Nüvə Müharibəsi Ehtimalı və Qlobal Təhdidlər
Yaxın Şərqdə İsrail ilə İran arasında baş verən 12 günlük müharibənin ardınca, nüvə müharibəsi ehtimalı yenidən dünya gündəminə gəlib. Bu mövzu ilə bağlı araşdırmalar aparan mütəxəssislər, ehtimal olunan Üçüncü Dünya Müharibəsi ssenarisində “kimin sağ qalacağı” sualına diqqətçəkən bir cavab veriblər.
Onların fikrincə, yalnız Avstraliya və Yeni Zelandiya kənd təsərrüfatı ilə məşğul ola biləcək vəziyyətdə qalacaq. Qalan hər kəs ya aclıqdan, ya da radiasiyadan həyatını itirəcək. Mütəxəssislər nüvə müharibəsinin dünyanı necə bərbad vəziyyətə salacağını və sağ qalma ehtimalı olan yeganə regionu ətraflı şəkildə izah ediblər.
Nüvə Qışı və Qida Təhlükəsizliyinin Dəhşətli Mənzərəsi
ABŞ, Rusiya, Çin və İran kimi nüvə güclərinin baş rolda olacağı bir müharibə ssenarisində şimal yarımkürəsinin tamamilə yaşanmaz hala gələcəyi proqnozlaşdırılır. Iowa və Ukrayna kimi əsas kənd təsərrüfatı bölgələri on il müddətində qar çöllərinə çevriləcək. Bu “nüvə qışı” fenomeni bəşəriyyət üçün ölümcül nəticələr doğuracaq.
Tədqiqatçıların əsaslandığı məlumatlar 2022-ci ildə “Nature Food” jurnalında dərc olunan elmi bir araşdırmaya aiddir. Bu araşdırmaya görə, genişmiqyaslı bir nüvə müharibəsindən sonra dünyadakı 5 milyard insan aclıqdan ölə bilər. Nüvə bombalarının törətdiyi yanğınlar və partlayışlar atmosferə yüksələn tüstülərlə günəş işığını kəsəcək. Bu “qara pərdə” effekti temperaturu 40 dərəcə birdən düşürəcək və kənd təsərrüfatını qeyri-mümkün edəcək.
Mütəxəssislərə görə, insanlar açıq havaya çıxa bilməyəcək, hətta günəş işığı belə ölümcül olacaq. Ozon təbəqəsi məhv olacaq, insanlar yer altında gizlənmək məcburiyyətində qalacaqlar.
Avstraliya və Yeni Zelandiya: Ümid Qığılcımı?
Sağ qalma ehtimalı ən yüksək olan yerlər Avstraliya və Yeni Zelandiyadır. Bunun səbəbi sadəcə uzaq və təcrid olunmaları deyil: kənd təsərrüfatı üçün əlverişli torpaqlara sahib olmaları, radiasiya təsirindən kənarda qalmaları və şimal yarımkürəsindəki partlayışlardan gələn külək və okean cərəyanlarının bu bölgələrə çatmamasıdır.
Verilən müsahibələrin birində aparıcının “Onda Yeni Zelandiyaya qaçmalıyıqmı?” sualına, mütəxəssis “Məhz belə. Ora sağ qala biləcək yeganə yer ola bilər” cavabını verib.
Sığınacaqlar və Sağ Qalma Strategiyaları
Avstraliyaya qaça bilməyən amerikalılar unudulmuş nüvə sığınacaqlarını yenidən gündəmə gətiriblər. Mütəxəssislərə görə, yaxşı bir sığınacaq qalın beton və ya polad divarlara, radiasiyanı filtrləyən havalandırma sistemlərinə, həftələrlə yetəcək qida və su ehtiyatına, tullantıların idarə olunması sisteminə və əsas komfort sahəsinə malik olmalıdır.
Bir mütəxəssisin keçən il dərc olunan kitabında, nüvə müharibəsinin ilk dəqiqəsindən sonrasına qədər yaşanacaqlar ətraflı şəkildə təsvir edilir: “Yüz milyonlar ilk dəqiqədə öləcək. Lakin əsas fəlakət aclıqdan gələcək”. Dünyanın dörd bir yanındakı gərginliklər artarkən, mütəxəssislərin xəbərdarlığı aydındır: bir nüvə müharibəsində yalnız texnologiya deyil, coğrafiya da qədər ola bilər. Və o qədər, bəziləri üçün Avstraliya sahillərində başlaya bilər.
