İsrail hücumları nəticəsində viran qalmış Qəzza zolağına qayıdan Fələstinlilər kiçik yük maşınları, qoşqular və kürəklərindəki çantalarla evlərinə üz tutdular.
Bəzi şanslı ailələr evlərini salamat taparkən, əksəriyyətinin yaşadığı binalardan heç əsər-əlamət qalmamışdı. Buna baxmayaraq, iki ildir qəddar qırğına məruz qalan Qəzza sakinləri xoşbəxtliklərini bölüşdülər.
Uşaqlar xarabalıqlar arasında oynayır, valideynlər mahnı oxuyurdular. Onlar yenidən, doğma şəhərlərini təmizləməyə, yaşanılacaq bir yer yaratmağa başladılar. Qəzzada atəşkəs rəsmi olaraq başlarkən, İsrail tankları çəkildikləri “sarı xətt” boyunca mövqelənərək, Qəzzanı lülələri ilə nəzarətdə saxladılar.
Dönüşün İnanılmaz Anları
Qəzza sakini Bilal Əbu Madin, dağıdılmış Əl-Rəşid yolundan keçən yüz minlərlə insanın şəhərə girişini izləyərkən hisslərini bölüşdü.
Əbu Madin, “İnsanların geri döndüyünü görmək inanılmazdır. Yaşadıqlarımızdan sonra bunun gerçək olub-olmadığını sorğulayıram. Şimala qayıda bilməyəcəyimizdən qorxmuşduq, lakin müharibənin sonuna gəlmiş kimi görünürük,” deyərək üzündəki təbəssümü gizlətmədi. O, Əl-Rəşid Yolunun açıldığını eşitdikdə dostları ilə birlikdə dərhal əşyalarını götürüb yola çıxdıqlarını bildirdi.
Ev yoluna düşən Qəzza sakini, “Bir müddət burada qalıb, yaşanan hər şeyi anlamaq istəyirəm. Sonra Qəzzaya gedəcəyəm,” dedi. Qəzzadan qalan siluetə baxaraq əlavə etdi: “Qayıdanda hər şeyin dağıdılmış olacağını bilirəm.” Gözləri uzaqlara dalarkən sakitcə söylədi: “Bu müharibədə filmlərdə belə görməyəcəyimiz şeylər yaşadıq, bir çox dostumu itirdim.”
Xarabalıqlar Arasında Alışan Ocaqlar
İsrail əsgərlərinin geri çəkilməyə başlaması, müharibənin başa çatmasını nəzərdə tutan razılaşmanın ilk mərhələsini təşkil etdi. İnsanlar sahil yolu ilə şimala, Qəzza Şəhərinə doğru irəlilədilər. Şəhər günlər əvvəl İsrail ordusunun ən şiddətli hücumlarına məruz qalmışdı.
40 yaşlı Qəzza sakini İsmayıl Zayda, “Allaha şükür, evim hələ də yerindədir. Lakin ətrafımda hər şey yox olub. Məhəlləm yoxdur, qonşularımın evləri yoxdur, bütün rayonlar silinib,” deyərək məhəlləsinin vəziyyətini təsvir etdi.
Cənubda, Fələstinlilər bu il İsrail ordusunun yerlə-yeksan etdiyi Xan Yunis xarabalıqları arasında irəlilədilər. Hər addımda toz qalxsa da, Fələstinlilər evlərinə bir daha qayıtdılar. Xan Yunisə dönən Əhməd əl-Brim, önünə və arxasına taxta parçaları bağlanmış velosipedini itələyərək evini axtardı. Qazın olmadığı Qəzzada, taxtaların yandırıldığı sobalarda yemək bişirilir.
Əl-Brim, “Evimizə qayıtdıq, lakin hər şey yox edilib. Mebel yoxdur, paltar yoxdur, heç nə qalmayıb,” deyə danışdı. Bu vaxt sobanın odu yandırıldı, xarabalıqlar arasında bir ocaq yenidən alışdı.
Ağ Evdən “Sülh” Səsləri
Fələstin səhiyyə rəsmiləri, ordunun geri çəkilməsindən sonra tibb qruplarının Qəzza ərazisində 100 cəsəd tapdığını açıqladı. Atəşkəs, iki illik müharibənin başa çatması üçün atılmış ən böyük addım oldu. Razılaşma çərçivəsində girov və məhbus mübadiləsi həyata keçiriləcək.
ABŞ prezidenti Donald Tramp, Ağ Evdə jurnalistlərə verdiyi açıqlamada “Hamı artıq bu müharibədən yorulub” dedi. Atəşkəsin daimi olacağına inandığını bildirən Tramp, planının bəzi detallarının hələ də dəqiqləşdirilməli olduğunu qəbul etdi. İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu, televiziyada çıxış edərkən “Həmas silahsızlaşdırılacaq, bu asan yolla olsa yaxşıdır, olmasa çətin yolla olacaq” dedi. Yaxın Şərqdə sülhün bərqərar olması üçün beynəlxalq səylər davam edir.
