Tag: #Korrupsiya

  • Fas etirazları qana boyandı: Polis avtomobili nümayişçiləri qəsdən əzdi

    Fas etirazları qana boyandı: Polis avtomobili nümayişçiləri qəsdən əzdi

    Fasda etirazlar dördüncü gününə qədəm qoyarkən, Fas polisinin tətbiq etdiyi zorakılıq şahidləri dəhşətə salıb. Polis etirazçı gəncləri xidməti avtomobillərlə əzərək yaralayıb. Ölkədəki korrupsiya və funksionallığını itirmiş təhsil-səhiyyə sistemini pisləyən Z nəsli, polisin sərt təzyiqi ilə üzləşir.

    Ucda şəhərində baş verdiyi bildirilən hadisədə onlarla etirazçının yaralandığı, onlardan birinin vəziyyətinin ağır olduğu qeyd edilib.

    “GenZ 212” adlı anonim gənclik etirazları qrupu tərəfindən sosial media üzərindən təşkil edilən aksiyalar Tiznit, İnezgane, Ait Amira, Ucda və paytaxt Rabata yaxın Temara şəhərlərində geniş iştirakla davam edib.

    Polis Müdaxiləsi Vəziyyəti Gərginləşdirib

    Polisin hədsiz müdaxiləsi etirazların daha da şiddətlənməsinə səbəb olub. Yerli mediada yayılan görüntülərdə etirazçıların daş atdığı, bəzi bankları yandırdığı və polis avtomobillərini aşdığı müşahidə edilib.

    İnezgane şəhərində nümayişçilər su şırnaqlı maşınlara qarşı improvizə edilmiş qalxanlarla irəliləməyə cəhd ediblər. Bəzi avtomobillər yandırılıb, polis və etirazçılar arasında şiddətli qarşıdurmalar baş verib.

    Rabatda şüarlar səsləndirməyə hazırlaşan onlarla gənc saxlanılıb. Polis, etirazçılara qarşı sərt müdaxilələrin davam edəcəyini bəyan edib.

    Yüzə Yaxın Etirazçı Həbs Edilib

    Fasda etirazlar zamanı saxlanılan gənclərlə bağlı Fas İnsan Haqları Dərnəyi 37 gəncin girov müqabilində sərbəst buraxıldığını və onlarla bağlı istintaqın davam etdiyini açıqlayıb. Yüzə yaxın etirazçının hələ də nəzarət altında olduğu ehtimal olunur.

    Dərnəyin rəhbəri Hakim Saikuk bu həbsləri konstitusiyaya zidd adlandırıb. Kazablankada isə bazar günü avtomobil yolunu bağlayan 24 şəxs məhkəmə prosesinə cəlb edilib.

    Hökumət koalisiyası yaydığı bəyanatda gənclərlə qurumlar və ictimai məkanlarda dialoq aparmağa hazır olduğunu bildirib. Bəyanatda təhlükəsizlik qüvvələrinin reaksiyası “hüquqi prosedurlara uyğun balanslı bir mövqe” kimi təsvir edilib. Daxili İşlər Nazirliyi isə hadisələrlə bağlı şərh verməkdən imtina edib.

    24 saat

  • Ülvi Həsənli: Şüvəlan İşgəncə Təcridxanası: “Onlar üçün dustaq həyatı milçək həyatı kimi bir şeydir”

    Ülvi Həsənli: Şüvəlan İşgəncə Təcridxanası: “Onlar üçün dustaq həyatı milçək həyatı kimi bir şeydir”

    “Arada bir televiziya kanallarında Şuşa həbsxanasındakı kameraları göstərirlər. Təsəvvür edin, Şüvəlandakı kameralar oradan pis gündədir. Biz o kameralara həsrətlə baxırıq”

    Həbsxanalardakı sistemli işgəncə və korrupsiya faktları ilə bağlı növbəti müşahidələrimi yazmaq qərarına gəldim. Budəfəki hadisələr Bakının Şüvəlan qəsəbəsində yerləşən, xalq arasında “Şüvəlan türməsi” adlandırılan 3 saylı İstintaq Təcridxanasında baş verir.

    Mən bu həbsxanada saxlanılmamışam, amma orada saxlanılan 30-dan artıq məhbusdan müsahibələr almışam, məlumatlar əldə etmişəm, faktları dəqiqləşdirmişəm və onların əsasında bu yazını hazırlamışam. Bu məlumatlar 2023-cü ilin dekabr ayından 2025-ci il may ayına qədər olan dövrü əhatə edir. Müşahidələrim bir il yarım davam edib. Həbsdə olduğum dövrdə, demək olar, bütün həbsxanalardakı vəziyyətlə bağlı məlumatlar əldə etmişəm. Elə bir müəssisə yoxdur ki, orada işgəncə və korrupsiya halları olmasın. Bəzilərində az, bəzilərində çox. Məhbusların dediklərindən bu qənaətə gəlmişəm ki, “Şüvəlan türməsi” Azərbaycanda ən ağır işgəncələrin və ən total korrupsiyanın həyata keçirildiyi 3 həbsxanadan biridir.

    “Şüvəlan türməsi” iki hissədən ibarətdir. Məhbuslar şərti olaraq onları “aşağı” və “yuxarı” hissə adlandırırlar. “Aşağı hissə” hərəsi bir mərtəbəli olmaqla üç korpusdan, “yuxarı hissə” isə üç mərtəbəli olmaqla bir korpusdan ibarətdir. “Aşağı hissə”də əksəriyyət kasıb, kimsəsiz, yaxud rüşvət vermək istəməyən məhbuslar, “yuxarı hissə”də isə pul verib nisbətən yaxşı şəraitdə, adambaşına bir çarpayı olan kameralarda yer alan və ya ehtiyat etdikləri siyasi məhbuslar, nüfuzlu şəxslər saxlanılır. Yəni, burada məhbuslar təbəqələrə bölünüblər: Aşağı insan, ali insan (şudralar, brahmanlar). Əsl faşizm. Amma həqiqi gestapo rejimi hələ qabaqdadır. Həbsxananın üç mərtəbəli korpusuna yaxşı, imtiyazlı şəraitinə görə məhbuslar həm də “Titanik” deyirlər.

    Bu yazıda “Şüvəlan türməsi”ndəki 3 əsas problemdən danışacağam: sistemli işgəncələr, korrupsiya halları və məhbusların ağır saxlanma şəraiti.

    Həbsxanalardakı işgəncələrin icrasını, əsasən, rəis müavinləri həyata keçirir. Bakı İstintaq Təcridxanasında rejim nəzarət üzrə müavin Cavid Güləliyev və əməliyyat üzrə müavin Ceyhun Hacıyevin məhbusları döydüyü kimi. Şüvəlan təcridxanasında da işgəncələri rejim nəzarət üzrə rəis müavini Rasim adlı polkovnik-leytenant və əməliyyat üzrə rəis müavini, 1991-ci il təvəllüdlü İlkin Şirinov adlı mayor həyata keçirir.

    Həbsxana rəisləri, müavinləri arasında yarış gedir. Kim daha qəddar, yeni işgəncə forması tətbiq edir? Hərəsi bir metodla ad-san qazanıb. Rəis müavini İlkin Şirinov da bu mənada məşhurdur. Onun ən seçilən işgəncə forması məhbusun qulağının pərdəsini partlatmaqdır. Yəni, bir insanı ömürlük kar etmək. İlkin Şirinovun 2 metrə yaxın boyu və idman cüssəli bədəni var. O, dustaqlara ən çox böyük əlləri ilə qulağından şapalaq vurur. Məhbuslar deyir ki, rəis müavini şapalaq vuranda dustaq ağzını açıq saxlamasa, qulağı partlayır. İlkin məhbusları hədələyən zaman fəxrlə deyir ki, “mən indiyə qədər 100-dən çox məhbusun qulağını partlatmışam. Elə eləmə səni də o vəziyyətə salım”. İlkin Şirinovun bu metodunu eşidən dustaqlar qulaqlarının partlamaması üçün rəis müavini şapalaq vuranda ağızlarını açıq saxlayırlar.

    İlkin Şirinovun digər məşhur isgəncə növü dustaqları otağındakı 1 metr hündürlüyündəki şkafa salıb saatlarla orada saxlamaqdır.

    Rasim adlı polkovnik-leytenant isə ən çox məhbusları korpusların girişindəki dəmir barmaqlıqlardan asır, saatlarla orada saxlayır.

    “Elə bir gün yoxdur ki, ən azı bir nəfər döyülməsin. Ən azı bir nəfər aşağı korpusların birləşdiyi yerlərdəki dəmir “reşotka”dan qandalla asılmasın”, – dustaqlardan biri deyir.

    Bu, o deməkdir ki, məlumatı topladığım 1 il 6 ay ərzində “Şüvəlan türməsi”ndə ən azı 550 işgəncə halı baş verib.

    Rasim adlı polkovnik-leytenantın növbəti işgəncə metodu dustaqları toplu şəkildə plastik boru ilə döyməkdir. Məsələn, məhbuslar bildirir ki, dəhlizlərdə kimsə kiməsə salam versə, yaxud nəsə soruşsa və ya kimsə nəfəslikdən axşam başqa kamera ilə danışsa, bütün kameradakı məhbusları çıxarıb 2-3 santimetr diametri olan plastik boru ilə hamısını döyürlər.

    “Şüvəlan türməsi”nin digər işgəncə kralı 1-ci korpusun rejim rəisi, təxminən 40 yaşında Orxan adlı mayordur. O da rəis müavinləri kimi dustaqları döyüb sonra dəmir barmaqlıqlardan asır. Təcridxanada hər korpusda 18 kamera var. Qayda ilə hər korpusda 70-80 nəfər saxlanılmalı olduğu halda, 1-ci korpusda 250 nəfər saxlanılır. Hansısa məhbus bu dözülməz şəraitə etiraz edirsə, Orxan və ya rəis müavinləri onu möhkəm döyüb sonra da qandalla dəmir barmaqlıqlardan asırlar. Əgər kimsə bu işgəncədən “peşman olursa”, tez canını qurtarmaq istəyirsə, rejim rəisinə 50-100 manat, bəzən də daha çox pul verib xilas ola bilir.

    Məhbuslar deyir ki, həbsxana rəhbərliyinin hər addımı, hər oyunu dustaqlardan pul qoparmaq məqsədi daşıyır. Bu oyunlardan biri də budur: Təcridxanaya yeni gələn məhbusları hədələyirlər ki, səni 35 nəfərlik kameraya salacağıq, istəmirsənsə, 400-500 manat gətir. Məsələn, bu kameralardan biri 1-ci korpusun 5-ci kamerasıdır. Orada 34-35 nəfər saxlanılır. Kameranın ölçüsü isə 35 kv.metrdir.

    Təhlükəsizlik səbəbilə məhbusların heç birinin adını qeyd edə bilmirəm.

    “Adımı bilsələr, məni döyə-döyə öldürərlər. Onlar üçün dustaq həyatı milçək həyatı kimi bir şeydir. Öldürərlər və heç kim buna görə məsuliyyət daşımaz, cəza çəkməz”, – məhbus deyir.

    Bu səbəbdən məhbusların açıqlamalarını anonim təqdim edirəm.

    “Mən 10 ay 35 nəfərlik kamerada saxlanıldım. Bir neçə dəfə etiraz etdim ki, yerimi dəyişin, burada yaşamaq olmur. Hər dəfə İlkin və Rasim məni döydü. Ondan sonra qorxumdan səsimi çıxarmadım. Orada qalanda yatmağı yaddan çıxarmışdıq. Hərəyə bir plastik emulsiya vedrəsi vermişdilər. Ən xoşbəxt an o olurdu ki, hansısa divarın yanında yer tapıb, vedrəni yerə qoyub üstündə oturasan və divara söykənib mürgüləyəsən. Çarpayıda yatmaq istəyirsənsə, 500-1000 manatından keçib başqa kameraya köçürülə bilərsən”,  – təqsirləndirilən şəxslərdən biri bildirib.

    Keçək yazının əvvəlində bəhs etdiyimiz ikinci problemə – korrupsiyaya. Bu həbsxanada hər addım puldur. Müəssisəyə gələn məhbusa ilk olaraq rəis müavini Rasim pullu kameralar təklif edir. Aşağı korpuslardakı kameralardan bəzilərini təmir ediblər. Onları 400-500, bəzən 700 manata təklif edirlər. Məsələn, 1-ci korpusun 14-cü kamerasının yeri kafelli, sanitar qovşağının üstü bağlıdır. Ona görə oranı adambaşı 700 manata satırlar. Məhbusun vəziyyəti də burada böyük rol oynayır. Pullu, yaxud böyük yeyinti ittihamı ilə həbs olunubsa, ona “Titanik”də yer təklif edirlər. Orada da qiymətlər fərqlidir. Məsələn, birinci mərtəbə 700-800 manat, dəniz mənzərəli 3-cü mərtəbə isə 1500-2000 manatdır.

    Bu həbsxanalarda pullu televiziya kanallarına baxmaq istəyirsənsə, bunun da “yaxşı xərci” var. Kanal üçün 40-50 manat olan avadanlıq orada 150 manata verilir. Aylıq 10 manat ödəniş əvəzinə də yenə 150 manat ödəniş alınır. Əlavə olaraq da pullu televiziya kanallarına baxmaq istəyən kameraları məcbur edirlər ki, işlənmiş, köhnə televizorları həbsxana rejimindən 300 manat verib alsınlar.

    Yay aylarında bu müəssisədə yaşamaq lap işgəncədir. Çünki at tövləsi olmuş kameralarda nə havalandırma sistemi var, nə də sərinkeş. Üstəlik günün ən isti vaxtlarında nəfəslik bağlı qalır, yalnız gecələr açılır. İstidən məhbusların ürəyi sıxılır. Nəfəs almaqda ciddi çətinlik çəkirlər, hətta huşunu itirənlər olur. Nəfəsliyin açılmasını istəyəndə də, rejim rəisləri dustaqlara deyirlər ki, ancaq rəisdən – Cəlil müəllimdən (red.: Cəlil Əliyev 3 saylı İstintaq Təcridxanasının rəisidir) icazə almaq lazımdır. Bunun da aylıq xərci 500 manatdır.

    “Şüvəlan türməsi”ndəki üçüncü ən ciddi problem saxlanma şəraitidir. Təcridxanaya gələn dustağın ilk qarşılaşdığı yer “şmon” deyilən bölmədir. Orada məhbusları yoxlayırlar ki, üstlərində qeyri-qanuni əşya olmasın. Amma məqsəd həm də pul qoparmaqdır. Kimin üstündə pul varsa, onun böyük hissəsini əlindən alırlar. Sonra məhbus karantin deyilən yerə aparılır. Burada dustaqları qeyri-insani şəraitdə saxlayırlar. Dustaqlardan biri deyir ki, onu 7-8 kvadrat metr ərazisi olan, əslində 2 nəfərlik kameraya salıblar, amma orada 9 nəfər adam olub:

    “Belə yerdə saxlamağın məqsədi də puldur. Məhbus imkanına uyğun pul verib oradan çıxsın. Mən gecəni ayaq üstə keçirdim”.

    Başqa bir məhbus deyir ki, aşağı korpuslardakı kameralarda şərait acınacaqlıdır. Çarpayılar 70-80-ci illərdən qalıb:

    “Arada bir kanallarda Şuşa həbsxanasındakı kameraları göstərirlər. Təsəvvür edin, Şüvəlandakı kameralar oradan pis gündədir. Biz o kameralara həsrətlə baxırıq. Döşəklər on illərdir təmizlənmir, dəyişdirilmir. Qan, çirk, ləkə, ifrazat, infeksiya. Mən qaldığım kamerada 14 çarpayı var idi. Hamısı bir-birinə birləşdirilmişdi. Kim harada gəldi yatırdı, gigiyena yoxdur. Üstəlik kamerada 24 nəfər qalırdıq. Hamı növbə ilə yatır. 14 nəfər yatır, digərləri oyaq qalır. Onlar da gündüz yatır. Beləliklə, bir gün gecə, bir gün gündüz yatırıq. Buna görə də hamının yuxu rejimi pozulub. Bu da dustaqların sağlamlığına, psixikasına təsir edir, ciddi fəsadlar yaradır”.

    Dustaqlardan biri deyir ki, kameralarda hər cür həşərat tapmaq olar:

    “Tarakan, böcəklər, siçan, siçovul, hətta ilanlar olur. Kameralarda tualetlərin üstü açıqdır. Bu da antisanitariya şəraiti deməkdir. Bağırsaq çöpünün kameraya yayılması deməkdir”.

    Məhbuslar havasız şəraitdə saxlanılırlar. Kameralarda yalnız balaca bir pəncərə var, ona görə təmiz hava olmur. “Şüvəlan türməsi”ndə gəzinti də problemdir.

    Həbs yerlərində saxlanılan şəxslərin hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi haqqında qanunun 15-ci maddəsinə əsasən, Tutulmuş və ya həbs edilmiş şəxslər  hər gün iki saatdan az olmayaraq gündəlik gəzintiyə çıxarılmalıdır.

    Amma “Şüvəlan türməsi”ndə bu müddət maksimum yarım saatdır. Hətta bəzən 5 dəqiqə açıq havada qalmağa imkan verirlər. Kim çox gəzmək istəyirsə, gərək rejim rəisinə pul versin.

    Dustaqlara verilən yeməklər də çox pisdir. Məhbuslar deyir ki, verilən yeməkləri yemək mümkün deyil. Ona görə də yeməyin içindən noxudları, yaxud olanda toyuq ətini götürüb, suyunu atıb, onları yenidən bişirirlər. Ən imkansız məhbuslar belə bu yeməkləri yeyə bilmir.

    Məhbuslardan biri deyir ki, “Şüvəlan türməsi”ndə dustaqlar insan kimi yaşamır:

    “Fikirləşirəm ki, dünyanın heç bir ölkəsində bu dövrdə belə bir həbsxana olmaz. Heç heyvana belə münasibət göstərmək olmaz. Bu, əslində çox əvvəllər at tövləsi olub. Amma indi burada heç heyvan da qalmaz”.

    Təcridxananın həyətində rəisin ferması da var. Onun şəxsi heyvanları orada saxlanılır: müxtəlif növ quşlar, toyuq-cücə, qoyun-quzu, donuz saxlanılır. Bu fermaya da məhbuslar qulluq edir.

    Məhbuslar deyir ki, yoxlama, Ombudsman təcridxanaya gələndə ancaq “yuxarı hissə”yə – “Titanik” deyilən hissəyə aparılır:

    “Bizim vəziyyətimizlə heç kim maraqlanmır. Ona görə həbsxana rəisi, müavinləri, rejim rəisləri dustaqların başına nə oyun istəyirsə, açır, hansı işgəncəni istəyirsə, verirlər. Burada vəziyyət belə ağır, dözülməz və özbaşınadır”.

    Göründüyü kimi, “Şüvəlan türməsi”ndə belə bir ayrıseçkilik, qanunsuzluq, faşist-gestapo rejimi hökm sürür. Bu müəssisədən də işgəncə kralları siyahısına düşən əməkdaşlar var. Ümumilikdə isə Penitensiar Xidmətin işgəncə kralları siyahısı hər dəfə genişlənir:

    Cavid Güləliyev – Bakı İstintaq Təcridxanası

    Ceyhun Hacıyev – Bakı İstintaq Təcridxanası

    İlkin Şirinov –  3 saylı İstintaq Təcridxanası

    Rasim adlı polkovnik-leytenant – 3 saylı İstintaq Təcridxanası

    Orxan adlı mayor – 3 saylı İstintaq Təcridxanası

    Pərviz Quliyev (gizir) – Bakı İstintaq Təcridxanası

    Kənan Orucov (rəis müavini) – 7 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində rəis müavini

     

    Yazının müəllifi: Ülvi Həsənli, “Abzas Media”nın direktoru

  • Talıbovun oğlu Gürcüstanda 8.6 milyon dollara lüks oteli geri aldı

    Talıbovun oğlu Gürcüstanda 8.6 milyon dollara lüks oteli geri aldı

    Talıbov Ailəsinin Əmlak Şəbəkəsi: Rza Talıbov Gürcüstanda Otelini Geri Alır

    Naxçıvan Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun oğlu Rza Talıbov Gürcüstandakı lüks otelini yenidən əldə edib. Bu otel, 2023-cü ildə atasının Naxçıvandakı idarəçiliyinə qarşı təzyiqlər dövründə satılmışdı.

    Xatırladaq ki, həmin dövrdə Vasif Talıbov təxminən 30 il davam edən vəzifəsindən istefa vermiş və Naxçıvan rəhbərliyi dəyişmişdi. Rza Talıbov 2023-cü ilin yanvarında “Divan Suites” adlı otelini satdıqdan iki ildən çox müddət sonra onu geri qaytarıb. Jurnalistlərin korrupsiya araşdırmaları layihəsi olan OCCRP bu barədə məlumat yayıb.

    Səhm alqı-satqı sənədlərinə əsasən, Rza Talıbov bu ilin mayında Batumidəki oteli geri almaq üçün 8.6 milyon dollar ödəməyə razılaşıb.

    730 Min Dollarlıq Əlavə Torpaq Sahəsi

    OCCRP-nin araşdırması 43 yaşlı Rza Talıbovun hazırda Bakıda yüksək vəzifəli miqrasiya rəsmisi olduğunu qeyd edir. Jurnalistlər həmçinin onun Gürcüstan sahilindəki daşınmaz əmlaklarını daha da genişləndirdiyini aşkar ediblər.

    Elektron poçt vasitəsilə OCCRP-nin suallarını cavablandıran Rza Talıbov otel və sahil əmlakının Gürcüstan və Azərbaycan banklarından alınan kreditlər hesabına maliyyələşdirildiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, iki il əvvəlki satış və otelin yenidən alınması “aktivlərin və investisiyaların digər potensial hədəflərə yönəldilməsi” strategiyasının bir hissəsi olub.

    "London 1889"
    “London 1889”

    Hazırda otel “London 1889” brendi altında fəaliyyət göstərir. Rza Talıbov bu əmlakı “London 1889″un sahibi olan “B-Pearl Turizm” MMC-nin səhm paketinin 100 faizini almaqla əldə edib. Daha sonra, bu şirkət vasitəsilə əlavə daşınmaz əmlaklar da alınıb. İyul ayında şirkət Batuminin kənarında yerləşən Maxincauri qəsəbəsində 2082 kvadratmetrlik bir torpaq sahəsini 730 min dollara satın alıb.

    OCCRP qeyd edir ki, bu son alış Rza Talıbovun Gürcüstanda daşınmaz əmlak sektoruna böyükmiqyaslı qayıdışını əks etdirir.

    Talıbov Ailəsinin 63 Milyon Dollarlıq Əmlakı

    1995-ci ildən Naxçıvan Ali Məclisinə sədrlik edən Vasif Talıbovun idarəçiliyi dövründə bu region “Azərbaycanın Şimali Koreyası” kimi sərt idarəetməsi ilə tanınmışdı, deyə OCCRP vurğulayır. Bu illər ərzində Talıbov ailəsi sərvətini artırmış, onların aktivlərinə 100 faiz ailə üzvlərinə məxsus “Naxçıvan Bank” da daxil olmuşdu.

    2022-ci ilin sonunda Vasif Talıbovun administrasiyasına qarşı təzyiqlər güclənmiş və o, həmin il dekabrın 21-də istefa vermişdi. Azərbaycan hökuməti Naxçıvanın yeni rəhbərliyinin korrupsiya ilə mübarizə aparacağını bəyan etmişdi.

    OCCRP 2022-ci ildə Rza Talıbov və qardaşı Seymurun saxta şirkətlərdən şübhəli köçürmələr vasitəsilə 20 milyon dollardan çox vəsait əldə etdiyini üzə çıxarmışdı. Həmçinin, qardaşların BƏƏ-də və Gürcüstanda 63 milyon dollarlıq əmlak aldığı bildirilmişdi. O zaman qardaşlar bu iddialara şərh verməmişdilər.

    Rza Talıbov son əməliyyatlarla bağlı OCCRP-nin suallarını cavablandırmasa da, Azərbaycan qanunvericiliyinə görə, dövlət qulluqçusu olaraq hüquqi şəxslərdə səhm və ya pay sahibi olmasının qadağan olunmadığını qeyd edib.

    “Dövlət qulluğu haqqında” Qanun isə dövlət qulluqçusunun hər il qulluq keçdiyi orqanın rəhbərinə gəlirləri və əmlak vəziyyəti barədə maliyyə hesabatı təqdim etməsini, orada əlavə gəlirlərin mənbəyini, növünü və məbləğini göstərməsini tələb edir.

    Rza Talıbovun gəlir deklarasiyası verib-vermədiyi isə ictimaiyyətə açıqlanmayıb. İndiyədək Talıbovlar ailəsindən heç kəs mənimsəmə, yaxud vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə ittiham olunmayıb.

    Keçmiş Naxçıvan Məmurlarının Etirafları

    Naxçıvanın bir sıra keçmiş vəzifəliləri külli miqdarda mənimsəmələrdə təqsirli bilinsələr də, onlara yüngül cəzalar tətbiq edilib. Məsələn, Naxçıvanın keçmiş maliyyə naziri Rafael Əliyev 145 milyon manata yaxın büdcə vəsaitinin yeyintisində təqsirli tanınıb, lakin məhkəmə ona şərti cəza kəsib. R.Əliyev məhkəmədə iddia edib ki, ittihamda nazir olduğu dövrdə mənimsədiyi göstərilən 3 milyon 120 min manatı özü götürməyib, Naxçıvan MR Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun oğlu S.Talıbova verib.

    Regionun keçmiş gömrük komitəsinin sədri Səhət Həbibbəyli isə gömrükdə rüsum kimi toplanan qeyri-rəsmi ödənişlərin – hər ay 2.5-3 milyon dolların rəhbərliyə çatdırıldığını etiraf edib. Onun sözlərinə görə, o, Vasif Talıbova hər il 30 milyon dollardan çox pul çatdırırmış.

    Azərbaycan hökuməti ölkədə korrupsiya ilə sistematik və davamlı mübarizə aparıldığını bəyan edir. Son illərdə bir sıra rayonların icra hakimiyyəti başçıları və yüksəkvəzifəli dövlət qulluqçuları mənimsəmə və rüşvətxorluq ittihamları ilə həbs edilib və mühakimə olunublar. Lakin “Transparency International” təşkilatının 2024-cü il Korrupsiyanı Qavrama İndeksinə görə, Azərbaycan 100 baldan 22 bal toplayaraq 180 ölkə arasında 154-cü sırada yer alıb. Ölkənin reytinqi əvvəlki illə (2023) müqayisədə dəyişməsə də, balı 1 pillə azalıb.

    Hakimiyyətin yüksək eşelonunda korrupsiyanı ifşa edən “AbzasMedia” jurnalistləri isə hazırda müxtəlif iqtisadi cinayətlərdə təqsirli bilinərək uzunmüddətli həbs cəzası çəkirlər. Onlar məhz korrupsiya araşdırmalarına görə cəzalandırıldıqlarını bildirirlər.

    24 saat

  • Z Nəsli Peruda Ali Məhkəməni yandırdı

    Z Nəsli Peruda Ali Məhkəməni yandırdı

    Peru Etirazları: Korrupsiya və Pensiya İslahatı Küçələrə Daşdı

    Peruda “Z Kuşağı” adlı gənclər kollektivinin çağırışı ilə təşkil edilən etirazlar artan mütəşəkkil cinayətkarlığa, korrupsiyaya və yeni pensiya islahatına qarşı böyüyən ictimai narazılığa küçələrdə cavab axtardı.

    Şəhər mərkəzində təqribən 500 nəfər toplaşdı. Təxminən bir aydır davam edən bu Peru etirazları güclü polis nəzarəti altında keçirildi.

    Limanın Küçələrində Şiddətli Toqquşmalar

    Keçirilən nümayişlər zamanı Limanın küçələri şiddətli toqquşmalara səhnə oldu. Etirazçılar polislə qarşıdurmaya girdi, polis isə rezin dəyənəklər və bibər qazı ilə cavab verdi.

    Nümayişçilərin Limadakı prezident və konqres binalarına doğru yürüş etmək istəməsi toqquşmalara səbəb oldu. Etirazçılar ölkənin Ali Məhkəməsinə və polis məntəqələrinə od vurdular.

    Polisin sərt müdaxiləsi nəticəsində azı 10 nəfər yaralandı, onlarla insan isə saxlanıldı. Polis, tərəfindən istifadə olunan saçma güllələrlə iki mətbuat nümayəndəsinin yaralandığını açıqladı. Təhlükəsizlik qüvvələri isə azı üç polis əməkdaşının yaralandığını bildirdi. Polis beş gündür ki, etirazların qarşısını ala bilmir.

    Prezident Dina Boluarte Hökumətinə Qarşı Narazılıq

    Perunun dövlət başçısı Dina Boluartenin reytinqi sürətlə aşağı düşür. Adı korrupsiya və rüşvət qalmaqallarında hallanan prezidentə qarşı ictimai etirazlar artmaqdadır. Əksər ictimai rəy sorğuları həm hökuməti, həm də mühafizəkar çoxluğa malik konqresi korrupsiya ilə əlaqələndirir.

    Bu həftə qəbul edilən yeni qanun, etibarsız şəraitdə çalışan bir çox gəncin özəl pensiya sisteminə qoşulmasını məcburi etdi. Bu vəziyyət, ölkədəki Peru etirazlarını daha da alovlandırdı.

    24 saat

  • Nepalda qanlı etirazlar: Baş Nazir istefa verdi, Parlament yandırıldı

    Nepalda qanlı etirazlar: Baş Nazir istefa verdi, Parlament yandırıldı

    Nepal Baş Naziri KP Şarma Oli ölkəni bürüyən antikorrupsiya etirazları dalğası səbəbindən vəzifəsindən istefa verməyə məcbur qalıb. Bu etirazlar 19 nəfərin ölümü və 100-dən çox insanın yaralanması ilə nəticələnib. Buna baxmayaraq, on minlərlə etirazçı küçələrdə qalaraq yolları bağlayıb, parlamentə və digər hökumət binalarına od vurub.

    Baş Nazir Oli çərşənbə axşamı, onun administrasiyası son onillikdəki ən qanlı iğtişaşlara səbəb olmaqda günahlandırıldıqdan sonra Prezident Ramçandra Paudelə ünvanladığı məktubunda yazıb: “Ölkədəki əlverişsiz vəziyyəti nəzərə alaraq, problemin həllini asanlaşdırmaq və konstitusiyaya uyğun olaraq siyasi yolla həll etməyə kömək etmək üçün bu gündən etibarən istefa verirəm.”

    Fasiləsiz komendant saatına baxmayaraq, çərşənbə axşamı minlərlə Nepal gəncləri paytaxt Katmandunun küçələrinə qayıdaraq dəyişiklik tələb edib və çevik qüvvələrlə toqquşublar. Bəzi etirazçılar hökumət binalarını yandırıblar.

    “Z nəslinin etirazı” adlandırılan bu nümayişlər hökumətin sosial media platformalarını, o cümlədən Facebook, X və YouTube-u əngəlləməsi ilə başlayıb. Hökumət bu addımı şirkətlərin qeydiyyatdan keçmədiyini və dövlət nəzarətinə tabe olmadığını əsas gətirərək izah edib.

    Lakin etirazlar daha geniş narazılıqları əks etdirəcək şəkildə genişlənib. Xüsusilə, bir çox gənc, siyasi liderlərin övladlarının – “nepo kids” adlananların – lüks həyat tərzi sürdüyü və çoxsaylı üstünlüklərdən yararlandığı, əksər gənclərin isə iş tapmaqda çətinlik çəkdiyi üçün qəzəbləniblər.

    Hökumətin qadağanı ləğv etməsinə və tətbiqlərin yenidən onlayn olmasına baxmayaraq, çərşənbə axşamı etirazlar yenidən alovlanaraq paytaxtdan ölkənin bir çox şəhərinə yayılıb. Aparıcı etiraz simalarından Sudan Qurung yeni bərpa olunmuş Instagram səhifəsindəki paylaşımında bildirib: “Nepal hökuməti devrildi, gənclər etirazı qazandı. Gələcək bizimdir.”

    Dövlətin simvolik rəhbəri olan Prezident Ram Çandra Paudel etirazçılara sülh yolu ilə həll tapmaq və gərginliyin daha da artmasının qarşısını almaq üçün dialoqa başlamağı çağırıb. Nepal Ordusunun rəisi Ashok Rac Siqdel də video mesajında etirazçıları daha çox insan və əmlak itkisinin qarşısını almaq üçün nümayişləri dayandırmağa və dialoq masasına gəlməyə səsləyib.

    Nepalın zəif idarəçiliklə mübarizəsi

    Bu iğtişaşlar 2008-ci ildə küçə nümayişlərinin Nepalın əsrlik monarxiyasını devirməsindən bəri ən ciddi hadisədir. Demokratik islahatlara baxmayaraq, 30 milyon əhalisi olan Himalay ölkəsi zəif idarəçilik və yayılmış korrupsiya ilə mübarizə aparır. İqtisadi imkanlar məhdud olaraq qalır, bu da milyonlarla Nepal vətəndaşını ailələrini dolandırmaq üçün Körfəz ölkələri, Cənubi Koreya və Malayziyada iş axtarmağa məcbur edir.

    Dünya Bankının məlumatına görə, ötən il gənclər arasında işsizlik səviyyəsi təxminən 20 faiz təşkil edib. Hökumətin hesablamalarına görə, hər gün 2000-dən çox gənc Yaxın Şərq və ya Cənub-Şərqi Asiyada iş tapmaq üçün ölkəni tərk edir.

    73 yaşlı Oli, ötən ilin iyul ayından etibarən dördüncü dəfə Baş Nazir vəzifəsini icra edirdi və monarxiya sonrası dövrdə 14-cü Baş Nazir olmuşdu. İki kabinet naziri bazar ertəsi axşamı “mənəvi səbəblər” göstərərək istefa vermişdi.

    Şahidlərin sözlərinə görə, etirazçılar şinləri yandırıb, daş atıb və bir neçə siyasətçinin evlərinə od vurublar. Yerli media, hərbi helikopterlərin mühasirəyə alınmış evlərdən nazirləri təxliyə etdiyini bildirib. Kütlə Baş Nazirin iqamətgahını da dağıdıb və parlamentin, əsas nazirliklərin yerləşdiyi Singha Durbar hökumət kompleksini yandırıb.

    Sosial mediada yayılan görüntülər keçmiş Baş Nazir Şer Bahadur Deuba və həyat yoldaşı, Xarici İşlər Naziri Arzu Rana və Maliyyə Naziri Bişnu Paudelın əsgərlər müdaxilə etməzdən əvvəl nümayişçilər tərəfindən hücuma məruz qaldığını göstərir.

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatının insan haqları rəisi Volker Türk zorakılıqdan “dəhşətə gəldiyini” bildirib və danışıqlara çağırış edib. Lakin bu çağırışlara məhəl qoyulmadığı görünürdü.

    Sərhədsiz Reportyorlar (RSF) təşkilatı böyük bir nəşriyyatın – Kantipur Media Group-un qərargahının yandığını bildirib və “etirazçıları jurnalistləri hədəf almamağa” çağırıb. Katmandu hava limanının sözçüsü Rinji Şerpa isə bildirib ki, hava limanı açıq qalsa da, yanğınlardan əmələ gələn tüstü görünmə qabiliyyətinə təsir etdiyi üçün bəzi uçuşlar ləğv edilib.

    24 saat

  • Nepalda gənc etirazlar: Ölənlərin sayı artır, parlamentə basqın

    Nepalda gənc etirazlar: Ölənlərin sayı artır, parlamentə basqın

    Nepalda Qanlı İğtişaşlar: 19 Həlak, Parlamentə Hücum

    2025-ci il sentyabrın 8-də Nepal iğtişaşları ilə sarsılıb. Təhlükəsizlik qüvvələri ilə etirazçılar arasında baş verən gərgin toqquşmalarda azı 19 nəfər həlak olub. Ölkənin paytaxtında on minlərlə etirazçı, xüsusilə də Z nəslinin nümayəndələri küçələrə çıxaraq parlament binasına basqın ediblər.

    Gənclərin Qəzəbi: Sosial Media Qadağası və Korrupsiya

    Kütləvi etirazlara səbəb olan əsas amillər hökumətin tətbiq etdiyi sosial media qadağası və ölkədə geniş yayılmış korrupsiya hallarıdır. Gənc nəsillər internetə çıxış məhdudiyyətlərini və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadəni qətiyyətlə pisləyirlər. Bu narazılıqlar son günlərdə artaraq böyük miqyaslı Nepal iğtişaşlarına çevrilib. Etirazçılar hökuməti istefaya səsləyərək radikal islahatlar tələb edirlər.

    Gənclərin narazılığının yüksək olması, rəqəmsal azadlıqların məhdudlaşdırılmasına qarşı çıxan yeni nəslin siyasi aktivliyinin göstəricisidir.

    24 saat

  • Telefonlarına zəng çatmayan jurnalistlərdən oxucularına müraciət

    Telefonlarına zəng çatmayan jurnalistlərdən oxucularına müraciət

    “Abzas Media”nın həbsdə olan əməkdaşları 3 May – Beynəlxalq Mətbuat Azadlığı Günündə telefonlarına zəng çatmayan jurnalistlərdən yazıblar. Onlar yazıda həmçinin ictimaiyyətə birgə çağırış ediblər. 

    Yazını olduğu kimi təqdim edirik.

    Məhbus maşınında yeddi jurnalist söhbət edirik. Söhbətin qızğın yerində yan kabində aparılan məhbuslardan biri sözümüzü kəsib soruşur ki, “siz haranın jurnalistlərisiz?”. “Abzas Media” deyən kimi təəccüblə qayıdır ki, “Bəs mən 8 aydır sizə bayırdan şikayət göndərirəm, niyə yaymırsınız?” Vətəndaşa izah edirik ki, 1 il 5 aydır həbsdəyik, ona görə göndərdiyi məktublar cavabsız qalır.

           – Hə, demək telefonlarınza zəng çatmır və ya əhatə dairəsi xaricindədir?

           – Elədir ki, var.

    Onunla söhbətimizdən sonra qərara gəldik ki, sizə yazaraq azadlıqda axtardığınız müstəqil jurnalistləri niyə tapa bilmədiyinizi açıqlayaq.

    Hər şey 2022-ci ildə qüvvəyə minən “Media haqqında” qanunla başladı. O vaxta qədər jurnalist kimi çalışmaq üçün kimdənsə, hansısa qurumdansa icazə almaq tələb olunmurdu. Amma yeni qanunla jurnalistlər Medianın İnkişafı Agentliyinin tərtib etdiyi Media Reyestrində qeydiyyatdan keçməli idilər. 

    Yalnız qeydiyyatdan keçən jurnalistlər mətbuat konfranslarına qatılıb rəsmi şəxslərə sual verə bilərdilər. Qanunla kimin jurnalist kimi işləyib-işləməyəcəyinə artıq hökümət qərar verirdi.

    Media olaraq qeydiyyatdan keçmək üçün də saysız-hesabsız tələblər qoydular. Neçə işçi götürəcəyinə, neçə xəbər verəcəyinə, haradan maliyyələşib-maliyyələşməyəcəyinə hökumət qərar verirdi. Beləliklə qeydiyyat üçün də müraciət edən media orqanlarının əksəriyyəti “imtahandan” kəsildi. Daha sonra bu mediaları bağlamaq üçün məhkəməyə müraciət etdilər. 

    Hələ qanun müzakirə olunanda həmkarlarımızla Milli Məclisin qarşısında etiraz aksiyaları keçirib, mətbuat konfransları təşkil edirdik. Hiss edirdik ki, bu qanun müstəqil medianı məhv etmək üçün gələcəkdə əsas silaha çevriləcək. Etirazlarımız, tələblərimiz nəticəsiz qaldı, qanun qəbul olundu.

    Qanunun qüvvəyə minməyindən heç bir il ötməmiş 2023-cü ilin noyabrında “Abzas Media”nın direktoru Ülvi Həsənli həbs olundu, medianın ofisi bağlandı. Ard-arda “Abzas”ın daha 5 əməkdaşı dəmir barmaqlıqlar arxasına göndərildi. Növbə “Kanal13”, “Toplum TV”, “Meydan TV”yə çatdı.

    İl yarımdır davam edən repressiyalar nəticəsində 24 jurnalist həbsxana kameralarına göndərildi. Azərbaycan Avropa məkanında jurnalist həbslərinə görə Belarusdan sonra ikinci yerə qalxdı.

    Bəs hökümət niyə jurnalistlərə “dəmir əl”ini qaldırdı?

    Müstəqil jurnalistlərin çəkdiyi reportajlara baxanda çox güman ki, hər dəfə kameraya hücum edən bir əl görmüsünüz. O əl sonra jurnalistlərin vəsiqəsini alıb, ona xəsarət yetirib, bəzən də polisə təhvil verib, yekunda ondan əl çəkirdi.

    Amma o əl bu dəfə jurnalistlərdən əl çəkmədi. Bizim çəkdiklərimizə baxan siz bəlkə də düşünürsünüz ki, o əl sahibinin jurnalistlə problemi var, şəxsi davalarıdır, amma əslində onun bu çəkilən kadrlara baxan sizdən qorxusu var deyə əlini dinc qoymurdu.

    Siz ödədiyiniz vergilərin necə mənimsənildiyini, bu pullara prezident ailəsi başda olmaqla vəzifəli şəxslərin necə əl qoyduğunu görməyəsiniz deyə idi o hücumlar.

    O əl həm də prezident, parlament, bələdiyyə seçkilərində peyda olurdu. Seçki saxtakarlığı, topa bülleten, karusel əməliyyatlarını sizə göstərməyək deyə məntəqə üzvləri özlərinə əl qatırdılar. O əl həm də polisin sıravi vətəndaşlardan tutmuş müxalifətçiyə qədər göstərdiyi fiziki zorkalıqları, aldığı rüşvətləri sizə göstərməyək deyə işə düşürdü.

    Axırda hökumət qərara gəldi ki, əlinin üstündə əl olmamalıdır, yəni, verdiyi qərarları mübahisələndirəcək, sorğulayacaq bir azad media qalmamalıdır.

    Müstəqil media cəmiyyətin maraqlarını hökumət qarşısında müdafiə etmək üçün mövcud olur. Amma hökumətə əksinə onun maraqlarını cəmiyyət üzərində müdafiə edəcək media lazım idi. O media ki, bahalığı, qiymət dəyişikliyini, qanunsuz sökülən evlərin yerində salınan parkları “inkişaf”, zorakılıq edən polisləri “qəhrəman” kimi təqdim etsin. 

    Hökümət vətəndaşın əlində-ovcunda olan pulu ondan vergi və məcburi abunəlik yolu ilə alıb onlara yalan xəbər verənlərin cibinə qoymaq yolunu seçdi. Vətəndaşlar özləri də fərqində olmadan onlara yalan xəbər verən, həqiqəti ört-basdır edənlərin maliyyə dəstəkçisinə çevrildilər. Bu gün televizoru açıb dəyişdiyiniz Azərbaycan kanallarının hamısı rəsmi və qeyri-rəsmi dövlət büdcəsindən maliyyələşirlər.

    Hökümətin ələbaxımlı jurnalisti olmaq istəməyən azad media əməkdaşları isə onun “dəmir əl”i ilə üzləşdilər. Çünki hökümətin yürütdüyü siyasətə ictimai nəzarəti təşkil edən, onun qərarlarını saf-çürük edən yeganə jurnalistlər qalmışdı.

    Qanunverici, məhkəmə hakimiyyəti icraedici orqan olan Prezidentin tam nəzarətinə keçmişdi. Vətəndaşların maraqlarını müdafiə edən qeyri-hökümət təşkilatları, siyasi partiyalar məhdudlaşdırıcı qanunlarla sonradan sıradan çıxarılmışdı. Meydanda sayı barmaq sayından da az olan azad media qalmışdı.

    Onlar gəlirlərin ədalətli bölünmədiyini, korrupsiya hallarını, qanun qarşısında hər kəsin bərabər olmadığını, cinayət törədən məmurların cəzasız qaldığını, mülkiyyət hüququnun qorunmadığını, məhkəmə qərarı olmadan vətəndaşların başına uçurulan evləri göstərirdilər. Yüksək rifahdan danışan yetkililər vətəndaşların boş soyuducularını görmək istəmirdilər. Vətəndaşların maraqlarını, istədiklərini təmin etmək əvəzinə hökumət onları göstərən jurnalistləri həbs etməklə bu çağırışları gözardı etdi.     

    Əziz oxucular, artıq qarşılaşdığınız problemləri xəbər vermək üçün telefonu açıq olan jurnalist tapa bilmirsiniz. Hökumət sizi problemlərinizlə təkbaşına qoyub. Daha media vasitəsi ilə hökümətin siyasətinə təsir edə bilmirsiniz. Sizdən heç kim fikrinizi soruşmur. Bəs yığdığınız nömrələrə nə vaxt zəng çatacaq?

    Əgər səsinizi eşitdirdiyiniz mediaların məhv edilməsini istəmirsinizsə, qarşılaşdığınız, şahidi olduğunuz problemləri mobil telefonuzla çəkərək azad media orqanlarının səhifələrinə göndərin. Müstəqil mediaların materiallarını paylaşmaqla hökümətin yaratmaq istədiyi “xəbər mühasirəsini” yarın. O telefonlara zəng çatana qədər o nömrələri yığmağa davam edin. Bir gün o telefonlar açılacaq.

    P.S Əziz oxucular, biz bu yazını imzaya açıq qoyuruq. Məqalədə yazılanlarla razısınızsa, şərhlərə ad soyadınızı yazın, imzanız kimi qəbul edək.

    Müəlliflər: Ülvi Həsənli, Sevinc Vaqifqızı, Elnarə Qasımova, Nərgiz Absalamova

  • AbzasMedia – Biz çəkirik, amma siz pis düşürsünüz

    AbzasMedia – Biz çəkirik, amma siz pis düşürsünüz

    “Çəkirik, amma pis düşürsünüz” – bu, kameramıza hücum edən hər kəsə – polisə, seçki məntəqəsi üzvünə, hakimiyyət nümayəndəsinə dediyimiz söz idi.

    İndi biz bu çəkilişlərin cəzasını çəkirik və onlar yenə mətbuat azadlığı sıralamasında pis – 180 ölkə arasında 167-ci yerə düşürlər. Çünki Azərbaycanda çəkilişə icazə verilmədiyini göstərən işarələr təkcə metrolarda deyil artıq. Hər küncdə-bucaqda gözətçi polislər kameraya bənddirlər ki, onu əlinizdən alıb, özünüzü isə həbsə göndərsinlər. Onlar bizi yaxalayana qədər biz çəkdik, amma onlar pis düşdülər.

    Niyə pis düşürlər? Göstəririk.

    Korrupsiya vətəndaşları artıq kanalizasiya xəttində boğub öldürür. Məsuliyyəti bir-birinizə ötürürsünüz, cəzanı isə heç kim çəkmir. Biz çəkirik, amma siz pis düşürsünüz.

    Ölkənin nefti ilə zənginləşib çirkini kasıb məhəllələrə ötürdüyünüz torpaqlardan uzağa gedib ekologiyadan, təmiz havadan, sudan, yaşıl enerjidən danışıb Avropa liderləri ilə şəkil çəkdirirsiniz, amma pis düşürsünüz.

    Sosial dövlətdən, gəlirlərin ədalətli bölgüsündən, yüksək rifahdan, yoxsulluğun 5 faizə endirilməsindən danışırsınız. Kameralar vətəndaşların soyuducularına dönür, pis düşürsünüz.

    “Qarabağ Azərbaycandır!” deyib bir qrup məmur arasında bölüşdürürsünüz. Böyük topraq sahələrini öz şirkətlərinizə verib qarabağlıları binalara doldurursunuz. Əkin yox, heyvandarlıq yox, iş yox. “Bravo market”ə girib nisyə mal istəyirlər, pis düşürsünüz.

    Azalan neftdən sonra qazdan pul çıxarmaq istəyirsiniz. Təkcə ucqarlarda deyil, paytaxtda da qazsız qalan yerlərdən qaz pulu istəyirsiniz. “Qənaət edin, xaricə satacam” deyirsiniz, pis düşürsünüz.

    Polisiniz paytaxtda və bölgələrdə etiraz edən hər kəsi dubinka ilə əzir. “Bir polis də cəzalandırılmayacaq”, “Polis Söyüdlüdə özünü ləyaqətlə aparıb” deyirsiniz, pis düşünürsünüz. Üzünə gözyaşardıcı qaz vurulan yaşlı qadın əlini gözünə çəkir, pis düşürsünüz.

    Məmurların tikdirdiyi göydələnlərdə fəhlə işləyənlər 2003-cü ildə onlara pulsuz paylanılan köynəkləri geyinirlər. 22 ildir özlərinə köynək ala bilməyən fəhlələr kürəklərini çevirirlər – “İlhamla irəli!” yazılıb, pis düşürsünüz.

    Əsəbləşirsiniz ki, parkinq işçilərinin sürücülərdən aldıqları 20 qəpiklər hara gedir? Hər seçkidə gəlirlərinizi bəyan etməli olduğunuz blank boş görünür, pis düşürsünüz.

    Azad seçkidən danışırsınız, ekrana topa bülleten, karusel əməliyyatı, videoları gəlir, bir də haradan gəldiyini bilməyən müşahidəçilər, yaxalarındakı kartlarına baxıb partiyanızın adını çəkirlər, pis düşürsünüz.

    Uşaqlara dövlət qayğısından danışırsınız. Uşağınızın 11 yaşı olanda Dubayda milyonluq mülk sahibi idi. Uşaqpulu vermədiyiniz ölkədə balacaları belə dövlət qayğısı nağılına inandıra bilmirsiniz, pis düşürsünüz.

    Hazır suallarla yüklədiyiniz jurnalistlərə müsahibə verirsiniz. Demokratiyadan, mətbuat azadlığından vəchlə danışırsınız. Axırda xatirə şəkli çəkdirirsiniz, məlum olur ki, azad mətbuatdan heç kim yoxdur, pis düşürsünüz.

    150 il əvvəl Zərdabi “Əkinçi” qəzetini yaradanda onun sadəcə pul ehtiyacı var idi. Qapı-qapı düşüb qəzet çıxarmaq üçün pul yığırdı. Amma bu gün qəzet çıxarmaq istəsəydi, qeydiyyatı, müəyyən edilmiş sayda işçisi, yenə gündəlik müəyyən edilmiş sayda xəbəri olmalı idi ki, qəzeti çap edə bilsin. Bu gün Milli Mətbuatdan, Zərdabidən, “Əkinçi”dən danışacaqsınız, “Azərbaycanda mətbuat azaddır” deyəcəksiniz, kameralar “Kürdəxanı”ya (red.: Bakı İstintaq Təcridxanası) dönəcək, pis düşəcəksiniz.

    Müəlliflər: Ülvi Həsənli, Sevinc Vaqifqızı, Elnarə Qasımova, Nərgiz Absalamova

  • PUA satınalmasında korrupsiya iddiası

    PUA satınalmasında korrupsiya iddiası

    Cinayət İşi Çərçivəsində Saxlanılanlar

    Keçirilən genişmiqyaslı istintaq nəticəsində 4 nəfər saxlanılıb. Onlar silah tədarükü əməliyyatlarında ciddi sui-istifadə hallarına yol verməkdə şübhəli bilinirlər. Təhqiqat materiallarına görə, saxlanılan şəxslər pilotsuz uçuş aparatları (İHA-lar) daxil olmaqla, müxtəlif hərbi təyinatlı məhsulların alınması zamanı təchizatçı şirkətlərlə qəsdən şişirdilmiş qiymətlərlə müqavilələr imzalayıblar. Bu əməlləri ilə dövlətə xeyli miqdarda ziyan vurduqları iddia olunur.

    Şişirdilmiş Qiymətlər və Yüksək Komissiyalar

    Bildirilir ki, şübhəlilər bağladıqları müqavilələrin ümumi dəyərinin 30 faizinə qədər komissiya əldə ediblər. Bu vəsaitlərin qanunsuz yolla mənimsənildiyi vurğulanır. Mütəxəssislər bildirirlər ki, belə korrupsiya halları hərbi təchizat sisteminə ciddi zərbə vurur və dövlət büdcəsinə böyük zərər yetirir. İstintaq davam edir və əlavə məlumatların yaxın günlərdə açıqlanacağı gözlənilir. Bu hadisə hərbi sahədə şəffaflığın artırılması vacibliyini bir daha gündəmə gətirir.

    24 saat

  • Ədliyyə Nazirliyinin keçmiş vəkilləri seçkilərdə iştirak edir, bəziləri Trampın siyasətinə qarşıdır

    Ədliyyə Nazirliyinin keçmiş vəkilləri seçkilərdə iştirak edir, bəziləri Trampın siyasətinə qarşıdır

    ABŞ Ədliyyə Nazirliyindən istefa verən şəxslər siyasətə atılır

    Siyasətə yeni baxış: Ryan Crosswell Kampaniyası

    Ryan Crosswell-in ABŞ Konqresinə namizədliyi, bir çox ənənəvi siyasi fəaliyyətləri özündə əks etdirir. Onun internet səhifəsində, qolları çırmanmış vəziyyətdə hərbi xidməti və sələfi olan kömür şəhərində böyüməsi haqqında danışır. Kampaniya videosunda Pensilvaniya ştatının Pottsville şəhərinin qırmızı, ağ və mavi rənglərlə bəzədilmiş təsvirləri yer alır. Kampaniya müşavirləri, siyasi təşviqat qrupunun təsdiqinin surətlərini yayırlar. Crosswell qapıları döyərək seçicilərlə görüşdüyünü, onlardan birinin “çətinlik çəkdiyini və evini satmalı ola biləcəyini” deyir.

    Lakin, bir çox konqres namizədlərindən fərqli olaraq, Crosswell-in heç bir kampaniya təcrübəsi yoxdur və siyasətdə heç vaxt işləməyib. O, Ədliyyə Nazirliyinin siyasi təsirlərə məruz qaldığını iddia edərək istefa verən bir neçə keçmiş vəkil və rəsmisindən biridir.

    Prezident Donald Trampın ikinci dönəminin ilk altı ayında Ədliyyə Nazirliyinin bir çox prokuror, inzibatçı və karyera işçilərinin istefa verməsi və ya işdən çıxarılması ilə əlaqədar olaraq, bəziləri yenidən ictimai xidmətə qayıtmaq istəyirlər və indi buna nail olmaq üçün fərqli yollar axtarırlar.

    Etiraz olaraq istefa: Ryan Crosswell-in addımı

    Uzun müddət federal prokuror olan Ryan Crosswell, Ədliyyə Nazirliyinin Nyu York meri Erik Adamsa qarşı cinayət işini dayandırması və qurumun ictimai dürüstlük bölməsinin təmizlənməsi ilə bağlı mübahisəli qərarına etiraz olaraq fevralın 17-də Ədliyyə Nazirliyindən istefa verib. O, Ədliyyə Nazirliyinin korrupsiyaya qarşı mübarizə idarələrindəki ixtisarlarını tənqid edib.

    Crosswell CBS News-a bildirib: “Administrasiyanın etdiyi şey, bütün səviyyələrdə hökumət daxilində korrupsiyaya qarşı ən vacib sədlərdən birini aradan qaldırmaqdır: ştat, yerli və federal. Biz indi elə bir sahəyə keçirik ki, cinayət təqibləri siyasi sədaqətə görə müəyyən ediləcək.”

    Crosswell-in seçkisi də unikal əhəmiyyət daşıyır. O, ölkənin ən rəqabətli və yüksək təsirli Konqres yarışlarından biri olan Pensilvaniya ştatının 7-ci dairəsində Demokratların namizədliyi uğrunda mübarizə aparır. Bu dairə 2024-cü ildə Demokratlardan Respublikaçılara keçib. Crosswell iyun ayında namizədliyini elan etdikdən bəri 300.000 dollardan çox vəsait toplayıb, halbuki hazırkı Respublikaçı təmsilçi Rayan Makkenzi bu il 1,4 milyon dollardan çox vəsait toplayıb.

    Karyera dəyişikliyi: Prokurorluqdan siyasətə

    Bu, uzun illər karyera prokuroru olan, cəmi bir neçə ay əvvəl Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən sabiq Yeni Meksika ştatının siyasi namizədinin dörd seçilmiş məmurun evinə atəş açması ilə nəticələnən məhkumluğunun təmin edilməsində kömək etdiyinə görə təqdir edilən biri üçün böyük bir dəyişiklikdir.

    <pEhtiyatda olan dəniz piyadası olan Crosswell kampaniyası zamanı tərcümeyi-halına əsaslanır. O, CBS News-a deyib: “Əgər siz dəniz piyadası və keçmiş prokurorsunuzsa, insanları qoruyursunuz.”

    Onun keçmiş həmkarlarından bəziləri də seçilmiş vəzifələrə can atırlar və Crosswell kimi, heç birinin seçki təcrübəsi və ya siyasi keçmişi yoxdur, lakin hamısı Ədliyyə Nazirliyindəki son dəyişiklikləri açıq şəkildə tənqid edir və karyera prokurorları olaraq karyeralarından niyə ayrılmağı seçdikləri barədə danışırlar.

    “Bu, mənim arzumdakı iş idi”

    Erika Evans mart ayında Ədliyyə Nazirliyindəki vəzifəsindən istefa verərək, arzusundakı iş olduğunu söylədiyi vəzifəni tərk etdi. O, indi Sietl şəhərinin vəkili vəzifəsinə Demokratların namizədliyini almağa çalışır.

    CBS News-a Sietldəki kampaniya dayanacaqları arasında telefonla danışan Evans, “Sorğular bizə xeyirdir və biz bu barədə yaxşı hiss edirik” dedi.

    O, medal təqdimatı zamanı havaya yumruq qaldıran 1968 Olimpiya oyunlarının yüngül atletika ulduzlarından biri olan vətəndaş hüquqları xadimi Li Evansın nəvəsidir. Evans CBS News-a Tramp administrasiyasının Ədliyyə Nazirliyinin Vətəndaş Hüquqları bölməsini dağıtmasının onun ayrılma motivləri arasında olduğunu söylədi.

    Evans dedi: “Bizə ofisdə müxtəliflik işi ilə məşğul olan hər hansı bir həmkarımızı bildirməyimizi tələb edən e-poçtlar aldıq. Onları bildirmək üçün 10-14 günümüz var idi, əks halda özümüz də problem yaşayardıq. Bu, olduqca iyrənc idi.” O, qismən müxtəliflik səylərinin həmsədri olduğu üçün qurumda özünü təhlükəsiz hiss etmədiyini söylədi.

    Vətəndaş hüquqları və siyasi tənqid

    Kampaniya videosunda Evans cənab Trampa meydan oxuyacağına söz verdi: “Sizin səsinizlə mən Trampa qarşı çıxacağam və layiq olduğumuz icma təhlükəsizliyini tələb edəcəyəm.” Onun kampaniya materialları həmçinin Evansın vətəndaş hüquqları məsələləri üzərində işini təbliğ edir.

    Evans dedi: “Mən bütün karyeramı yalnız dövlət qulluğunda işləmişəm. Buna görə də hüquqşünas oldum – icmamı təmsil etmək və onlara xidmət etmək üçün. Tramp administrasiyasının idarə üçün malik olduğu dəyərlərlə bunun artıq mümkün olmayacağını başa düşəndə, dəyişməli olduğumu bildim.”

    O, Ədliyyə Nazirliyindəki son dəyişikliklərlə bağlı ictimai tənqidinin seçicilər tərəfindən rəğbətlə qarşılandığını söylədi.

    O dedi: “Biz minlərlə seçici ilə danışdıq və minlərlə qapını döydük. Seçicilərimizdən “Siz buna qarşı çıxmaq və danışmaq üçün çox cəsarətlisiniz” sözlərini eşitmək həqiqətən də rahatlıq verici oldu.”

    Sietl primariləri çərşənbə axşamı keçirilir. Evans kifayət qədər səs toplasa, noyabr ayında keçiriləcək ümumi seçkilərə vəsiqə qazanacaq.

    “Bu, ürəyimi çox sıxdı”

    Hetal Doshi Ədliyyə Nazirliyində on ildən artıq xidmət müddətində, o cümlədən Antitrest Bölməsinin baş prokurorunun müavini vəzifəsinə yüksəldi. O, cənab Trampın andiçmə mərasimi zamanı, yanvar ayında istefa verdi və indi Kolorado ştatının baş prokuroru vəzifəsinə gələn il keçiriləcək seçkilərdə namizəd kimi ilk seçilmiş vəzifəsinə can atır.

    Doshi CBS News-a qurumdakı son dəyişikliklərin “həqiqətən də ürəyimi və ağlımı sıxdığını” söylədi.

    O dedi: “Ştatın baş prokurorları, məcburetmə boşluğunu doldurmaqda əvvəlkindən daha vacibdir. Buna görə də vəzifəyə namizəd olmaq qərarına gəldim.”

    Doshi dedi: “Mənim çıxışımla bağlı bir çox mürəkkəb hisslərlə üzləşdim və bu mürəkkəblik Amerikan xalqı adından etdiklərimi çox sevdiyimdən irəli gəlirdi.”

    Kampaniya təcrübəsinin olmamasına baxmayaraq, Doshi erkən ianə toplamağı və bu vəzifə üçün Demokratların namizədliyi uğrunda mübarizə apararkən ştat miqyasında kampaniya infrastrukturunu təbliğ etdi. Doshinin kampaniya materialları, o cümlədən bir təqdimat videosu onun fəhlə ailəsindən olan birinci nəsil amerikalı olduğunu vurğulayır.

    Onun kampaniya veb-saytında Doshinin cənab Trampı hədəfə aldığı bir video var: “Qanunun aliliyi Donald Tramp və vətənpərvərliyi tərk etmiş siyasətçilər tərəfindən hücuma məruz qalır.” Videoda ABŞ Baş prokuroru Pam Bondi və Trampın əvəzedicisi Janin Pirronun təsvirləri yer alır. Pirro, Kolumbiya dairəsinin ABŞ prokuroru kimi təsdiqlənib.

    Doshi CBS News-a telefon müsahibəsində deyib: “Ədliyyə Nazirliyinin normaları və ənənələrinin dağıdılmasına baxmaq çətindir.”

    Ədliyyə Nazirliyi Doshi, Crosswell və Evans və onların qurumdakı son dəyişikliklərlə bağlı tənqidləri barədə şərh verməkdən imtina etdi.

    Doshinin kampaniyası Ədliyyə Nazirliyindəki bir neçə nailiyyətini sadalayır və onun fəaliyyətini təbliğ edir. Onun kampaniya materialları hava yolu şirkətinin birləşməsinə, böyük texnoloji birləşmələrə, konsert biletlərinin qiymətlərinə və ərzaq qiymətlərinə təsir edəcəyini söylədiyi bir işə meydan oxumaqda federal iş təcrübəsini vurğulayır.

    Siyasət meydanında yeni simalar

    Doshi etiraf etdi: “Mən özümü məhkəmə zalında hər yerdən daha rahat hiss edirəm”, lakin kampaniyanın hökumət vəkili kimi işini əks etdirən ictimai müdafiə forması olduğunu söyləyir.

    Keçmiş Ədliyyə Nazirliyinin vəkili və istefa etmiş və ya işdən çıxarılmış keçmiş Ədliyyə Nazirliyi işçilərinə kömək etmək üçün şəbəkə təşkilatı olan Ədliyyə Əlaqəsinə rəhbərlik edən Steysi Yanq dedi: “Karyera DOJ vəkillərinin vəzifəyə namizəd olması nadir hallarda olur. Onlar qurumda partiyalılıqdan aktiv şəkildə uzaq dururlar.”

    Yanq əlavə etdi: “Bəziləri üçün prezidentin əmr zəncirindən kənarda, seçilmiş vəzifə vasitəsilə xidmət etməyin mümkün alternativ olması tamamilə məqbuldur.”

    “Mən sadəcə vəziyyəti oxuyurdum”

    Viktor Salqado, keçən il Seçki gecəsi Ədliyyə Nazirliyinin İctimai Dürüstlük bölməsindəki vəzifəsini tərk etməyə hazırlaşacağına qərar verdiyini söylədi.

    O, tezliklə Virciniya ştatının qubernator müavini vəzifəsinə Demokratların namizədliyini almağa başladı. Onun kampaniyası və səyləri iyun ayında keçirilən primaridə cəmi 5% səs topladı. Bu, noyabr ayında keçiriləcək ümumi seçkilərə vəsiqə qazanmaq üçün kifayət deyildi, lakin yenə də gözlədiyindən daha yaxşı nəticə göstərdi.

    Salqado CBS News-a Ədliyyə Nazirliyində gözlənilən dəyişiklikdən əvvəl ayrılmaq qərarına gəldiyini söylədi.

    O dedi: “Mən sadəcə cənab Trampa yaxın olan insanların növü və sonda Ədliyyə Nazirliyini idarə etməyə gələcək insanların növü barədə vəziyyəti oxuyurdum. Mən yanvarın 20-dən qısa müddət sonra İctimai Dürüstlük bölməsinin dağıdılacağı şansını 90% qiymətləndirirdim.”

    Uğurlu karyera və siyasi qərarlar

    Tramp administrasiyasının ilk iki ayı ərzində qurumun ictimai dürüstlük bölməsində bir sıra kənarlaşdırmalar oldu.

    Salqado Ədliyyə Nazirliyində əfsanəvi bir karyera yaşadı, o cümlədən 2023-cü ildə CEO-nun günahını etiraf etməsi ilə nəticələnən böyük bir kriptovalyuta araşdırması üzərində işinə görə qurumun mükafatını aldı. Qurum həmçinin Salqadonun Konqresdən qovulan, dələduzluqda günahını etiraf edən və keçən ay həbs cəzası çəkməyə başlayan Nyu Yorklu Respublikaçı sabiq təmsilçi Corc Santosun uğurlu təqibinə “əhəmiyyətli töhfələr” verdiyini qeyd etdi.

    Salqado, qısa kampaniyası zamanı Ədliyyə Nazirliyindəki işini vurğuladığını və seçicilərlə görüşərkən və kampaniya dayanacaqları edərkən, Tramp administrasiyasının immiqrasiya icrasında hüquq-mühafizə orqanlarından istifadəsi ilə bağlı mübahisələrə istinad etdiyini söylədi.

    O dedi ki, siyasi namizəd rolu karyera prokurorları üçün çətindir.

    O dedi: “Biz qərəzli deyilik, xüsusən də korrupsiya prokurorları olaraq. Əlbəttə ki, bizim siyasi fikirlərimiz var, lakin bütün bunlar qapıda yoxlanılır.”

    Crosswell-in yarışı ölkənin ən bahalı və ən yüksək profilli yarışlarından birinə çevrilə bilər. O, böyüdüyü Pensilvaniyaya, Allentaunun təxminən 45 dəqiqəliyində geri döndü.

    Demokratik siyasi namizəd kimi mövqeyini möhkəmləndirməsinin əlaməti olaraq, Crosswell Milli Respublikaçı Konqres Komitəsindən güclü tənqid alır.

    NRCC sözçüsü bir bəyanatda dedi: “Baydenin korrupsiyalaşmış DOJ-da işlədikdən sonra Ryan Crosswell Liq Valli şəhərinə paraşütlə endi. Pensilvaniyalilar keçən noyabrda təmsilçi Rayan Makkenzini və prezident Trampı seçəndə zibilləri təmizlədilər və geriyə baxmırlar.”

    24 saat