admin

Tag: #TrampPutinZirvəsi

  • Trump: Görüşdə yekun razılaşma yoxdur

    Trump: Görüşdə yekun razılaşma yoxdur

    ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya lideri Vladimir Putin Alyaskanın Ankoric şəhərində yerləşən Elmendorf-Riçardson Hərbi Bazasında “Sülh Uğrunda” mövzusunda keçirilən Tramp-Putin zirvəsindən sonra birgə mətbuat konfransı təşkil ediblər. Görüş üçə-üç formatında baş tutub.

    Səmərəli Görüş, Hələ Tam Razılıq Yoxdur

    ABŞ Prezidenti Donald Tramp bu diplomatik danışıqların olduqca səmərəli keçdiyini və əhəmiyyətli irəliləyişlərə nail olunduğunu bildirib. O, bir sıra məsələlər üzrə razılıq əldə edildiyini, lakin bəzi kritik məqamlarda hələ də tam razılığın olmadığını vurğulayıb.

    Prezident Tramp qeyd edib ki, müəyyən irəliləyişlər olmasına baxmayaraq, hələ tam razılığa gəlinməmiş bir neçə vacib məsələ qalır. O, “Razılıq əldə olunmayana qədər heç bir razılaşma yoxdur” ifadəsini işlədib. Bu, ABŞ-Rusiya əlaqələrində gərginliyin hələ də davam etdiyinin bir göstəricisidir.

    Zirvənin İştirakçıları və Gündəliyi

    Təxminən 3 saat davam edən sammitdə ABŞ tərəfindən Donald Trampı dövlət katibi Marko Rubio və Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndə Stiv Vitkoff, Rusiya tərəfindən isə Vladimir Putini xarici işlər naziri Sergey Lavrov və Kremlin xarici siyasət müşaviri Yuriy Uşakov müşayiət ediblər. Siyasətçilər arasında gərgin müzakirələr gedib.

    24 saat

  • SON DƏQİQƏ! ALYASKADA TRAMP-PUTİN ŞAHMATI: HƏLLEDİCİ AN

    SON DƏQİQƏ! ALYASKADA TRAMP-PUTİN ŞAHMATI: HƏLLEDİCİ AN

    Rusiya və ABŞ Prezidentlərinin Alyaska Görüşü

    Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Ankoric şəhərinə görüşdən saatlar əvvəl çatıb. ABŞ Prezidenti Donald Trampın da Alyaska vaxtı ilə saat 11:30, Türkiyə vaxtı ilə 22:30-da başlayacaq görüşə saatlar qalmış görüşün keçiriləcəyi ABŞ hərbi bazasına gəlməsi gözlənilir.

    Zirvənin keçiriləcəyi Elmendorf-Richardson hərbi bazası yaxınlığındakı xatirə abidəsi, iki ölkə xalqlarının İkinci Dünya Müharibəsindəki ortaq mübarizəsini xatırlatmaq baxımından da əhəmiyyətlidir.

    Görüşün Formatı və Tərkibi

    Rusiya Prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakovun verdiyi məlumata görə, görüşlər iki liderin tək-tək danışığı ilə başlayacaq, ardınca isə hər iki tərəfdən beş nümayəndənin iştirakı ilə heyətlər arası toplantılar keçiriləcək.

    Rusiya nümayəndə heyətində Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov, Müdafiə naziri Andrey Belousov, Maliyyə naziri Anton Siluanov və Rusiya Birbaşa İnvestisiyalar Fondunun (RBİF) rəhbəri Kirill Dmitriyev yer alır. ABŞ nümayəndə heyəti isə hələlik dəqiq açıqlanmayıb.

    Donald Trampdan “Şahmat Gedişi” Bənzətməsi

    Zirvədən əvvəl açıqlamalar verən Donald Tramp, toplantının uğursuzluq ehtimalını 25 faiz qiymətləndirib. Zirvənin əsas hədəfinin Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin də iştirak edəcəyi ikinci bir görüş təşkil edərək uzlaşmaya nail olmaq olduğunu bildirən Tramp, prosesi “bir şahmat gedişi”nə bənzədib və “sərhədlər ilə ərazilər üzərində bir mübadilənin” söz mövzusu ola biləcəyini müdafiə edib.

    Donald Tramp görüşün müsbət keçəcəyi təqdirdə, Putin ilə Zelenski arasında baş tuta biləcək bir toplantıya Avropa liderlərini dəvət edə biləcəyini ifadə edib. Tramp, Putinin razılaşmağa istəkli olduğunu iddia edib. O, həmçinin, Putinin görüşə qatılma qərarında “sanksiya təzyiqinin” təsirli olduğunu iddia edərək, “Putin, mənim qarşılaşdığı ən çətin şəxs olduğumu bilir” deyib.

    Rusiya Prezidentinin Ukrayna Böhranı Barədə Fikirləri

    Digər tərəfdən, ABŞ-a getməzdən əvvəl rusiyalı rəsmilərlə görüşən Vladimir Putin, “ABŞ administrasiyasının Ukrayna böhranını həll etmək və Avropa ilə dünyada davamlı sülh şərtlərini yaratmaqda enerjili bir səy göstərdiyini” vurğulayıb. Putin, həmçinin bu səylərin növbəti mərhələdə strateji hücum silahlarına nəzarət müqavilələri ilə nəticələnə biləcəyinə diqqət çəkib.

    Alyaskanın Tarixi Əhəmiyyəti

    Alyaska 1732-ci ildə Rusiya tərəfindən kəşf edilib, 1867-ci ildə isə Çar Rusiyası tərəfindən ABŞ-a satılıb. Bu da Alyaskanın mövqeyinə tarixi zirvə üçün başqa bir məna qatır.

    • Tarixi qeydlərə görə, Amerika Rusiyadan Alyaskanı 7.2 milyon dollara alıb. Alınan ümumi ərazi 1 milyon 518 min 800 kvadrat kilometrdir. Yəni, ABŞ Alyaskada akr başına təxminən 1.92 sent ödəyib. 1867-ci ildə 1 ABŞ dolları, 2025-ci ildə təxminən 21.72 ABŞ dollarına bərabərdir. 1867-ci ildəki 7.2 milyon dolların bugünkü dəyəri təxminən 154 milyon dollardır və 1867-ci ildə akr başına ödənilən 1.92 sent, 2025-ci ilin pulu ilə təxminən 41.7 sent edir.

    Mətbuat Konfransı Və Əvvəlki Görüşlər

    Bu görüşlərdən sonra Vladimir Putin və Donald Trampın birgə mətbuat konfransı keçirməsi gözlənilir. Lakin Tramp, dünən FOX News-ə verdiyi müsahibədə özünün Putin ilə görüşünü tənqid edənlərə cavab verərək, görüş yaxşı getsə, Avropa liderləri və Zelenskini arayıb atəşkəsi başqa bir səviyyəyə qaldıracağını, “Pis getsə, heç kimi aramaram və evə qayıdaram” demişdi.

    Alyaska zirvəsi, iki liderin yeddinci, Donald Trampın ikinci prezidentlik dövründəki ilk üzbəüz görüşü olacaq. İki liderin indiyə qədərki görüş cədvəli belədir:

    • 2017-ci ildə G20 Hamburq zirvəsi
    • 2017-ci ildə Vyetnam APEC zirvəsi
    • 2018-ci ildə Helsinki zirvəsi
    • 2018-ci ildə Parisdə Birinci Dünya Müharibəsinin sona çatmasının 100-cü ildönümü qeyd etmələri
    • 2018-ci ildə Buenos Aires Zirvəsindəki qala yeməyi
    • 2019-cu ildə Yaponiyanın Osaka şəhərindəki G20 zirvəsi
    • Telefon danışıqları: 2025-ci ilin əvvəlindən bəri altı telefon danışığı.

    Nadir Torpaq Elementləri İddiası

    Böyük Britaniya mətbuatı diqqətçəkən bir iddia irəli sürüb. The Telegraph qəzetinin xəbərinə görə, ABŞ Prezidenti Donald Tramp, Rusiya Prezidenti Vladimir Putini Ukraynadakı müharibəni bitirməyə inandırmaq üçün nadir torpaq elementlərinə çıxış təklif etməyi planlaşdırır.

    Xəbərdə, Donald Trampın danışıqlarda təqdim edəcəyi təkliflər arasında Alyaskadakı təbii ehtiyatlara çıxış icazəsi verilməsi və Rusiyanın aviasiya sektoruna tətbiq edilən bəzi ABŞ sanksiyalarının ləğvi kimi elementlərin yer aldığı iddia edilir.

    Sözügedən xəbərə görə, Rusiyaya, Ukraynanın işğal altında olan bölgələrində yerləşən nadir torpaq elementlərinə çıxış imkanı verilməsi masadadır. Ukrayna, dünya litium ehtiyatlarının təxminən 10 faizinə sahibdir və batareya istehsalında kritik əhəmiyyətə malik bu ehtiyatların ən böyük iki yatağı hazırda Rusiyanın nəzarətindəki ərazilərdə yerləşir. Donald Tramp daha əvvəl Ukrayna və Rusiya arasında “ərazi mübadiləsi” ehtimalından bəhs etmiş, lakin bu mübadilənin hansı sahələri əhatə edəcəyinə dair detallı məlumat verməmişdi.

    24 saat

  • Alyaska zirvəsi ərəfəsində AB: Ukraynaya dəstək davam edəcək

    Alyaska zirvəsi ərəfəsində AB: Ukraynaya dəstək davam edəcək

    Ukraynaya dəstək açıqlaması

    Avropa İttifaqının 27 üzv ölkəsindən 26-sının liderləri ABŞ Prezidenti Donald Tramp və Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Alyaskada Ukraynaya dəstək mövzusunda keçirəcəyi sammit ərəfəsində Ukraynaya sarsılmaz dəstəklərini ifadə edən birgə bəyanat yayımlayıblar. Bu bəyanatı yalnız Macarıstan imzalamaqdan imtina edib.

    Sülhün şərtləri və gələcək dəstək

    Son günlərdə Alyaskadakı sammitə Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin də qatılması üçün təşəbbüslər edən Avropa İttifaqı liderləri, bəyanatda Ukraynaya siyasi və hərbi dəstəklərini davam etdirəcəklərini vurğulayıblar. Bəyanatda qeyd edilib ki, “Biz Avropa İttifaqı liderləri, Prezident Trampın Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzkar müharibəsini bitirmək və Ukraynada davamlı sülh və təhlükəsizlik təmin etmək səylərini yüksək qiymətləndiririk. Sabitlik və təhlükəsizlik gətirəcək ədalətli və davamlı sülh beynəlxalq hüquqa uyğun olmalı, bu çərçivədə müstəqillik, suverenlik, ərazi bütövlüyü və beynəlxalq səviyyədə tanınan sərhədlərin güc tətbiq etməklə dəyişdirilə bilməyəcəyi prinsiplərinə hörmət etməlidir”.

    Ukrayna xalqının öz gələcəyini müəyyən etmək azadlığına malik olması vurğulanan bəyanatda deyilir: “Ukraynada sülhə gedən yola Ukraynanın iştirakı olmadan qərar verilə bilməz. Mənalı danışıqlar yalnız atəşkəs və ya düşmənçiliklərin azaldılması kontekstində aparıla bilər”.

    Ukraynadakı müharibənin Avropa və beynəlxalq təhlükəsizlik üçün daha geniş nəticələr doğurduğu ifadə edilən bəyanatda bildirilib ki, “Diplomatik həll Ukraynanın və Avropanın həyati təhlükəsizlik maraqlarını qorumalı olduğuna inanırıq. Ukrayna legitim müdafiə hüququnu istifadə etdiyi müddətcə Avropa İttifaqı, ABŞ və digər oxşar düşüncəli tərəfdaşları ilə koordinasiyalı şəkildə Ukraynaya siyasi, maliyyə, iqtisadi, humanitar, hərbi və diplomatik Ukraynaya dəstək verməyə davam edəcəkdir. Həmçinin, Rusiya Federasiyasına qarşı məhdudlaşdırıcı tədbirləri davam etdirəcək və tətbiq edəcəkdir”.

    Ukraynanın özünü effektiv şəkildə müdafiə edə biləcəyi və Avropa İttifaqı ölkələrinin də beynəlxalq hüquq çərçivəsində gələcəkdə Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazır olduqları vurğulanan bəyanatda, “Avropa İttifaqı Ukraynanın öz gələcəyini müəyyən etmək haqqını vurğulayır və Ukraynanı AB üzvlüyünə gedən yolda dəstəkləməyə davam edəcəkdir” deyilib.

    Macarıstanın fərqli mövqeyi

    AB Şurasının sədri Antonio Kosta tərəfindən formalaşdırılan və Macarıstandan başqa AB liderlərinin dünən gecə razılığa gəldiyi bəyanat, “Macarıstan özünü bu açıqlama ilə əlaqələndirmir” ifadəsi ilə başa çatıb.

    Macarıstanın mövqeyini müdafiə edən Baş nazir Viktor Orban 26 AB üzv ölkəsi tərəfindən yayımlanan bəyanatdan sonra sosial media üzərindən açıqlama verib. Orban açıqlamasında deyib: “Liberal əsas cərəyanın xoru ‘Putinin Kuklası’ şəkilli sevimli mahnılarının yeni versiyasını oxumağa başlamazdan əvvəl, Macarıstan adından bu bəyanata niyə dəstək verə bilmədiyimi izah etmək qərarına gəldim”. Orban üç əsas məqama diqqət çəkib: “Bəyanat, AB liderlərinin dəvət edilmədiyi bir görüş üçün şərtlər müəyyən etməyə çalışır. Avropa İttifaqının prosesdən kənarda qalması onsuz da kifayət qədər üzücüdür. Bu vəziyyəti daha da pisləşdirəcək yeganə şey ehtiyat skamyasından təlimatlar verməyə başlamamız olar. AB liderləri üçün yeganə məntiqli addım, ABŞ-Rusiya sammitini əsas götürərək bir AB-Rusiya sammiti təşkil etmək olardı. Gəlin, sülhə bir şans verək!”

    Əvvəlki hadisələr və Macarıstanın mövqeyi

    Macarıstanın mövqeyi əvvəllər də Ukraynaya hərbi və maliyyə dəstəyi çağırışı edən, yaxud AB-yə üzvlük yolunda Kiyevə kömək edilməsi lazım olduğunu ifadə edən bəyanatları rədd etmişdi. Orban hökuməti, Ukraynanın AB-yə üzvlüyünün birliyi müharibəyə sürükləyəcəyini və birlik daxilində Macarıstan fermerlərinin rəqabət edə bilməyəcəyi şərtlər yaradaraq Macarıstanı iqtisadi böhrana sürükləyəcəyini müdafiə edir.

    24 saat