) istifadə etməmək tövsiyə olunur. #İnsanHaqları - admin

admin

Tag: #İnsanHaqları

  • İsraildəki Fələstinlilər atəşkəsi necə yaşayır

    İsraildəki Fələstinlilər atəşkəsi necə yaşayır

    İsraildəki Fələstinlilərin Atəşkəs Hissiyyatları

    İsrail daxilində yaşayan Fələstinli vətəndaşlar üçün kövrək atəşkəs razılaşmasının sınaqdan keçirildiyi bu dövr həm rahatlıq, həm də qorxu və güvənsizlik hissləri ilə müşayiət olunur. Davam edən zorakılıq halları fonunda, bu icmanın gündəlik həyatı gərginlik və qeyri-müəyyənlik içində keçir. Onlar gələcəyə böyük ehtiyatla yanaşırlar.

    Fələstin əsilli İsrail vətəndaşları üçün bu müqavilə müəyyən bir rahatlıq vəd etsə də, eyni zamanda uzun müddətli sülhün qalıcılığı ilə bağlı dərin narahatlıqları da özü ilə bərabər gətirir. Bu qrup, münaqişənin hər iki tərəfində yerləşən unikal və mürəkkəb bir vəziyyətdə yaşayır. Buna görə də, hər hansı bir razılaşmaya qarşı ehtiyatlı mövqe nümayiş etdirirlər, çünki keçmiş təcrübələr onlara güvənsizliyi öyrədib.

    Sawsan Zaherin Atəşkəsə Baxışı və Hesabatlılıq Məsələsi

    Hayfa şəhərində fəaliyyət göstərən tanınmış hüquq müdafiəçisi Sawsan Zaher, atəşkəs sazişinin İsrail daxilindəki təsirini geniş şəkildə dəyərləndirir. Onun sözlərinə görə, mövcud vəziyyət icmada müxtəlif və bir-birinə zidd hisslərə səbəb olur və davamlı sülh üçün əsaslı, habelə beynəlxalq prinsiplərə uyğun addımların atılmasını zəruri edir.

    Zaher həmçinin, İsrailin öz daxilindən “soyqırım” ittihamlarına görə hesabatlılığın necə təmin edilə biləcəyi barədə olduqca vacib sualları da gündəmə gətirir. Bu, təkcə hüquqi çərçivədə deyil, eyni zamanda siyasi və ictimai müstəvidə də son dərəcə mürəkkəb bir məsələdir. Ədalət mühakiməsinin təmin olunması üçün böyük çətinliklərin olduğu və bu prosesin uzun zaman tələb edəcəyi vurğulanır.

    Davam edən zorakılıq halları bu sülh razılaşmasının nə qədər kövrək olduğunu göstərir və Fələstinli vətəndaşlar arasında narahatlığı daha da artırır. Bu, bölgədəki sülh prosesinin hələ də uzun və çətin bir yol qət etməli olduğunu, beynəlxalq dəstəyin vacibliyini bir daha nümayiş etdirir.

    24 saat

  • Qəzzada atəşkəsdən bəri İsrail hücumlarında 34 fələstinli həlak oldu

    Qəzzada atəşkəsdən bəri İsrail hücumlarında 34 fələstinli həlak oldu

    Qəzzada Atəşkəs Razılaşması Pozulur

    Qəzza İnsan Haqları Mərkəzi ABŞ mərkəzli “X” sosial media platformasındakı hesabı vasitəsilə məsələ ilə bağlı yazılı açıqlama yayıb. Mərkəzin açıqlamasında İsrail ordusunun Qəzza zolağına qarşı qanlı hücumları davam etdirdiyi qeyd olunub.

    Ordunun bu gün törətdiyi son hücumda bir avtomobili hədəf alaraq eyni ailədən 11 mülki vətəndaşı qətlə yetirdiyi ifadə edilib. Açıqlamada bunun atəşkəs razılaşmasının açıq və bariz şəkildə pozulması olduğu vurğulanıb.

    Bildirilib ki, Qəzza zolağında atəşkəs razılaşması qüvvəyə mindiyi vaxtdan bəri İsrail tərəfindən 129 hücum və atəş açma hadisəsi qeydə alınıb. Bu hadisələrdə 34 fələstinli həyatını itirib, 122 nəfər isə yaralanıb.

    İnsan Haqları Mərkəzinin bəyanatında İsrailin bu mövqeyinin mülki vətəndaşların həyatına açıq hörmətsizliyi və beynəlxalq humanitar hüquqa ən kiçik bir hörmət belə göstərmədən öldürmə və məhv etmə siyasətini israrla davam etdirməsini əks etdirdiyi vurğulanıb.

    Atəşkəs Razılaşmasının Tarixçəsi

    ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Tramp oktyabrın 9-da Misirdə davam edən danışıqlarda İsrail və HƏMAS-ın Qəzzada atəşkəs planının ilk mərhələsini təsdiqlədiyini açıqlamışdı.

    Danışıqların aparıldığı Misirdə razılaşma imzalanarkən, İsrail hökumətinin təsdiqi ilə oktyabrın 10-da razılaşma qüvvəyə minib.

    İsrail ordusunun razılaşmada qeyd olunduğu kimi “Sarı Xətt”dən geri çəkilməsindən sonra Qəzza zolağında atəşkəsin həmin gün saat 12:00-dan etibarən qüvvəyə mindiyi açıqlanmışdı.

    İsrailin Qəzza zolağına 2 il davam edən hücumlarında 67 min 967 fələstinli həyatını itirib, 170 min 179 nəfər isə yaralanıb.

    24 saat

  • Pul saymaqdan imtinaya görə babasının həbsi ilə hədələdilər

    Pul saymaqdan imtinaya görə babasının həbsi ilə hədələdilər

    Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində “Toplum TV işi” üzrə növbəti iclas keçirilib

    Oktyabrın 20-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində Toplum TV işi üzrə növbəti məhkəmə prosesi baş tutub. Hakim Azər Tağıyevin sədrliyi ilə keçən iclasda təqsirləndirilən şəxslər sərbəst ifadələr veriblər.

    İlkin Əmrahovun İstintaqa Qarşı Kəskin İddiaları

    Demokratik Təşəbbüslər İnstitutunun (IDI) həbsdə olan əməkdaşı İlkin Əmrahov əvvəlki prosesdəki ifadəsini davam etdirib. O, IDI ilə əməkdaşlıqdan əvvəlki fəaliyyətlərindən, o cümlədən Avrasiya Əməkdaşlıq Fondunun təlimçilər üçün təlim layihəsində iştirakından bəhs edib. İlkin Əmrahov Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinin (BŞBPİ) müstəntiq qrupunun kompüterində bu layihədə iştirakını təsdiqləyən məlumatları “mötəbər sübut” kimi cinayət materiallarına əlavə etdiyini bildirib. O, öz fəaliyyətinin məqsədinin inkişaf etmək və vətəndaş cəmiyyətinə töhfə vermək olduğunu vurğulayıb.

    Əmrahov ittiham aktında iddia edildiyi kimi A. Qurbanovla 2014-cü ildə deyil, yalnız 2023-cü ildə, IDI-nin gənc layihə menecerləri üçün təliminə müsahibə zamanı tanış olduğunu bildirib. O, müsahibədən uğurla keçərək təlimlərə qatıldığını qeyd edib. İlkin Əmrahov 2024-cü il martın 6-da polisin Toplum TV və IDI ofislərində keçirdiyi reydi xatırladaraq, həmin vaxt artıq təşkilatda layihə koordinatoru vəzifəsində çalışdığını deyib.

    O, reyd zamanı polislərin ofisə basqın etdiyini, interneti kəsdiyini, telefonları məcburi şəkildə aldığını və məhkəmə qərarı olmadan axtarışa başladığını iddia edib. O, saxlandıqdan sonra başına qara torba keçirilərək evə gətirildiyini və orada tapıldığı iddia olunan pulu sayması üçün təzyiq edildiyini bildirib. Pulların özünə məxsus olmadığını, polislər tərəfindən qoyulduğunu deyərək saymaqdan imtina etsə də, babasını və valideynlərini həbs etmək təhdidləri ilə üzləşdiyini vurğulayıb.

    Polis bölməsində dindirilmə zamanı ona dərmanlar verildiyini və sonradan bu dərmanların “lirika” adlı narkotik tərkibli maddə olduğunu öyrəndiyini qeyd edib. Halsız vəziyyətdə olduğu üçün oxumadan ifadəyə qol çəkdiyini deyən İlkin Əmrahov təzyiq altında verdiyi ifadədən imtina etdiyini bildirib. O, istintaqın digər təqsirləndirilən şəxslərlə birlikdə xaricdən valyuta qaçaqmalçılığında iştirak etməsi iddiasını da rədd edib. O vurğulayıb ki, heç vaxt xarici ölkəyə səfər etməyib və xarici pasportu da yoxdur.

    “Toplum TV” əməkdaşlarının ittihamları rədd etməsi

    Daha sonra çıxış edən Toplum TV əməkdaşı Fərid İsmayılov media qurumu ilə 2022-ci ildən əməkdaşlıq etdiyini bildirib və ittihamları qəti şəkildə rədd edib. O, 10 aydır həbsdə olmasına baxmayaraq, qanunda nəyi pozduğunu hələ də bilmədiyini, Gömrük Komitəsinin sənədləri ilə qaçaqmalçı olmadığını, Mərkəzi Bankın çirkli pul istifadəsinin olmadığını və şahidlərin onun sadəcə müxbir olduğunu təsdiqlədiyini qeyd edib.

    Toplum TV videoredaktoru Müşfiq Cabbar da ittihamları rədd edərək, cinayət işini siyasi xarakterli adlandırıb. O, Toplum TV-nin sadə insanların səsi olduğunu və problemləri işıqlandırdığını vurğulayıb. Jurnalist Elmir Abbasov isə sərbəst ifadə verməkdən və istintaqa verdiyi ifadədən imtina etdiyini bildirib.

    Ələsgər Məmmədlinin Səhhəti və Vəsatətinin Təmin Edilməməsi

    Toplum TV-nin həmtəsisçisi və media eksperti Ələsgər Məmmədli səhhəti ilə əlaqədar ev dustaqlığına buraxılması üçün yenidən vəsatət verib. O, boğazından əlavə, onurğasında da şiş aşkarlandığını və təcridxanada aparılan UZİ müayinəsinə baxmayaraq, həkimin MRT müayinəsinin vacibliyini bildirdiyini qeyd edib. Ə. Məmmədli 350 səhifəlik materialla aparılan istintaq prosesinin əsassız olduğunu və günahsız olduğunu deyərək, məhkəmədən insan haqlarını əsas tutaraq iş bitənə qədər ev həbsi verilməsini xahiş edib. Məhkəmə vəsatəti təmin etməyib.

    “Toplum TV işi”: İttihamların Ağırlaşdırılması və Siyasi Sifariş İddiaları

    “Toplum TV işi” üzrə ümumilikdə 10 nəfərə cinayət işi açılıb. III Respublika Platformasının spikeri Akif Qurbanov, bu qurumun qurucu heyət üzvü Ruslan İzzətli, “Toplum TV”-nin həmtəsisçisi Ələsgər Məmmədli, videoredaktor Müşfiq Cabbar, jurnalist Fərid İsmayılov, Demokratik Təşəbbüslər İnstitutunun əməkdaşları Əli Zeynal, İlkin Əmrahov və Ramil Babayev həbs olunublar. Jurnalist Elmir Abbasov polis nəzarətinə verilib, “Toplum TV” redaktoru Şahnaz Bəylərqızı isə əvvəlcə ev dustaqlığına buraxılsa da, sonra haqqında polis nəzarətinə verilməklə qətimkan tədbiri seçilib. Həbs edilənlər öncə qaçaqmalçılıqda ittiham edilsələr də, sonradan ittiham ağırlaşdırılıb. Onlar ittihamları rədd edir və siyasi sifariş əsasında həbs olunduqlarını bildirirlər.

    24 saat

  • Portuqaliyada üz örtüyü qadağası: Cərimələr tətbiq olunacaq

    Portuqaliyada üz örtüyü qadağası: Cərimələr tətbiq olunacaq

    Portuqaliya parlamenti ictimai yerlərdə üzü örtən peçe, burka və niqab kimi geyimlərin qadağan edilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsini təsdiqləyib.

    Layihə qanuniləşdiyi təqdirdə, Portuqaliya Fransa, Belçika, Avstriya və Niderlanddan sonra Avropada üz örtüyü qadağası tətbiq edən ölkələr sırasına qoşulacaq.

    Cəzası 200 Avrodan 4000 Avroya Qədər

    Yeni qanuna əsasən, “cinsiyyət və ya dini səbəblərlə üzün örtülməsi” Portuqaliyada qadağan ediləcək. Yalnız ibadət yerləri, təyyarələr və diplomatik binalar istisna təşkil edəcək. Qanunu pozanlar üçün 200-dən 4000 avroya qədər pul cəzası nəzərdə tutulur.

    Sağçıların Təklifi, Solçuların Etirazı

    Qanun layihəsi ifrat sağçı “Chega” Partiyası tərəfindən parlamentə təqdim edilib. Partiya üzün örtülməsini “qadınlar üçün təcrid və alçaldılmaya səbəb olan bir təcrübə” kimi qiymətləndirir. Sol partiyalar isə qanunun birbaşa müsəlman qadınları hədəf aldığını iddia edirlər.

    Sosialist Partiyasının deputatı Pedro Delgado Alves parlamentdə çıxışı zamanı deyib: “Bu təşəbbüs yalnız əcnəbiləri və müxtəlif inanclara malik insanları hədəf alır. Heç bir qadın peçe taxmağa məcbur edilməməlidir, lakin ifrat sağçıların yanaşması tamamilə səhvdir”.

    Prezidentin Qərarı Gözlənilir: Təsdiq, Yoxsa Veto?

    Qanun layihəsi hazırda prezident Marselo Rebelo de Sousanın qarşısındadır. De Sousa iki seçim arasında qalacaq: ya qanunu təsdiqləyəcək, ya da veto edib Konstitusiya Məhkəməsinə göndərəcək.

    Lakin müzakirələr artıq Portuqaliya küçələrinə sıçrayıb. İnsan hüquqları təşkilatları qanunun “qadınların azadlığını müdafiə etmək deyil, dini kimliyi boğmaq mənasını daşıdığını” vurğulayırlar.

    Əvvəlki Oxşar Qadağalar

    Fransa 2011-ci ildə, Belçika 2012-ci ildə, Avstriya və Niderland isə 2019-cu ildə oxşar üz örtüyü qadağası tətbiq etmişdi.

    24 saat

  • Azərbaycanda Aclıq Aksiyası: Mübarizə Metodunun Effektivliyi Suallar Doğurur

    Azərbaycanda Aclıq Aksiyası: Mübarizə Metodunun Effektivliyi Suallar Doğurur

    Azərbaycanda aclıq aksiyası ədalət sistemindən gözlədiyi bərabərliyi ala bilməyən şəxslər üçün sonuncu çıxış yolu hesab olunur. Bu mübarizə metodu, əsasən, siyasi motivli işlərdə təqsirləndirilən şəxslər tərəfindən istifadə edilir və yaxın tarixdə uğurlu nəticələnən hallar da mövcuddur.

    Uğurlu Aclıq Aksiyaları: Saleh Rüstəmli və Tofiq Yaqublu Nümunələri

    Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) üzvü Saleh Rüstəmli 2021-ci ilin noyabr-dekabr aylarında həbsdə 42 gün aclıq aksiyası keçirib. O, rəsmi şəxslər azadlığa buraxılacağı barədə vəd verdikdən sonra aksiyanı dayandırıb və 2022-ci ilin mayında prezidentin əfv fərmanı ilə azadlığa qovuşub.

    Saleh Rüstəmlinin aclıq aksiyası zamanı paytaxtda bir neçə etiraz aksiyası təşkil olunub. Həmçinin, ABŞ Dövlət Departamenti, Helsinki Komissiyası, eləcə də beynəlxalq insan haqları təşkilatları Azərbaycan hökumətinə onun azad olunması üçün çağırışlar ediblər.

    Bundan daha əvvəl və bəlkə də ictimaiyyətdə daha geniş dəstək görən digər bir aclıq aksiyası müxalifət liderlərindən biri Tofiq Yaqublunun 2020-ci ilin sentyabrında 17 gün davam edən etirazı olub. Nəticədə o, ev dustaqlığına göndərilib. Həmin dövrdə hətta Milli Məclisin bir neçə üzvü belə Tofiq Yaqublunun Qarabağ Müharibəsi iştirakçısı olduğunu əsas tutaraq azad edilməsini dəstəkləmişdilər.

    Son illərdə artan aclıq aksiyaları və çətinliklər

    Son illərdə ölkədə artan həbslərin fonunda aclıq aksiyasına başlayanların sayı çox olsa da, tələblərinə çatan demək olar ki, sıfıra enib. Əksinə, bu aksiyalar bəzən zorakılıq və ya cərimə kamerasına yerləşdirmə ilə nəticələnib.

    İyunun 20-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində 9 il həbs cəzası alan “Abzas Media” direktoru Ülvi Həsənli iyulun 20-dən aclıq edir. Onun tələbi hazırda saxlandığı Ümbəki Cəzaçəkmə Müəssisəsindən istintaq dövründə qaldığı Bakı İstintaq Təcridxanasına (BİT) qaytarılmasıdır. Məhkəmə onun köçürülməsi ilə bağlı vəkil Zibeydə Sadıqovanın verdiyi vəsatəti iyulun 3-də təmin edib və bu qərar Penitensiar Xidmətinə təqdim olunub. Lakin qərar hələ də icra edilməyib.

    Həsənli eyni tələblə daha əvvəl də, iyunun 26-dan iyulun 4-ə qədər aclıq edib. Penitensiar Xidməti rəhbərliyi adından məhkəmə qərarının yerinə yetiriləcəyi vəd edildikdən sonra aclığı dayandırıb. O, ailə üzvlərinə həm əvvəlki, həm də indiki aclıq dövründə şiddətə məruz qaldığı, huşunu itirdiyi ilə bağlı məlumat verib. Lakin o, hələ də müayinə olunmayıb.

    Həsənliyə dəstək məqsədilə “Abzas Media”nın həbsdə olan jurnalistləri Sevinc Vaqifqızı, Nərgiz Absalamova və Elnarə Qasımova da aclıq aksiyası keçiriblər. Onlar bildirib ki, aclıq dövründə saxlandıqları BİT-in rəhbərliyi müəssisədə suyu kəsərək və başqa süni problemlər yaradaraq digər məhbusları onlara qarşı qaldırmağa cəhd edib. Qadın jurnalistlər valideynlərinin narahatlığını nəzərə alaraq iyulun 28-də aclığı dayandırıblar. Onlar, həmçinin, Ülvi Həsənlini yaşlı valideynini düşünərək aclığı dayandırmağa çağırıblar.

    Yenidən həbsdə olan Tofiq Yaqublu da azadlığa buraxılması üçün aclıq edib. Martın 10-da Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökmü ilə 9 il azadlıqdan məhrum edilən siyasətçi aprelin 1-dən mayın 10-a qədər yalnız su qəbul edib. O, yalnız qızı, həmin vaxt hamilə olan Nigar Həzinin xahişlərindən sonra aclığı dayandırıb.

    Bu siyahını daha da uzatmaq mümkündür. İqtisadçı Fazil Qasımov, sülh fəalı Bəhruz Səmədov, jurnalist Nurlan Qəhrəmanlı (Libre), işçi hüquqları fəalları Afiəddin Məmmədov və Elvin Mustafayev, AXCP üzvü Elbəyi Kərimli müxtəlif vaxtlarda aclıq ediblər. Lakin bu aksiyalar nəinki tələblərin reallaşması ilə nəticə verməyib, hətta bəzən aclıq edənlər zorakılığa məruz qalıb və ya cərimə kamerasına (karserə) yerləşdiriliblər.

    Saxlandığı 1 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində “məhbusların hüquqlarının pozulmasına etiraz edən və Tofiq Yaqublu və digər siyasi məhbusların azad edilməsinə” çağıran E. Mustafayev mayın 6-dan aclıq edib. Bundan sonra o, uzun müddət karserdə saxlanılıb və ailəsi, həmçinin vəkili də onunla əlaqə qura bilməyib. Yalnız iyunun sonlarında o, vəkili ilə görüşüb və “xüsusi şiddətə” məruz qaldığını bildirib. Mustafayevin sözlərinə görə, müəssisə rəisi və digər işçilər onu döyüblər və nəticədə qulağında iltihab əmələ gəlib.

    Aclıq aksiyası Azərbaycanda səmərəliliyini itiribmi?

    Bütün bunların fonunda Azərbaycanda aclıq aksiyasının mübarizə metodu kimi səmərəsiz hala gəldiyini söyləmək olarmı? Toplum TV-yə danışan III Respublika Platformasının qurucu üzvü, siyasi şərhçi Elman Fəttah deyir ki, Azərbaycanda aclıq aksiyalarının effektivliyi əsasən iki amillə məhdudlaşır.

    Elman Fəttah qeyd edir ki, “birincisi, hakimiyyətin ictimai rəyə tamamilə laqeyd qalması və belə aksiyalara siyasi reaksiya verməməsidir. İkincisi isə müstəqil medianın və ictimai debat mühitinin boğulması səbəbindən bu aksiyaların geniş ictimai rezonans yarada bilməməsidir. Ona görə də aksiyanın məqsədinə nail olmaması bu metodun özünün səmərəsizliyi ilə deyil, ölkədə siyasi təsir mexanizmlərinin ümumiyyətlə fəaliyyət göstərməməsi ilə əlaqədardır”.

    E. Fəttah əlavə edir ki, normal demokratik şəraitdə aclıq aksiyası ciddi ictimai təzyiq yarada bilərdi, amma indiki “avtoritar kontekstdə bu, çarəsiz bir etiraz təzahürünə çevrilib”.

    Adının açıqlanmasını istəməyən digər siyasi şərhçi isə Toplum TV-yə açıqlamasında bildirir ki, müxaliflərin aclıq aksiyası keçirməsi hakimiyyət üçün əlverişli bir üsula çevrilib. “Məhbusları aclığa vadar edib, onların sağlamlıqlarına ciddi ziyan vuracaq həddə çatdırmaq niyyətindədirlər. İctimai reaksiyanın olmadığı şəraitdə bu, məhbuslar üçün olduqca təhlükəlidir”, – o qeyd edib.

    24 saat

  • Keçmiş Aİ səfirləri: Avropanın Qəzza susqunluğu şərikçilikdir

    Keçmiş Aİ səfirləri: Avropanın Qəzza susqunluğu şərikçilikdir

    Avropa İttifaqının Şurasının, Komissiyasının, Parlamentinin sədrlərinə və İttifaqın Xarici İşlər və Təhlükəsizlik Siyasəti üzrə Ali Nümayəndəsinə, habelə Avropa İttifaqı (Aİ) üzv dövlətlərinin Hökumət Başçılarına və Xarici İşlər Nazirlərinə ünvanlanan bu müraciətdə, Avropa İttifaqının 58 keçmiş səfiri olaraq, 7 oktyabr 2023-cü ildə HƏMAS və digərləri tərəfindən günahsız israillilərin qətlə yetirilməsi və girov götürülməsi faktlarından dəhşətə gəldiyimizi və qəzəbləndiyimizi bildiririk. Heç bir səbəb belə hərəkətlərə haqq qazandıra bilməz və biz onları qətiyyətlə pisləyirik.

    Qəzzada Dəhşətli Mənzərə

    Lakin bu gün biz İsrailin Fələstin xalqına qarşı, xüsusilə Qəzzada, eyni zamanda işğal altında olan İordan çayının qərb sahilində gündəlik olaraq törətdiyi vəhşiliklərin dəhşətli mənzərəsini müşahidə edirik. Bu hərəkətlər vəhşilik, insaniyyətdən uzaqlaşdırma və məcburi köçkünlük ilə müşayiət olunan sistematik bir kampaniyaya bərabərdir. Təəssüf ki, Avropa İttifaqı və onun demək olar ki, bütün üzv dövlətləri bu dəhşətli hadisələrə əhəmiyyətli cavab verməyə müvəffəq ola bilməmişlər. Biz, Aİ-nin keçmiş səfirləri olaraq, peşəkar həyatımızı Avropa dəyərlərini və beynəlxalq hüququn əsas prinsiplərini dəstəkləməyə və təbliğ etməyə, Avropa İttifaqının nüfuzunu qurmağa və xalqlarının maraqlarını müdafiə etməyə həsr etmişik. Aİ-nin hərəkətsizliyi nəticəsində bu maraqlar və nüfuz hazırda ciddi təhlükə altındadır.

    İyirmi birdən çox aydır ki, Netanyahunun rəhbərliyi Qəzzada amansız zorakılıq və dağıntı kampaniyası aparır. Qəzzanın bütün əhalisinin təxminən on faizi, o cümlədən on minlərlə uşaq İsrail hərbçilərinin fərq qoymadan bombardmanları nəticəsində həlak olmuş, şikəst olmuş və ya ciddi xəsarət almışdır. Qəzzanın böyük hissəsi xarabalığa çevrilib. Bombalardan və güllələrdən sağ qalanlar aclıq, qidalanma çatışmazlığı, xəstəliklər və İsrail tərəfindən qəsdən hədəf alınan dağılmış səhiyyə sistemi ilə üzləşirlər.

    Yardım Əməliyyatlarına Maneələr

    Davam edən mühasirə BMT agentliklərindən və beynəlxalq QHT-lərdən humanitar yardım tədarükünü bloklamaqla əhalini aclığa məhkum edir. BMT-nin humanitar prinsiplərinə — insanlıq, neytrallıq, qərəzsizlik və müstəqilliyə — zidd olaraq, UNRWA və digər tanınmış beynəlxalq yardım təminatçılarının muzdlu əsgərlər tərəfindən idarə olunan siyasiləşdirilmiş və hərbiləşdirilmiş yardım əməliyyatı ilə əvəz edilməsi, bu prinsiplərin tam şəkildə bütün BMT üzv dövlətləri, o cümlədən İsrail tərəfindən hörmət edilməli olduğu bir vaxtda ciddi pozuntudur. Avropa İttifaqının Ali Nümayəndəsi Kaya Kallası’nın İsraillə əldə etdiyi iddia olunan konkret humanitar tədbirlər barədə razılaşma ictimaiyyətə açıqlanmamış, nə də bu razılaşma İsrail hakimiyyəti tərəfindən təsdiqlənməmişdir. Əksinə, xanım Kallasın elanından bəri yüzlərlə kişi, qadın və uşaq İsrail əsgərləri tərəfindən ailələri üçün ümidsizcəsinə qida və su axtararkən öldürülmüşdür. Buna Zikimdəki əsas sərhəd keçid məntəqələrindən birində İsrail hərbçilərinin atəşi nəticəsində həlak olan çox sayda dinc sakinin ölümləri də daxildir ki, biz başa düşürük ki, bu hadisə humanitar Aİ sazişinin bir hissəsini təşkil edirdi.

    Məcburi Köçkünlük və Qərb Sahilindəki vəziyyət

    İndi, dəhşətli şəkildə gözlənilən kimi, İsrail liderləri Qəzza əhalisinin böyük hissəsini “könüllü” köçkünlüyə məcbur etmək məqsədi daşıyan, dözülməz şəraitdə mülki şəxsləri məhdudlaşdırmaq üçün hazırlanmış hərbiləşdirilmiş hasarlar olan məcburi məhdudlaşdırma zonalarına sıxışdırırlar. Bu, İordan çayının qərb sahilindəki digər qanunsuz İsrail siyasətləri ilə birlikdə, beynəlxalq hüquqa görə ciddi hərbi cinayət olan faktiki məcburi əhali köçkünlüyünü təşkil edir. İsrailin müdafiə, maliyyə və təhlükəsizlik nazirlərinin hamısı fələstinlilərin Qəzzadan daimi olaraq çıxarılmasını açıq şəkildə tələb etmiş və bunu asanlaşdırmaq üçün yüksək səviyyəli “miqrasiya idarəsi” yaradılmışdır. Bunlar etnik təmizləməyə doğru hesablanmış addımlardır.

    Bu arada, İordan çayının qərb sahilində İsrail hərbçilərinin tam qorunması altında olan zorakı İsrail məskunlaşanları Fələstin icmalarına qarşı terror kampaniyası aparıblar. Evlər yandırılır, sakinlər öldürülür, ailələr qovulur, su mənbələri zəhərlənir, heyvanlar oğurlanır, zeytun bağları məhv edilir və torpaqlar beynəlxalq hüququn pozulması ilə zəbt edilir. Cəzasızlıqla hərəkət edən cinayətkarlar dövlət rəsmiləri tərəfindən silahlandırılır və təşviq edilir. Bu məskunlaşanlar qanundan kənar aktyorlar deyil – onlar Fələstin torpaqlarını zəbt etmək və etnik təmizləməyə yönəlmiş hökumət proqramının cəbhə xəttindəki agentləridir.

    Beynəlxalq Hüququn Pozulması və Genosid Riski

    İsrailin qanunsuz hərəkətlərinə və bütün məlum humanitar və insan haqları qanunlarını açıq şəkildə pozmasına dair dəlillər həddindən artıqdır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, humanitar təşkilatlar və müstəqil müşahidəçilər – o cümlədən İsrailli və yəhudi səsləri – bu cinayətləri ətraflı şəkildə sənədləşdirmişlər. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Qəzzada soyqırımın mümkün riski olduğunu və İsrailin Fələstinin uzun müddətli işğalının təkcə qanunsuz deyil, hətta seqreqasiya və ya aparteid cinayətini təşkil etdiyini müəyyən etmişdir. Avropa ictimai rəyi və gənclərin əksəriyyəti, Almaniya və İtaliya kimi ölkələrdə belə, hökumətlərinin bu dəhşəti dayandırmaq üçün hərəkətə keçməsinin tərəfdarıdırlar.

    Təcili Fəaliyyətə Çağırış

    Biz 28 xarici işlər naziri, o cümlədən 20 Aİ üzv dövlətinin nazirləri tərəfindən İsrailin Qəzzada və İordan çayının qərb sahilindəki hərəkətlərinin son pislənməsini alqışlayırıq, lakin sözlər kifayət deyil. Biz bütün Aİ liderlərini və hökumətlərini, xüsusilə də 15 iyul Xarici İşlər Şurasının İsrailin dəhşətli humanitar və insan haqları pozuntularına qarşı hərəkətə keçməsinə mane olanları, beynəlxalq, Avropa və milli hüquq çərçivəsində bu vəhşiliklərə son qoymaq üçün bütün zəruri və mümkün tədbirləri görməyə çağırırıq. Fəaliyyətə aşağıdakılar daxil olmalıdır:

    1. Beynəlxalq humanitar hüququn əsas prinsiplərinə tam riayət etməklə, beynəlxalq yardım tədarükünü dərhal və geniş miqyasda bərpa etmək və Qəzza zolağını humanitar ləvazimatlarla doldurmaq.
    2. İsrailə bütün silah və ikili təyinatlı ixracatı dərhal dayandırmaq.
    3. İşğal altındakı Fələstin ərazisində İsrailin qanunsuz yaşayış məntəqələri ilə ticarəti qadağan etmək və Aİ-nin və üzv dövlətlərin hər hansı bir qurum və ya şirkətlə bu yaşayış məntəqələrində biznes aparan və ya onlardan faydalanan kommersiya və investisiya əlaqələrini qadağan etmək.
    4. Assosiasiya Sazişi çərçivəsində İsrail üçün bütün güzəştli kommersiya razılaşmalarını dayandırmaq.
    5. İsrailin Horizon Europe və Aİ-nin bütün ikili təyinatlı tədqiqat, akademik və texnologiya proqramlarında iştirakını ləğv etmək.
    6. Hərbi cinayətlərə, insanlığa qarşı cinayətlərə, soyqırıma kömək edən və dövlət tərəfindən sanksiyalaşdırılmış terrorizmi həyata keçirən İsrail nazirlərinə, hökumət rəsmilərinə, hərbi komandirlərə və zorakı məskunlaşanlara qarşı məqsədyönlü sanksiyalar tətbiq etmək.
    7. Cinayətkarları ədalətə təslim etmək üçün beynəlxalq və milli məhkəmə mexanizmlərini – o cümlədən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsini və universal yurisdiksiya altında fəaliyyət göstərən yerli məhkəmələri – dəstəkləmək.
    8. Mümkünsüz şəraitdə fəaliyyət göstərən Fələstin mülki qurbanlarına, insan haqları müdafiəçilərinə və humanitar təşkilatlara siyasi, hüquqi və maliyyə dəstəyi vermək.
    9. İki dövlətli həll üçün zəruri ilkin şərt yaratmaq məqsədilə Fələstin dövlətçiliyini tanımaq.

    Sükutun Ağır Nəticələri

    17 iyul Beynəlxalq Cinayət Ədalət Günü, Avropa İttifaqının Xarici Fəaliyyət Xidməti insanlığa qarşı cinayətlər, hərbi cinayətlər, soyqırımlar ilə bağlı xatırlatmışdı ki, “tarixdə sükutun dəhşəti izlədiyi anlar çoxdur…” Dünya Aİ-nin və onun üzv dövlətlərinin bu fəlakətli faciəyə necə cavab verdiyini xatırlayacaq. Soyqırım qarşısında sükut və neytrallıq, complicity (iştirakçılıq) deməkdir. Hərəkətsizlik cinayətkarları cəsarətləndirir və Birliyin və onun üzv dövlətlərinin müdafiə etdiyini iddia etdiyi hər bir prinsipə xəyanət edir. Girovların qaytarılması, daimi atəşkəs və müharibənin sonu üçün fasiləsiz çağırışlar davam edərkən, uzun müddət insan haqları və qanunun aliliyi uğrunda mübarizə aparan Avropa İttifaqı indi beynəlxalq hüquq, insanlıq və Fələstin xalqı üçün ədalət naminə hərəkət etməlidir – əks halda öz etibarlılığını, nüfuzunu və dünyadakı mənəvi mövqeyini itirmək riski ilə üzləşəcəkdir.

    24 saat

  • Qəzzada aclıq faciəsi dərinləşir: İsrail hücumlarında 90-dan çox ölü

    Qəzzada aclıq faciəsi dərinləşir: İsrail hücumlarında 90-dan çox ölü

    Qəzzada Artan Aclıq Qurbanları və Böhranın Dərinləşməsi

    Qəzza zolağında aclıqdan ölənlərin sayı sürətlə yüksəlir, bölgədəki vəziyyətin acınacaqlı dərəcədə pisləşdiyini gözlər önünə sərir. Bu, tərəflərin hərbi fəaliyyətləri nəticəsində yaşanan tədrici ölüm prosesi kimi qiymətləndirilir. Əldə edilən məlumatlara görə, İsrailin hərbi müdaxilələri fonunda 90-dan çox mülki şəxsin həlak olması, onsuz da kritik həddə çatan humanitar böhranı daha da dərinləşdirir. Qurbanların bir çoxu tibbi yardım və ya ərzaq əldə etməyə çalışarkən ölüblər ki, bu da bölgədəki vəziyyətin qeyri-sabitliyini və gərginliyini açıq şəkildə göstərir.

    Humanitar Böhranın Ağır Nəticələri və Çağırışlar

    Qəzza zolağında yaranmış humanitar böhran, əhalinin əsas ehtiyaclarını qarşılamaqda çətinlik çəkməsi ilə nəticələnir. Su, qida, tibbi ləvazimatlar və yanacağın qıtlığı gündəlik həyatı iflic edir, xüsusilə də uşaqlar və yaşlılar üçün ölümcül risklər yaradır. Beynəlxalq təşkilatlar bölgəyə çatdırılan yardımların həcminin yetərsiz olduğunu və münaqişə tərəflərinin yardımların fasiləsiz çatdırılmasını təmin etmədiklərini bildirirlər. Bu vəziyyət, minlərlə insanın həyatını təhlükə altına ataraq, regional sabitliyə ciddi təhdid yaradır.

    Beynəlxalq ictimaiyyət Qəzza zolağında yaranmış bu dramatik vəziyyətə təcili həll yolları tapmaq, münaqişənin dayandırılmasını və bütün mülki əhalinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasını tələb edir. Aclıqdan və zorakılıqdan yaranan ölümlər beynəlxalq hüququn pozulması kimi dəyərləndirilir və bu faciəli vəziyyətin dərhal aradan qaldırılması üçün effektiv addımlar atılmalıdır.

    24 saat

  • Tramp miqrantlara timsahlı zindan qaçan qurban olar

    Tramp miqrantlara timsahlı zindan qaçan qurban olar

    ABŞ prezidenti Donald Tramp, Florida ştatının vəhşi təbiətinin mərkəzində, “Timsahlı Alkatraz” adlandırılan nəhəng miqrant gözaltı mərkəzini açmağa hazırlaşır.

    Tam 5 min nəfərlik tutumu ilə, timsahların və pitonların hökm sürdüyü Everqleyds bataklıqlarının ortasında yerləşən bu təsis, qaçışın qeyri-mümkün olduğu “ən təcrid olunmuş həbsxana” kimi təqdim edilir.

    Siyasətin Dəhşətli Təzahürü

    Ağ Ev sözçüsü Caroline Levitt məsələ ilə bağlı açıqlamasında bildirib ki, “bura daxil olanlar üçün tək çıxış yolu birtərəfli uçuşdur. Qatil, təcavüzkar və cinayətkarlar da daxil olmaqla, heç kim buradan qaça bilməz.” Analistlərin fikrincə, bu mərkəz Trampın sərt miqrant siyasətinin təbiətlə iç-içə reallaşmış “canavar” halıdır.

    İnsan Hüquqları Fəlakəti Və Ətraf Mühitə Təhdid

    Lakin ətraf mühit və insan hüquqları müdafiəçiləri bu addımı “ekosistemə və insanlığa qarşı böyük bir xəyanət” kimi qiymətləndirirlər. Çünki təsis 2 mindən çox canlı növünə ev sahibliyi edən həssas bir təbii yaşam sahəsində tikilir. Miqrant müdafiəçiləri isə buranı “insan hüquqları fəlakəti” adlandırırlar.

    Artan Miqrant Sayı Və Maliyyət Axtarışı

    Tramp administrasiyasının miqrant gözaltındakı sayını 39 mindən 56 minə çıxarıb artırmağa davam etməsi, mütəxəssislərin bildirdiyinə görə, bu miqrant gözaltı mərkəzinin niyə bu qədər sürətlə həyata keçirildiyini göstərir. İllik tam 450 milyon dollarlıq əməliyyat xərcləri, təbiətin özünün təhlükəsizlik divarı kimi istifadəsi ilə azaldılmağa çalışılır.

    Florida Baş prokuroru Ceyms Atmayerin, “Ətraf mühitə pul xərcləməyə ehtiyac yoxdur, Everqleyds bataklıqlarından qaçanlar timsahlara və pitonlara yem olar” sözləri sərt mesaj verir.

    24 saat

  • XİN Sözçüsü Keçəli AİHM-in Türk dərnəyi qərarını alqışladı

    XİN Sözçüsü Keçəli AİHM-in Türk dərnəyi qərarını alqışladı

    Keçeli öz “X” sosial media hesabındakı paylaşımında bildirib ki, “Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin (AİHM) İskeçə Əyalət Türk Qadınları Mədəniyyət Dərnəyinə dair (Sağır və digərləri – Yunanıstan) işi üzrə 24 iyun 2025-ci il tarixində elan etdiyi qərarı məmnuniyyətlə qarşılayırıq.”

    AİHM Qərarı Və Yunanıstanın Öhdəlikləri

    Keçeli, bu qərarın Batı Trakyalı Türklərin əsas insan hüquqları və azadlıqlarından istifadəsinin əngəlləndiyini bir daha açıq şəkildə nümayiş etdirdiyini vurğulayıb. O, öz bəyanatında əlavə edib:

    “Oxşar bir məsələdə dördüncü dəfə məhkum olunan Yunanıstanın, Batı Trakyalı Türklərin mülki cəmiyyət təşkilatlarının adlarını heç bir ayrı-seçkilik etmədən qeydə almasını və bu çərçivədə AİHM qərarının tətbiqini təmin edəcək hüquqi tənzimləmələri daha artıq vaxt itirmədən həyata keçirməsini gözləyirik.”

    Məhkəmənin İhlal Qərarı

    AİHM qərarı ilə Yunanıstanın İskeçə Əyalət Türk Qadınları Mədəniyyət Dərnəyinin qeydiyyat ərizəsini rədd etməklə Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasını pozduğu təsdiqlənib.

    Məhkəmə yekdilliklə qəbul etdiyi qərarda, Yunanıstan səlahiyyətlilərinin İskeçə Əyalət Türk Qadınları Mədəniyyət Dərnəyinin, dolayısı ilə Batı Trakyalı Türklərin qeydiyyat müraciətini rədd etməsinin Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının yığıncaq və assosiasiya azadlığını təmin edən 11-ci maddəsini pozduğuna hökm verib.

    24 saat