admin

Tag: #Kəşmir

  • Kəşmirdə sel fəlakəti: İtkin düşənlər axtarılır

    Kəşmirdə sel fəlakəti: İtkin düşənlər axtarılır

    Kəşmirdə dağıdıcı təbii fəlakət: İtkin düşənlərin axtarışı davam edir

    Himalay dağlarının ətəklərində yerləşən Kəşmirdə baş verən güclü buludpartlayışı regionda sürətli sel sularına səbəb olub. Bu dağıdıcı fəlakət nəticəsində ən azı 60 nəfər həlak olub, onlarla insan isə hələ də itkin düşmüş hesab edilir. Xilasedici qruplar, itkin düşənləri tapmaq və sağ qalanlara yardım göstərmək üçün əraziləri qarış-qarış axtarırlar. Hadisənin miqyası və coğrafi çətinliklər xilasetmə işlərini ciddi şəkildə mürəkkəbləşdirir.

    Zərərçəkənlərin sayı və fəlakətin miqyası

    Hindistanın nəzarətində olan Kəşmirin Kishtwar rayonundakı Chositi kəndi selin dağıdıcı təsirinə məruz qalıb. Fəlakət nəticəsində çoxsaylı binalar tamamilə dağılmış, bir çoxu isə yararsız vəziyyətə düşmüşdür. Xüsusilə, ziyarətçilər üçün qurulan əsas ictimai mətbəx viran qalıb. Hadisə baş verən zaman mətbəxdə 200-dən artıq zəvvarın olduğu bildirilir. Sel suları həmçinin onlarla nəqliyyat vasitəsini və motosikleti özü ilə apararaq tamamilə məhv edib. Dağətəyi ərazilərdə yerləşən saysız-hesabsız evlər də ya dağılmış, ya da palçıq və su altında qalaraq yararsız hala düşmüşdür. Ötən gün baş verən bu sürətli daşqınlardan sonra, bir çox ziyarətçi müvəqqəti körpülərin köməyi ilə su kanallarından keçirilərək təhlükəsiz yerə çatdırılıb.

    Genişmiqyaslı xilasetmə əməliyyatları və çətinliklər

    Hindistan Milli Fəlakətə Qarşı Mübarizə Qüvvələrinin (NDRF) əməkdaşları, ordu bölmələri ilə birlikdə, palçıq və nəhəng qaya parçaları ilə dolu ərazidə qurbanları axtarırlar. Fəlakət bölgəsinə ağır texnika, o cümlədən ekskavatorlar cəlb edilib. Xilasetmə işləri üçün kəndirlər və qazma alətləri daxil olmaqla bütün lazımi avadanlıqlar çatdırılır. Lakin ərazinin uzaqlığı və çətin relyefi, həmçinin selin gətirdiyi böyük həcmli dağıntılar axtarış və xilasetmə prosesini xeyli çətinləşdirir.

    İqlim dəyişikliyi və regionun artan həssaslığı

    İyun-sentyabr aylarını əhatə edən musson mövsümündə Hindistanın bu regionunda daşqınlar və torpaq sürüşmələri tez-tez müşahidə edilir. Lakin mütəxəssislər, iqlim dəyişikliyinin və düzgün planlaşdırılmamış inkişaf layihələrinin bu cür fəlakətlərin tezliyini, şiddətini və təsirini artırdığını vurğulayırlar. Son illərdə qeydə alınan ağır daşqınlar regionun təbii fəlakətlərə qarşı artan həssaslığını bir daha ortaya qoyur.

    24 saat

  • Kəşmir selində onlarla insan öldü

    Kəşmir selində onlarla insan öldü

    Kəşmirdə Qəfil Sel Daşqınları: Onlarla İnsan Həlak Olmaq Təhlükəsində

    Cənubi Asiyada yerləşən Kəşmir regionu son günlər şiddətli yağışların gətirdiyi qəfil sel daşqınları ilə sarsılıb. İlkin məlumatlara görə, onlarla insanın həlak olmasından ehtiyat edilir, yüzlərlə insan isə evsiz qalıb. Fəlakət, bölgədəki dağlıq ərazilərdə qeydə alınan güclü leysan yağışları nəticəsində yaranan sürətli su axınları səbəb olub. Çaylar daşaraq ətraf kəndləri və yaşayış məntəqələrini su altında qoyub. Hadisə yerinə təcili tibbi yardım və xilasetmə briqadaları cəlb edilib, lakin çətin relyef və davam edən yağışlar xilasetmə işlərini əhəmiyyətli dərəcədə çətinləşdirir.

    Daşqınların Törətdiyi Genişmiqyaslı Fəsadlar

    Kəşmirdə baş verən sel daşqınları regionun infrastrukturu üçün ciddi fəsadlar törədib. Onlarla ev dağılıb, yollar və körpülər yararsız vəziyyətə düşüb. Elektrik və rabitə xətləri zədələndiyi üçün bir çox bölgə ilə əlaqə kəsilib. Bu vəziyyət, zərərçəkənlərə çatmaq istəyən xilasedicilərin işini daha da ağırlaşdırır. Regionda kənd təsərrüfatı əraziləri də su altında qalıb ki, bu da onsuz da çətin vəziyyətdə olan yerli əhalinin gələcək dolanışıq mənbələri üçün böyük təhdid yaradır. Hökumət təcili olaraq humanitar yardımların çatdırılması üçün səylərini artırır, lakin ziyanın miqyası geniş olduğu üçün uzunmüddətli bərpa prosesi tələb olunacaq.

    Xilasetmə Səyləri və Gələcək Perspektivlər

    Kəşmir ərazisində fövqəladə vəziyyət elan edilib və hərbi qüvvələr də daxil olmaqla, bütün mövcud resurslar xilasetmə işlərinə cəlb edilib. Çətin hava şəraitinə baxmayaraq, xilasedicilər dağıntılar altında qalan və ya su basmış ərazilərdə köməksiz qalan insanları xilas etmək üçün gecə-gündüz çalışırlar. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı da daxil olmaqla beynəlxalq təşkilatlar bölgəyə yardım göstərməyə hazır olduqlarını bəyan ediblər. Bu təbii fəlakət, Hindistanın şimal bölgələrinin illik musson yağışları dövründə qarşılaşdığı çətinlikləri bir daha göz önünə gətirir. Mütəxəssislər, iqlim dəyişikliyinin bu cür hadisələrin tezliyini və şiddətini artıra biləcəyi barədə xəbərdarlıq edirlər, bu da bölgə üçün uzunmüddətli strategiyaların hazırlanmasını zəruri edir.

    24 saat

  • ABŞ Pahalgam qrupunu terrorçu elan etdi

    ABŞ Pahalgam qrupunu terrorçu elan etdi

    ABŞ Müqavimət Cəbhəsini Terror Təşkilatı Elan Etdi

    Amerika Birləşmiş Ştatları bu ilin aprelində Hindistanın idarə etdiyi Kəşmirdə 26 nəfərin ölümü ilə nəticələnən hücumdan sonra “The Resistance Front” (Müqavimət Cəbhəsi) qruplaşmasını “xarici terror təşkilatı” kimi təsnif edib. Hücum əvvəlcə qruplaşma tərəfindən iddia edilmiş, lakin daha sonra təkzib edilmişdi.

    ABŞ Dövlət Katibi Marko Rubio cümə axşamı verdiyi açıqlamada, Müqavimət Cəbhəsinin “Ləşkər-i-Taiba” (LeT) qruplaşmasının bir qolu olduğunu və Kəşmirin Pahalqam kurort şəhərində törədilən hücum, eləcə də Hindistan təhlükəsizlik qüvvələrinə qarşı bir neçə digər hücumun məsuliyyətini öz üzərinə götürdüyünü bildirib. Rubio, sanksiyaların ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyasının xarici siyasətində qətiyyətli mövqeyinin sübutu olduğunu vurğulayıb. Dövlət Departamenti bəyanatında bu addımların “Tramp administrasiyasının milli təhlükəsizlik maraqlarını qorumaq, terrorla mübarizə aparmaq və Prezident Trampın Pahalqam hücumunda ədalətin bərqərar olunması çağırışını təmin etmək öhdəliyini nümayiş etdirdiyini” qeyd edib.

    Terror Hücumu və Regional Gərginliklər

    Pahalqamdakı qanlı hücuma görə ilkin olaraq məsuliyyəti Müqavimət Cəbhəsi öz üzərinə götürsə də, bir neçə gün sonra bu iddiasından geri çəkilərək hadisədə iştirakını inkar edib. Hindistanın Baş naziri Narendra Modinin millətçi hökuməti hücumdan dərhal sonra istifadə edərək, qətliamda qonşu Pakistanı günahlandırıb və onu Hindistan təhlükəsizlik qüvvələrinə və mülki şəxslərə qarşı hücumlar həyata keçirən yaraqlı qruplara dəstək verməkdə ittiham edib.

    LeT-in bir neçə üzvü 2008-ci ildə Mumbayda 160-dan çox insanın ölümü və yüzlərlə insanın yaralanması ilə nəticələnən çoxgünlük hücum törətmişdi. Marko Rubio öz açıqlamasında, Kəşmirdə məşhur turist məkanını hədəf alan Pahalqam hücumunu “2008-ci ildə LeT tərəfindən həyata keçirilən Mumbay hücumlarından bəri Hindistanda mülki şəxslərə qarşı ən ölümcül hücum” adlandırıb. Pakistanın bu cür qrupları Hindistanı zəiflətmək üçün dəstəklədiyi geniş qəbul edilsə də, Hindistanın Kəşmirdəki sərt hərbi idarəçiliyi və insan haqları pozuntuları tarixçəsi uzun müddətdir ki, ərazidə narazılıq və bəzən zorakı müqavimət mənbəyi olub. Hindu millətçilər Hindistanın idarə etdiyi yeganə müsəlman çoxluqlu vilayət olan Kəşmir üzərində daha böyük nəzarət əldə etməyə çalışırlar.

    Sülhə Doğru Addımlar

    Aprel ayında Pahalqamda baş verən hücumdan sonra Hindistan və Pakistan arasında bir sıra toqquşmalar yaşansa da, sonradan atəşkəs barədə razılığa gəlinib. ABŞ prezidenti Donald Tramp atəşkəsə nail olmaqda vasitəçilik etdiyini iddia etsə də, Hindistan ABŞ-ın vasitəçiliyini inkar edib.

    24 saat

  • Keşmirdə Hind-Pakistan münaqişəsi fonunda Hindu ziyarəti başladı

    Keşmirdə Hind-Pakistan münaqişəsi fonunda Hindu ziyarəti başladı

    Kəşmirdə Gərginlik Fonunda Amarnath Ziyarəti Başlayır

    Hindlilər müsəlman əhalinin üstünlük təşkil etdiyi Hindistan nəzarətindəki Kəşmirdə bir aylıq müqəddəs ziyarətə çıxıblar. İbadət edənlərin əksəriyyəti cümə axşamı, regionu beşinci tammiqyaslı müharibənin astanasına gətirən, aprel ayındakı ölümcül hücumun baş verdiyi əraziyə yaxın yerdən yola düşüb. Qeyd edək ki, bu hücum dörd günlük Hindistan-Pakistan münaqişəsini alovlandırmışdı.

    Ötən il yarım milyon dindar Pahalgam şəhəri üzərindəki meşəli Himalay təpələrindəki mağarada yerləşən müqəddəs buz sütunu olan Amarnath ziyarətində iştirak etmişdi. 2025-ci il aprelin 22-də həmin ərazidə silahlı şəxslər 26, əsasən Hindu turisti qətlə yetirmişdi.

    Yeni Dehli silahlıların Pakistan tərəfindən dəstəkləndiyini iddia etmiş, İslamabad isə bu iddiaları qətiyyətlə rədd etmişdi. Bu vəziyyət qarşılıqlı diplomatik tədbirlər seriyasına səbəb olmuş və nəticədə 2025-ci il mayın 7-də dörd günlük münaqişə başlamışdı.

    Nüvə silahına malik ölkələr arasında 1999-cu ildən bəri ən ciddi qarşıdurma idi. Hər iki tərəfdən raket, pilotsuz uçuş aparatı və artilleriya atəşləri nəticəsində 70-dən çox insan həlak olmuş, lakin 2025-ci il mayın 10-da atəşkəs elan edilmişdi.

    Ziyarətin Təhlükəsizlik Tədbirləri Gücləndirilir

    Pahalgamdan məlumat verən jurnalist Umar Mehraj bildirib ki, “Əvvəlcə təhlükəsizliklə bağlı narahat olan ziyarətçilər, güclü təhlükəsizlik tədbirlərini gördükdən sonra indi özlərini təhlükəsiz hiss etdiklərini söyləyirlər”.

    O əlavə edib: “Aprel hücumu bu ilki ziyarəti daha ehtiyatlı və texnologiya əsaslı edib. İndiyə qədərki ən yüksək təhlükəsizlik səviyyəsi təmin olunub, təxminən 600 əlavə hərbi polis birliyi yerləşdirilib ki, bu da onu ən ciddi mühafizə olunan ziyarətə çevirir”.

    Uttar Pradeş ştatından gələn zəvvar Muneshwar Das Şastri AFP agentliyinə açıqlamasında “heç bir qorxu yoxdur” deyib. O vurğulayıb: “Ordumuz hər yerdə keşik çəkir. Heç kim bizə barmaq uzada bilməz”.

    Hindistan tədbir üçün təhlükəsizliyi gücləndirib, Hindu dağıdıcılıq tanrısı Şivaya həsr olunmuş yüksək dağ mağarasına gedən çətin yola nəzarət etmək üçün yüksək texnologiyalı nəzarət vasitələri ilə təchiz olunmuş 45 min əsgər yerləşdirib.

    Ərazinin polis rəisi VK Birdi bildirib: “Çoxqatlı və dərin təhlükəsizlik tədbirlərimiz var ki, ziyarəti dindarlar üçün təhlükəsiz və rəvan edə bilək”.

    Mehraj əlavə edib ki, təhlükəsizlik kameraları və üz tanıma sistemləri kimi müşahidə sistemləri, həmçinin yoxlama məntəqələri quraşdırılıb, hər 100 metrdə (330 fut) hərbi polis postları yerləşdirilib.

    İctimai Etibar Geri Qayıdır

    Bütün ziyarətçilər qeydiyyatdan keçməli və piyada yola çıxana qədər mühafizə olunan nəqliyyat karvanlarında səyahət etməlidirlər.

    Marşrut boyu meşələrdə kamuflyajlı bunkerlər qurulub, burada onlarla müvəqqəti mətbəx pulsuz yemək təmin edir, elektron radio kartlar isə onların yerini müəyyən edir.

    Ziyarətçilər mağaraya çatmaq üçün bir neçə gün sərf edə bilərlər. Mağara 3900 metr (12800 fut) yüksəklikdə, ən asan motorlu yoldan təxminən 30 km (20 mil) yuxarıda yerləşir.

    Hindistanın Uttar Pradeş ştatından olan 29 yaşlı Ujwal Yadav ziyarətgaha ilk dəfə gələrkən deyib: “Burada törədilən hücum nə olursa olsun, qorxmuram. Mən babanın (buz forması) bir nəzərinə çatmaq üçün gəlmişəm”. O əlavə edib: “Buradakı təhlükəsizlik tədbirləri elədir ki, heç kimə zərər dəyə bilməz”.

    Cammu və Kəşmirin Hindistan tərəfindən təyin olunmuş baş idarəçisi Manoj Sinha, “ictimai etibarın geri qayıtdığını” desə də, bu il zəvvar qeydiyyatının 10 faiz azaldığını etiraf edib.

    Münaqişənin Kölgəsindəki Müqəddəs Yürüş

    Bir vaxtlar az tanınan və yalnız bir neçə min yerli dindarın qatıldığı təvazökar bir ayin olan Amarnath ziyarəti, 1989-cu ildə silahlı üsyan başlayandan bəri genişlənib.

    Hindistan hökuməti o vaxtdan bəri avqustun 9-dək davam edən illik tədbiri intensiv şəkildə təşviq edir.

    Kəşmirdə Hindistan hərbi mövcudluğuna qarşı vuruşan üsyançılar ziyarətin hədəf olmadığını, lakin onun Hindu hökmranlığını təsdiq etmək üçün istifadə edildiyi təqdirdə hərəkətə keçəcəkləri barədə xəbərdarlıq ediblər.

    2025-ci il aprelin 22-də qətlləri törədən silahlılar, Hindistanın yarım milyon əsgər yerləşdirdiyi Kəşmirdə təhlükəsizlik qüvvələrinin axtarışlarına baxmayaraq hələ də azadlıqdadırlar.

    2025-ci il iyunun 22-də Hindistanın Milli İstintaq Agentliyi, Pahalgam ərazisindən iki nəfərin həbs edildiyini və onların silahlılara “ərzaq, sığınacaq və logistik dəstək” verdiyini bildirmişdi.

    Hindistan polisi üç silahlı şəxs haqqında axtarış elan edib, onlardan ikisinin Pakistan vətəndaşı olduğunu bildirib.

    2017-ci ildə şübhəli üsyançılar zəvvar avtobusuna hücum edərək 11 nəfəri qətlə yetirmişdilər.

    24 saat