilər. Düşünürəm ki, onlar Ruslardan bunu qaldırmamağı xahiş etdilər. Evdə necə izah edəcəklərini tapdıqdan sonra, “Bəli, o biz idik” deməyin vaxtının gəldiyinə qərar verdilər.”

    24 saat

  • Ukrayna: Şimali Koreya Rusiyaya 30 minədək qoşun göndərəcək

    Ukrayna: Şimali Koreya Rusiyaya 30 minədək qoşun göndərəcək

    Şimali Koreya Ukrayna Cəbhəsinə On Minlərlə Əsgər Göndərməyə Hazırlaşır

    Ukraynalı rəsmilərin kəşfiyyat qiymətləndirməsinə görə, Şimali Koreya Ukrayna ilə cəbhə xəttində Rusiya üçün döyüşən qoşunlarının sayını üç dəfə artırmağa hazırlaşır. Məlumatlara görə, Moskvaya əlavə 25.000 ilə 30.000 hərbçi göndəriləcək. Bu qoşunlar, Ukraynanın Rusiyanın Kursk vilayətinə hücumunun qarşısını almağa kömək edən, ötən ilin noyabrında göndərilən 11.000 əsgərə əlavə olacaq. Qərb rəsmilərinin məlumatına görə, həmin dislokasiya zamanı təxminən 4.000 Şimali Koreya əsgəri həlak olub və ya yaralanıb, lakin Pxenyanın Moskva ilə əməkdaşlığı o vaxtdan bəri daha da güclənib.

    Dislokasiya və Hazırlıqlar

    Ukraynanın əldə etdiyi qiymətləndirməyə görə, Rusiya Müdafiə Nazirliyi “lazımi avadanlıq, silah və sursat” təmin etmək iqtidarındadır və məqsəd “Rusiya döyüş birləşmələrinə daha da inteqrasiya” etməkdir. Sənəddə qeyd olunur ki, Şimali Koreya qoşunlarının Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Ukraynanın bəzi hissələrində, o cümlədən genişmiqyaslı hücum əməliyyatları zamanı döyüşə cəlb olunması “böyük ehtimala malikdir”. Həmçinin, Rusiya hərbi təyyarələrinin personal daşımaq üçün yenidən təchiz edildiyinə dair əlamətlər var ki, bu da on minlərlə xarici qoşunun Rusiya Sibiri vasitəsilə, Şimali Koreya ilə sərhəddə olan bölgədən daşınmasının böyük bir iş olduğunu əks etdirir. Ötən ilki dislokasiyalara bağlı bir gəminin Rusiya limanına gəlməsi və Şimali Koreyanın Sunan hava limanında yük təyyarələrinin müşahidə olunması, yeni dislokasiya üçün mümkün hazırlıqlar kimi qiymətləndirilir.

    Təhlillər və Rəylər

    “Open Source Centre”in baş analitiki Co Bayrn bildirib ki, peyk təsvirləri may ayında Dunai limanına Rusiya personal daşıyıcısının gəldiyini, may və iyun aylarında isə Sunan hava limanında fəallığın müşahidə olunduğunu göstərir. Bu, əvvəllər Şimali Koreya qoşunlarının hərəkəti üçün istifadə edilən marşrutların aktiv olduğunu və gələcəkdə hər hansı böyük miqyaslı personal transferi üçün istifadə edilə biləcəyini göstərir. Stimson Mərkəzinin Koreya proqramının direktoru Cenni Taun isə Ukraynanın 30.000-ə qədər qoşunla bağlı qiymətləndirməsini “yüksək” hesab etsə də, Şimali Koreyanın bu sayda əsgər təmin edə biləcəyini qeyd edib. O, 10.000-20.000-in daha real səsləndiyini və qoşunların mərhələli şəkildə göndərilə biləcəyini vurğulayıb.

    Ukraynanın Reaksiyası və Əməkdaşlığın Dərinləşməsi

    Ukraynanın Müdafiə naziri Rüstəm Umərov, Kiyevin daha çox Şimali Koreya qoşununun dislokasiyasından şübhələndiyini bildirib. O əlavə edib ki, Kim Çen In öz elit qoşunlarını cəbhə xəttindəki yüksək itkilərə məruz qoymaqla öz hökumətini riskə atır. Ukrayna hərbi qüvvələrinin başçısı Oleksandr Sırski isə cümə günü Rusiyanın Pokrovsk yaxınlığında 110.000 qoşun cəmləşdirdiyini və strateji əhəmiyyətli şəhərə mümkün hücuma hazırlaşdığını qeyd edib. Rusiyanın yüksək rütbəli məsləhətçisi Sergey Şoyqu, 17 iyunda Pxenyana səfəri zamanı 1.000 Şimali Koreya mühəndisi və 5.000 hərbi tikinti işçisinin Rusiyaya göndəriləcəyini, Kursk vilayətində minaların təmizlənməsi və dağıdılmış infrastrukturun bərpası üçün işləyəcəklərini elan edib. Cənubi Koreyanın Milli Kəşfiyyat Xidməti (NIS) isə Seuldakı qanunvericiləri məlumatlandırıb ki, Şimali Koreya xaricə göndəriləcək personalın seçim prosesinə başlayıb və bu, iyul və ya avqust aylarında baş verə bilər.

    Hərbi İnteqrasiya və Uzunmüddətli Nəticələr

    Rusiya mediasında yayımlanan reportajlar da əməkdaşlığın güclənməsini göstərir. Rusiyalı teleaparıcı Marina Kimin Telegramda yerləşdirdiyi altı dəqiqəlik videoda Kursk şəhərinin kənarındakı Postoyalye Dvory yaxınlığında Şimali Koreya hərbi hissəsinin sıx hazırlıqları və uzunmüddətli yaşayış şəraiti əks olunub. Videoda Rusiyalı hərbi təlimatçı Şimali Koreyalıların “fiziki cəhətdən yaxşı hazırlandıqlarını” və “döyüşçü kimi bizimkilərdən pis olmadıqlarını” deyir. TASS agentliyinin yayımladığı digər iki video isə Şimali Koreya əsgərlərinin Rusiya ordusuna əvvəlkindən daha çox inteqrasiya olunduğunu göstərir; onlar Rusiyalı qoşunlarla birlikdə binaları təmizləyir və Ukrayna pilotsuz təyyarə təhlükəsinə qarşı döyüş təlimləri keçirlər.

    Bu əlavə qoşunlar münaqişədə əhəmiyyətli bir inkişafı və Şimali Koreya liderinin Moskvanı dəstəkləməkdə qətiyyətli olduğunu göstərir. Ukrayna kəşfiyyatı həmçinin Şimali Koreyanın KN-23 və KN-24 ballistik raketlərinin 82 hücumunun ən tam qeydini təqdim edib ki, bunlardan biri 2024-cü ilin yanvarında Pokrovskda 11 mülki vətəndaşın ölümünə səbəb olub. BMT-yə üzv 11 dövlətin keçən ay verdiyi hesabatda qeyd edilib ki, Pxenyan 2024-cü ildə Rusiyaya ən azı 100 ballistik raket və 9 milyon artilleriya mərmisi göndərib. Cenni Taun bildirib ki, Pxenyan Moskvaya borclu olmaqdan uzunmüddətli fayda görür. Ona görə, “aralarında nə qədər ‘qan borcu’ varsa, Şimali Koreya qısa müddətdə qurbanlar versə belə, uzunmüddətli dövrdə bir o qədər də faydalanacaq.”

    24 saat

  • İspaniya Müdafiə Naziri Robles: TUSAŞ ilə 1,3 milyon avroluq Hürjet müqaviləsi

    İspaniya Müdafiə Naziri Robles: TUSAŞ ilə 1,3 milyon avroluq Hürjet müqaviləsi

    İspaniya Müdafiə Naziri Marqarita Robles, Senatın Müdafiə Komitəsində bu yaxınlarda təsdiqlənmiş Təhlükəsizlik və Müdafiə Planı ilə bağlı əhəmiyyətli açıqlamalar verib.

    1.3 MİLYON AVROLUQ SƏRMAYYƏ VƏ GƏLƏCƏK PROQRAMI

    Nazir Robles, mayın 14-də keçirilən İspaniya Beynəlxalq Müdafiə və Təhlükəsizlik Sərgisi FEINDEF çərçivəsində, Airbus-un rəhbərliyi altında təxminən 15 İspaniya şirkətinin Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ilə Hürjet proqramının sənaye planını imzaladığını bildirib. Bu razılaşma ilkin olaraq 1.3 milyon avro dəyərində bir sərmayəni əhatə edir. İspaniya Müdafiə Naziri açıqlamasında deyib: “Bu proqramla birlikdə döyüş və hücum pilotlarımızın ən yaxşı təlimi almağa davam etmələri təmin ediləcək.” Robles vurğulayıb ki, layihənin əsasını Türk Hürjet təşkil etsə də, imzalanmış razılaşma bu təyyarənin İspaniya versiyasının birgə inkişaf etdirilməsini hədəfləyir. Bu, İspaniya müdafiəsi üçün strateji əhəmiyyət kəsb edir.

    İLK Hürjet TƏYYARƏLƏRİ 2028-Cİ İLDƏ TƏHVİL EDİLƏCƏK

    Roblesin sözlərinə görə, İspaniya Hava və Kosmik Qüvvələri, Badaxoz şəhərindəki Talavera la Real Hava Bazasında yerləşən 23-cü Eskadrondakı mövcud F-5 təyyarələrini əvəz edəcək ilk 6 döyüş pilotu təlim təyyarəsini 2028-ci ildə təhvil alacaq. Proqnozlara görə, digər 12 təyyarənin təhvil verilməsi 2029-cu ildə baş tutacaq. Proqramın xüsusilə paytaxt Madrid və İspaniyanın muxtar icmaları olan Andalusiya, Kastilya-La Mança, Bask Regionu və Ekstremadurada təsirli olacağı, təxminən 2.8 milyon avroluq iqtisadi təsir yaradacağı və 792 nəfərlik məşğulluq təmin edəcəyi gözlənilir. Bu layihə ölkənin iqtisadi inkişafına da mühüm töhfə verəcək.

    24 saat