Mossad keçmiş rəhbərinin şokedici açıqlamaları
İsrail kəşfiyyatının aparıcı fiqurlarından biri olan, Mossadın keçmiş sədri Yossi Kohen Maariv qəzetinə verdiyi müsahibədə olduqca çarpıcı bəyanatlar səsləndirib. Onun ifadələri təkcə kəşfiyyat qurumlarındakı ciddi böhranı deyil, həm də bölgədəki Türkiyə və Misir oxuna dair Təl-Əvivin strateji narahatlıqlarını yenidən gündəmə gətirib.
“Kəşfiyyatda nöqsanlar oldu”
Maarivin məlumatına görə, 2016-2021-ci illərdə Mossada rəhbərlik etmiş Kohen britaniyalı jurnalist Cek Uollis Simmonsun “The Brink” adlı podkastına qonaq olaraq İsrailin son illərdəki kəşfiyyat zəifliklərini açıqlayıb. O, xüsusilə 7 oktyabr hadisələrindən əvvəl Qəzzada kəşfiyyat çatışmazlığı yaşandığını etiraf edərək, “Əgər Qəzzada inkişaf etmiş texniki izləmə sistemlərimiz olsaydı, ən azından bir xəbərdarlıq ala bilərdik,” deyib. HƏMAS-ın hücumları zamanı bu çatışmazlıqların ağır nəticələri olub və böyük təhlükəsizlik boşluqları üzə çıxıb.
“Dünyanın bir çox ölkəsinə sızmışıq”
Keçmiş Mossad rəhbəri dünyanın bir çox ölkəsinə sızdıqlarını, hətta “düşmən dövlətlərin təchizat zəncirlərinə qədər nüfuz etdiklərini” vurğulayıb. Lakin o, Qəzzada oxşar bir sistemin niyə tətbiq edilmədiyini sorğulayaraq, İsrailin təhlükəsizlik mexanizminin “bürokratik mübarizələr səbəbindən iflic vəziyyətinə düşdüyünü” bildirib. Bu vəziyyət qurumun effektivliyinə ciddi zərbə vurub və kritik məlumatların əldə edilməsini çətinləşdirib.
“Bir hərəkətlə hər şey alt-üst ola bilər”
İsrail kəşfiyyatının keçmiş rəhbərinin Türkiyə və Misiri də nəzərdə tutan diqqətçəkən bir dəyərləndirmə etdiyi iddia olunur. Kohen, “Bölgədə elə ölkələr var ki, bir hərəkətlə hər şey alt-üst ola bilər,” sözləri ilə Yaxın Şərqdəki kövrək balanslara diqqət çəkib. Maariv qəzeti bu sözlərin “Türkiyə və Misirə bir göndərmə ola biləcəyini” yazıb. İsrail mediasındakı şərhlərdə, Kohenin bu ifadələrlə Ankara və Qahirənin son dövrdə artan diplomatik fəallığına və Türkiyənin Qəzzanın yenidən qurulmasındakı aktiv rolunun Təl-Əvivdə yaratdığı narahatlığa işarə etdiyi qiymətləndirilir. Bu, regionda, xüsusən də Yaxın Şərqdə yeni güc balanslarının formalaşdığını göstərir.
Netanyahunun liderliyi sual altında
Keçmiş Mossad rəhbəri İsrailin beynəlxalq ictimai rəy müharibəsində də böyük uğursuzluq yaşadığını vurğulayaraq, İsrail Baş naziri Binyamin Netanyahunu kəskin tənqid edib. Netanyahunun “hədsiz özgüvəni” olduğunu və uzunmüddətli iqtidar həvəsinin “ətrafındakıları ruhdan saldığını” bildirən Kohen, bu halların ölkə idarəçiliyinə və strateji qərarlara mənfi təsir göstərdiyini iddia edib.
Türkiyənin strateji əhəmiyyəti
Yossi Kohenin ifadələri Təl-Əvivdəki kəşfiyyat böhranının dərinləşdiyini göstərməklə yanaşı, bölgədəki güc balanslarının mərkəzində yer alan Türkiyənin strateji əhəmiyyətinin də İsrail tərəfindən yaxından izləndiyini bir daha ortaya qoyub. Ankara və Qahirənin diplomatik təsirinin Yaxın Şərqdəki hadisələrin gedişatında müəyyənedici bir faktor olduğu qiymətləndirilir. Regionda yaranan yeni dinamiklər bütün aktorlar üçün ciddi çağırışlar doğurur və gələcək inkişafları şərtləndirir.
