admin

Tag: #OPEC

  • Neft ucuzlaşdı

    Neft ucuzlaşdı

    OPEC+ Neft Hasilatını Artırma Qərarı Fonunda Neft Qiymətləri Ucuzlaşır

    OPEC+ neft hasilatını artırır

    OPEC+ ölkələrinin neft hasilatını sentyabr ayında da artırmaq barədə razılığa gəlməsi, ABŞ-da iqtisadiyyatın zəifləməsi ilə bağlı narahatlıqlar fonunda neft qiymətlərinin azalmasına səbəb olub. Brent markalı neft fyuçersləri 0,57 faiz ucuzlaşaraq barelə görə 69,27 dollara düşüb. ABŞ-ın Qərbi Texas Orta neft markası isə 0,55 faiz azalaraq barelə görə 66,96 dollara geriləyib. Hər iki neft növü cümə günü təxminən 2 dollar ucuzlaşmışdı.

    Neft İxrac Edən Ölkələr Təşkilatı (OPEC) və müttəfiqləri bazar payını geri qaytarmaq məqsədilə sentyabr ayında neft hasilatını gündəlik 547 min barel artırmaq barədə qərar qəbul ediblər. Təşkilat bu qərarı sağlam iqtisadiyyat və neft ehtiyatlarının az olması ilə əsaslandırıb.

    ABŞ sanksiyaları və tariflər neft bazarına təsir edir

    Bu addım bazar gözləntilərinə uyğun olsa da, OPEC+ ölkələrinin hasilatının ən böyük hissəsinin bərpası deməkdir. Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri üçün ayrıca hasilat artımı da nəzərə alınmaqla, bu, dünya tələbinin təxminən 2,4 faizini təşkil edən 2,5 milyon barel deməkdir. Goldman Sachs analitikləri hesab edirlər ki, mart ayından bəri hasilatı artıran səkkiz OPEC+ ölkəsindən faktiki tədarük artımı 1,7 milyon barel olacaq. Bunun səbəbi isə qrupun digər üzvlərinin əvvəlki həddən artıq istehsaldan sonra hasilatı azaltmasıdır.

    sələfi RBC Capital Markets analitiki Helima Croft deyib: “Bazarın əlavə barelləri qəbul edə biləcəyi ilə bağlı mərc, qiymətlərin tarifdən əvvəlki səviyyələrdən çox da uzaq olmaması ilə bu yay ehtiyat gücünə sahib olanlar üçün öz bəhrəsini verib.”

    İran və Rusiya amili

    Sərmayədarlar hələ də İrana və Rusiyaya qarşı tətbiq oluna biləcək sanksiyalarla bağlı narahatdırlar. ABŞ prezidenti Donald Tramp Rusiyanı Ukraynadakı müharibəni dayandırmağa məcbur etmək üçün Rusiya neft alıcılarına qarşı 100 faizlik ikinci dərəcəli tariflər tətbiq etməklə hədələyir.

    Hindistan neft emalı zavodları üçün nəzərdə tutulmuş Rusiya nefti yüklənmiş ən azı iki gəmi yeni ABŞ sanksiyalarından sonra digər istiqamətlərə yönəldilib. Bununla belə, Hindistan hökumətinin iki mənbəsi bildirib ki, ölkə Trampın təhdidlərinə baxmayaraq, Rusiyadan neft almağa davam edəcək.

    Tariflərin iqtisadi təsirləri

    ABŞ tariflərinin qlobal iqtisadi artıma və yanacaq istehlakına təsiri ilə bağlı narahatlıqlar da neft bazarına təzyiq göstərir. Xüsusilə, ABŞ-da iş artımı ilə bağlı gözləntilərin aşağı olması bu narahatlıqları daha da artırır. ABŞ Ticarət Nümayəndəsi Jamieson Greer bildirib ki, bir çox ölkəyə tətbiq edilən tariflər danışıqların bir hissəsi kimi azaldılmaq əvəzinə, qüvvədə qalacaq.

    24 saat

  • Neft üçün çətin dövr başlayır

    Neft üçün çətin dövr başlayır

    Neft bazarında görünən sakitlik aldadıcıdır. Dərinliklərdə son 25 ildə bazarı kökündən dəyişən, lakin kifayət qədər qiymətləndirilməyən bir transformasiya baş verir. Çin və Hindistan kimi nəhəng istehlakçıların meydana çıxması təkcə tələbi artırmadı, həm də bazarın mövsümiliyini dəyişdirdi. Bu dəyişikliklər bu il xüsusilə əhəmiyyətlidir.

    ## Qlobal neft tələbi: Köhnə qaydalar dəyişir

    Son zamanlara qədər qlobal neft tələbi hər il Şimal Yarımkürəsində qışın gəlişi ilə pik həddə çatırdı. Oktyabr ayından etibarən temperatur aşağı düşdükcə ABŞ, Almaniya və Yaponiyada isitmə məqsədilə istifadə edilən mazut və kerosinə tələbat artırdı. 2014-cü ilə qədər dördüncü rüb hələ də xam neftə olan tələbin və adətən qiymətlərin illik ən yüksək səviyyəsini təşkil edirdi. Lakin sonradan mövsümilik dəyişdi: İndi üçüncü rübdə tələb və qiymətlər daha yüksək olur.

    Əvvəlki dövrlərdə baş verən tək-tək hadisələr – məsələn, 2008-ci il qlobal maliyyə böhranı və ya 2020-ci ilin əvvəlində başlayan Covid-19 pandemiyası – təsir göstərə bilsə də, kifayət qədər uzun zaman kəsiyinə nəzər saldıqda dəyişiklik açıq şəkildə görünür. Bu dəyişikliklər 25 il ərzində tədricən baş verdiyi üçün, bəzən lazımi diqqəti cəlb etmir.

    ## İstiləşmə yanacaqlarından imtina və yeni bazar tendensiyaları

    Dəyişikliyin üç əsas xüsusiyyəti var. Birincisi, sənayeləşmiş dünyada isitmə mazutu və kerosin kimi qış yanacaqlarının istehlakı struktur olaraq azalır, onların yerini təbii qaz və elektrik enerjisi tutur. 1990-cı ildə təxminən Amerika ailələrinin 17 faizi evlərini neft məhsulları ilə isidirdisə, bu gün bu göstərici 9 faizə düşüb. Avropada isitmə mazutuna tələbin azalması daha da nəzərə çarpır. Eyni zamanda, yay tətilləri zamanı pik həddə çatan reaktiv yanacağı istehlakı sürətlə artır.

    İkincisi, sürətlə böyüyən inkişaf etməkdə olan ölkələrdə neft tələbi fərqli mövsümi xarakter daşıyır. Bu, qismən onların ekvatora yaxın yerləşməsi, həm də illik sənaye neft istehlakının böyük rolu ilə əlaqədardır. Sənayeləşmiş ölkələr 1970-ci illərin enerji böhranından sonra əsasən neftlə işləyən elektrik stansiyalarından imtina etsələr də, bəzi inkişaf etməkdə olan ölkələr, xüsusən də Yaxın Şərqdə elektrik enerjisi istehsalı və suyun şirinləşdirilməsi üçün çoxlu xam neft yandırırlar. Ötən yay ən yüksək həddə Səudiyyə Ərəbistanı kondisionerlər üçün elektrik enerjisi istehsal etmək üçün gündə 800.000 bareldən çox neft yandırıb – bu, Belçikanın gündəlik ümumi neft tələbindən çoxdur.

    Üçüncüsü, iqlim dəyişikliyi qışların daha isti keçməsinə səbəb olaraq isitmə istehlakını azaldır və yayların daha isti keçməsinə səbəb olaraq tətil səyahətlərini artırır.

    ## OPEC+ və bazarın tarazlığı

    Beləliklə, bu il qlobal üçüncü rüb neft tələbi dördüncü rüb istehlakından gündə 500.000 barel çox olacaq. 1991-ci ilə gedən məlumat dəstində cari il qış tələbinin yay istehlakından aşağı olacağı beşinci il olacaq.

    OPEC+ kartelinin artan hasilatına baxmayaraq, neft qiymətləri son həftələrdə bir barelə görə 65 dollardan bir qədər yuxarı səviyyədə sabitləşib – bu, may ayının əvvəlində müşahidə edilən ən aşağı səviyyədən təxminən 10 dollar yuxarıdır. Hər halda, fiziki neft bazarı bir qədər gərginləşmiş kimi görünür. Çinin neft artıqlığının çox hissəsini udması, may və iyun ayları ərzində genişlənən strateji və kommersiya ehtiyatlarına əlavə etməsi kömək edir.

    24 saat