Siyasətin Hindistan-Pakistan gərginliyinə təsiri
Kriket oyunçuları, azarkeşləri, ekspertləri və rəsmiləri Hindistanla Pakistan arasında Asiya Kuboku 2025 finalı görüşü zamanı idmanın “sağlam düşüncə anına” qayıtmasına imkan verməlidir. Bu sözləri keçmiş Pakistanlı oyunçu və inzibatçı Ramiz Raja bildirib. Hər iki Cənubi Asiya ölkəsində və dünya üzrə milyonlarla azarkeş bu gərgin rəqabəti böyük həyəcanla izləyəcək. Dubay Beynəlxalq Kriket Stadionunda 15 gün ərzində üçüncü dəfə baş tutacaq bu qarşılaşma böyük maraqla gözlənilir.
Final ərəfəsində Əl-Cəzirəyə danışan Raja, “Temperatur aşağı salınmalı və bütün diqqət kriket oyununa yönəldilməlidir,” deyib. O əlavə edib ki, bu, yalnız kriket şuralarının və oyunçuların deyil, həm də azarkeşlərin, maraqlı tərəflərin və sosial media şərhçilərinin ayıqlıq nümayiş etdirmək məsuliyyətidir, çünki emosiyalar hələ də güclüdür. Hər kəsə bir sağlam düşüncə anı lazımdır.
Asiya Kuboku finalı öncəsi çağırış
Finala hazırlıq dövrü idmanın özü ilə az əlaqəsi olan hərəkətlərlə – əl sıxmama mübahisəsi, siyasi yüklü bəyanatlar, mübahisəli jestlər və ya idman təşkilatına edilən şikayətlərlə yadda qalıb. Bu şikayətlərə cavab olaraq hər iki tərəfə xəbərdarlıq edilib. Oyun Beynəlxalq Kriket Şurasının (ICC) intizam iclaslarından sonra keçiriləcək. Pakistan Kriket Şurası (PCB) və Hindistan Kriketə Nəzarət Şurası (BCCI) rəqib oyunçuların bəyanatları və jestləri ilə bağlı şikayətlərini təqdim etmişdilər.
Hindistan kapitanı Suryakumar Yadav cümə axşamı Dubaydakı ICC qərargahında ilk olaraq dinləmədə iştirak edib. PCB onun sentyabrın 14-də Hindistanın yeddi vuruşla qazandığı qələbədən sonra etdiyi şərhlərdə “Sindoor Əməliyyatı” – Hindistan silahlı qüvvələrinin may ayında Pakistanda həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatı xatırlatmasına etiraz edib. Pakistanlı Sahibzada Farhan və Haris Rauf da sentyabrın 21-də, iki tərəfin ikinci görüşündə, Hindistanın Super Dördlük matçında altı vuruşla qalib gəldiyi zaman etdikləri jestlərə görə cümə günü ICC qərargahına çağırılıblar. Farhan Hindistana qarşı ilk yarım əsrlik vuruşunu qeyd etmək üçün tapança atışını təqlid edib, Rauf isə izdihamın lağlarına cavab olaraq təyyarə vurma jesti edərək altı barmağını yuxarı tutub. Bu, Pakistanın dörd günlük münaqişə zamanı altı Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri təyyarəsini vurduğu iddialarına işarə olaraq qəbul edilib.
ICC matçının hakimi Riçi Riçardson dinləmələri aparıb. Əldə edilən məlumatlara görə, Yadav və Raufa matç haqlarının 30 faizi həcmində cərimə tətbiq edilib, Farhan isə Riçardson tərəfindən xəbərdarlıqla canını qurtarıb. ICC sanksiyaları rəsmi olaraq elan etməyib. Al Jazeera ICC-yə dinləmələr barədə şərh üçün müraciət etsə də, cavab almayıb.
Sahədən kənar “teatr”la bağlı məsələlər həll edildikdən sonra, Raja diqqətin yenidən sahədəki hərəkətə qayıtmasının vacib olduğunu düşünür. O izah edib ki, bu, onların (oyunçuların) üzərindəki təzyiqi azaltmalı idi. Final üçün “nişan qaydaları” yenidən müəyyən edilib. Keçmişdə PCB-nin sükanında olmuş Raja, Yadavın şərhləri və Pakistanlı oyunçuların jestlərindən sonra şəraitin ciddiləşdiyini və hər iki tərəfin bu qarışıqlıqdan qaça biləcəyini deyib.
Bazar günü keçiriləcək matç Asiya Kuboku tarixindəki ilk Hindistan-Pakistan finalı olacaq. Təşkilatçılar, yayımçılar və sponsorlar turnirin 41 illik tarixində belə bir görüş arzulasa da, 16 təkrarda bunu heç vaxt reallaşdıra bilməyiblər. İki nüvə silahlı qonşu arasında ikitərəfli kriket seriyaları və turları dayandırılmış vəziyyətdə qalır, buna görə də ICC tədbirlərində və ya regional müsabiqələrdə hər hansı bir görüş böyük həyəcanla gözlənilən bir hadisədir.
Diqqət yenidən kriketə qayıtmalıdır
Keçmiş Pakistan kapitanı Raja, oyunçuları siyasi gərginliklərin kriket meydançasına keçməsinə imkan verməməyə çağırıb. O deyib ki, siyasəti idmanla qarışdırmaq kriketçilərin məsumluğunu əlindən alır, çünki onlar siyasi ritorikaya cəlb edilmək üçün hazır deyillər. Raja 1984-1997-ci illəri əhatə edən karyerası boyunca Hindistana qarşı 38 beynəlxalq matçda oynayıb. O qeyd edib ki, bu, onlar (oyunçular) üçün qeyri-adi bir ərazidir. Onlar nə qədər və nə deməli olduqlarını bilmirlər.
Şənbə günü finaldan əvvəl mediasının suallarını cavablandıran Pakistan kapitanı Salman Ağa sakit bir görünüş sərgiləyib. O, Hindistan komandası və mediası ilə bağlı təhrikedici suallara şərh verməkdən imtina edərək, finalda “yaxşı kriket oyunu” sərgiləmək mövqeyini təkrarlayıb. Bu arada, cümə günü axşam mediaya danışan Hindistanın boulinq məşqçisi Morne Morkel də top və vuruş arasında çətin bir mübarizə gözlədiyini bildirib. O, “Bazar günkü döyüşü səbirsizliklə gözləyirik,” deyib.
Raja razılaşaraq, müzakirənin davam etməli olduğunu bildirib. O əlavə edib ki, müzakirə Pakistanın finalda oyununu yüksəldib-qaldırmayacağı, yoxsa Hindistana qarşı üçüncü dəfə uğursuzluqla üzləşəcəyi barədə olmalıdır.
Hindistan finala gedən yolda məğlubiyyətsiz qalıb, Pakistanın turnirdəki yeganə məğlubiyyətləri isə Hindistanla qarşılaşmalarda olub. Pakistan hazırda Hindistana yeddi beynəlxalq matçda məğlub olub, son dəfə 2022-ci ilin sentyabrında qalib gəlmişdi. Son illərdəki birtərəfli nəticələrə baxmayaraq, Hindistan-Pakistan qarşılaşması beynəlxalq kriketdə ən çox satılan maddə olaraq qalır və Raja hesab edir ki, bunun Hindistan-Pakistan gərginliyi ilə çox əlaqəsi var.
O deyib ki, bütün dünya bu müsabiqəni oyunçuların bacarıq səviyyələrinə və ya yarışın keyfiyyətinə görə deyil, bu iki ölkə arasındakı siyasi ixtilafa görə gözləyir. Bazar günü isə Raja, Hindistan və Pakistan acı rəqabətlərində daha bir tarixi fəsil yazmaq üçün görüşəndə, diqqətin yenidən idmana qayıdacağına ümid edir.
