Avropa “Misli Görünməmiş İstilik Dalğaları” ilə Mübarizə Apararkən, Qəzzada İqlim Zülmü Höküm Sürür
Qərbi Avropada bu yay davamlı olaraq “misli görünməmiş istilik dalğaları”ndan danışılır. Kütləvi informasiya vasitələrinin verdiyi məlumata görə, səlahiyyətli orqanlar insanlara yüksək temperaturun mənfi təsirlərindən qorunmaq və onlarla mübarizə aparmaq üçün fəal şəkildə çalışırlar.
Qəzzada yaşayan biri kimi, bu təşvişə acı-acı gülümsəməmək çətindir. Axı, temperaturlar yüksəlməyə başlayandan bəri, doğma vətənim – ən azından ondan qalanlar – açıq havada bir sobaya çevrilib. İndi, Aralıq dənizinin növbəti isti, rütubətli yayının ortasında, istidən qorunmaq üçün ən az ehtiyacımız olanlar belə yoxdur. Avropalılara evdə qalmağı, maye qəbul etməyi, günəş kremi istifadə etməyi və gərgin açıq hava fəaliyyətlərindən çəkinməyi tövsiyə edən hesabatları oxuyuram. Bu arada, biz Qəzzada evsiz, susuz, kölgəsiz və qurtuluşsuz qalmışıq.
Mübarizənin Ağır Yükü
Açıq hava fəaliyyətini məhdudlaşdıra bilmərik, çünki yaşamaq üçün ehtiyacımız olan hər şey çöldədir: bəxtimiz gətirsə həftədə iki dəfə gələn su maşınları, ərzaq paylamaları, toplamaq üçün odun. Su qıt, paylanmış və tez-tez çirkləndirilmiş olduğu üçün susuz qala bilmərik. Günəş kremi isə? Onu Marsda tapmaq daha asandır.
Qəzzada yay əvvəllər çimərlik günləri, həyət bağçaları, ağacların altında əsən meh ilə sevinc mövsümü idi. Lakin davam edən İsrail hücumu onu əzab mövsümünə çevirdi. Çimərliklər blokadadadır. Həyətlər xarabalıqdır. Ağaclar külə dönüb. İsrail Qəzzanın əksər hissəsini yerlə-yeksan edib, torpağı toza, parkları səhralara, şəhərləri məzarlıqlara çevirib. Qəzza indi kölgəsiz bir şəhərdir.
İqlim Böhranından İqlim Zülmünə
İstilik özü səssiz bir qatilə çevrilib. Lakin Qəzzanın ölümcül yayı təbii deyil. Bu, sadəcə iqlim dəyişikliyinin başqa bir nəticəsi də deyil. Bu, İsrailin əməyidir. Sonsuz bombardmanlar istixana qazı tullantıları və qalın toz, çirk qatları yaradıb. Yanğınlar nəzarətsiz şəkildə yanır. Zibil yığınları günəş altında çürüyür. Əkin sahələri məhv edilib. Bir vaxtlar iqlim böhranı olan bu vəziyyət, indi hərbi güclə törədilən iqlim zülmünə çevrilib.
İroniya acıdır: Avropa istilik dalğalarını meteoroloji “istilik qübbəsi” – tələyə düşmüş isti hava qabarcığı ilə əlaqələndirir. Lakin İsrail bizi başqa bir qübbəyə salıb: günəşdə soba kimi fəaliyyət göstərən həddindən artıq dolu neylon çadırlar. Bu düşərgələr sığınacaq deyil – onlar yavaş-yavaş bişirən kameralardır. Onlar istiliyi, qoxunu, qorxunu və kədəri özündə saxlayır. Və biz, məcburi köçkünlər, gedəcək başqa yerimiz yoxdur.
Yaşamaq Mübarizəsi
Yay artıq səbirsizliklə gözlədiyim bir mövsüm deyil. Bu, dözdüyüm bir dilemmadır. Günəş başımın üstündə bir hökm kimi asılıb. Ayaqlarımın altındakı torpağı o qədər yandırır ki, hətta başmaqlarım da yanır. Gündüz çadırda qala bilmirəm. Nəfəs almaq üçün çox istidir. Amma uzun müddət çöldə də qala bilmərəm. Getməliyəm. Su üçün uzun növbələrdə, sonra yenə yemək üçün – elə cəzalandırıcı bir günəşin altında gözləməliyəm ki, günvurmadan aclıq qədər qorxuram.
Bizə nizam-intizamla növbəyə durmaq deyilir, lakin bədənin zəif, uşağın aclıq çəkərkən necə növbəyə durmaq olar? Mən tamahdan deyil, ümidsizlikdən kütlənin içindən irəliləyirəm. Yanacaq üçün – odun, plastik, yandırmaq üçün hər şeyi axtarıram. Çadırıma qayıdıram, ancaq daha çox istiliyin içinə çökürəm.
Gecələr də heç bir mərhəmət gətirmir. Qəzza əhalisinin əksəriyyəti indi sahilboyu sıxışdığı üçün çadırlar bir-birinə istilik yayır. Torpaqdan fərqli olaraq, gün batdıqdan sonra soyumurlar. Onlar əzabı saxlayırlar. Qonşularımın nəfəsini, tərlərini, kədərlərini elə hiss edirəm ki, sanki istilik özü yoluxucudur. Həşəratlar istiliyə cəlb olunaraq dalğalarla üstümüzə hücum edir. Anam və bacım onları hələ də uzaqdan eşitdiyimiz bombalar kimi vurub qovur.
İkinci Yay və Ümidsizlik
İkinci yay çadırda yaşamaq vəziyyəti asanlaşdırmalı idi. Elə deyil. Vəziyyəti daha da pisləşdirir. Keçən yay, Xan Yunisin şərqindəki evimizdən köçürüldükdən sonra, ən azından müəyyən yemək müxtəlifliyimiz vardı. Hələ də yardım çatdırılırdı. Hələ də bişirə bilirdik. Lakin martın 2-dən bəri, İsrail humanitar yardımı yenidən blokladıqdan sonra, biz tərtib edilmiş aclığa düşdük.
Birləşmiş Ştatlar və İsrail indi un paylamaq üçün “Qəzza Humanitar Fondu” adlanan qrotesk bir teatr səhnələyir. Un kisələrini sanki biz mal-qara imişik kimi metal qəfəslərin içərisinə qoyurlar. İnsanlar saatlarla açıq səma altında, kölgədən və ləyaqətdən məhrum edilmiş halda növbəyə durmağa məcbur edilir. Əsgərlər onlara papaqlarını çıxarmalarını, qaynar asfalta üzüqoylu uzanmalarını, yemək üçün sürünmələrini qışqırırlar. Bütün bunlardan sonra hələ də əliboş qayıda bilərsiniz – əgər əvvəlcə vurulmasanız.
Onlar bizim mövcudluğumuzun səviyyəsini aşağı salıblar. Artıq təhlükəsizlik və ya sığınacaq istəmirik. Yalnız soruşuruq: Günümüzü keçirmək üçün kifayət qədər yeməyimiz varmı?
İqlim Silahı
İsrail məhrumiyyətin hər bir alətini birləşdirib: kölgəsiz istilik, susuzluq, ümidsiz aclıq. Duzsuzlaşdırma və ya nasos stansiyalarını işlətmək üçün elektrik yoxdur. Gələn az miqdarda suyu soyutmaq üçün yanacaq yoxdur. Un yox, balıq yox, bazarlar yoxdur. Bir çoxumuz üçün bu yay sonuncusu ola bilər.
Bu, iqlim böhranı deyil. Bu, hava şəraitinin silah kimi istifadəsidir – təkcə bomba və güllə ilə deyil, həm də istilik, susuzluq və yavaş ölümlə aparılan bir müharibədir. Qəzza sadəcə yanmır – o, insan əli ilə yaradılmış günəş altında boğulur. Və dünya seyr edir, bunu “münaqişə” adlandırır və hava proqnozunu yoxlayır.
24 saat
