Livan prezidenti Jozef Aun, İsraili danışıq təklifinə cavab olaraq hava zərbələrini gücləndirməkdə ittiham edib. Sonuncu zərbə Cənubi Livanda motosiklet sürən bir kişinin həyatına son qoyub.
2024-cü ilin noyabrında əldə olunan atəşkəsə baxmayaraq, İsrail qoşunlarını Cənubi Livanın beş bölgəsində saxlayıb və atəşkəsi dəfələrlə pozaraq, demək olar ki, hər gün hava zərbələrini davam etdirib. İsrail Hizbullahı hədəf aldığını iddia etsə də, mülki şəxslər də həlak olub.
Aun, ABŞ prezidenti Donald Trampın Qəzzada atəşkəsə vasitəçilik etməsindən sonra oktyabrın ortalarında İsrail ilə danışıqlar aparmağa çağırmışdı.
Cümə günü verdiyi açıqlamada Aun bildirib ki, “Livan İsrail işğalına son qoymaq üçün danışıqlara hazırdır, lakin hər hansı bir danışıq qarşılıqlı istək tələb edir ki, bu da hazırda mövcud deyil.”
O, Almaniyanın xarici işlər naziri Yohann Vadeful ilə görüşü zamanı əlavə edib ki, İsrail “bu seçimə Livana qarşı daha çox hücumlar həyata keçirərək… və gərginliyi artıraraq cavab verir.”
Livanın rəsmi Milli Xəbər Agentliyi (NNA) cümə günü Kunin kəndində bir İsrail dronunun motosikletli bir kişini hədəf aldığını bildirib. Səhiyyə Nazirliyi bir nəfərin öldüyünü, birinin isə yaralandığını qeyd edib.
İsrail ordusu Cənubi Livanın qruplaşmasının infrastruktur obyektlərini bərpa etmək üzərində işləyən “Hizbullahın texniki xidmət zabitini” zərərsizləşdirdiyini iddia edib.
NNA-nın məlumatına görə, cümə günü ayrı bir hücumda, ikinci zərbə Cənubi Livanın Nəbatiyyə şəhərində bir binanı hədəf alıb, raket binanın damına düşüb.
Partlayışın səsi uzaqlara yayılaraq, “sakinlər arasında gərginliyi və panikanı artırıb”, lakin xəsarət alan olmayıb.
İsrail Təcavüzü ilə Mübarizə
Cümə günü baş verən zərbələr, İsrail ordusunun bir gün əvvəl Livanın sərhəd kəndi Blidada keçirdiyi gecə reydi zamanı bələdiyyə işçisi İbrahim Salameni öldürməsindən sonra baş verib.
Aun cümə axşamı ordunun bu cür müdaxilələrə “Livan ərazisinin və vətəndaşların təhlükəsizliyinin müdafiəsi üçün” müqavimət göstərməsini əmr edib.
O, “Əsl vətənpərvərlik suverenlik, müstəqillik və azadlıq deməkdir,” deyərək əlavə edib: “Livanda hər kəsin öz roluna uyğun olaraq işğalla mübarizə aparmaq məsuliyyəti var.”
Livan qüvvələri, silahlı Hizbullah qruplaşmasından fərqli olaraq, İsrail ilə münaqişədə ümumiyyətlə kənarda qalmışdılar. Lakin Livan ordusunun keçmiş komandiri olan Aun, İsrailin tətbiq etdiyi status-kvoya qarşı səbrini itirmiş görünür.
Cümə günü çıxışında Hizbullahın baş katibi Naim Qasım, Livan hökumətini İsrail pozuntularına diqqət yetirməyə və “İsrail işğalını qovmaqla milli suverenliyi əldə etməyə” çağırıb.
Qasım hökuməti, ordunun İsrail “təcavüzünə” qarşı dura bilməsi üçün bir plan hazırlamağa təkid edib.
Hizbullah ilk dəfə 2023-cü ilin oktyabrında İsrailin Qəzzaya qarşı apardığı soyqırım müharibəsinin başlamasından sonra İsrailə sərhəddən atəş açmağa başlayıb. Bu, ötən il atəşkəs razılaşdırılana qədər iki ay açıq müharibə ilə nəticələnən bir ildən çox davam edən münaqişəni başlatmışdı.
İsrail, mülki şəxslər, ilk tibbi yardım işçiləri və jurnalistlər daxil olmaqla onlarla insanı öldürərək Livanda hava zərbələrini davam etdirib və son günlərdə hücumları gücləndirib.
Livan Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən, oktyabr ayında İsrail hücumları nəticəsində bir suriyalı da daxil olmaqla ən azı 25 nəfər həlak olub.
Çərşənbə axşamı BMT-nin insan haqları komissiyasının sözçüsü Ceremi Lorens bildirib ki, atəşkəs qüvvəyə mindikdən bəri İsrail qüvvələri Livanda 111 mülki vətəndaşı öldürüb.
Livanın xarici işlər naziri Yusuf Raggi cümə günü səfərdə olan almaniyalı həmkarından “İsrailə hücumlarını dayandırması üçün təzyiq göstərməyə kömək etməsini” xahiş edib.
Raggi NNA-ya açıqlamasında bildirib ki, “Cənubda sabitliyi təmin edə və sakitliyə zəmanət verə biləcək yeganə yol hərbi deyil, diplomatik həlldir.”
O əlavə edib ki, “Livan hökuməti bütün silahları öz nəzarətinə götürmək qərarını tədricən həyata keçirməyə davam edir.”
Hizbullah müharibə zamanı ciddi şəkildə zəifləmişdi və ABŞ Livan hakimiyyətinə qruplaşmanı tərksilah etmək üçün təzyiqləri artırıb, lakin Hizbullah buna qəti şəkildə qarşı çıxır.
