Ukraynaya dəstək açıqlaması
Avropa İttifaqının 27 üzv ölkəsindən 26-sının liderləri ABŞ Prezidenti Donald Tramp və Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Alyaskada Ukraynaya dəstək mövzusunda keçirəcəyi sammit ərəfəsində Ukraynaya sarsılmaz dəstəklərini ifadə edən birgə bəyanat yayımlayıblar. Bu bəyanatı yalnız Macarıstan imzalamaqdan imtina edib.
Sülhün şərtləri və gələcək dəstək
Son günlərdə Alyaskadakı sammitə Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin də qatılması üçün təşəbbüslər edən Avropa İttifaqı liderləri, bəyanatda Ukraynaya siyasi və hərbi dəstəklərini davam etdirəcəklərini vurğulayıblar. Bəyanatda qeyd edilib ki, “Biz Avropa İttifaqı liderləri, Prezident Trampın Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzkar müharibəsini bitirmək və Ukraynada davamlı sülh və təhlükəsizlik təmin etmək səylərini yüksək qiymətləndiririk. Sabitlik və təhlükəsizlik gətirəcək ədalətli və davamlı sülh beynəlxalq hüquqa uyğun olmalı, bu çərçivədə müstəqillik, suverenlik, ərazi bütövlüyü və beynəlxalq səviyyədə tanınan sərhədlərin güc tətbiq etməklə dəyişdirilə bilməyəcəyi prinsiplərinə hörmət etməlidir”.
Ukrayna xalqının öz gələcəyini müəyyən etmək azadlığına malik olması vurğulanan bəyanatda deyilir: “Ukraynada sülhə gedən yola Ukraynanın iştirakı olmadan qərar verilə bilməz. Mənalı danışıqlar yalnız atəşkəs və ya düşmənçiliklərin azaldılması kontekstində aparıla bilər”.
Ukraynadakı müharibənin Avropa və beynəlxalq təhlükəsizlik üçün daha geniş nəticələr doğurduğu ifadə edilən bəyanatda bildirilib ki, “Diplomatik həll Ukraynanın və Avropanın həyati təhlükəsizlik maraqlarını qorumalı olduğuna inanırıq. Ukrayna legitim müdafiə hüququnu istifadə etdiyi müddətcə Avropa İttifaqı, ABŞ və digər oxşar düşüncəli tərəfdaşları ilə koordinasiyalı şəkildə Ukraynaya siyasi, maliyyə, iqtisadi, humanitar, hərbi və diplomatik Ukraynaya dəstək verməyə davam edəcəkdir. Həmçinin, Rusiya Federasiyasına qarşı məhdudlaşdırıcı tədbirləri davam etdirəcək və tətbiq edəcəkdir”.
Ukraynanın özünü effektiv şəkildə müdafiə edə biləcəyi və Avropa İttifaqı ölkələrinin də beynəlxalq hüquq çərçivəsində gələcəkdə Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazır olduqları vurğulanan bəyanatda, “Avropa İttifaqı Ukraynanın öz gələcəyini müəyyən etmək haqqını vurğulayır və Ukraynanı AB üzvlüyünə gedən yolda dəstəkləməyə davam edəcəkdir” deyilib.
Macarıstanın fərqli mövqeyi
AB Şurasının sədri Antonio Kosta tərəfindən formalaşdırılan və Macarıstandan başqa AB liderlərinin dünən gecə razılığa gəldiyi bəyanat, “Macarıstan özünü bu açıqlama ilə əlaqələndirmir” ifadəsi ilə başa çatıb.
Macarıstanın mövqeyini müdafiə edən Baş nazir Viktor Orban 26 AB üzv ölkəsi tərəfindən yayımlanan bəyanatdan sonra sosial media üzərindən açıqlama verib. Orban açıqlamasında deyib: “Liberal əsas cərəyanın xoru ‘Putinin Kuklası’ şəkilli sevimli mahnılarının yeni versiyasını oxumağa başlamazdan əvvəl, Macarıstan adından bu bəyanata niyə dəstək verə bilmədiyimi izah etmək qərarına gəldim”. Orban üç əsas məqama diqqət çəkib: “Bəyanat, AB liderlərinin dəvət edilmədiyi bir görüş üçün şərtlər müəyyən etməyə çalışır. Avropa İttifaqının prosesdən kənarda qalması onsuz da kifayət qədər üzücüdür. Bu vəziyyəti daha da pisləşdirəcək yeganə şey ehtiyat skamyasından təlimatlar verməyə başlamamız olar. AB liderləri üçün yeganə məntiqli addım, ABŞ-Rusiya sammitini əsas götürərək bir AB-Rusiya sammiti təşkil etmək olardı. Gəlin, sülhə bir şans verək!”
Əvvəlki hadisələr və Macarıstanın mövqeyi
Macarıstanın mövqeyi əvvəllər də Ukraynaya hərbi və maliyyə dəstəyi çağırışı edən, yaxud AB-yə üzvlük yolunda Kiyevə kömək edilməsi lazım olduğunu ifadə edən bəyanatları rədd etmişdi. Orban hökuməti, Ukraynanın AB-yə üzvlüyünün birliyi müharibəyə sürükləyəcəyini və birlik daxilində Macarıstan fermerlərinin rəqabət edə bilməyəcəyi şərtlər yaradaraq Macarıstanı iqtisadi böhrana sürükləyəcəyini müdafiə edir.
24 saat
