) istifadə etməmək tövsiyə olunur. #İqtisadiƏməkdaşlıq - admin

admin

Tag: #İqtisadiƏməkdaşlıq

  • Prezident İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verdi

    Prezident İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verdi

    Prezident İlham Əliyev: Azərbaycan-Qazaxıstan Əlaqələri Strateji Tərəfdaşlıq Səviyyəsindədir

    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Qazaxıstana dövlət səfəri ərəfəsində “Kazinform”a verdiyi müsahibəsində iki ölkə arasında siyasi dialoqun yüksək səviyyəsini, Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin strateji tərəfdaşlıq xarakterini, nəqliyyat, logistika, neft-qaz sahələrində sürətli inkişafı, həmçinin yaşıl enerji sektorunda birgə işin perspektivlərini və Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) çərçivəsində təşəbbüsləri şərh edib.

    Siyasi Əlaqələrdə Yüksək Etimad və Strateji Əməkdaşlıq

    Prezident İlham Əliyev Azərbaycan və Qazaxıstan arasında siyasi əlaqələrin yüksək dərəcədə möhkəmlik və qarşılıqlı etimadla xarakterizə olunduğunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, xalqlarımızın uzun illər ərzində tarixi qardaşlığa, dostluğa, qarşılıqlı dəstəyə, ortaq türk kimliyinin möhkəm təməlinə, oxşar mədəni ənənələrə və mənəvi dəyərlərə əsaslanaraq, həqiqi strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik münasibətləri qurulub.

    Dövlət başçısı bu səfərin son üç ildə Qazaxıstana yeddinci səfəri olduğunu, Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin isə Azərbaycana altı dəfə səfər etdiyini diqqətə çatdırıb. Bu intensiv yüksək səviyyəli təmaslar ikitərəfli əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə töhfə verən mühüm amildir. Prezident Əliyev Qazaxıstanın modernləşdirilməsinə və iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə yönəlmiş islahatların uğurla həyata keçirilməsini xüsusi təsir bağışladığını bildirib və bu nailiyyətlər münasibətilə qardaş Qazaxıstan xalqını təbrik edib. O, işğaldan azad edilmiş Füzuli şəhərində Kurmanqazı adına Uşaq İncəsənət Mərkəzinin tikintisinə görə Qazaxıstana minnətdarlığını ifadə edib.

    Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında 20 il əvvəl imzalanmış Strateji Tərəfdaşlıq və Müttəfiqlik Münasibətləri haqqında Müqavilənin əhəmiyyəti xüsusi qeyd edilib. Bu sənəd siyasi, iqtisadi-ticari, investisiya, mədəni-humanitar və digər sahələrdə səmərəli əməkdaşlıq mexanizmlərinin yaranmasına zəmin yaradıb. Həmçinin, ilk iclası ötən il Bakıda keçirilən Ali Dövlətlərarası Şuranın rolu vurğulanıb. Astanada keçiriləcək ikinci iclasda qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın perspektivləri və münasibətlərin yeni səviyyəyə qaldırılması istiqamətində atılacaq addımlar müzakirə olunacaq. Hər iki ölkə BMT, TDT, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi beynəlxalq platformalarda da fəal əməkdaşlıq edir, bir-birini dəstəkləyir.

    İqtisadi-Ticarət Əlaqələrində Sürətli Artım

    Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin iqtisadi-ticari spektri çox genişdir. Prezident Aliyev iqtisadi-ticari qarşılıqlı fəaliyyətin davamlı artımını məmnuniyyətlə qeyd edib. Bildirib ki, ölkədə Qazaxıstan kapitalı ilə 250-yə yaxın kommersiya strukturu qeydə alınıb ki, bu da investisiya mühitinə olan yüksək etimadı təsdiqləyir.

    Qarşılıqlı ticarətdə də müsbət dinamika müşahidə olunur. 2024-cü ildə iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsinin həcmi 470 milyon dollar təşkil edib. 2025-ci ilin yanvar-avqust aylarında isə bu göstərici əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə üç dəfə artaraq 547 milyon dollara çatıb. Bu artım Orta Dəhlizin potensialından effektiv istifadə və nəqliyyat-logistika infrastrukturunun sistemli modernləşdirilməsi ilə əlaqədardır. İnvestisiya əməkdaşlığı da möhkəmlənir: Azərbaycanın Qazaxıstan iqtisadiyyatına investisiyası 225 milyon dollara, Qazaxıstanın isə Azərbaycana sərmayəsi 136 milyon dollara çatıb.

    Nəqliyyat, Enerji və Rəqəmsal İnfrastrukturda Strateji Əməkdaşlıq

    Nəqliyyat-logistika sahəsində Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələri iqtisadi artım və regional bazarların inteqrasiyası üçün yeni imkanlar açan strateji əhəmiyyətə malikdir. 2024-cü ildə iki ölkə arasında tranzit daşımaları 20 faiz artaraq 3,5 milyon tondan çox olub. Orta Dəhliz ölkələr arasında davamlı və səmərəli əlaqələrin təmin edilməsində əsas rol oynayır. 2022-ci ildə Aktauda Türkiyə, Azərbaycan və Qazaxıstan ərazilərindən keçən Orta Dəhlizin inkişafı üzrə “2022–2027-ci illər üçün Yol Xəritəsi” imzalanıb. Bu sənəd nəqliyyat-logistika infrastrukturunun sinxron inkişafını, əməliyyatların optimallaşdırılmasını, vahid tarif siyasətini nəzərdə tutur.

    Rəqəmsal inteqrasiya sahəsində Xəzər dənizinin dibi ilə sualtı fiber-optik kommunikasiya xətlərinin tikintisi əhəmiyyətli layihədir. 2025-ci ilin martında Bakıda imzalanan tikinti müqaviləsi işlərin 2026-cı ilin sonuna tamamlanmasını nəzərdə tutur. Neft-qaz sektorunda SOCAR və “KazMunayQaz” Milli Şirkəti arasında Aktau-Ceyhan marşrutu üzrə ildə 1,5 milyon ton Qazaxıstan neftinin tranziti ilə bağlı baş saziş imzalanıb. 2024-cü ildə tranzit həcmlərinin artırılması və tariflərin aşağı salınması haqqında saziş də imzalanıb. Aktau və Ələt limanları vasitəsilə daşımaların səmərəliliyini artırmaq üçün infrastrukturun modernləşdirilməsi Orta Dəhlizin mövqeyini möhkəmləndirəcək.

    Yaşıl energetikanın inkişafı da ikitərəfli gündəlikdə mühüm yer tutur. 2024-cü ildə Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan enerji sistemlərinin birləşdirilməsinə və bərpaolunan enerji mənbələrinin təşviqinə yönəlmiş bir sıra strateji sazişlər və memorandumlar imzalayıb. Bu təşəbbüslər ölkələrin davamlı inkişafa və ekoloji təmiz texnologiyalara keçidə ortaq öhdəliyini göstərir.

    Türk Dövlətləri Təşkilatının Birgə Fəaliyyətdə Mühüm Rolu

    Prezident İlham Əliyev Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin möhkəmlənməsində aparıcı rola malik olduğunu qeyd edib. TDT siyasi dialoqun dərinləşdirilməsi, iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi və humanitar əməkdaşlığın inkişafı üçün təşəbbüskar platforma kimi çıxış edir. 2009-cu ildə qədim Azərbaycan torpağı Naxçıvanda yaradılan təşkilat türk xalqları arasında həmrəyliyin möhkəmlənməsinə mühüm töhfələr verib.

    Şuşada keçirilən ilk qeyri-rəsmi Zirvə Görüşü və bu yaxınlarda Qəbələdə baş tutan TDT Dövlət Başçıları Şurasının 12-ci Zirvə Görüşündə təşkilat çərçivəsində əməkdaşlığın əsas məsələləri səmərəli şəkildə müzakirə edilib. Bu görüşlərdə TDT-nin möhkəmlənməsinə, Türk dünyasının daha sıx birliyinə və qlobal arenada güc mərkəzinə çevrilməsinə töhfə verən bəyannamələr imzalanıb. Beynəlxalq Türk Akademiyası, TÜRKSOY, Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu, Türk Dövlətləri Parlament Assambleyası (TÜRKPA) kimi qurumlar çərçivəsində də sıx əməkdaşlıq həyata keçirilir. Gələn il Bakıda keçirilmiş Birinci Türkoloji Qurultayın 100 illik yubileyinin TDT çərçivəsində təntənəli şəkildə qeyd edilməsi planlaşdırılır.

    Mədəni-Humanitar Bağların Möhkəmləndirilməsi

    Xalqlarımızı çoxəsrlik tarix, mədəniyyət, din və ortaq dəyərlər birləşdirir. Mədəni əlaqələrin inkişafı qardaşlıq bağlarının möhkəmlənməsində mühüm rol oynayır. 2023-cü ildə Azərbaycanda Qazaxıstan, 2024-cü ildə isə Qazaxıstanda Azərbaycan Mədəniyyəti Günləri keçirilib. Bu tədbirlər yaradıcılıq əlaqələrinin dinamik inkişafını və mədəni ənənələrin qarşılıqlı zənginləşməsini əks etdirir.

    Prezident İlham Əliyev Kemel Tokayevin “Gecə açılan atəş” adlı povestlər toplusunun Azərbaycan dilində nəşrini məmnuniyyətlə qeyd edib. Həmçinin, 2023-cü ildə Bakıda Kemel Tokayevin 100, Mir Cəlal Paşayevin 115 illik yubileylərinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans keçirilib.

    Xəzər Dənizinin Ekoloji Problemləri və Birgə Fəaliyyət Zərurəti

    Prezident Əliyev Xəzər dənizinin dayazlaşması probleminə toxunaraq, vəziyyətin sadəcə iqlim dəyişikliyi ilə bağlı olmadığını vurğulayıb. O qeyd edib ki, 2022-ci ildə keçirilən VI Xəzər Zirvə Görüşündə bu məsələ qaldırılsa da, vəziyyət daha da ağırlaşıb. Dayazlaşma həm ekoloji, həm də iqtisadi risklər yaradan su səviyyəsinin sürətli azalmasıdır.

    Yaranmış şəraitdə bütün Xəzəryanı ölkələr arasında sıx əməkdaşlıq qurmaq, fəal elmi informasiya mübadiləsi aparmaq və nəticələrin azaldılması üçün koordinasiyalı tədbirlər görmək çox vacibdir. Xəzər dənizinin səviyyəsinin aşağı düşməsi biomüxtəliflik və ekosistemin davamlılığını təhdid edir. Azərbaycan və Qazaxıstan, digər Xəzəryanı ölkələr kimi, regional və beynəlxalq platformalarda Xəzərin mühafizəsi təşəbbüslərini fəal şəkildə irəli sürməlidirlər. Artan transmilli ekoloji risklər şəraitində Xəzər dənizi yalnız bir su hövzəsi deyil, ortaq məsuliyyətimizin və birgə əməkdaşlığımızın zəruriliyinin simvoluna çevrilir.

    24 saat

  • Hindistan və Afrika iqtisadi əməkdaşlığı genişlənir

    Hindistan və Afrika iqtisadi əməkdaşlığı genişlənir

    Hindistan və Afrika arasında iqtisadi əməkdaşlıq yeni imkanlar açır

    <p>CII noted that bilateral trade between India and Africa touched $100 billion in FY24, making India one of Africa’s largest trading partners.</p> <p>“/><figcaption class=CII noted that bilateral trade between India and Africa touched $100 billion in FY24, making India one of Africa’s largest trading partners.

    Hindistan-Afrika tərəfdaşlığı yeni mərhələdə

    Sənaye liderləri və siyasətçilər Hindistan və Afrika arasında iqtisadi əməkdaşlığın ticarət, investisiya və sənayeləşmə sahələrində yeni inkişaf imkanları yaratmaq üçün gücləndirilməsinin vacibliyini vurğulayıblar. Bu məsələlər Hindistan Sənaye Konfederasiyası (CII) və Hindistan EXIM Bankının birgə təşkil etdiyi Hindistan-Afrika Böyümə Tərəfdaşlığı üzrə 19-cu Konklavında müzakirə olunub.

    Üç gün davam edən tədbirdə 40-dan çox Afrika ölkəsindən yüksək səviyyəli hökumət rəsmiləri, biznes liderləri və diplomatlar bir araya gəlib. Müzakirələr ticarət əlaqələrinin genişləndirilməsi, əlavə dəyər yaradan istehsalın təşviqi, infrastruktur, enerji, səhiyyə, kənd təsərrüfatı və rəqəmsal texnologiyalar kimi sahələrdə əməkdaşlığın gücləndirilməsinə yönəlib.

    Davamlı inkişaf modelləri

    TVS Motor Company-nin İdarəedici Direktoru Sudarshan Venu etimad və qarşılıqlı fayda üzərində qurulmuş uzunmüddətli iqtisadi tərəfdaşlığın vacibliyini qeyd edib. O bildirib ki, Afrikanın inkişaf hekayəsi və Hindistanın innovasiya, texnologiya və istehsal sahələrindəki imkanları bir-birini tamamlayır. Birlikdə hər iki regiona fayda verən davamlı inkişaf modelləri yaratmaq mümkündür.

    Hindistan rəsmiləri Yeni Dehlinin Afrika ölkələrinə kredit xətlərinin genişləndirilməsi, potensialın artırılması və özəl sektor investisiyalarının təşviqi istiqamətindəki təşəbbüslərini vurğulayıblar. Eyni zamanda, Afrika liderləri Hindistanı infrastrukturun maliyyələşdirilməsində, bərpa olunan enerji layihələrində və sənaye klasterlərinin yaradılmasında daha aktiv rol oynamağa çağırıblar.

    Ticarət əlaqələrinin perspektivləri

    CII qeyd edib ki, Hindistan və Afrika arasında ikitərəfli ticarət 2024-cü maliyyə ilində 100 milyard dollara çatıb və bu, Hindistanı Afrikanın ən böyük ticarət tərəfdaşlarından birinə çevirib. Bununla belə, sənaye nümayəndələri ticarət dövriyyəsini əmtəələrdən kənara çıxarmağın və elektrik mobilliyi, əczaçılıq, fintech və yaşıl enerji kimi inkişaf etməkdə olan sahələrdə əməkdaşlığı araşdırmağın zəruriliyini vurğulayıblar.

    Konklavda hava və dəniz əlaqələrinin yaxşılaşdırılması, tənzimləyici maneələrin aradan qaldırılması və sərhədlərarası ticarəti asanlaşdırmaq üçün dayanıqlı təchizat zəncirlərinin qurulması məsələləri də müzakirə olunub.

    CII-nin Baş Direktoru Chandrajit Banerjee bildirib ki, Hindistan və Afrika çoxtərəfli qlobal iqtisadiyyatın formalaşmasında təbii tərəfdaşlardır. Hər iki region bir-birinin güclü tərəflərindən istifadə etməklə inklüziv və davamlı inkişafı sürətləndirə bilər.

    sələfi

    24 saat

  • Modi Maldiv infrastrukturuna 565 milyon dollar ayırır

    Modi Maldiv infrastrukturuna 565 milyon dollar ayırır

    Hindistan Maldivə 565 Milyon Dollarlıq Kredit Xətti Açıqladı

    Hindistanın Baş naziri Narendra Modi Maldivə səfəri zamanı Sakit Okean dövlətinə 565 milyon dollarlıq kredit xətti və sərbəst ticarət danışıqlarına başlandığını elan edib.

    Cümə günü başlayan ikigünlük səfər, Hindistanın Çinlə təsir uğrunda rəqabət apardığı Maldiv Respublikası ilə inkişaf tərəfdaşlığını gücləndirmək məqsədi daşıyır.

    Baş nazir Modi bildirib ki, kredit xətti bu məqsəd üçün mərkəzi əhəmiyyət kəsb edir. O vurğulayıb ki, vəsaitlər “Maldiv xalqının prioritetlərinə uyğun olaraq infrastrukturun inkişafı layihələri üçün” istifadə olunacaq. Həmçinin, iki ölkə ikitərəfli investisiya sazişini yekunlaşdıracaq.

    Ötən il üçüncü müddətə seçildikdən sonra Maldivə ilk rəsmi səfərini edən Modi, Hindistanın təxminən 525 min əhalisi olan bu ölkə üçün “ilk cavab verən” olaraq qalacağını vurğulayıb.

    “Hindistan Maldivin müdafiə qabiliyyətlərinin gücləndirilməsinə dəstək verməyə davam edəcək”, – deyən Modi əlavə edib: “Hind Okeanı bölgəsində sülh, sabitlik və rifah bizim ortaq məqsədlərimizdir.”

    Münasibətlərdə Yeni Fəsil: Gərginlikdən Əməkdaşlığa

    Hindistan 2023-cü ildə prezident seçilmiş Mohamed Muizzunun Hindistan əleyhinə mövqeyi ilə Çinin təsir dairəsinə keçməsindən narahat idi.

    Muizzu hakimiyyətə gəldikdən sonra ənənəni pozaraq Hindistandan əvvəl Çinə səfər etmişdi. O, həmçinin Maldiv arxipelaqında iki axtarış-xilasetmə vertolyotu və bir sabitqanadlı kəşfiyyat təyyarəsi idarə edən kiçik bir Hindistan hərbi kontingentinin çıxarılmasını təmin etmişdi.

    Muizzunun bu addımları Yeni Dehli ilə münasibətləri qısa müddətə gərginləşdirdi. Lakin Maldivin ağ qumlu çimərliklərinə və lüks kurortlarına turist cəlb etməkdə çətinlik çəkdiyi bir vaxtda Hindistan, 7.5 milyard dollarlıq iqtisadiyyatının borcunu ödəməkdə kömək edərək, devalvasiyanın qarşısını aldı.

    Muizzu o vaxtdan bəri Hindistana səfər edib və Hindistan əleyhinə ritorikasını yumşaldıb. O, həmçinin keçən il Yeni Dehlidə Modi ilə iki dəfə görüşüb və hər iki lider ikitərəfli əlaqələrdə “yeni fəsil” açmağı vəd ediblər.

    Cümə günü Muizzu bildirib ki, Hindistandan alınan kredit xətti Maldivin təhlükəsizlik qüvvələrini gücləndirmək, habelə səhiyyə, mənzil və təhsili yaxşılaşdırmaq üçün istifadə olunacaq.

    O əlavə edib: “Hindistanın əsas əmtəələrin ixracı vasitəsilə Maldivə davamlı yardımı ikitərəfli əməkdaşlığımızın əsas tərəfidir.”

    Modi şənbə günü paytaxt Malédə ölkənin 60-cı Müstəqillik Günü qeyd etmələrində iştirak etdikdən sonra adalar ölkəsini tərk etməli idi. Hindistanın baş naziri, Hindistanın maliyyələşdirdiyi Hanimaadhoo adasındakı beynəlxalq hava limanının genişləndirilməsinin açılışını da uzaqdan edəcək.

    24 saat

  • Trampdan Qətər Baş nazirinə şəxsi ziyafət, Bəhreyn vəliəhdi ilə görüş

    Trampdan Qətər Baş nazirinə şəxsi ziyafət, Bəhreyn vəliəhdi ilə görüş

    ABŞ-Körfəz Əlaqələrinin Gücləndirilməsi və Strateji Səfərlər

    ABŞ prezidenti Donald Tramp, ikinci müddətinin ilk xarici siyasət səfərini Körfəz regionuna yönəldərək, bölgəyə diqqəti cəlb edib. Prezident Ağ Evdə Qətərin Baş naziri ilə xüsusi şam yeməyi təşkil edib və Bəhreynin Vəliəhd şahzadəsi ilə görüşüb. Bu görüşlər Qəzza atəşkəsinin təmin edilməsi də daxil olmaqla, regional məsələləri müzakirə etmək və ABŞ-Körfəz əlaqələrini daha da möhkəmləndirmək məqsədi daşıyır.

    Qətərin Baş naziri və ölkənin hakim ailəsinin üzvü Şeyx Məhəmməd bin Əbdülrəhman bin Casim Əl Tani, çərşənbə axşamı axşam Trampla xüsusi şam yeməyində iştirak edib. Bu yeməkdən əvvəl Tramp Bəhreyn Vəliəhd şahzadəsi Salman bin Həməd Əl Xəlifə ilə Oval Ofisdə görüşüb. Regionun ən aktual münaqişələri, o cümlədən İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsi ilə bağlı irəliləyişlər məhdud olduğundan, ABŞ prezidenti Tramp çərşənbə günü daha çox diplomatik əlaqələrin iqtisadi artım üçün bir vasitə kimi təşviqinə diqqət yetirib.

    İqtisadi Əməkdaşlığın İnkişafı və Strateji Əhəmiyyət

    Prezident Trampın ailə üzvlərinin geniş biznes əlaqələri olduğu zəngin Körfəz regionuna böyük diqqət ayırdığı məlumdur. May ayının ortalarında o, ikinci müddətinin ilk xarici siyasət səfəri çərçivəsində Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfər edib. Qətərdə olarkən Tramp bu ölkənin saraylarını tərifləyib və Orta Şərqdə ən böyük ABŞ hərbi bazası olan Əl-Udeyd Hava Bazasında olub. Baza ABŞ-ın İranın nüvə obyektlərini bombalamasından saatlar sonra, ABŞ-İsrail-İran münaqişəsində atəşkəs elan edilməzdən əvvəl İran tərəfindən vurulub. Bir ballistik raket bazaya düşüb, digərləri isə zərərsizləşdirilib.

    Səfər nəticəsində 1,2 trilyon dollardan çox dəyərində müqavilələr imzalanıb. Bunlara Qətər Hava Yollarının “Boeing” şirkətindən 210 təyyarə alması, “Raytheon” kimi ABŞ müdafiə şirkətlərindən pilotsuz və pilotsuz əleyhinə texnologiyaların alınması, həmçinin ABŞ enerji sektoruna yatırımlar daxildir. Tramp hətta Qətər tərəfindən hədiyyə edilən lüks “Boeing 747” təyyarəsini özünün “Air Force One” kimi istifadə etmək istədiyini bildirib, çünki “Boeing”in yeni təyyarələri tamamlamasını gözləməkdən bezib. Lakin bu təklif təhlükəsizlik və xarici hökumətdən hədiyyə qəbul etməyin etikası ilə bağlı narahatlıqlara səbəb olub.

    Yaxın Şərq məsələləri üzrə Demokratik və Respublikaçı administrasiyalara müşavir kimi xidmət etmiş Aron Devid Miller bildirib ki, “Körfəz Trampın Yaxın Şərq haqqında doğru bildiyi hər şeyi təmsil edir. O, zəngindir, stabildir, prezidentin özünü çox rahat hiss etdiyi avtoritar liderlərlə doludur.” Bu, ABŞ-Körfəz münasibətlərinin şərtlərini daha aydın göstərir.

    Əl-Xəlifə ilə əvvəlki görüşündə Tramp deyib: “Onlar nəyə ehtiyac duyurdularsa, biz onlara kömək etdik. Biz nəyə ehtiyac duyurduqsa, onlar bizə kömək etdilər.” Bəhreyn, Yaxın Şərqdə fəaliyyət göstərən ABŞ Beşinci Donanmasına ev sahibliyi edən köhnə bir müttəfiqdir. Digər ərəb liderləri kimi, Əl-Xəlifə də ABŞ ilə diplomatik əlaqələrin, o cümlədən 17 milyard dollarlıq investisiyaların gətirdiyi gəlirli potensialı vurğulamağa can atır. “Və bu, həqiqidir,” o deyib. “Bu, real puldur. Bunlar saxta sövdələşmələr deyil.”

    Ağ Evin məlumatına görə, razılaşmalar ABŞ təyyarələrinin, reaktiv mühərriklərinin və kompüter serverlərinin alınmasını əhatə edir. Həmçinin alüminium istehsalına və süni intellektə daha çox investisiya yatırıla bilər. Bəhreyn Kralı Həməd bin İsa bin Salman Əl Xəlifənin (vəliəhd şahzadənin atası) ilin sonuna qədər Vaşinqtona səfər etməsi gözlənilir. İqtisadi əməkdaşlıqda mühüm hissə çərşənbə günü imzalanmış mülki nüvə enerjisi sahəsində əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün saziş olacaq. Bu görüşlər və sazişlər ABŞ-Körfəz əlaqələrinin gələcəyini şəkilləndirmək üçün atılan mühüm addımlardır.

    24 saat

  • Tramp Qərbi Afrikanın 5 lideri ilə ticarət və inkişafı müzakirə etdi

    Tramp Qərbi Afrikanın 5 lideri ilə ticarət və inkişafı müzakirə etdi

    ABŞ prezidenti Donald Tramp çərşənbə günü Qabon, Qvineya-Bisau, Liberiya, Mavritaniya və Seneqal liderlərini qəbul edərək, işgüzar imkanları müzakirə edib.

    ABŞ prezidenti Donald Tramp beş Afrika ölkələrinin liderləri ilə görüş keçirib. Bu görüş ABŞ-ın inkişaf etməkdə olan ölkələrə təsir edə biləcək ticarət müharibəsini genişləndirdiyi bir vaxta təsadüf edir.

    Çərşənbə günü Ağ Evdə baş tutan danışıqlarda və işgüzar naharda Qabon, Qvineya-Bisau, Liberiya, Mavritaniya və Seneqal liderləri iştirak edib. Ağ Ev rəsmisinin verdiyi məlumata görə, müzakirələrin əsas mövzusu işgüzar imkanlar olub.

    Naharda çıxış edən Tramp bu ölkələri “çox canlı yerlər, böyük dəyərli torpaqlar, zəngin mineral yataqları, geniş neft ehtiyatları və mükəmməl insanlarla” xarakterizə edib.

    “Qitənizdə böyük gərginliklər mövcuddur. Biz onların bir hissəsini həll etməyə nail olmuşuq,” deyən Tramp, Konqo Demokratik Respublikası və Ruanda liderləri arasında Ağ Evdə imzalanan son sülh sazişini nümunə göstərib. Ağ Ev və Liberiyanın verdiyi açıqlamalara görə, liderlər iqtisadi inkişaf, təhlükəsizlik, infrastruktur və demokratiya kimi əsas əməkdaşlıq sahələrini müzakirə ediblər. Trampın sözlərinə görə, bu beş ölkənin ABŞ tarifləri ilə üzləşməsi ehtimalı azdır.

    ABŞ prezidentinin yaxın gələcəkdə, bəlkə də sentyabrda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası dövründə, daha geniş Afrika ölkələri liderləri zirvə görüşünün tarixlərini elan edəcəyi gözlənilir. Bu həftəki kiçik zirvə görüşü, ABŞ-ın Çinin iqtisadi cəhətdən irəlilədiyi qitəyə biganə qaldığına dair təsəvvürləri aradan qaldırmaq üçün ardıcıl administrasiyaların son səyidir.

    Ticarət və İnvestisiya Diqqət Mərkəzindədir

    Çərşənbə günü baş tutan görüşün əsasən iqtisadi məsələlərə yönəlməsi gözlənilirdi. Görüş zamanı Qabon prezidenti Bris Oliqi Nquema Trampa ölkəsinin investisiyaya açıq olduğunu və xammal resurslarının yerli emalını təmin etmək istədiyini, lakin bunun üçün böyük enerji sərmayələrinə ehtiyac duyduğunu bildirib.

    “Biz kasıb ölkələr deyilik. Xammal baxımından zəngin ölkələrik. Lakin bu resursları qarşılıqlı faydalı tərəfdaşlıqlar əsasında inkişaf etdirməyə bizə dəstək olacaq tərəfdaşlara ehtiyacımız var,” Nquema görüşdə deyib.

    Seneqal prezidenti Bassiru Diomaye Faye ölkəsinin turizm, o cümlədən qolf meydançası üçün investisiya imkanları təklif etdiyini bildirib. Faye meydançanın Nyu-Yorkdan cəmi altı saatlıq uçuş məsafəsində olacağını qeyd edərək, Trampı bacarıqlarını nümayiş etdirmək üçün səfərə dəvət edib.

    ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Maliyyə Korporasiyası (DFC) günün əvvəlində Qabonun idxaldan asılılığını azaltmağa kömək edəcək Banio Potash Mina layihəsinin inkişafı üçün maliyyə vəsaiti ayıracağını açıqlayıb.

    “DFC-nin səyləri təkcə investisiya qoyduğu ölkə və icmalara fayda vermir, həm də yeni bazarlar açaraq, ABŞ ticarəti əlaqələrini gücləndirərək və daha təhlükəsiz və çiçəklənən qlobal iqtisadiyyatı təşviq edərək ABŞ-ın iqtisadi maraqlarını irəli aparır,” DFC-nin investisiyalar rəhbəri Konor Koulman deyib.

    Trampla görüşən beş ölkə ABŞ-Afrika ticarətinin kiçik bir hissəsini təşkil etsə də, onlar işlənilməmiş təbii sərvətlərə malikdirlər. Seneqal və Mavritaniya miqrasiya baxımından əhəmiyyətli tranzit və mənşə ölkələridir və Qvineya-Bisau ilə birlikdə narkotik ticarətinə qarşı mübarizə aparmaqda çətinlik çəkirlər. Bu məsələlərin hər ikisi Tramp administrasiyası üçün narahatlıq doğurur.

    Lakin Afrika İttifaqının rəsmiləri, Afrikanın “haqsız” tarif təklifləri və əsasən Afrikadan gələn səyahətçiləri hədəf alan viza məhdudiyyətləri altında ABŞ ilə ticarət əlaqələrini necə dərinləşdirə biləcəyini sual altına alırlar. ABŞ-ın Afrikadakı baş diplomatı, səfir Troy Fitrell, ABŞ-ın ədalətsiz ticarət təcrübələri ilə bağlı iddiaları rədd edib.

    Bu ayın əvvəlində ABŞ səlahiyyətliləri ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyini (USAID) ləğv edərək, “xeyriyyə əsaslı xarici yardım modelini” tətbiq etmədiyini və bunun əvəzinə “özlərinə kömək etmək üçün həm qabiliyyətə, həm də istəyə” sahib olan ölkələrlə tərəfdaşlığa diqqət yetirəcəyini bildirib. The Lancet tibb jurnalında keçən həftə dərc olunan araşdırma göstərir ki, bu ixtisarlar 2030-cu ilə qədər 14 milyondan çox əlavə ölümə səbəb ola bilər.

    24 saat

  • BRICS Sammiti Braziliyada: Putin və Si qatılmır

    BRICS Sammiti Braziliyada: Putin və Si qatılmır

    BRİKS Liderləri Qlobal Ticarət və Çoxqütblü Dünya Məsələlərini Müzakirə Edir

    Braziliyada toplaşan BRİKS qrupunun liderləri, ABŞ prezidenti Donald Trampın yeni tarif siyasətinin yaratdığı kölgə altında, bloku qlobal multilateralizmin müdafiəçisi kimi təqdim edirlər. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdən gələn dövlət başçıları, Qərbin hökmranlığı ilə bağlı narahatlıqları dilə gətirərək, əməkdaşlığı artırmağın yollarını iki günlük zirvə görüşündə müzakirə edəcəklər. Görüş bazar günü Rio-de-Janeyroda başlayır.

    Qrup 2009-cu ildə ilk zirvə görüşünü keçirib və onun akronimi qurucu üzv ölkələrin – Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrika – baş hərflərindən yaranıb. Daha sonra Misir, Efiopiya, İndoneziya, İran, Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri tamhüquqlu üzv kimi bloka qatıldı. Ötən il yaradılan strateji tərəfdaş ölkələr kateqoriyasına isə Belarus, Kuba və Vyetnam daxil olmaqla 10 dövlət daxildir.

    Əsas İştirakçıların Yoxluğu Və Qrupun Birliyi

    2012-ci ildə hakimiyyətə gəldikdən bəri ilk dəfə olaraq, Çin prezidenti Si Cinpin zirvəyə şəxsən qatılmayacaq, onun yerinə Baş nazir Li Çianqı göndərir. Rusiya prezidenti Vladimir Putin də 2022-ci ildə Ukraynaya müdaxilədəki roluna görə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) tərəfindən axtarışda olduğu üçün sammitdə iştirak etməyəcək. Braziliyanın Roma Statutunu imzalayan ölkə kimi Putinin həbs qərarını icra etməli olacağı gözlənilir. Bu nəzərəçarpan iştiraksızlıqlar, qrupun birliyi və qlobal təsiri ilə bağlı suallar doğurur.

    Hazırda Braziliyanın sədrliyi altında keçirilən sammitdə liderlərin Tramp administrasiyasının “fərqsiz” ticarət tariflərini qanunsuz elan edərək, onların qlobal iqtisadiyyata zərər verə biləcəyini vurğulayaraq pisləyəcəkləri gözlənilir. Qlobal sağlamlıq siyasəti, süni intellekt və iqlim dəyişikliyi kimi mühüm mövzular da gündəliyə gətirilir.

    Qlobal Cənubun Səsi Və Daxili Fərqliliklər

    BRİKS ölkələri dünya əhalisinin demək olar ki, yarısını, qlobal quru sahəsinin 36 faizini və dünya iqtisadi məhsulunun dörddə birini təşkil edir. Blok özünü Qlobal Cənub ölkələri arasında əməkdaşlıq platforması və aparıcı Qərb iqtisadi qüvvələrindən ibarət Yeddilər Qrupuna (G7) qarşı əks çəki kimi görür. Onlar beynəlxalq münasibətlərdə multilateralizm prinsiplərinin vacibliyini xüsusilə vurğulayırlar.

    Ancaq pərdə arxasında fikir ayrılıqları da özünü göstərir. Associated Press agentliyinə adının açıqlanmasını istəməyən bir mənbənin verdiyi məlumata görə, bəzi üzv dövlətlər İsrailin Qəzzadakı müharibəsi və İrana son hücumları ilə bağlı daha sərt mövqe tutmağa çağırır. İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Misirdən Abdel Fəttah əl-Sisi Rio sammitində iştirak edəcəklər.

    Qrupun əsas hədəfi, Qlobal Cənuba, xüsusilə də ticarət sistemində mənalı səs vermək üçün əhatəli beynəlxalq idarəçiliklə çoxqütblü bir dünya üçün təzyiq göstərməkdir. Bununla belə, BRİKS-in çox mütəşəkkil olmaması və radikal qlobal təsirə malik olmaması ilə bağlı narahatlıqlar mövcuddur. Əsas sual, üzvləri çox fərqli siyasi sistemlərə və prioritetlərə malik olan genişlənmiş blokun hər hansı əhəmiyyətli təsir göstərmək üçün kifayət qədər vahid bir blok yarada biləcəyidir. Bu, multilateralizm prinsiplərinin səmərəliliyinin sınağa çəkilməsi deməkdir.

    24 saat