admin

Tag: #İsrailİranMünaqişəsi

  • İran Prezidenti İsrail hücumunda yüngül xəsarət alıb

    İran Prezidenti İsrail hücumunda yüngül xəsarət alıb

    İsrailin İrana qarşı sui-qəsd cəhdi barədə yeni detallar üzə çıxır.

    İran Prezidenti Masoud Pezeshkianın iyunun 15-də Tehranda keçirilən Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasının iclasına İsrailin endirdiyi hava zərbəsi nəticəsində yüngül xəsarətlər aldığı bildirilib.

    Adının açıqlanmasını istəməyən yüksək rütbəli İran rəsmisi bildirib ki, bu sui-qəsd cəhdi hökuməti devirmək məqsədilə icraedici, qanunverici və məhkəmə orqanlarının rəhbərlərini hədəf alıb.

    O, Əl-Cəzirəyə açıqlamasında deyib ki, “Bu cəhd İsrail üçün cəzasız qalmayacaq”.

    Hücum günortadan qısa müddət əvvəl, hökumətin üç qolunun rəhbərlərinin, həmçinin digər yüksək vəzifəli şəxslərin iştirak etdiyi iclas zamanı baş verib.

    Yarı-rəsmi Fars xəbər agentliyi də İsrailin İranla 12 günlük müharibəsi zamanı baş vermiş sui-qəsd cəhdi haqqında yeni detalları açıqlayıb. Bu hadisə İran Prezidenti tərəfindən bazar ertəsi yayımlanan müsahibədə ilk dəfə elan edilmişdi.

    Farsın məlumatına görə, iclas Tehranın qərbindəki hökumət obyektinin aşağı mərtəbəsində keçirilib. Hücum zamanı binanın giriş və çıxışları altı raketlə vurularaq qaçış yolları kəsilib və hava axını dayandırılıb.

    Partlayışlardan sonra elektrik kəsilsə də, İran rəsmiləri, o cümlədən təxliyə zamanı ayağından yüngül xəsarət aldığı bildirilən İran Prezidenti, əvvəlcədən təyin edilmiş təcili lyukdan qaçmağı bacarıblar.

    Xəbər agentliyi bildirib ki, “düşmənin” əlində olan kəşfiyyat məlumatlarının dəqiqliyini nəzərə alaraq, İsrail casuslarının mümkün mövcudluğu ilə bağlı araşdırma başlanılıb.

    Sui-qəsd cəhdinin təfərrüatları

    Keçən həftə İran Prezidenti Pezeshkian ABŞ media nümayəndəsi Taker Karlsonla müsahibəsində İsrailin ona sui-qəsd cəhdi etməyə çalışdığını bildirib. “Onlar həqiqətən cəhd etdilər, bəli… lakin uğursuz oldular,” o deyib.

    “Mənim həyatıma edilən sui-qəsd cəhdinin arxasında Birləşmiş Ştatlar yox, İsrail dayanırdı. Mən iclasda idim… Onlar həmin iclası keçirdiyimiz ərazini bombardman etməyə çalışdılar.”

    Bu şərhlər, İsrailin iyunun 13-də İrana qarşı görünməmiş bombardman kampaniyasına başlamasından bir aydan az müddət sonra səslənib. Bu kampaniya zamanı yüksək rütbəli hərbi komandirlər və nüvə alimləri həlak olublar.

    İsrail hücumları Tehran və Vaşinqton arasında yeni nüvə danışıqları raundunun başlanmasına iki gün qalmış baş verib və İran Prezidentinin nüvə proqramı ilə bağlı razılaşmaya nail olmaq məqsədi daşıyan danışıqları dayandırıb.

    İranın Şəhidlər və Veteranlar İşləri Fondundan verilən məlumata görə, münaqişə zamanı İranda ən azı 1060 nəfər həlak olub.

    İsrail hücumları cavab olaraq pilotsuz təyyarə və raket atəşlərinə səbəb olub, rəsmi məlumatlara görə İsraildə 28 nəfər həlak olub.

    ABŞ atəşkəs əldə etməzdən əvvəl İran İsrailin hərbi və kəşfiyyat qərargahlarını ballistik raketlər və pilotsuz təyyarələrlə hədəf alıb.

    24 saat

  • İsrail Baş Naziri Netanyahu Konqres Liderləri ilə Görüşdü

    İsrail Baş Naziri Netanyahu Konqres Liderləri ilə Görüşdü

    Binyamin Netanyahunun ABŞ Konqresi Liderləri ilə Görüşləri

    İsrailin Baş Naziri Binyamin Netanyahu çərşənbə axşamı, yəni 2025-ci il iyulun 8-də ABŞ-ın paytaxtı Vaşinqtonda ABŞ Konqresinin liderləri ilə bir araya gəlib. Bu yüksək səviyyəli görüşlər, bəzi qanunvericilərin İsrail liderini ABŞ-ı yeni bir müharibəyə cəlb etməkdə ittiham etmələri fonunda baş tutub. Netanyahu ilk olaraq Nümayəndələr Palatasının spikeri, Luiziana ştatından respublikaçı Mayk Consonla görüşüb. Qeyd edək ki, Spiker Conson, İranla müharibə başladıqdan sonra İsrailin parlamentində, yəni Knessetdə çıxış etmək üçün iyun ayına planlaşdırılan səfərini təxirə salmışdı. ABŞ-ın vitse-prezidenti C.D. Vans da çərşənbə axşamı səhər Bleyr Evində Binyamin Netanyahu ilə görüş keçirib.

    İranla Gərginlik və ABŞ Qanunvericilərinin Mövqeyi

    Baş Nazir Binyamin Netanyahunun ABŞ Kapitolinə səfəri, ABŞ prezidenti Donald Trampın keçən ay İranın nüvə proqramına aid üç əsas obyektə zərbələr endirməsi qərarı ilə bağlı həm demokratlar, həm də bəzi respublikaçılar tərəfindən ciddi tənqidlərə məruz qaldığı vaxta təsadüf edir. Qanunvericilər, Prezident Trampın ABŞ Konqresinin təsdiqi olmadan İrana qarşı əlavə hərbi əməliyyatlar keçirməsini məhdudlaşdırmaq məqsədilə Senatda və Nümayəndələr Palatasında bir neçə tədbir irəli sürmüşdülər. Lakin, Virciniya ştatından demokrat senator Tim Keyn tərəfindən irəli sürülmüş Müharibə Səlahiyyətləri Qətnaməsi Senatda rədd edildi, digər tədbirlər isə hələ səsverməyə çıxarılmayıb.

    Prezident Trampın Atəşkəs Ümidləri və Əvvəlki Görüşlər

    Binyamin Netanyahu bazar ertəsi ABŞ administrasiyasının rəsmiləri ilə görüşmüş və Ağ Evdə ABŞ prezidenti Donald Tramp ilə şam etmişdi. Bazar ertəsi jurnalistlərə açıqlama verən Prezident Tramp, Həmas ilə tezliklə atəşkəs əldə olunacağına əminliyini ifadə edib. ABŞ-İran danışıqları barədə isə o, çərşənbə axşamı daha ətraflı məlumat veriləcəyini proqnozlaşdırmışdı. Bu görüşlər, Spiker Consonun keçən ay İsrail və İran arasında açıq müharibə səbəbindən İsrailə planlaşdırdığı səfəri təxirə salmasından sonra baş tutur. Spiker Conson Netanyahu ilə Vaşinqtonda fevral ayında da görüşmüşdü. Həmin səfər zamanı İsrailin Baş Naziri Senatın çoxluq lideri Con Tun və ABŞ Konqresinin hər iki partiyadan olan üzvləri ilə də bir araya gəlmişdi. Netanyahu təxminən bir il əvvəl də Konqresin birgə iclasında çıxış edərək, Qəzzada Həmas-a qarşı müharibəyə dəstək toplamağa çalışmış, eyni zamanda münaqişəyə etiraz edənləri tənqid etmişdi.

    24 saat

  • İran İsrail və ABŞ-ı “təcavüz müharibəsinə” görə cavabdehliyə çağırır

    İran İsrail və ABŞ-ı “təcavüz müharibəsinə” görə cavabdehliyə çağırır

    İran Xarici İşlər Nazirindən Sərt Xəbərdarlıq

    İranın xarici işlər naziri Abbas Araqçi bildirib ki, İsrail-İran gərginliyi artıq ciddi həddə çatıb və İsrail bu hücuma görə məsuliyyətə cəlb edilməsə, “bütün region və ondan kənarı əziyyət çəkəcək”. Nazir bu fikirləri Braziliyada keçirilən BRİKS sammitində səsləndirib. Dövlət mediası Press TV-nin xəbərinə görə, Araqçi qeyd edib ki, ABŞ-İsrailin İranın nüvə obyektlərinə hücumları Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsinin (NPT) və BMT Təhlükəsizlik Şurasının İranın sülh məqsədli nüvə proqramını 2015-ci ildə yekdil səslə təsdiqləyən 2231 saylı Qətnaməsinin kobud şəkildə pozulmasıdır.

    Araqçi əlavə edib: “ABŞ-ın bu təcavüzdə, İranın sülh məqsədli nüvə obyektlərini hədəf alaraq sonrakı iştirakı, Amerika hökumətinin İsrailin İrana qarşı təcavüzkar müharibəsindəki tam iştirakına dair heç bir şübhə yeri qoymur.”

    BRİKS+ Hücumları Pislədi

    Bazar günü Rio-de-Janeyroda toplaşan BRİKS+ ölkələri Tehranın mövqeyini dəstəkləyib. 11 ölkədən ibarət blok İsrail və ABŞ-ın hərbi, nüvə və digər hədəflərə qarşı son hava zərbələrini pisləyib. Qruplaşma hücumları “beynəlxalq hüququn pozulması” kimi qiymətləndirib. Liderlər sammit bəyanatında bildiriblər ki, “2025-ci il iyunun 13-dən etibarən İran İslam Respublikasına qarşı həyata keçirilən hərbi zərbələri qınayırıq”, lakin ABŞ və ya İsrailin adını çəkməyiblər. Blok həmçinin, “mülki infrastruktura və sülh məqsədli nüvə obyektlərinə qəsdən edilmiş hücumlardan ciddi narahatlığını” ifadə edib.

    Bu bəyanat Tehran üçün əhəmiyyətli bir diplomatik qələbə hesab olunur, çünki İsrail ordusunun 12 günlük bombardman kampaniyasından sonra, ABŞ-ın İranın Nətənz, Fordov və İsfahandakı nüvə obyektlərinə zərbələri ilə nəticələnən müddətdə Tehran məhdud regional və qlobal dəstək almışdı.

    Hücumun Ağır Nəticələri

    İsrail 2025-ci il iyunun 13-də İranın hərbi, nüvə və mülki obyektlərinə sürpriz hücum edərək ən azı 935 nəfərin ölümünə səbəb olub. İran Səhiyyə Nazirliyi 5332 nəfərin yaralandığını açıqlayıb. Tehran buna cavab olaraq İsrailə raket və dron zərbələri endirib. Qüds Yəhudi Universitetinin məlumatına görə, bu hücumlar nəticəsində ən azı 29 nəfər həlak olub və 3400-dən çox insan yaralanıb.

    Döyüşlər iyunun 24-də qüvvəyə minən və hələ də davam edən ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə atəşkəslə yekunlaşıb.

    24 saat

  • SON DƏQİQƏ! ABŞ İDDİA EDİR: İRAN FARS KÖRFƏZİ GƏMİLƏRİNƏ MİNA YÜKLƏYİB

    SON DƏQİQƏ! ABŞ İDDİA EDİR: İRAN FARS KÖRFƏZİ GƏMİLƏRİNƏ MİNA YÜKLƏYİB

    İsrailin iyunun 13-də İrana hücumu ilə başlayan və 12 gün davam edən İsrail-İran gərginliyi atəşkəslə başa çatsa da, ortaya atılan yeni bir iddia hadisələrin nə qədər həssas və ciddi olduğunu bir daha sübut edib.

    Körfəzdəki Hərbi Gərginlik

    ABŞ-ın iki rəsmi nümayəndəsinin Britaniya xəbər agentliklərinə verdiyi açıqlamalara görə, İran iyun ayında Basra körfəzindəki gəmilərə dəniz minaları yerləşdirib. Bu addımın, İsrailin hücumu fonunda İranın Hörmüz boğazını bloklamaq cəhdləri ilə bağlı Vaşinqtondakı narahatlığı artırdığı bildirilir. ABŞ kəşfiyyatı tərəfindən aşkar edilən, lakin daha əvvəl açıqlanmayan bu hazırlıqların İsrailin İrana qarşı 13 iyun hücumlarından qısa müddət sonra həyata keçirildiyi qeyd olunur.

    Strateji Önəm və Qlobal Təsir

    ABŞ rəsmiləri, minaların gəmilərə yüklənməsinin Tehranın dünyanın ən işlək nəqliyyat marşrutlarından birini bağlamaq niyyətində nə qədər ciddi olduğunu göstərdiyini vurğulayıblar. Qlobal neft və qaz daşımalarının təxminən beşdə birinin həyata keçirildiyi Hörmüz boğazının bağlanmasının dünya enerji qiymətlərinin yüksəlməsinə səbəb ola biləcəyi bildirilir. Minaların gəmilərə dəqiq olaraq müharibənin hansı dövründə yükləndiyi müəyyən edilməyib, həmçinin yükləndikdən sonra boşaldılıb-boşaldılmaması da hələ dəqiq deyil. Adı açıqlanmayan ABŞ mənbələri, bu məlumatların peyk görüntüləri, gizli insan resursları və ya hər ikisinin birləşməsi yolu ilə əldə olunduğunu qeyd etsələr də, minaların necə aşkarlandığı barədə ətraflı məlumat verməyiblər.

    ABŞ-ın Təpksisi və İranın Məqsədləri

    Ağ Ev rəsmisi İranın hazırlıqları ilə bağlı verdiyi açıqlamada, “Prezidentin Gecəyarısı Çəkic Əməliyyatını mükəmməl şəkildə icra etməsi, husilərə qarşı uğurlu kampaniya aparması və yüksək təzyiq sayəsində Hörmüz boğazı açıq qaldı, gəmiçilik azadlığı bərpa edildi. İran əhəmiyyətli dərəcədə zəiflədildi”, – deyə vurğulayıb. Pentaqon və İranın BMT-dəki Missiyası məsələ ilə bağlı şərh verməyib.

    ABŞ rəsmiləri İranın dəniz minalarını gəmilərə yükləməsinin bir “plan” daxilində olması ehtimalını da nəzərə aldıqlarını bildiriblər. Onlar ehtimal edirlər ki, İran minaları ABŞ-a Hörmüz boğazını bağlamaq niyyətlərində nə qədər ciddi olduqlarını göstərmək məqsədilə yükləmiş ola bilər. Digər bir ehtimal isə İran hərbçilərinin liderləri əmr verdiyi təqdirdə “hazır” vəziyyətdə olduqlarını nümayiş etdirmək üçün bu addımı atmasıdır. ABŞ Müdafiə Kəşfiyyat Agentliyinin 2019-cu il üçün təxminlərinə görə, İranın əlində sürətli qayıqlarla tez yerləşdirilə biləcək 5 mindən çox dəniz minası var.

    Neft

    24 saat

  • Trump Baydenə ağıza alınmaz sözlər dedi

    Trump Baydenə ağıza alınmaz sözlər dedi

    ABŞ prezidenti Donald Trampdan Miqrasiya Mərkəzinə Səfər

    ABŞ prezidenti Donald Tramp düzənsiz miqrantların saxlanıldığı, “Timsah Alkatrazı” adlanan yeni müvəqqəti saxlama mərkəzinə səfəri zamanı jurnalistlərin suallarını cavablandırıb. Prezidentin bu səfəri Hollandiyanın Haaqa şəhərində 24-25 İyunda keçiriləcək NATO Zirvəsi ərəfəsinə təsadüf edib. Donald Tramp öz açıqlamalarında beynəlxalq münasibətlərə və daxili siyasətə toxunub, diqqətçəkən bəyanatlar verib.

    NATO Sammiti Öncesi İsrail-İran Münaqişəsinə dair Kəskin Açıqlamalar

    NATO Sammiti öncəsi qiymətləndirmələr edən Tramp, İsrail və İran arasındakı münaqişəyə toxunaraq sərt ifadələr işlədib: “İki ölkə o qədər uzun müddətdir müharibə edir ki, nə etdiklərinə dair heç bir təsəvvürləri yoxdur.” Bu sözlər bölgədəki gərginliklə bağlı ABŞ-ın narahatlığını dilə gətirib.

    Trampın Sələfi Co Baydenə Yönəlik Tənqidləri

    Prezident Tramp öz nitqində bu dəfə sələfi Co Baydeni hədəf alıb: “Bayden məni burada istədi. O, əclaf…” Bu sözləri deyərkən, yanında olan ABŞ Daxili Təhlükəsizlik naziri Kristi Noem və bəzi digər rəsmilərin gülümsədiyi müşahidə olunub. Prezidentin bu kəskin sözləri, onun siyasi rəqiblərinə qarşı sərt üslubunun davamı kimi qiymətləndirilib.

    24 saat

  • İsrail-İran münaqişəsi: 12 günlük icmal

    İsrail-İran münaqişəsi: 12 günlük icmal

    İsrailin İranın hərbi və nüvə obyektlərinə hava zərbələri endirməsi, əsas nüvə alimləri və hərbi komandirləri öldürməsi nəticəsində 13 iyun 2025-ci ildə İsrail-İran münaqişəsi başladı. 12 gün davam edən şiddətli mübarizə alovlandı.

    200-dən çox İsrail qırıcısı İranın 100-dən artıq nüvə və hərbi obyektini, eləcə də yaşayış məntəqələrini hədəf aldı.

    İran buna cavab olaraq İsrail şəhərlərinə yüzlərlə ballistik raket atdı. Növbəti günlərdə İsrail və İran arasında qarşılıqlı raket zərbələri endirildi, hər iki tərəfdən itkilər artdı.

    Birləşmiş Ştatlar iyunun 22-də İranın Natanz, Fordov və İsfahan nüvə obyektlərinə yeraltı sığınacaqları dağıdan zərbələr endirərək hərbi əməliyyatlara qoşuldu.

    İranın Qatardakı ən böyük hərbi hava bazasına raket atmasından cəmi bir neçə saat sonra, iyunun 24-də ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə kövrək atəşkəs əldə edildi.

    İranda zərərçəkənlərin sayı necə oldu?

    İranın Səhiyyə və Tibbi Təhsil Nazirliyinin məlumatına görə, minlərlə insan yaralanıb, yüzlərlə insan həlak olub və ictimai infrastruktur zərər görüb.

    24 iyun tarixinə olan məlumata əsasən:

    • Ümumi yaralı sayı: 4,746 (o cümlədən 185 qadın)

    • Ümumi həlak olanların sayı: 610 (o cümlədən 49 qadın və 13 uşaq. Ən kiçiyi iki aylıq idi.)

    • Yaralanan səhiyyə işçiləri: 20

    • Həlak olan səhiyyə işçiləri: 5

    • Zədələnən təcili yardım maşınları: 9

    • Zədələnən xəstəxanalar: 7

    • Zədələnən sağlamlıq mərkəzləri: 4

    • Zədələnən təcili yardım məntəqələri: 6

    İranda bombardman başlayanda, minlərlə iranlı paytaxtdan və digər böyük şəhərlərdən Xəzər dənizinə yaxın şimal əyalətlərinə qaçmağa cəhd etdilər.

    Demək olar ki, doqquz milyon insan, xüsusilə Tehran olmaqla, böyük şəhərlərdən avtomobilləri ilə yola düşdü.

    Onların arasında Zein* də var idi.

    34 yaşlı Zein, Tehranndakı evini tərk edərək, paytaxtın şimalında, Xəzər dənizi sahilində yerləşən Mazandaran vilayətinin Kələrdaşt şəhərinə üz tutdu. Şəhərdən çıxışda sıx tıxac səbəbindən bu səfər demək olar ki, 16 saat çəkdi.

    “Bizim bölgədə yaxınlıqda bir çox hərbi zonalar var. Verdikləri xəbərdarlıqlara görə özümüzü təhlükəsiz hiss etmirdik və narahat idik,” deyir. “Düşünürəm ki, Tehran çox çaxnaşmaya düşmüşdü və biz yalnız özümüzü Tehrandan çıarıb daha təhlükəsiz hiss edə biləcəyimiz bir yerə çatmaq barədə düşünürdük.”

    1980-ci illərdə İran-İraq müharibəsinin dağıntılarını yaşamış valideynlərinin nəslindən fərqli olaraq, bu, Zeinin belə intensiv hərbi əməliyyatları ilk dəfə yaşaması idi.

    “Evinizə bir daha dönə bilib-bilməyəcəyinizi bilməməyin qorxusu. Evinizin hələ də yerində olub-olmayacağı. Min narahatlıqla şəhərinizi tərk etməlisiniz və belə qorxulu vəziyyətdə, yollar, tıxac və idarəçiliyin olmaması səbəbindən bir şəkildə özünüzü təhlükəsiz yerə çatdırmalısınız,” deyir o. “Və heç bir dəstək yoxdur – hər şeyi özünüz tapmalısınız.”

    İsrailin İrana qarşı hücumları nə qədər geniş idi?

    Əl-Cəzirənin Sanad fakt-yoxlama agentliyinin məlumatına görə, İsrail və ABŞ İrana ən azı 145 hava zərbəsi endirib.

    Faktiki say daha yüksək ola bilər, çünki başqa bir mənbə, Silahlı Münaqişə Yeri və Hadisə məlumatları (ACLED), İsrail qüvvələrinin İrana ən azı 508 hava zərbəsi endirdiyini qeyd edib.

    İran İsrailə necə cavab verdi və hücum etdi?

    ACLED-in məlumatına görə, İran İsrailə ən azı 120 dəfə hücum edib. Bu zərbələrə ballistik raketlər və dronlar daxil idi. Bir çoxu ABŞ-ın köməyi ilə tutuldu, bəziləri isə yaşayış məntəqələrinə düşdü.

    İran əsasən Təl-Əviv və ətrafındakı əraziləri hədəf aldı, əhəmiyyətli zərbələrdən biri Soroka Tibb Mərkəzinə endirilmişdi – bu zərbə nəticəsində onlarla insan yaralanmışdı. Digər hədəflər arasında İsrail Hərbi Kəşfiyyat Məktəbi, Hayfadakı Daxili İşlər Nazirliyi, Veyzmann Elm İnstitutu, bir neft emalı zavodu və elektrik stansiyaları var idi.

    İsrail ordusunun məlumatına görə, İran İsrailə 1000-ə qədər ballistik raket və dron atıb və təxminən 90 faizi ələ keçirilib. İsrail-İran münaqişəsində tərəflər aktiv şəkildə qarşılıqlı atışmaya davam edirdi.

    İsraildə zərərçəkənlərin sayı necə oldu?

    İsrail Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 24 iyun tarixinə İsrail ərazisində həlak olanların və yaralananların sayı belə idi:

    Ümumi yaralı/xəstəxanalıq sayı: 3,238

    Ümumi həlak olanların sayı: 28

    İranın İsrailin müdafiə sistemlərindən keçə bilən raket və dronları əsasən Təl-Əviv və Hayfadakı yaşayış məntəqələrinə düşərək mənzil binalarına ziyan vurdu.

    Təl-Əvivdən Hayfaya qədər İran zərbələrindən zərər çəkən bir çox sakin sığınacaqlara qaçmaq imkanı tapdı.

    Reuters xəbər agentliyinin məlumatına görə, təhlükəsiz otaqları olan bir çox ailə 12 günün əksər hissəsini orada keçirib, digərləri isə həyəcan siqnalı verilən zaman ictimai sığınacaqlardan istifadə edirdilər. Bu hərbi əməliyyatlar zamanı mülki əhalinin təhlükəsizliyi əsas narahatlıq mənbəyi idi.

    *Adı Zeinin istəyi ilə kimliyini qorumaq üçün dəyişdirilmişdir.

    24 saat