Tag: Israel

  • ABŞ İrana zərbə: Nüvə hədəfləri. İsrail-İran gərginliyi

    ABŞ İrana zərbə: Nüvə hədəfləri. İsrail-İran gərginliyi

    NewsFeed

    ABŞ Prezidenti Trampın əmri ilə İrandakı Nüvə Obyektlərinə Zərbələr

    Əl-Cəzirə telekanalının “NewsFeed” proqramının 22 iyun 2025-ci il tarixli məlumatına əsasən, ABŞ prezidenti Donald Tramp Birləşmiş Ştatların hərbi qüvvələrinə İrandakı üç nüvə obyektinə hava zərbələri endirmək barədə sərt əmr verib. Bu hərbi addım, ABŞ-ın İsrailin İrana qarşı davam edən müharibəsinə aktiv şəkildə qoşulması kimi qiymətləndirilir. Tehran rəsmiləri bu hücumu qətiyyətlə pisləyərək, onu beynəlxalq hüququn kobud şəkildə pozulması kimi dəyərləndirib.

    Hücumun Detalları və Strateji Əhəmiyyəti

    Pentaqon tərəfindən hədəf alınan konkret nüvə obyektləri barədə ətraflı məlumat verilməsə də, bu zərbələrin Tehranın nüvə proqramına ciddi zərbə vurmaq və regiondakı strateji balansda dəyişiklik yaratmaq məqsədi daşıdığı bildirilir. ABŞ-ın bu müdaxiləsi, illərdir davam edən gərginliyi yeni və daha təhlükəli müstəviyə çıxarıb. Regionda yaranmış vəziyyət, xüsusilə də İsrail-Tehran qarşıdurmasının fonunda, böyük narahatlıqlara səbəb olub.

    İranın Reaksiyası və Beynəlxalq Hüquq Çərçivəsi

    İran Xarici İşlər Nazirliyi ABŞ-ın bu hərbi əməliyyatını ölkənin suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə birbaşa təcavüz hesab edərək kəskin şəkildə qınayıb. Bəyanatda vurğulanır ki, bu cür birtərəfli hərəkətlər beynəlxalq hüquq normalarına ziddir və regionda onsuz da kövrək olan sabitliyi ciddi təhdid altında qoyur. Tehran, bu təxribata qarşı müvafiq cavab tədbirləri görəcəyini bəyan edib.

    Müharibənin Gələcək Perspektivləri

    ABŞ-ın İsrailin tərəfində bu cür açıq hərbi müdaxiləsi, Yaxın Şərqdəki münaqişənin miqyasını əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirmək potensialına malikdir. Beynəlxalq ictimaiyyət gərginliyin eskalasiyasının qarşısını almaq üçün tərəfləri təmkinə çağırsa da, vəziyyət getdikcə daha da mürəkkəbləşir. Regionda baş verən bu hadisələr fonunda, beynəlxalq təşkilatlar və diplomatik dairələr narahatlıqlarını ifadə edərək, Yaxın Şərqdəki vəziyyəti yaxından izləyir.

    24saat

  • Qəzza xəstəxanaları: Döyüş meydanına necə çevrildi

    Qəzza xəstəxanaları: Döyüş meydanına necə çevrildi

    Şiddətli bombardmanlar, elektrik kəsilmələri və təchizat çatışmazlığı Qəzza zolağının şimalında demək olar ki, hər bir xəstəxananı fəaliyyətdən dayandırıb. CNN-in apardığı təhlilə görə, tibb müəssisələrinin daxilində həkimlər, xəstələr və mülki şəxslər olmasına baxmayaraq, xəstəxanalara və onların yaxınlığına dəfələrlə hücum edildiyinə dair sübutlar aşkarlanıb.

    CNN tərəfindən müəyyən edilmiş Qəzza zolağının şimalındakı 22 xəstəxanadan ən azı 20-si İsrailin HƏMAS-a qarşı müharibəsinin ilk iki ayında, yəni 7 oktyabr – 7 dekabr tarixlərində zədələnib və ya dağıdılıb. Bu, 45 peyk təsviri, 400-ə yaxın videodan ibarət yerüstü görüntülər, habelə həkimlər, şahidlər və humanitar təşkilatlarla aparılmış müsahibələr əsasında aparılan təhlilin nəticəsidir. CNN tərəfindən toplanmış və təsdiqlənmiş dəlillərə, həmçinin ekspertlərin təhlilinə əsasən, bu xəstəxanalardan on dördü birbaşa zərbələrə məruz qalıb.

    İsrail Qəzza zolağını bombardmana tutub və quru əməliyyatına başlayıb. Bu, HƏMAS-ın 7 oktyabr terror aktına cavab olaraq həyata keçirilib. Həmin hücumda ən azı 1200 nəfər həlak olub və 240-dan çox insan girov götürülüb. Müharibənin ilk iki ayında HƏMAS-ın nəzarətindəki Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, İsrailin zolağa endirdiyi zərbələr nəticəsində ən azı 17 100 fələstinli həlak olub. Bu məqalənin dərc edildiyi anda bu rəqəm 23 400-ü keçib.

    İsrail HƏMAS-ın xəstəxanaların içərisində və altında fəaliyyət göstərdiyini, onları komanda mərkəzləri, silah anbarları kimi və girovları gizlətmək üçün istifadə etdiyini bildirir. İsraillilər HƏMAS-ın bu əməliyyatlarına dair sübut olduğunu dedikləri görüntüləri yayıblar. Lakin videolar qəti sübut təqdim etmir və HƏMAS bu iddiaları rədd edir.

    CNN zədələnmiş və ya dağıdılmış xəstəxanaların siyahısını İsrail Müdafiə Qüvvələrinə (IDF) göndərib. Buna cavab olaraq, IDF “Qəzza zolağındakı xəstəxanalara qarşı heç bir hədəfli hücum keçirmədiyini” bildirib və əlavə edib ki, “HƏMAS xəstəxanalardan və tibb müəssisələrindən sistematik şəkildə sui-istifadə edir”.

    Şimali Qəzzada xəstəxanalara havadan bombardmanın təsirini izləmək müharibənin anklavın səhiyyə sisteminə vurduğu dağıntıların miqyasını göstərir. Bu, sığınacaq və qayğı üçün bu müəssisələrə arxalanan və indi onların xidmətlərinə hər zamankından daha çox ehtiyacı olan mülki əhaliyə də ciddi təsir göstərir.

    Qəzzanın tibb infrastrukturu çökür

    CNN-in əldə etdiyi görüntülər iki xəstəxananın tamamilə yerlə-yeksan edildiyini göstərir. Zolağın üç uşaq xəstəxanasına və ətrafına edilən hücumlar onların fəaliyyətini dayandırmasına səbəb olub. Xüsusi onkoloji və psixiatrik müalicə təklif edən yeganə xəstəxanalar da zədələndikdən sonra fəaliyyətini dayandırıb. BMT-nin humanitar agentliyi olan OCHA-nın məlumatına görə, nəzərdən keçirilən dövrün sonuna qədər yalnız dörd xəstəxana qismən fəaliyyət göstərirdi, lakin heç birində cərrahiyyə imkanı yox idi.

    Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) 21 dekabrda şimali Qəzzada heç bir xəstəxananın fəaliyyət göstərmədiyini və köçürülə bilməyən yaralı xəstələrin “ölümü gözlədiyini” bildirmişdi. ÜST-ün məlumatına görə, 10 yanvar tarixinə şimalda altı xəstəxana qismən fəaliyyət göstərirdi.

    Qəzzada xəstəxanaların döyüş meydanına necə çevrildiyini daha yaxşı göstərmək üçün CNN, zolağın ən böyük və ikinci ən böyük tibb müəssisələri olan Əl-Şifa və Əl-Qüds xəstəxanalarının noyabr ayında fəaliyyətlərini dayandırana qədər vəziyyətlərinin pisləşməsini ətraflı şəkildə araşdırıb. Əl-Şifa o vaxtdan bəri bəzi xidmətləri bərpa edib.

    İsrail hakimiyyəti hər iki xəstəxananın HƏMAS tərəfindən hərbi məqsədlər üçün istifadə edildiyini bildirir. IDF Əl-Şifa kompleksinin içərisində aşkar etdiyini dediyi tunel şaxtasının və hərbi texnikanın görüntülərini, habelə Əl-Qüds Xəstəxanasının qarşısında silahlı bir şəxsin videosunu dərc edib. HƏMAS və xəstəxana rəsmiləri silahlı qruplaşmanın bu obyektlərin içərisindən fəaliyyət göstərdiyini inkar ediblər.

    Bir yerdə götürdükdə, bu iki xəstəxana müharibənin ilk iki ayında CNN-in sübutları nəzərdən keçirərkən müşahidə etdiyi oxşarlıqları əks etdirir: qorunmalı obyektlər olan xəstəxanaların bombalandığı, mühasirəyə alındığı və tanklardan atəşə tutulduğu, ətrafdakı infrastrukturun, təcili yardım maşınlarının və yolların vurulduğu, nəticədə xəstələrə tibbi yardımın göstərilməsi, obyektlərin təxliyəsi və yardımların çatdırılması səylərinə təsir göstərir.

    Bu təhlilin bir hissəsi olaraq qiymətləndirilən bir neçə xəstəxana, o cümlədən Əl-Şifa və Əl-Qüds, sursat qəlpələrinin, böyük zərbə kraterlərinin, tankların, tank mərmisi dəliklərinin və ağır zirehli texnikanın izlərinin görüntülərinə görə İsrail tərəfindən vurulmuş kimi görünür. Görüntüləri CNN üçün nəzərdən keçirən ekspertlər, nəticələrin IDF tərəfindən istifadə edilən yüksək dərəcəli hərbi silahların vurduğu zərərlə uyğun olduğunu bildiriblər.

    Daha əvvəlki bir CNN araşdırması, 17 oktyabrda Əl-Əhli Əl-Ərəbi Xəstəxanası, həmçinin Baptist Xəstəxanası kimi tanınan tibb müəssisəsində baş verən ölümcül partlayışın səbəbinin Qəzzadan atılan uğursuz bir Fələstin raketi olduğunu müəyyən etmişdi. Digər hallarda isə hücumların məsuliyyətini müəyyən etmək mümkün olmayıb.

    IDF dəfələrlə xəstəxanaları hədəf almadığını bildirib, lakin Əl-Qüds də daxil olmaqla bəzi obyektlərdə cavab atəşi açdığını etiraf edib. CNN-in təhlilinə cavab olaraq, IDF bildirib ki, xəstəxanaların yaxınlığındakı hədəflərə edilən zərbələr mülki şəxslərə və mülki infrastruktura zərərin azaldılmasını təmin etmək üçün “hərtərəfli planlaşdırma prosesindən keçir” və xəstəxanalara təsadüfi zərər vuracağı gözlənilən hər hansı bir zərbə “ən yüksək komanda səviyyəsində təsdiqlənir”.

    IDF-nin hüquq məsləhətçisi CNN-ə bu proses haqqında danışarkən bildirib: “Yerdəki qüvvələrimiz bu xəstəxanaların harada olduğunu bilir və fəaliyyət göstərərkən bu məlumatlar nəzərə alınır. Lakin, HƏMAS bu xəstəxanalardan və obyektlərdən hərbi əməliyyatlar üçün istifadə etməyə davam etdiyi müddətcə və məqsədimiz HƏMAS-ı hərbi şəkildə məğlub etmək olduğu üçün oraya getməkdən başqa heç bir seçim yoxdur.”

    Xəstəxanalar və digər tibb müəssisələri beynəlxalq humanitar hüquqa əsasən qorunan mülki obyektlərdir. Xəstəxanalara, təcili yardım maşınlarına və ya digər səhiyyə obyektlərinə hücum etmək və ya onların qayğı göstərməsinə mane olmaq, bir neçə istisna olmaqla, qanunsuzdur. Bir xəstəxana yalnız silahlı bir qrup tərəfindən “düşmənə zərərli” hərəkətlər üçün istifadə edildiyi təqdirdə xüsusi qorunan statusunu itirə bilər. Lakin, xəstəxana xüsusi statusunu itirsə belə, içərisindəki yaralı və xəstələr nisbətlik prinsipi ilə qorunur. Hücum həyata keçirilməzdən əvvəl xəbərdarlıq edilməli və təhlükəsiz təxliyə üçün vaxt verilməlidir.

    Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin (ICRC) baş hüquqşünası Kordula Droqə (Cordula Droege) CNN-ə bildirib: “Bir çox hallarda xəstəxanadan hər kəsi təxliyə etmək mümkün deyil, ona görə də içəridə hələ də tibb personalı və xəstələr olur. Təcavüzkarın üzərinə düşən məsuliyyət… onların zərər görməməsi üçün bütün ehtiyat tədbirlərini görməkdir.”

    Əl-Qüds Xəstəxanası

    İsrail Qəzzanın şimalındakı 22 xəstəxananın təxliyəsinə dəfələrlə çağırış edib. Lakin xəstəxanalarda işləyən həkimlər, eləcə də beynəlxalq təşkilatlar yaralı xəstələrin və personalın döyüşlər zamanı təxliyəsinin son dərəcə təhlükəli, hətta qeyri-mümkün olduğunu bildiriblər.

    İsrail ilk dəfə oktyabrın 14-də Fələstin Qırmızı Aypara Cəmiyyəti (PRCS) tərəfindən idarə olunan Qəzza şəhərindəki Əl-Qüds Xəstəxanasının təxliyə edilməsini əmr edib. ICRC-yə bağlı olan bu qrup, xəstəxananın 500 xəstəsini – xüsusilə reanimasiya şöbəsində olanları və küvezdəki körpələri – köçürə bilmədiyini, həmçinin orada sığınacaq tapan 12 000-ə yaxın didərgin, çoxu qadın və uşaq olan insanı yerindən tərpədə bilmədiyini bildirib.

    Noyabrın 10-da PRCS bildirib ki, İsrail qüvvələri xəstəxananın reanimasiya şöbəsinə atəş açarkən bir nəfər həlak olub, 28 nəfər, əksəriyyəti uşaq, yaralanıb. Qrup, davamlı atəş nəticəsində yaxınlıqdakı küçələrin dağıdıldığını, nəticədə yardımların və təxliyə işlərinin bloklandığını qeyd edib. Yanacaq çatışmazlığı səbəbindən elektrik kəsilmələri fonunda videolar həkimlərin fənərlərlə işlədiyini göstərib.

    IDF noyabrın 13-də Əl-Qüds Xəstəxanasının girişində silahlı bir qrupun, ən azı birinin qumbaraatan gəzdirdiyini göstərən görüntülər yayıb. İsrail yaydığı bəyanatda, yaraqlılar xəstəxanadan tanklarına atəş açdıqdan sonra qüvvələrinin cavab atəşi ilə “təxminən 21 terrorçunu” öldürdüyünü bildirib və mübadilə zamanı mülki şəxslərin xəstəxanadan ayrıldığını əlavə edib.

    PRCS İsrailin “yalan iddialarını” pisləyib və Əl-Qüdsdə heç bir silahlı şəxsin fəaliyyət göstərmədiyini bildirib. PRCS-in yardım koordinatoru Aburas tərəfindən paylaşılan bir video İsrail tankının Əl-Qüdsə IDF görüntülərindəki eyni yerdən atəş açdığını göstərib. Çəkiliş edən şəxs pəncərədən çəkilmiş və arxa planda bir qadının ağladığı eşidilib.

    Əl-Qüds Xəstəxanası noyabrın 13-də fəaliyyətini dayandırıb. Bundan qısa müddət sonra görüntülər yüzlərlə insanın ayaqyalın cənuba qaçdığını, bəzilərinin isə xərəklərlə daşındığını göstərib.

    Xəstəxanalara hücum edilərkən İsrailin nisbətliyi necə qiymətləndirdiyi sualına cavab olaraq, IDF-nin hüquq məsləhətçisi CNN-ə deyib: “Bizim vəziyyətimizdə bu [nisbətlik] demək olar ki, əhəmiyyətsizdir, çünki ümumilikdə biz xəstəxanalara qarşı hücumlar keçirməmişik.” Hüquq məsləhətçisi Əl-Qüdsə istinad edərək əlavə edib ki, “bir neçə halda əsgərlərimizin həyatına birbaşa təhlükə yarandığı üçün xəstəxanalara atəş açmaq məcburiyyətində qaldıq.”

    Birləşmiş Krallıqdakı Nyukasl Universitetinin mühazirəçisi Kreyq Cons (Craig Jones) nisbətlik prinsipinin əhəmiyyətsiz olduğu fikrini rədd edərək, qaydanın hərbi məqsəd hücum obyekti olduğu hər zaman tətbiq edildiyini bildirib. “Müharibə Hüquqşünasları” adlı kitabı üçün Cons, IDF-nin Qəzzada həyata keçirdiyi hədəf əməliyyatlarına hərbi hüquqşünaslar tərəfindən tətbiq edilən müharibə qanunlarını araşdırıb.

    “Bunlar pərdə arxasında baş verən diqqətli, qəsdən hesablamalardır. Və düşünürəm ki, gördüyümüz ölümlərin və dağıntıların, o cümlədən xəstəxanalara dəyən zərərin çoxu əvvəlcədən məlumdur,” deyə Cons CNN-ə bildirib və əlavə edib ki, zərər qaçılmazlıq deyil, hesablanmış bir seçimdir.

    Əl-Şifa Xəstəxanası

    Əl-Qüdsdən təxminən 2,6 kilometr şimalda yerləşən Qəzzanın ən böyük xəstəxanası olan Əl-Şifa başqa bir gərginlik nöqtəsi olub. İsrail, HƏMAS-ın komanda mərkəzinin tibbi kompleksin altında yerləşdiyini və qruplaşmanın onu girovları saxlamaq üçün istifadə etdiyini iddia edərək, dəfələrlə xəstəxananın təxliyəsinə çağırış edib. HƏMAS və orada işləyən səhiyyə rəsmiləri bu iddiaları rədd ediblər.

    Müharibənin ilk həftələrində Əl-Şifada xəstə sayı kəskin şəkildə artıb. Xəstəxanada işləyən britaniyalı-fələstinli cərrah Qassan Əbu-Sittah noyabrın 3-də CNN-ə bildirib ki, xəstəxana yalnız bir generatorla işləyir. “Əgər elektrik olmasa, bu xəstəxana kütləvi məzarlığa çevriləcək,” deyə o bildirib. “Bu qədər sadədir: əgər ventilyatorları işlək vəziyyətdə saxlaya bilməsək, kritik yaralı xəstələrimizi əməliyyat otağına qaytara bilməsək, bu yer üçün ölümdən başqa heç nə qalmaz.”

    Həmin gün İsrailin hava zərbəsi təcili yardım avtomobilləri karvanına dəyib. Xəstəxana rəsmiləri onların yaralıları təxliyə etmək üçün istifadə edildiyini bildirib, onlardan biri Əl-Şifanın girişində vurularaq 15 nəfərin ölümünə, 60 nəfərin yaralanmasına səbəb olub. CNN tərəfindən təsdiqlənmiş hadisə yerindən olan videolar onlarla insanın qan içində və hərəkətsiz vəziyyətdə uzandığını göstərib. Görüntüləri təhlil edən Qarlesko (Garlasco) bildirib ki, təcili yardım maşınının qapısında, habelə həlak olan və yaralanan insanların geyimlərində kubik fraqmentasiya görünürdü ki, bu da İsrailin Spike tank əleyhinə idarə olunan raketi ilə uyğun gəlirdi.

    IDF təcili yardım maşınını hədəf aldığını, çünki onun “HƏMAS terror hüceyrəsi tərəfindən istifadə edildiyini” bildirib, qrupu silahlıları və silahları təcili yardım maşınlarında daşımaqda ittiham edib, lakin sübut təqdim etməyib. HƏMAS bu iddiaları “əsassız” kimi rədd edib.

    İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu 12 noyabrda CNN-ə verdiyi müsahibədə, IDF xəstəxananın şərq tərəfində təxliyə dəhlizi açdıqdan sonra xəstələrin Əl-Şifadan təxliyə edilməməsi üçün “heç bir səbəb olmadığını” bildirib. Lakin həkimlər, “risk altında olan 700 xəstələrinə” nə olacağından qorxaraq IDF-nin təxliyə əmrlərini rədd etdiklərini bildiriblər.

    Noyabrın 15-də İsrail tankları Əl-Şifanı mühasirəyə alıb. Peyk görüntüləri xəstəxananın şimalında və cənubundakı geniş sahələrin basqından əvvəl buldozerlərlə dağıdıldığını göstərib. Bir həkim CNN-ə bildirib ki, IDF kompleksə hücum etməzdən 30 dəqiqə əvvəl xəbərdarlıq edib. Fələstinli jurnalist Əl Za’anoun, İsrail qüvvələrinin “xəstəxananı böyük sayda əsgər və tank, zirehli maşınlar, qoşun daşıyıcıları və buldozerlər daxil olmaqla hərbi texnika ilə işğal etdiyini” və heç kimin xəstəxananı tərk etməsinə icazə vermədiyini bildirib.

    IDF CNN-in bu hesabatla bağlı şərh tələbinə cavab verməyib, lakin Əl-Şifadakı əməliyyatının tibbi yardıma müdaxiləni minimuma endirmək və xəstələrə və ya tibb işçilərinə zərəri məhdudlaşdırmaq üçün “yerüstü qoşunların daxil olmasını” əhatə etdiyini bildirib.

    Yüksək rütbəli bir ABŞ kəşfiyyat rəsmisi CNN-ə bildirib ki, ABŞ HƏMAS və Qəzzanın digər yaraqlılarının Əl-Şifa Xəstəxanasını komanda mərkəzi kimi istifadə etdiyini göstərən məlumatları müstəqil olaraq təsdiqləyib, lakin əlavə edib ki, HƏMAS üzvləri IDF basqınından bir neçə gün əvvəl böyük ölçüdə təxliyə edilmişdilər.

    Bir neçə gün sonra İsrail əsgərləri hələ də kompleksin içərisində axtarış və sorğu-sual aparırdılar və zabitlər içəridə tüfənglər, sursat və digər hərbi texnika tapdıqlarını bildirirdilər. Əl-Şifanın yüksək rütbəli plastik cərrahı doktor Əhməd Əl Mokhallalati deyib: “Onlar indi xəstəxananın içərisindədirlər, qoşunlar, mən danışarkən qarşımdadırlar. Onların xəstəxananın bu hissəsini yoxladıqlarını və axtardıqlarını görürük,” əlavə edərək ki, işçilər HƏMAS haqqında sorğu-sual edilir.

    Xəstəxananın direktoru doktor Məhəmməd Əbu Səlmiyə (Mohammed Abu Salmiya) bir neçə digər tibb işçisi ilə birlikdə saxlanılıb və daha sonra həbs olunub.

    Noyabrın 19-da IDF bir tunel şaxtasının və “yeraltı obyekt” adlandırdığı bir girişin görüntülərini yayıb və onları dağıdacağını bildirib. IDF həmçinin CNN və digər xəbər təşkilatlarını Əl-Şifanın ərazisindəki şaxtanı göstərmək üçün aparıb. Lakin dəlillər xəstəxananın altında bir komanda mərkəzinin olduğunu şübhəsiz şəkildə təsdiq etməyib.

    Həftələr ərzində mühasirə altında yaşadıqdan sonra Əl-Şifada tələyə düşən mülki şəxslər nəhayət tərk etməyə başlayıb, Qəzzanın cənubuna qaçıblar, görüntülər göstərib. PRCS 31 vaxtından əvvəl doğulmuş körpənin xəstəxanadan tibbi müalicə üçün uğurla Misirə təxliyə edildiyini bildirib.

    BMT-nin İnsan Haqları üzrə Ali Komissarı Volker Türk (Volker Türk) Əl-Şifadakı hadisələrin “inanılmaz” olduğunu və yüzlərlə insanın xəstəxanadan qaçmasına baxmayaraq, “Qəzzada heç bir yerin təhlükəsiz olmadığını” bildirib.

    Türk deyib: “Beynəlxalq humanitar hüquq qaydalarına, o cümlədən hücumların həyata keçirilməsində fərqləndirmə, nisbətlik və ehtiyatlılıq prinsiplərinə ciddi riayət edilməlidir. Bu qaydalara riayət edilməməsi hərbi cinayət təşkil edə bilər.”

    CNN bu hekayəni necə işıqlandırdı

    Bu araşdırma üçün CNN, 7 oktyabr – 7 dekabr tarixlərində İsrailin HƏMAS-a qarşı müharibəsinin ilk iki ayında Qəzzanın şimalındakı 22 xəstəxanadan 20-sinin zədələndiyini və ya dağıdıldığını bir neçə məlumat nöqtəsinə əsaslanaraq müəyyən etdi. CNN, Maxar Technologies və Planet Labs tərəfindən təqdim edilən 45 peyk təsvirini və sosial mediadan təsdiqlənmiş, həmçinin yerdəki sərbəst jurnalist Xadır Əl Za’anoun tərəfindən birbaşa paylaşılan 400-ə yaxın videonu təhlil etdi.

    Peyk təsvirləri xəstəxanalardan 11-nin yaxınlığında 12 metrdən çox diametrli kraterləri göstərdi ki, bu da 2000 funtluq bombaların buraxdığı izlərlə uyğun gəlir. Sursatlar xəstəxanaların 365 metrə qədər olan ölümcül parçalanma radiusu daxilində olmasına kifayət edəcək qədər yaxınlığa düşmüşdü. Xəstəxanalardan ikisi tamamilə yerlə-yeksan edilmişdi.

    CNN peyk təsvirlərini və görüntüləri silah mütəxəssisləri ilə paylaşaraq, sursat parçaları, böyük zərbə kraterləri, tanklar, tank mərmisi dəlikləri və ağır zirehli nəqliyyat vasitələrinin izlərinə əsaslanaraq birbaşa və ya dolayı hücumların sübutlarını qiymətləndirdi. On dörd xəstəxana birbaşa zərbələrə məruz qalmışdı. Əl-Şifa və Əl-Qüds də daxil olmaqla bir neçəsi İsrail tərəfindən hücuma məruz qalmış kimi görünürdü. Bu təhlil həkimlər, şahidlər və humanitar təşkilatlarla aparılmış müsahibələrlə dəstəklənmişdir.

    24saat

  • İran İsrailə raket yağdırdı: ABŞ zərbəsinə cavab

    İran İsrailə raket yağdırdı: ABŞ zərbəsinə cavab

    NewsFeed

    Al Jazeera telekanalının “NewsFeed” proqramının məlumatına görə, ABŞ-ın üç nüvə obyektinə, o cümlədən Fordou təsisatına qarşı həyata keçirdiyi görünməmiş hücumdan sonra İran İsrailə ilk cavab zərbələrini endirib. Bu hərbi addım regionda gərginliyi pik həddə çatdırıb. Hadisə 2025-ci il iyunun 22-də qeydə alınıb.

    ABŞ Hücumu və Tehranın Reaksiyası

    Bu əməliyyat, ABŞ-ın İrandakı üç strateji nüvə obyektinə, xüsusən də Fordou təsisatına qarşı reallaşdırdığı misilsiz hərbi müdaxilədən sonra baş verib. Tehran rejimi bu hərəkəti özünün suverenliyinə qəsd kimi qiymətləndirərək dərhal cavab tədbirləri görməyə başlayıb. Hər iki tərəf arasında gərginlik son həddə çatıb.

    İsraildəki Vəziyyət və Tələfatlar

    İranın İsrailə endirdiyi bu cavab zərbələri nəticəsində İsrailin mərkəzi bölgələrində ən azı 11 nəfər yaralanıb. İşğal altındakı Şərqi Qüds və Təl-Əviv şəhərlərində isə hava həyəcan siqnalları səslənib, bu da əhalinin təşvişinə səbəb olub. Vəziyyət beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzindədir.

    24saat

  • İran, İsrail raket atışması: ABŞ nüvə gərginliyi artırır

    İran, İsrail raket atışması: ABŞ nüvə gərginliyi artırır

    Orta Şərqdə Gərginlik Zirvədə: İran və İsrail Qarşılıqlı Raket Atəşi Açıb

    ABŞ-ın İranın əsas nüvə obyektlərini bombalamasından sonra İran və İsrail arasında raket atışmaları baş verib ki, bu da Orta Şərqdə gərginliyi dramatik şəkildə artırıb. Bu, İran və İsrail arasındakı on illərdir davam edən soyuq müharibənin isti fazaya keçidinin ən bariz göstəricisidir.

    ABŞ-ın Nüvə Obyektlərinə Zərbəsi və İranın Cavabı

    İran bazar günü iki ardıcıl, hər biri 27 raketdən ibarət hücum həyata keçirərək, İsrailin əsas Ben Qurion hava limanını, tədqiqat müəssisələrini və komanda mərkəzlərini hədəf alıb. İranın dövlət xəbər agentliyi bildirib ki, hücumlar Tel-Əviv yaxınlığında yerləşən bu ərazilərə yönəldilib. Bütün İsraildə həyəcan siqnalı səsləri eşidilib, milyonlarla insan təhlükəsiz otaqlara və sığınacaqlara qaçıb. Təl-Əviv kimi ticarət mərkəzlərinin, eləcə də Qüds, Hayfa və ölkənin digər hissələrində partlayışlar və raketlərin qarşısının alınması müşahidə olunub. İsrailin təcili yardım işçilərinin məlumatına görə, ən azı 20 nəfər yaralanıb. Əmmandan xəbər verən Al Jazeera-nın müxbiri Nour Odeh bildirib ki, “bu, ilk dəfədir ki, iki raket zərbəsi bu cür sıx ardıcıllıqla baş verir. Adətən, hər zərbə arasında saatlar olur, bu dəfə isə yarım saatdan az vaxt keçib”. Bu vəziyyət İran və İsrail arasında yaranmış yeni hərbi dinamikanı əks etdirir.

    İsraildə Vəziyyət və Genişmiqyaslı Zərər

    Hədəf alınan ərazilər Suriyadakı işğal olunmuş Qolan Təpələrindən Yuxarı Qalileyə, Şimali və Mərkəzi İsrailə qədər geniş bir coğrafiyanı əhatə edib. Nour Odeh-in sözlərinə görə, 10 ayrı nöqtə ya birbaşa raketlərdən, ya da böyük qəlpələrdən zərər görüb. O, “xüsusilə Tel-Əviv bölgəsində və Hayfada böyük dağıntılar var” deyə vurğulayıb. Tel-Əvivdən və şimalda yerləşən Hayfadan yayılan videolarda xilasedici qrupların dağıntılar arasında işlədiyi, bəzi mənzillərin tamamilə dağıldığı, küçələr boyu əzilmiş avtomobillərin olduğu və tibb işçilərinin partladılmış evlər sırasından yaralıları təxliyə etdiyi görünür. İsrail ordusu Hayfada niyə hava hücumu xəbərdarlığı siqnalının verilmədiyini araşdırdığını bildirib. İsrail həmçinin Qərbi İranda “hərbi hədəflərə” qarşı yeni bombardman dalğası həyata keçirib. İsrail hərbçiləri daha əvvəl bildirmişdi ki, onların zərbələri İranın raket buraxılış qurğularını məhv edib və əsgərləri hədəf alıb. Bütün bu hadisələr İran və İsrail arasındakı münaqişənin dərinləşdiyini göstərir.

    ABŞ və İranın Gərgin Bəyanatları

    Bu son raket mübadiləsi ABŞ-ın İranın Natanz, İsfahan və Fordoudakı nüvə obyektlərini bombalamasından sonra baş verib. ABŞ prezidenti Donald Tramp hücumların hər üç obyekti “darmadağın etdiyini” bildirib. Tramp qeyd edib ki, İranın gələcəyi “ya sülh, ya da faciə”dir və vurulacaq bir çox başqa İran hədəfi var. “Əgər sülh tezliklə gəlməzsə, biz bu hədəflərə dəqiqlik, sürət və bacarıqla zərbələr endirəcəyik,” deyə o vurğulayıb. İran öz növbəsində özünü müdafiə etmək üçün “bütün variantları” saxladığını bildirib və əgər ABŞ müharibəyə qoşularsa, bunun “əbədi nəticələri” olacağı barədə xəbərdarlıq edib. Bu bəyanatlar İran və İsrail arasındakı gərginliyi daha da artırır.

    İran Xarici İşlər Nazirliyi ABŞ-ın onun nüvə obyektlərinə hücumlarını beynəlxalq hüququn “kobud və görünməmiş pozulması” kimi pisləyib. Nazirlik bildirib ki, dünya ABŞ-ın diplomatik prosesin ortasında diplomatiyaya xəyanət edərək İsrailin “aqressiv hərəkətini” dəstəklədiyini və indi “İrana qarşı təhlükəli müharibə” apardığını unutmamalıdır. Əlavə edilib ki, artıq aydın olub ki, ABŞ “heç bir qayda və etikaya riayət etmir və soyqırımçı və işğalçı rejimin məqsədlərinə çatmaq üçün heç bir qanunsuzluq və cinayətdən çəkinmir”. Bu, İran və İsrail arasındakı münaqişəni beynəlxalq hüquq müstəvisinə daşıyır.

    Hava Məkanı Məhdudiyyətləri və Beynəlxalq Həssaslıq

    Bu arada, İsrail hava limanı idarəsi bildirib ki, İranla müharibə nəticəsində xaricdə qalan minlərlə vətəndaşını geri qaytarmaq üçün bazar günü GMT vaxtı ilə saat 11:00-dan etibarən hava sahəsini müvəqqəti olaraq açacaq. Ben Qurion Hava Limanı “Təhlükəsiz Qayıdış Əməliyyatı” çərçivəsində saat 14:00-dan 20:00-a qədər enişlər üçün açıq olacaq. FlightRadar24 saytının məlumatına görə, ABŞ-ın İranın nüvə obyektlərinə hücumlarından sonra əksər aviaşirkətlər Orta Şərqin böyük hissəsindən yayınmağa davam edir. Bu vəziyyət, İran və İsrail arasında davam edən gərginlik fonunda regionda ümumi təhlükəsizlik narahatlıqlarını artırır.

    24saat

  • ABŞ İranın nüvəsini bombaladı, İran İsrailə raket vurdu.

    ABŞ İranın nüvəsini bombaladı, İran İsrailə raket vurdu.

    Regionda Gərginlik Yüksəlir: İsrailə İran Raket Hücumları

    ABŞ-ın İranın əsas nüvə obyektlərinə zərbələr endirməsindən bir neçə saat sonra Tehran rejimi İsrailə kütləvi raket hücumları həyata keçirib. Bazar günü sahil şəhəri Təl-Əvivdə və paytaxt Qüdsdə güclü partlayış səsləri eşidilib. İsrail hərbi qüvvələri ölkəyə doğru gələn İran raketləri barədə məlumat verdikdən dərhal sonra hava hücumundan müdafiə sistemlərini işə salıb.

    Zərərlər və İlkin Hesabatlar

    İsrail şəhərlərində təhlükə sirenləri səslənib. Xilasetmə xidmətlərinin və yerli media orqanlarının məlumatına görə, ilkin olaraq ən azı 20 nəfər müxtəlif dərəcəli xəsarətlər alıb. İsrail polisi şimaldakı Hayfa limanı yaxınlığında “silah qalıqlarının aşkarlandığını” bildirib. Yerli orqanlar təcili yardım qruplarının qeydə alınan “qəza yerinə” cəlb olunduğunu təsdiqləyib. İranın hədəf aldığı ərazilər arasında Təl-Əviv, Hayfa və cənub şəhəri Beer-Şeva tez-tez qeyd olunur.

    Hərbi Senzura və Son Rəqəmlər

    Zərbələrlə bağlı məlumatların yayılması İsraildə ciddi hərbi senzura qaydalarına tabedir. Rəsmi açıqlamalara görə, iyunun 13-də müharibənin başlanmasından bəri ölkə ərazisində rəsmi olaraq ən azı 50 zərbə qeydə alınıb və 25 nəfər həlak olub.

    ABŞ-İran Gərginliyi və Radiasiya Səviyyəsi

    Bu hadisələr, ABŞ prezidenti Donald Trampın Birləşmiş Ştatların İsfahan, Fordou və Nətənzdəki İran nüvə obyektlərini “tamamilə məhv etdiyini” iddia etməsindən sonra İranın “daimi nəticələr” olacağı barədə xəbərdarlığı fonunda baş verir. Eyni zamanda, İranın Milli Nüvə Təhlükəsizliyi Sistemi Mərkəzi və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının nüvə nəzarəti orqanı olan Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentlik (AEBA), ABŞ-ın zərbələrindən sonra ərazidə radiasiya səviyyələrində heç bir artımın qeydə alınmadığını bildiriblər.

    24saat

  • İran sərhədləri bağlı: Pakistanlılar qaçır

    İran sərhədləri bağlı: Pakistanlılar qaçır

    NewsFeed

    İsrail-İran gərginliyi fonunda Pakistanın sərhəd tədbirləri: Regionda sabitlik təhdidi

    Yaxın Şərqdə cərəyan edən İsrail-İran münaqişəsi regional gərginliyi pik həddə çatdırarkən, nüvə silahına malik Pakistan da bu münaqişənin birbaşa təsirləri ilə üzləşir. Son günlər İran ərazisindən təxliyə olunan Pakistan vətəndaşlarının öz ölkələrinə qayıtmaq üçün qaçqın axını yaratması, İslamabad hökumətini ciddi narahatlıqlar qarşısında qoyub.

    İsrail-İran Gərginliyinin Pakistan Effekti

    İsrail və İran arasında yaranan son toqquşmalar regional təhlükəsizlik mühitini dərindən sarsıdıb. Bu gərginlik yalnız iki ölkə ilə məhdudlaşmır, həm də qonşu dövlətlərə, xüsusilə də Pakistana birbaşa təsir göstərir. İran ərazisindən təxliyə edilən Pakistan vətəndaşlarını əks etdirən görüntülər vəziyyətin ciddiliyini bir daha ortaya qoyur. Minlərlə insan təhlükəsizlik axtarışında ölkəsinə qayıtmaq üçün sərhədlərə yığılır ki, bu da onsuz da kövrək olan bölgədə əlavə humanitar və sosial təzyiq yaradır.

    Sərhədlərin Bağlanması və Humanitar Vəziyyət

    Həddindən artıq gərginləşən vəziyyət fonunda, Pakistan hökuməti beynəlxalq sərhəd təhlükəsizliyi qaydaları çərçivəsində təcili tədbir olaraq İranla bütün keçid məntəqələrini naməlum müddətə bağladığını elan edib. Bu qərar, ilk növbədə, milli təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədi daşısa da, eyni zamanda İranda qalmış Pakistan vətəndaşlarının vəziyyətini daha da çətinləşdirib. Sərhədlərin bağlanması, regionda onsuz da mövcud olan humanitar böhran riskini artırır və qaçqın axınını idarə etmək üçün beynəlxalq dəstəyə ehtiyacı vurğulayır.

    Nüvə Silahlı Pakistanın Sabitliyi Təhlükədə?

    Pakistandakı səlahiyyətli şəxslər və beynəlxalq analitiklər İsrail-İran münaqişəsinin davam etməsinin Pakistanın daxili sabitliyini sarsıtmasından ciddi narahatlıq keçirirlər. Mütəxəssislər bildirirlər ki, regionda artan gərginliklər və qonşu İranla sərhəd xəttindəki qeyri-müəyyənlik, nüvə silahına malik olan Pakistan üçün ciddi təhlükəsizlik çağırışları yaradır. Dinc yanaşı yaşama prinsipləri pozulsa və bölgədə münaqişələr daha da dərinləşsə, bu, təkcə Pakistanda deyil, bütün Cənubi Asiya regionunda gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər.

    24 saat

    NewsFeed

    İsrail-İran gərginliyi fonunda Pakistanın sərhəd tədbirləri: Regionda sabitlik təhdidi

    Yaxın Şərqdə cərəyan edən İsrail-İran münaqişəsi regional gərginliyi pik həddə çatdırarkən, nüvə silahına malik Pakistan da bu münaqişənin birbaşa təsirləri ilə üzləşir. Son günlər İran ərazisindən təxliyə olunan Pakistan vətəndaşlarının öz ölkələrinə qayıtmaq üçün qaçqın axını yaratması, İslamabad hökumətini ciddi narahatlıqlar qarşısında qoyub.

    İsrail-İran Gərginliyinin Pakistan Effekti

    İsrail və İran arasında yaranan son toqquşmalar regional təhlükəsizlik mühitini dərindən sarsıdıb. Bu gərginlik yalnız iki ölkə ilə məhdudlaşmır, həm də qonşu dövlətlərə, xüsusilə də Pakistana birbaşa təsir göstərir. İran ərazisindən təxliyə edilən Pakistan vətəndaşlarını əks etdirən görüntülər vəziyyətin ciddiliyini bir daha ortaya qoyur. Minlərlə insan təhlükəsizlik axtarışında ölkəsinə qayıtmaq üçün sərhədlərə yığılır ki, bu da onsuz da kövrək olan bölgədə əlavə humanitar və sosial təzyiq yaradır.

    Sərhədlərin Bağlanması və Humanitar Vəziyyət

    Həddindən artıq gərginləşən vəziyyət fonunda, Pakistan hökuməti beynəlxalq sərhəd təhlükəsizliyi qaydaları çərçivəsində təcili tədbir olaraq İranla bütün keçid məntəqələrini naməlum müddətə bağladığını elan edib. Bu qərar, ilk növbədə, milli təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədi daşısa da, eyni zamanda İranda qalmış Pakistan vətəndaşlarının vəziyyətini daha da çətinləşdirib. Sərhədlərin bağlanması, regionda onsuz da mövcud olan humanitar böhran riskini artırır və qaçqın axınını idarə etmək üçün beynəlxalq dəstəyə ehtiyacı vurğulayır.

    Nüvə Silahlı Pakistanın Sabitliyi Təhlükədə?

    Pakistandakı səlahiyyətli şəxslər və beynəlxalq analitiklər İsrail-İran münaqişəsinin davam etməsinin Pakistanın daxili sabitliyini sarsıtmasından ciddi narahatlıq keçirirlər. Mütəxəssislər bildirirlər ki, regionda artan gərginliklər və qonşu İranla sərhəd xəttindəki qeyri-müəyyənlik, nüvə silahına malik olan Pakistan üçün ciddi təhlükəsizlik çağırışları yaradır. Dinc yanaşı yaşama prinsipləri pozulsa və bölgədə münaqişələr daha da dərinləşsə, bu, təkcə Pakistanda deyil, bütün Cənubi Asiya regionunda gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər.

    24 saat