Tag: israil

  • İsrail mətbuatı: Netanyahu Qəzzanı işğal edəcək

    İsrail mətbuatı: Netanyahu Qəzzanı işğal edəcək

    Netanyahudan Qəzza Zolağına Hücumları Genişləndirmə Qərarı

    İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahunun humanitar fəlakətə sürüklədiyi Qəzza zolağına qarşı 22 aydır davam edən hücumları genişləndirmək qərarı verdiyi açıqlanıb. İsrailin dövlət televiziyası KAN-a danışan bəzi yüksək rütbəli nazirlər, Netanyahu ilə görüşdüklərini və Baş nazirin İsrailli əsirlərin saxlanıldığı güman edilən əraziləri də əhatə edəcək şəkildə Qəzza zolağına hücumları genişləndirmək barədə qərar qəbul etdiyini bildiriblər.

    Nazirlər qeyd ediblər ki, Netanyahu Qəzza zolağında hücumların genişləndirilməsi barədə qərarı təhlükəsizlik qurumları ilə fikir ayrılıqlarına baxmayaraq verib. Baş nazir danışıqlarda “Zolağın işğalı” ifadəsindən də istifadə edib. İsrail Baş naziri Binyamin Netanyahu həmçinin Qəzza zolağında “müharibə hədəflərinə” çatmaq üçün yeni qərarlar qəbul etmək məqsədilə həftə ərzində təhlükəsizlik kabinetini toplayacağını açıqlamışdı.

    Qəzzaya Hücumların Genişləndirilməsi Planı

    İsrail mediası, ordunun humanitar fəlakətə sürüklədiyi Qəzza zolağına qarşı hücumların genişləndirilməsi istiqamətində hazırlıqlar apardığını yazmışdı. Ordunun hazırladığı genişmiqyaslı “mərhələli hücum planı” çərçivəsində, dəfələrlə didərgin düşmüş fələstinlilərin sığındığı qaçqın düşərgələri də daxil olmaqla, “həssas bölgələrin” quru hücumları ilə hədəf alınacağı qeyd edilib. İddia olunurdu ki, İsrail ordusu indiyə qədər həmin ərazilərə əsirlərin mövcudluğu səbəbindən quru hücumları təşkil etməkdən çəkinirdi. İsrail Nazirlər Kabinetinin həmin genişmiqyaslı hücum planını bu həftə müzakirə edəcəyi bildirilib.

    24 saat

  • Hollandiya üçüncü ölkələri soyqırımın qarşısını almağa çağırdı

    Hollandiya üçüncü ölkələri soyqırımın qarşısını almağa çağırdı

    Hollanda Beynəlxalq Hüquq Məşvərət Komitəsi (CAVV), İsrailə qarşı açılmış soyqırım davasına istinad edərək, bu cür hallarda üçüncü dövlətlərin fəaliyyətə keçmək öhdəliyinin olduğunu və bu öhdəliyin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin (BƏM) verdiyi müvəqqəti tədbir qərarı ilə başladığını bəyan edib.

    Silah Embarqosu və İqtisadi Sanksiyalar Tətbiq Edilə Bilər

    Hollandiya hökumətinə və parlamentinə beynəlxalq hüquq məsələlərində tövsiyələr verən CAVV-nin “Üçüncü Dövlətlərin Soyqırımın Qarşısını Almaq Öhdəliyi” adlı hesabatında qeyd olunub ki, Soyqırım Konvensiyasına tərəf olan bütün dövlətlər soyqırımın qarşısını almaq üçün silah embarqosu və iqtisadi sanksiyalar tətbiq edə bilərlər.

    Soyqırım hallarında üçüncü dövlətlərin məsuliyyətinə dair ümumi məlumatların yer aldığı hesabatda, BƏM-in tətbiqinin izah edildiyi hissələrdə İsrailə qarşı soyqırım davasında qəbul edilən tədbir qərarlarına istinad edilib.

    Xarici İşlər Nazirliyinin tələbi ilə hazırlanan hesabatda, “Beynəlxalq hüquq nizamının inkişafını təşviq etməklə konstitusiya ilə öhdəlik daşıyan Hollandiyadan, ciddi soyqırım riski olan bir vəziyyətlə qarşılaşdığında adekvat reaksiya verməsi gözlənilir” ifadəsi yer alıb.

    Təkbaşına Fəaliyyət Göstərməsə Belə, Öhdəlik Var

    Soyqırım Konvensiyasına tərəf olan hər bir üçüncü dövlətin, dünyada harada baş verməsindən asılı olmayaraq, soyqırımın qarşısını almaq öhdəliyi olduğu vurğulanıb. Hesabatda bildirilib ki, dövlətlər təkbaşına soyqırımın qarşısını almaq imkanına malik olmasalar belə, hərəkətə keçməyə borcludurlar.

    “Soyqırımın qarşısını almaq öhdəliyi, bir dövlət ciddi soyqırım riskinin fərqində olduğu andan etibarən başlayır” deyilən hesabatda, “Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi, Soyqırım Konvensiyası çərçivəsindəki hüquqların real və yaxın bir təhdid altında dönməz şəkildə zərər görəcəyini müəyyən etdikdə, ciddi soyqırım riskinin yarandığı fərz edilir” ifadəsi yer alıb. Bu barədə ətraflı məlumatı Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin sənədlərindən əldə etmək olar.

    Təsir Gücünə Görə Fərqli Məsuliyyət

    Üçüncü dövlətlərdən “soyqırımın qarşısını almaq öhdəliyini necə həyata keçirdikləri barədə ictimaiyyətə hesabat vermələri” gözlənilir. Hesabatda vurğulanıb ki, üçüncü dövlətlərin öhdəliyi soyqırım törədən dövlət və ya şəxslər üzərindəki siyasi, iqtisadi və ya hərbi təsirinə görə dəyişəcək.

    Hesabatda üçüncü dövlətlərin “soyqırım törədən şəxslər üzərində çəkindirici təsirə malik tədbirlər görməsi” lazım olduğu bildirilib. Həmçinin, soyqırım törədən dövlətlə güclü əlaqələri və yaxşı münasibətləri olan üçüncü dövlətlərdən soyqırımın qarşısını almada daha çox gözlənti olacağı qeyd edilib.

    Beynəlxalq hüquq

    CAVV-nin Hollandiya hökumətinə təqdim etdiyi tövsiyədə, üçüncü dövlətlərin “ciddi soyqırım riski vəziyyətində, bənzər vəziyyətlərdə ardıcıl şəkildə özlərini ifadə etmələri və tədbirlər görmələri” lazım olduğu bildirilib. Hesabatın müəyyən bir vəziyyətə yönəlik olmadığı, “indiki və gələcəkdəki soyqırım riski daşıyan bütün hallara” tətbiq ediləcəyi qeyd edilib.

    BƏM, 26 yanvar, 28 mart və 24 may 2024-cü il tarixlərində İsrailə qarşı soyqırım davasında bu ölkəyə qarşı üç ayrı tədbir qərarı qəbul etmişdi.

    Bu qərarlarda İsrailin, Soyqırım Konvensiyasının 2-ci maddəsində təsvir edilən əməllərin törədilməməsi üçün bütün zəruri tədbirləri görməsi, İsrail ordusunun soyqırım əməllərini əngəlləyəcək tədbirləri təcili tətbiq etməsi, xüsusilə Rəfahda soyqırım təhlükəsi yarada biləcək hərbi əməliyyatları dayandırması və gördüyü tədbirlər barədə müntəzəm olaraq Məhkəməyə hesabat verməsi tələb edilmişdi.

    24 saat

  • İtamar Ben-Qvirin Əl-Əqsa ziyarəti niyə münaqişəni alovlandırdı

    İtamar Ben-Qvirin Əl-Əqsa ziyarəti niyə münaqişəni alovlandırdı

    İsrail nazirinin Əl-Əqsada duası Yaxın Şərqi silkələdi

    İsrailin ifrat sağçı milli təhlükəsizlik naziri İtamar Ben-Qvirin bu yaxınlarda Əl-Əqsa Məscidi Kompleksində yəhudi duası etməsi Yaxın Şərq ölkələrində geniş qəzəbə səbəb olub. Bu təxribatçı hərəkət, bölgədə onsuz da kövrək olan vəziyyəti daha da gərginləşdirərək, beynəlxalq ictimaiyyətin sərt qınağı ilə qarşılanıb.

    Hadisə nazirin səhər saatlarında kompleksə daxil olaraq ibadət etməsi ilə baş verib. İtamar Ben-Qvirin bu addımı, uzun illərdir Qüdsdəki müqəddəs yerlərdə qüvvədə olan status-kvo prinsipinə açıq şəkildə ziddir. Bir çox ərəb və İslam ölkələri, Ben-Qvirin bu davranışını regional sabitliyə birbaşa təhdid kimi qiymətləndirib, dərhal reaksiya veriblər.

    1967-ci il razılaşması və beynəlxalq etiraz dalğası

    Qeyd edək ki, 1967-ci ildə İsrail və İordaniya arasında əldə olunmuş razılaşmaya əsasən, Əl-Əqsa Məscidi Kompleksində yalnız müsəlmanların ibadət etməsinə icazə verilir. Yəhudilərin isə bu müqəddəs məkanda ziyarət etməsinə icazə verilsə də, burada dua etmələri qadağandır. Nazir Ben-Qvirin bu qaydanı pozması, mövcud status-kvonun bir daha pozulması olaraq şərh edilir və tarixi razılaşmaya hörmətsizlik kimi qiymətləndirilir. Bu, Yaxın Şərqin ən həssas nöqtələrindən biri olan Yerusəlimdə gərginliyi xeyli artırır.

    Hadisədən dərhal sonra İordaniya, Misir, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Səudiyyə Ərəbistanı kimi ölkələr bu hərəkəti qınayan sərt bəyanatlar yayımlayıb. Bəyanatlarda bu cür birtərəfli addımların regional sülhə və təhlükəsizliyə ciddi təhdid olduğu vurğulanıb. Həmçinin İsrail hökuməti beynəlxalq hüquqa və mövcud razılaşmalara əməl etməyə çağırılıb. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı da vəziyyətin gərginləşməsinə dair dərin narahatlığını dilə gətirərək, tərəfləri təmkinli olmağa səsləyib.

    24 saat

  • İsrail Xan Yunisdə Fələstin Qırmızı Aypara qərargahını bombaladı

    İsrail Xan Yunisdə Fələstin Qırmızı Aypara qərargahını bombaladı

    İsrail Qüvvələri Xan Yunusda Fələstin Qızıl Aypara Qərargahını Hədəf Aldı

    Qəzza zolağında humanitar vəziyyətin kritik həddə çatdığı bir vaxtda, İsrail qüvvələri cənubda yerləşən Xan Yunis şəhərində Fələstin Qızıl Aypara Cəmiyyətinin (FQAC) əsas qərargahını hədəf alıb. Bu hadisə bölgədə onsuz da gərgin olan vəziyyəti daha da ağırlaşdırıb və beynəlxalq humanitar təşkilatların fəaliyyətinə ciddi təhlükə yaradıb.

    Humanitar Fəaliyyətlərə Təsir və Nəticələr

    Hücum nəticəsində qərargah binasında əhəmiyyətli dağıntılar meydana gəldiyi bildirilir. FQAC rəsmilərinin yaydığı məlumata görə, hədəfə alınan ərazi humanitar missiyaların koordinasiyası və tibbi yardımın çatdırılması üçün mərkəzi rol oynayırdı. Bu hücum, münaqişə zonasında mülki əhaliyə humanitar yardım göstərən təşkilatların işini çətinləşdirib. FQAC əməkdaşları və könüllüləri münaqişənin əvvəlindən bəri bölgədə fəal şəkildə fəaliyyət göstərir, zərərçəkənlərə ilkin tibbi və təcili yardım xidmətləri göstərirdilər.

    Beynəlxalq Reaksiyalar və Çağırışlar

    Bu hücum beynəlxalq ictimaiyyətin ciddi narahatlığına səbəb olub. Bir çox ölkə və beynəlxalq təşkilat müharibə qaydalarına riayət etməyə və humanitar obyektlərin qorunmasına dair çağırışlar edib. Hədəf alınan Fələstin Qızıl Aypara Cəmiyyətinin qərargahı Xan Yunisdə minlərlə insanın həyatda qalması üçün vacib bir dəstək nöqtəsi idi. Humanitar fəaliyyətlərin davamlılığı bölgədəki mülki əhalinin həyatda qalması üçün fundamental əhəmiyyət kəsb edir.

    24 saat

  • İsrail Qəzzada aclıqdan kütləvi ölümləri təşkil edir

    İsrail Qəzzada aclıqdan kütləvi ölümləri təşkil edir

    Qəzzada Humanitar Böhran Dərinləşir: Aclıq və Qətllər Həyatın Bir Parçasına Çevrilib

    İsrailin Qəzza zolağına davamlı olaraq humanitar yardım blokadası tətbiq etməsi və ac-susuz qalan Fələstinlilərə atəş açması regionda “xaos və qətliamlar mühitini” gücləndirir. Bu xəbərdarlıq, Həmsərhədsiz Həkimlər (MSF) təşkilatının Qəzza üzrə layihə koordinatoru Karolin Villemen tərəfindən səsləndirilib. O, cümə günü verdiyi açıqlamada, son günlərdə yardımın girişindəki cüzi artıma baxmayaraq, mühasirədə olan ərazidə ərzaq təminatının “hələ də kritik dərəcədə az” qaldığını vurğulayıb. Villemen, yetərli miqdarda yardımın ardıcıl şəkildə daxil olacağına dair az əlamət olduğunu, nəticədə insanların hər gün ərzaq axtarışında həyatlarını riskə atdıqlarını bildirib.

    Qəzzada Ölüm Statistikası və Beynəlxalq Həyəcan Təbili

    Qəzza zolağı Səhiyyə Nazirliyi cümə günü daha üç nəfərin, o cümlədən iki uşağın son 24 saat ərzində aclıq və qida çatışmazlığından öldüyünü açıqlayıb. Bu, İsrailin Qəzzaya qarşı 2023-cü ilin oktyabrında başlayan müharibəsindən bəri aclıqla bağlı ölümlərin ümumi sayını 162-yə, o cümlədən 92 uşağa çatdırıb. Tibb mənbələrinin bildirdiyinə görə, cümə günü zolaq boyu İsrailin zərbələri nəticəsində 80-dən çox Fələstinli həlak olub. Bunların 49-u yardım gözləyərkən öldürülüb, 270-dən çoxu isə yaralanıb. Bu həftə İsrailin Qəzza zolağındakı aclıq siyasətinə qarşı qınamalar artıb; qlobal aclığa nəzarət sistemi çərşənbə axşamı “ən pis ssenarinin – qıtlığın” yaşandığı barədə xəbərdarlıq edib.

    Yardım Yolları və BMT-nin Çağırışları

    İsrail son günlərdə bir sıra humanitar yardım göndərməyə icazə versə də, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının rəsmiləri bu sxemin baha və təhlükəli olduğunu bildirərək, İsraili Qəzzaya maneəsiz humanitar girişə icazə verməyə çağırıblar. BMT-nin Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri Filipp Lazzarini X sosial şəbəkəsində yazıb: “Hava vasitəsilə yardım paylanmasına siyasi iradə varsa – bu, çox baha başa gələn, yetərsiz və səmərəsiz bir metoddur – o zaman yol keçidlərini açmaq üçün də oxşar siyasi iradə olmalıdır”. O əlavə edib ki, Qəzza zolağında insanlar aclıqdan ölürsə, qıtlığa cavab verməyin yeganə yolu Qəzzanı yardımla doldurmaqdır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının humanitar işlər üzrə ofisinin (OCHA) rəsmisi Olqa Çerevko da Mərkəzi Qəzzadakı Deyr əl-Balahdan Al Jazeera-ya bildirib ki, içəri daxil olan yardımların cüzi artımına baxmayaraq, bu, hələ də qətiyyən kifayət deyil. O, “Yerdəki ehtiyaclar həddən artıq çoxdur,” deyib.

    Ölümcül Hadisələr: Gündəlik Reallıq

    Bu arada, Fələstinlilər ABŞ və İsrailin dəstəklədiyi GHF tərəfindən idarə olunan məşhur ərazilərdə humanitar yardım axtararaq həyatlarını riskə atmağa davam edirlər. Mərkəzi Qəzzadakı Nuseyrat qaçqın düşərgəsindən olan İbrahim Mekki, cəmi bir neçə paket makaron əldə etmək üçün ən azı altı saat gözlədiyini və İsrail qüvvələri tərəfindən vurulma riskini yaşadığını bildirib. O, Al Jazeera-ya deyib: “Bu bir tələ, bir oyundur. Sənə bir az hərəkət etməyə imkan verib, sonra atəş açırlar.” BMT-nin İnsan Hüquqları Ofisi may ayından bəri GHF-nin fəaliyyətə başladığı tarixdən etibarən Qəzzada ən azı 1373 yardım axtaran şəxsin öldürüldüyünü bildirib. Bunlardan 859 nəfəri GHF-nin idarə etdiyi yardım məntəqələrinin yaxınlığında, 514 nəfəri isə qida karvanı yollarında gözləyərkən həlak olub. Qeyd olunub ki, “bu qətllərin əksəriyyəti İsrail ordusu tərəfindən törədilib”.

    ABŞ-ın Dəstəyi və Kritik Dəyərləndirmə

    MSF-dən Villemen bu həftənin əvvəlində İsrail qüvvələrinin Şimali Qəzza zolağındakı Zikim keçidi yaxınlığında yardım yük maşınlarına çatmağa çalışan Fələstinlilərə atəş açdığı dəhşətli hadisəni də danışıb. O bildirib ki, “Atəş nəticəsində və izdihamda insanlar yaralanıb. Bu ölümcül hadisələr Qəzzada çoxdan bəri gündəlik reallığa çevrilib. Mövcud paylama metodları xaosa və qətliamlara gətirib çıxarır.” Buna baxmayaraq, İsrail və onun əsas müttəfiqi ABŞ, bu qətllərə və GHF-nin Qəzzadakı fəaliyyətlərinə artan qlobal tənqidlərə baxmayaraq, təşkilata dəstək verməyə davam edirlər. ABŞ Prezidenti Donald Trampın Yaxın Şərq üzrə Xüsusi Nümayəndəsi Stiv Vitkoff cümə günü ABŞ-ın İsraildəki səfiri Mayk Hakabinin müşayiəti ilə əraziyə səfər edərək “şərtləri qiymətləndirmək” və GHF ilə əlaqə qurmaq məqsədi daşıyıb. Vitkoff səfərin “Qəzza əhalisinə ərzaq və tibbi humanitar yardım çatdırmaq planı hazırlamağa” kömək etdiyini bildirib. Tramp administrasiyası keçən ay GHF-nin əməliyyatlarını dəstəkləmək üçün 30 milyon dollar ayırdığını elan edib. ABŞ İsrailə hər il milyardlarla dollar hərbi humanitar yardım göstərir, həmçinin BMT-də diplomatik dəstək verir – bu yardım Qəzzadakı müharibə başlayandan bəri əhəmiyyətli dərəcədə artıb.

    24 saat

  • Finlandiya Fələstin dövlətini tanımağa hazır

    Finlandiya Fələstin dövlətini tanımağa hazır

    Finlandiya Prezidentindən Fələstin dövləti ilə bağlı açıqlama

    Finlandiya Prezidenti Aleksandr Stubb sosial media hesabında Fələstin dövlətinin tanınması ilə bağlı əhəmiyyətli bir paylaşım edib. O, həm israillilərin, həm də fələstinlilərin uzun müddətdir böyük ağrılar çəkdiyini qeyd edib. Prezident Stubb İsraildəki şiddət təhlükəsinin real olduğunu, HƏMAS kimi bir çox terror təşkilatının və bəzi ölkələrin İsrailin varlığını hələ də qəbul etmədiyini vurğulayıb. Eyni zamanda, Qəzzadakı vəziyyətin qeyri-insani olduğunu, uşaqların ərzaq çatışmazlığından aclıqdan öldüyünü və ərzaq axtaran mülki şəxslərin vurulduğunu bildirib.

    Fələstin-İsrail münaqişəsində iki dövlətli model zərurəti

    Prezident Stubb, regionda uzunmüddətli həll yolu və sülhün əldə edilməsi üçün iki dövlətli modelin zəruriliyini qeyd edib. O, Fransanın, İngiltərənin və Kanadanın Fələstin dövlətini tanıma planlarını xatırladaraq, əlavə edib ki, əgər Finlandiya da Fələstini tanıyarsa, bu addım öz növbəsində sülhün təşviqinə töhfə vermiş olacaq. Stubb, eyni zamanda, hələ də İsraili tanımayan Ərəb ölkələrinin İsraili tanımasının vacibliyini xüsusi vurğulayıb.

    Prezident Stubb qərar qəbul etməyə hazırdır

    Prezident Stubb bildirib ki, bir dövlətin tanınması prezidentin qərarı olsa da, bu, hökumətin təklifi əsasında olmalıdır. O, Fələstin dövlətinin tanınması istiqamətində bir təklif gələrsə, onu qəbul etməyə hazır olduğunu dilə gətirib. Təklifi verib-verməmək isə hökumətin səlahiyyətindədir. Stubb, Finlandiya vətəndaşlarının Fələstinin tanınması məsələsində müxtəlif fikirlərə sahib olduğunu və bəzi narahatlıqların mövcudluğunu anladığını qeyd edib. O, Fələstin də daxil olmaqla, xarici siyasət məsələlərində açıq, dürüst və obyektiv müzakirələri təşviq etmək niyyətində olduğunu bildirib.

    Gərgin müzakirələr və beynəlxalq dəstək

    Qeyd edək ki, Finlandiyada ifrat sağçı Fin Partiyası və Xristian Demokratlar Fələstin dövlətinin tanınmasına qarşı çıxırlar. Beynəlxalq arenada isə Fransa və Kanada başda olmaqla bir çox ölkənin 2025-ci ilin sentyabrında keçiriləcək 80-ci Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasında Fələstin dövlətini tanıyacağını elan etdiyi məlumdur.

    24 saat

  • ABŞ-dan şok bəyanat: Fələstin dövləti İsraildən asılıdır

    ABŞ-dan şok bəyanat: Fələstin dövləti İsraildən asılıdır

    Rubionun xarici siyasət şərhləri

    Amerikalı senator Rubio, Fox Radiosuna verdiyi müsahibədə beynəlxalq münasibətlərə dair dəyərləndirmələrini bölüşüb. Qərb ölkələrinin Fələstin dövlətini tanıma qərarı xatırladılaraq “ABŞ bu addımı necə görür?” sualına cavabında Rubio, “Bu, əhəmiyyətsiz bir addımdır. Bəziləri üçün narahat edici, lakin əhəmiyyətsizdir. Bir mənası yoxdur,” deyib.

    Fələstin Dövlətinin Tanınması və İsrailin Razılığı

    ABŞ-ın İsrailə olan dəstəyini vurğulayan Rubio, “Fələstini tanıma qərarı alan ölkələrin heç birinin bir Fələstin dövləti yaratmaq qabiliyyəti yoxdur. İsrail razılıq verənə qədər bir Fələstin dövləti mövcud ola bilməz,” ifadələrini işlədib. O, bu qərarı qəbul edən ölkələrin Fələstin dövlətinin harada olacağını və ora kimin rəhbərlik edəcəyini bilmədiklərini iddia edərək, “Bu qərar əks nəticə verər,” deyə bildirib.

    Həmasla Əlaqə və Atəşkəs Danışıqları

    Rubio, Fələstin dövlətini tanıma qərarı alan ölkələri Həmasla birlikdə hərəkət etməkdə ittiham edib: “Günün sonunda Həmasın tərəfi Fələstin dövlətinin tərəfi, yəni onlara bir mükafat yaradırsınız.” O, həmçinin Böyük Britaniyanın sentyabr ayına qədər atəşkəs olmaması halında Fələstin dövlətini tanıyacağına dair açıqlamasının atəşkəs danışıqlarına zərər verəcəyini irəli sürərək, bu qərarı “bacarıqsızca” adlandırıb. Senator, sözügedən ölkələrin daxili siyasi təzyiqlər səbəbindən bu addımları atdığını və bunun sahədəki reallıqla uyğun gəlmədiyini də qeyd edib. Rubio, bu cür xarici siyasət qərarlarının real nəticələr verməyəcəyini və yalnız siyasi jest olaraq qaldığını vurğulayıb.

    Son İnkişaflar

    Xatırladaq ki, Fransa prezidenti Emmanuel Makron 24 iyun tarixində verdiyi açıqlamada Fələstin dövlətini tanıma qərarı aldığını və sentyabr ayında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Assambleyasında bu barədə rəsmi açıqlama verəcəyini bildirmişdi. Kanada Baş naziri Mark Karney, Malta Xarici İşlər Nazirliyinin Daimi Katibi Kristofer Kutajar da Fələstini tanıma qərarı aldıqlarını bəyan ediblər. Böyük Britaniyanın Baş naziri Kir Starmer isə İsrailin müəyyən şərtləri yerinə yetirməməsi halında ölkəsinin sentyabrda keçiriləcək BMT Baş Assambleyasında Fələstin dövlətini tanıyacağını duyurub. Dövlətlərin bu qərarlarını sentyabrdakı BMT Baş Assambleyası toplantılarında rəsmiləşdirməsi gözlənilir. Bu hadisələr diplomatik gərginliyi daha da artırır.

    24 saat

  • Sloveniya İsraillə silah ticarətini qadağan etdi

    Sloveniya İsraillə silah ticarətini qadağan etdi

    Sloveniya hökuməti, İsrailin Qəzza zolağına qarşı davam edən hücumlarına cavab olaraq yeni bir siyasi addım atıb. Bu addım çərçivəsində, ölkə İsraillə bütün silah ticarətini qadağan etdiyini elan edərək, bu cür qərarı verən ilk Avropa İttifaqı dövləti olub.

    Ljublyana rəsmilərindən verilən açıqlamada vurğulanıb ki, Avropa İttifaqının daxili fikir ayrılıqları və parçalanma səbəbindən bu mövzuda konkret tədbirlər görə bilməməsi fonunda, Sloveniya müstəqil şəkildə hərəkət edib. Bəyanatda, Qəzza zolağında humanitar yardımların qəsdən əngəlləndiyinə və bunun nəticəsində insanların həlak olduğuna diqqət çəkilib. Qeyd olunub ki, Qəzza üçün hərəkətə keçmək hər bir məsuliyyətli dövlətin borcudur. Həmçinin, 2023-cü ilin oktyabr ayından etibarən Tel-Əvivə hərbi silah və avadanlıq ixracı üçün heç bir icazə verilmədiyi də bildirilib.

    İsrailin Nazirləri Arzuolunmaz Şəxs Elan Edilib

    Bir neçə həftə əvvəl də Sloveniya Avropa İttifaqı ölkələri arasında bir ilkə imza ataraq, iki ifrat sağçı nazirini “arzuolunmaz şəxs” elan etmişdi. Ölkə hökuməti, Baş nazir Binyamin Netanyahunun əsas koalisiya tərəfdaşları olan Maliyyə naziri Bezalel Smotriç və Milli Təhlükəsizlik naziri İtamar Ben Qviri sərhədlərinə girişinə qadağa qoyaraq bu statusu vermişdi. Rəsmilər, ifrat sağçı nazirləri soyqırım həddinə çatan bəyanatlar verməkdə, zorakılığı və Fələstinlilərin insan haqlarının ciddi şəkildə pozulmasını təşviq etməkdə ittiham etmişdi.

    Digər tərəfdən, 2024-cü ilin iyun ayında Sloveniya parlamenti İrlandiya, Norveç və İspaniyadan sonra Fələstin dövlətini tanıyan qərar qəbul etmişdi.

    24 saat

  • Vitkoff və Hakabi Qəzzada yardım məntəqələrinə baş çəkəcəklər

    Vitkoff və Hakabi Qəzzada yardım məntəqələrinə baş çəkəcəklər

    ABŞ-ın Qəzzaya göndərdiyi xüsusi nümayəndələr bölgədə

    Qəzzada humanitar böhran: ABŞ-ın addımları

    ABŞ prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoff və ABŞ-ın İsrailə yeni təyin olunmuş səfiri Mayk Hakabi cümə günü Qəzzaya səfər edəcəklər. Səfərin məqsədi bölgədəki ərzaq və yardım paylama məntəqələrinə baş çəkmək, yerli sakinlərlə görüşməkdir. Bu barədə Ağ Evin mətbuat katibi Karolin Leavitt məlumat verib.

    Səfər, Qəzzada yaranmış ağır humanitar böhran səbəbindən baş tutur. Uşaqlar və böyüklər qeyri-kafi qida ilə yaşamaq uğrunda mübarizə aparır, yardım almağa çalışan insanların ölüm sayı isə durmadan artır. ABŞ prezidenti Donald Tramp bu həftənin əvvəlində ABŞ və İsrailin bölgədə yeni ərzaq mərkəzləri yaratmaq üçün ortaq şəkildə çalışacağını bildirib. O, İsrailin bu mərkəzlərə nəzarət edəcəyini və bununla da paylamanın düzgün aparılmasını təmin edəcəyini vurğulayıb.

    Netanyahu və Trampın Qəzza ilə bağlı fərqli mövqeləri

    Leavittin sözlərinə görə, Vitkoff və Hakabi Qəzzadakı vəziyyəti müzakirə etmək üçün İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu və digər rəhbərlərlə görüşlər keçiriblər. Netanyahu, acınacaqlı vəziyyətdə olan uşaqların fotolarına və ərzaq təhlükəsizliyi üzrə ekspertlərin xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, Qəzzada “aclıq olmadığını” iddia edir.

    Leavitt cümə axşamı Ağ Evdə keçirdiyi mətbuat brifinqində, “Prezident Tramp böyük ürəkli bir humanitardır” deyib. “Ona görə də o, həyatları xilas etmək və bu böhranı sona çatdırmaq üçün xüsusi nümayəndə Vitkoffu bölgəyə göndərdi. Sabah xüsusi nümayəndə Vitkoff və səfir Hakabi mövcud paylama məntəqələrini yoxlamaq, daha çox ərzaq çatdırmaq üçün plan hazırlamaq və yerli Qəzza sakinləri ilə görüşərək vəziyyəti birbaşa öyrənmək üçün Qəzzaya səfər edəcəklər. Xüsusi nümayəndə və səfir səfərdən dərhal sonra prezidentə məruzə edəcəklər və prezident bölgəyə ərzaq və yardım paylanması üçün yekun planı təsdiqləyəcək”.

    Leavitt əlavə təfərrüatların prezident tərəfindən plan təsdiqləndikdən sonra açıqlanacağını bildirib. O, həmçinin Vitkoff və Hakabinin Netanyahu və digər rəhbərlərlə keçirdiyi görüşlərin məhsuldar olduğunu qeyd edib.

    ABŞ prezidenti Donald Tramp bu həftənin əvvəlində Netanyahu’nun Qəzzada ciddi aclıq olmadığını iddia etməsi ilə ziddiyyət təşkil edən fikirlər səsləndirmişdi. ABŞ prezidenti Qəzzadakı uşaqların “çox ac görünür” olduğunu bildirmişdi.

    “Qəzzada real aclıq var – bunu saxtalaşdıra bilməzsiniz” – deyə o, jurnalistlərə bildirmişdi.

    GHF-nin fəaliyyəti ilə bağlı tənqidlər

    Digər bir məsələ, İsrailin dəstəklədiyi Qəzza Humanitar Fondu (GHF) ilə bağlıdır. Bu özəl ərzaq paylama təşkilatı, ərzaq çatdırma metodlarına və onun paylama məntəqələrinə çatmağa çalışan çox sayda insanın həlak olmasına görə ciddi tənqidlərə məruz qalıb.

    ABŞ və İsrail, Birləşmiş Millətlər Təşkilatından (BMT) daha çox, nisbətən yeni olan GHF-yə Qəzzaya yardım çatdırmaqda dəstək veriblər. Merilend ştatından olan senator Kris Van Hollenin rəhbərlik etdiyi bir qrup Demokrat senator, Tramp administrasiyasını “GHF üçün bütün ABŞ maliyyəsini dərhal dayandırmağa və humanitar yardımın ehtiyacı olan mülki şəxslərə çatmasını təmin etmək üçün mövcud BMT-nin rəhbərlik etdiyi yardım koordinasiya mexanizmlərinə nəzarəti gücləndirməklə dəstəyi bərpa etməyə” çağırıb. Bu barədə senatorlar dövlət katibi Marko Rubioya ünvanladıqları məktubda qeyd ediblər.

    sələfi

    ABŞ rəsmisi CBS News-a bildirib ki, ABŞ Qəzzaya yardım üçün 30 milyon dollar vəsait ayırıb və bu vəsaitlər “növbəti gün ərzində” paylanacaq.

    “Amerika Birləşmiş Ştatları GHF-ni dəstəkləyir, lakin biz Qəzza xalqının ərzaq və digər ehtiyaclarını təhlükəsiz, etibarlı şəkildə təmin edən, HƏMAS tərəfindən manipulyasiya edilməyən və ya ondan sui-istifadə olunmayan hər hansı digər mexanizmi də dəstəkləyəcəyik” – deyə rəsmi əlavə edib: “Mən düşünmək istərdim ki, hazırda uğur qazana bilməyən bəzi QHT-lər GHF-yə müraciət edərək deyəcəklər ki, gəlin Qəzzadakı Qəzza sakinləri naminə birlikdə çalışaq.”

    24 saat

  • Britaniya Fələstini tanıma qərarını niyə verdi

    Britaniya Fələstini tanıma qərarını niyə verdi

    Böyük Britaniyanın Şərtli Tanınma Təşəbbüsü

    Böyük Britaniya hökuməti İsrailə Qəzza zolağındakı ağır humanitar faciəyə son qoymaq və iki dövlətli həllə dair danışıqlar masasına oturmaq üçün ciddi addımlar atması barədə çağırış edib. London bəyan edib ki, əgər İsrail bu şərtləri yerinə yetirməzsə, Böyük Britaniya heç bir tərəddüd etmədən Fələstin dövlətini rəsmi olaraq tanıyacaq.

    Bu cəsarətli diplomatik gediş, onilliklərdir davam edən Yaxın Şərq münaqişəsinin həlli üçün beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqini artırmaq məqsədi daşıyır. Böyük Britaniyanın bu şərtli mövqeyi, xüsusilə də Qərb ölkələri arasında sülh prosesinə yeni bir baxış gətirmə potensialı ilə diqqət çəkir.

    Beynəlxalq Reaksiyalar və Qərarın Əhəmiyyəti

    Londonun bu qərarı İsrail və ABŞ tərəfindən dərhal sərt şəkildə qınanıb. Hər iki ölkənin rəsmiləri bəyan ediblər ki, bu addım bölgədəki gərginliyi daha da artıra və sülh danışıqlarının perspektivlərinə mənfi təsir göstərə bilər.

    Böyük Britaniyanın bu təşəbbüsünün nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğu beynəlxalq arenada geniş müzakirə olunur. Keçmiş Britaniya diplomatı və Birləşmiş Millətlər Təşkilatında Yaxın Şərq məsələləri üzrə keçmiş rəhbər Carne Ross, eləcə də keçmiş Britaniya xarici işlər nazirinin müavini Alan Dankan kimi ekspertlər, bu qərarın regiondakı siyasi dinamikaya necə təsir edəcəyini qiymətləndirirlər. Qəzzadan olan siyasi analitik Əhməd Nacar isə bu addımın Fələstin dövlətinin gələcəyi üçün açdığı yeni ümidləri və eyni zamanda, hər iki tərəf üçün yarada biləcəyi çətinlikləri vurğulayır.

    24 saat