) istifadə etməmək tövsiyə olunur. #UNRWA - admin

Tag: #UNRWA

  • ABŞ HƏMAS və UNRWA-nın Qəzzadakı rolunu rədd etdi: İsrail blokadası davam edir

    ABŞ HƏMAS və UNRWA-nın Qəzzadakı rolunu rədd etdi: İsrail blokadası davam edir

    ABŞ-ın baş diplomatı Marko Rubio bildirib ki, BMT-nin Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyi (UNRWA) Qəzzaya humanitar yardımın çatdırılmasında “heç bir rol oynamayacaq”. O, həmçinin HƏMAS-ın Zolaqda gələcək idarəçilikdə iştirak etmək imkanını rədd edib.

    Cümə günü İsrailə səfəri zamanı keçirilən mətbuat konfransında çıxış edən ABŞ dövlət katibi, UNRWA-nın “HƏMAS-ın törəmə qurumuna” çevrildiyini iddia edib. Bu iddia İsrail hökumətinin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi (BƏM) tərəfindən təkzib edilmiş fikirlərini əks etdirir.

    Buna cavab olaraq, UNRWA-dan verilən açıqlamada, İsrailin iki il ərzində 68 mindən çox fələstinlini öldürdüyü bombardman edilmiş və aclıq çəkən ərazidə onun varlığının “təcili humanitar ehtiyacları ödəmək üçün həyati əhəmiyyət kəsb etdiyi” vurğulanıb.

    Agentlik X platformasında yerləşdirilən bəyanatında BƏM-in “heç bir təşkilatın UNRWA-nın Qəzza əhalisinə dəstək rolunu əvəz edə bilməyəcəyini” tanıdığını da qeyd edib.

    BMT Baş katibinin müavini Fərhan Həq də Rubionun xarakteristikasını rədd edib. O, BMT-də jurnalistlərə açıqlamasında “Bizim UNRWA-nın HƏMAS-la əlaqəli olmadığını dediyimizi artıq eşitmisiniz” deyərək əlavə edib: “UNRWA Qəzzadakı humanitar yardım əməliyyatlarımızın onurğa sütunudur.”

    İsrail, bəzi əməkdaşlarını 7 oktyabr 2023-cü il HƏMAS-ın rəhbərlik etdiyi hücumda iştirak etməkdə ittiham edərək, heç bir dəlil təqdim etmədən agentliyin fəaliyyətini qadağan etmişdi.

    Əl-Cəzirə müxbiri Nur Udə Rubionun UNRWA-nın HƏMAS-ın “törəmə qurumu” olduğu bəyanatının UNRWA və Qəzza ilə əlaqəli hər kəs üçün “olduqca şokedici” və “dağıdıcı” olduğunu bildirib.

    Udə qeyd edib ki, UNRWA nəinki BƏM və iki ayrı istintaq komissiyası tərəfindən günahsız hesab edilib, həm də Qəzzada ən böyük və ən geniş humanitar mexanizmə malikdir.

    O deyib: “Minlərlə əməkdaşı var, fələstinlilərə ləyaqətlə və nizamlı şəkildə yardım paylamaq üçün məlumat bazasına malikdir.”

    “Qəzzada heç kim belə bir infrastruktura və tarixə malik deyil.”

    Bu ayın əvvəlində qüvvəyə minən ABŞ vasitəçiliyi ilə atəşkəsə baxmayaraq, İsrail Qəzzada hücumlarını davam etdirib və Misir yaxınlığındakı Rəfah keçidini bağlı saxlayaraq, razılaşmada nəzərdə tutulmuş genişmiqyaslı humanitar yardım tədarükünü əngəlləyib.

    Cümə günü verdiyi açıqlamalarda Rubio, Qəzzada atəşkəsə nəzarət etmək üçün beynəlxalq təhləsizlik qüvvələrinin tezliklə yaradılmasına ümid etdiyini bildirib və Türkiyənin daxil edilməsinə qarşı çıxan İsrailin iştirakçıları veto edə biləcəyini qeyd edib.

    Rubio deyib ki, bu qüvvə İsrailin “razı olduğu” ölkələrdən təşkil olunmalıdır.

    İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsinin ən kəskin tənqidçilərindən biri olan NATO üzvü Türkiyə, əsasən dolayı iştirakdan sonra atəşkəs danışıqlarına vasitəçi qismində qoşulub. Onun artan rolu keçən ay Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və ABŞ prezidenti Donald Tramp arasında Ağ Evdə keçirilən görüşdən sonra baş verib.

    Ərdoğan cümə günü bildirib ki, işçi qüvvəsi ilə bağlı danışıqlar davam edir və “bunun təfərrüatları hələ aydın deyil”.

    O deyib: “Bu məsələdə Qəzzaya hər cür dəstək verməyə hazırıq.”

    Dünyanın ən böyük müsəlman əhalisinə malik dövləti olan İndoneziya Qəzzaya qoşun göndərməyə hazır olduğunu bəyan edib.

    2020-ci ildə İsraillə münasibətlərini normallaşdıran Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri artıq atəşkəsin monitorinqində iştirak edib.

    Gündəlik sağ qalmaq mübarizəsi

    Rubio, Fələstin Muxtariyyətinin (PA) potensial rolunun hələ müəyyənləşdirilmədiyini, lakin PA daxil olmaqla əsas Fələstin qruplaşmalarının cümə günü müstəqil texnokratlar komitəsinin Qəzzanı idarə etməyi üzərinə götürəcəyinə razılaşdıqlarını bildiriblər.

    Qahirədə keçirilən görüşdə qruplaşmalar “Qəzza zolağının idarəçiliyini müstəqil ‘texnokratlardan’ ibarət müvəqqəti Fələstin komitəsinə təhvil verməyə razılaşıblar. Bu komitə ərəb qardaşları və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq çərçivəsində həyat və əsas xidmətləri idarə edəcək.”

    HƏMAS-ın milli əlaqələr şöbəsinin rəhbəri və siyasi bürosunun üzvü Husam Bədranın sözlərinə görə, bütün Fələstin fraksiyaları sazişin Fələstin xalqının maraqlarına xidmət edəcək şəkildə həyata keçirilməsi üçün “vahid bir baxış” üzərində razılaşıblar.

    Bu arada, Qəzzada yerlərdə vəziyyət dəfələrlə didərgin düşmüş 2,1 milyon insan üçün fəlakətli olaraq qalır.

    Qəzza mülki müdafiəsinin sözçüsü Mahmud Basal bildirib ki, evlər dağıdılıb, cəsədlər hələ də dağıntılar altında qalıb, yollar isə tullantılarla bloklanıb.

    O deyib ki, qruplar “Zolağın hər küncünü əhatə edən” böyük dağıntılar fonunda demək olar ki, heç bir resurs olmadan işləməyə davam edirlər.

    Ayrı bir bəyanatda, mülki müdafiə Qəzza şəhərində bir binanın fələstinlilərin üzərinə qəfildən çökməsindən sonra sakinləri İsrail bombardmanları nəticəsində zədələnmiş binalarda qalmamağa çağırıb.

    Bəzi ailələr şimali Qəzzadakı evlərinə qayıtmağı seçsələr də, Əl-Cəzirə müxbiri Hani Mahmudun sözlərinə görə, bir çoxları “heç nə” tapır və “gündəlik sağ qalmaq mübarizəsi” ilə üzləşirlər.

    Qəzza şəhərindən məlumat verən o, insanların “yalnız bu binaların qalıqlarına” qayıtdıqlarını bildirib.

    “İçəridə heç nə yoxdur, suya, ərzaq tədarükünə çıxış yoxdur… Biz insanların bu çətin şəraitdə sağ qalmaq üçün saatlarla, bəzən günlərlə un, mərcimək və ya konserv axtarışında gəzdiyini gördük.”

    BMT-dən Həq, atəşkəs razılaşmasında göstəriləndən xeyli aşağı qalan humanitar yardımın səviyyəsi səbəbindən İsrailin “daha çox keçid məntəqəsindən daha çox [yardım] yük maşını” buraxmalı olduğunu deyib.

    O bildirib ki, atəşkəs qüvvəyə mindiyi vaxtdan bəri heç bir gün Qəzzaya 600 BMT yük maşını daxil olmayıb – bu, fələstinlilərin gündəlik ehtiyaclarını ödəmək üçün lazım olan minimum miqdarıdır.

    Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı da Qəzzaya daxil olan humanitar yardımın miqdarında az irəliləyiş olduğunu və aclıqda nəzərəçarpacaq azalma olmadığını bildirib.

    ÜST rəhbəri Tedros Adhanom Gebreyesus deyib: “Vəziyyət hələ də fəlakətli olaraq qalır, çünki daxil olan [yardım] kifayət deyil.”

    HƏMAS cümə günü verdiyi bəyanatda vasitəçilər Misir, Qətər və Türkiyədən “müharibənin faktiki olaraq başa çatdığına” dair “aydın zəmanətlər” aldığını bildirib və İsrailə humanitar yardımın daxil olmasına icazə vermək üçün daha çox təzyiq göstərilməsinə çağırıb.

    24 saat

  • BƏM qərarından sonra UNRWA Qəzzada fəaliyyətini bərpa edə biləcəkmi

    BƏM qərarından sonra UNRWA Qəzzada fəaliyyətini bərpa edə biləcəkmi

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi (BƏM) İsrailin Qəzza zolağındakı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının humanitar yardım səylərinə, o cümlədən UNRWA tərəfindən həyata keçirilən işlərə dəstək verməli olduğuna dair məsləhət rəyi açıqlayıb. Bu rəy, İsrailin işğal altındakı İordan çayının qərb sahili və Qəzza zolağında fəaliyyət göstərən BMT agentlikləri və digər beynəlxalq təşkilatlar qarşısındakı hüquqi öhdəliklərini əhatə edir.

    Məhkəmə, İsrailin UNRWA-ya qarşı irəli sürdüyü iddiaların – o cümlədən təşkilatın HƏMAS-ın 7 oktyabr 2023-cü ildə İsrailə qarşı hücumunda əlbirlik etməsi ittihamlarının – əsassız olduğunu qeyd edib.

    BƏM sədri Yuji İvasava bildirib ki, “Məhkəmə İsrailin UNRWA əməkdaşlarının əhəmiyyətli hissəsinin ‘HƏMAS-ın üzvləri… və ya digər terrorçu qruplaşmalara mənsub olması’ iddialarını təsdiq edə bilmədiyini müəyyən edib.”

    Məhkəmə həmçinin vurğulayıb ki, İsrail, işğalçı dövlət olaraq, Qəzza əhalisinin “sağ qalmaq üçün zəruri ehtiyacları”nı, yəni qida, su, sığınacaq, yanacaq və dərman təchizatını təmin etməlidir.

    İsrailin ittihamlarından sonra bir sıra ölkələr UNRWA-ya maliyyə dəstəyini dayandırmış, bu da Qəzzanın ən həyati ehtiyaclarından birini təhlükə altına qoymuşdu.

    İsrail, bu ittihamdan istifadə edərək, bu ilin yanvar ayında agentliyin Qəzza zolağı, işğal altındakı İordan çayının qərb sahili və işğal altındakı Şərqi Qüdsdə fəaliyyətini effektiv şəkildə qadağan edə bilmiş, Qəzza əhalisini həyatlarını davam etdirmək üçün lazım olan qida, yardım və resurslar üçün İsrailə daha da möhtac vəziyyətə salmışdı.

    İsrailin Qəzzaya yardım girişinə qoyduğu ciddi məhdudiyyətlər, uşaqları, xəstələri və həssas qrupları təsir edən qıtlığa səbəb olmuşdur.

    Qəzzada UNRWA-nın Fəaliyyətləri Nə İdi?

    İsrailin Qəzzaya yardım gətirməsini qadağan etməzdən əvvəl, UNRWA zolağın əsas humanitar və sosial xidmətlər təminatçısı idi. Təşkilat təxminən 1.4 milyon fələstinli qaçqına dəstək verir, 300 minə yaxın uşağa xidmət edən məktəblər, ilkin tibbi yardım və peyvəndlər təklif edən sağlamlıq klinikaları, genişmiqyaslı qida və pul yardımı proqramları həyata keçirirdi.

    Agentlik həmçinin sığınacaq və yardım səylərini əlaqələndirir, icma və psixi sağlamlıq təşəbbüslərini idarə edir, İsrailin blokadası şəraitində faktiki olaraq ictimai xidmətlər göstərirdi.

    BMT agentliyi, hazırda fəaliyyətləri ciddi şəkildə məhdudlaşdırılsa da, Qəzzada və digər bölgələrdə işini davam etdirə bildiyini bildirir.

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Qərarı Agentliyin Tam Fəaliyyətini Bərpa Etməsi Deməkdirmi?

    Bu məsələ hələ ki aydın deyil.

    UNRWA-nın Baş Komissarı Filip Lazzarini, BƏM-in “birmənalı” qərarından sonra verdiyi açıqlamada, İsrailin “Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və onun qurumlarının, xüsusilə də UNRWA-nın təmin etdiyi yardım proqramlarına razılıq vermək və onları asanlaşdırmaq öhdəliyi altında olduğunu” vurğuladı.

    Lakin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin verdiyi qərar məsləhət xarakterli rəydir və dünya məhkəməsinin onu tətbiq etmək səlahiyyəti yoxdur.

    İsrailin xarici işlər nazirliyinin sözçüsü Oren Marmorstein, sosial mediada verdiyi bəyanatda İsrailin BƏM-in rəyini qəti şəkildə rədd etdiyini iddia etdi.

    Marmorstein, İsrailin agentliyə qarşı əvvəlki ittihamlarını heç bir təsdiqedici dəlil əlavə etmədən təkrarlayaraq, ölkəsinin “Beynəlxalq hüquq üzrə öhdəliklərini tamamilə yerinə yetirdiyini” və “Beynəlxalq hüququn siyasiləşdirilməsini, siyasi nəticələr əldə etməyi və İsrail dövlətinə zərər vermək məqsədi daşıyan tədbirlər tətbiq etməyi rədd etdiyini” bildirdi.

    İsrail Beynəlxalq Hüquqa Əməl Edirmi?

    Bir çoxlarına görə, cavab mənfidir.

    Fələstin ərazilərinin qanunsuz işğalı ilə yanaşı, qlobal hüquq orqanları İsraili dəfələrlə beynəlxalq hüquqa tamamilə etinasızlıq göstərməkdə ittiham edib. Geniş yayılmış işgəncə, özbaşına edam, kollektiv cəza və qidanı müharibə silahı kimi istifadə etmək ittihamlarına əlavə olaraq, həm İsrailin Baş Naziri Binyamin Netanyahu, həm də keçmiş Müdafiə Naziri Yoav Qallant müharibə cinayətləri ittihamları ilə beynəlxalq orderlərlə axtarılırlar.

    Bu ittihamların heç biri hazırda Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi tərəfindən araşdırılan və “Amnesty International” və “Beynəlxalq Soyqırım Alimləri Assosiasiyası” da daxil olmaqla bir çox təşkilat tərəfindən təsdiqlənmiş soyqırım ittihamını əhatə etmir.

    Bu kontekstdə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının prinsiplərinə uyğun fəaliyyət göstərmək beynəlxalq hüququn əsasını təşkil edir.

    İsrailin Agentliyə Qarşı İttihamları İlk Dəfədir Ki, Rədd Edilir?

    Xeyr, ilk dəfə deyil.

    2024-cü ildə aparılan iki araşdırma – aprel ayında Fransanın keçmiş xarici işlər naziri Catherine Colonna tərəfindən aparılan və avqust ayında BMT-nin Daxili Nəzarət Xidməti (OIOS) tərəfindən həyata keçirilən araşdırmalar – İsrailin iddialarını tam təsdiq edəcək dəlillər tapa bilməmişdi, baxmayaraq ki, sonuncu araşdırma bəzi fərdi əməkdaşların iştirakı ehtimalını qəbul etmişdi.

    Hansı Ölkələr İsrailin İttihamları Nəticəsində BMT Agentliyinə Maliyyə Dəstəyini Dayandırdı və ya Asqıya Aldı?

    İsrailin iddialarından sonra, Birləşmiş Ştatlar, Birləşmiş Krallıq, Almaniya, Kanada və Avropa İttifaqı (Aİ) kimi əsas donorlar BMT agentliyinə ayrılan vəsaitləri dayandırdı və ya asqıya aldı.

    Donorların əksəriyyəti, o cümlədən Kanada, İsveç, Avstraliya və Aİ, İsrailin iddialarını dəstəkləyən dəlilləri təqdim edə bilməməsindən sonra maliyyələşdirməni bərpa etdi.

    Nə Qədər Zərər Vuruldu?

    Bunu heç vaxt tam olaraq bilməyə bilərik.

    İsrailin Qəzzadakı müharibəsi iki il əvvəl başlayandan bəri birbaşa 68 mindən çox insan həlak olub. Daha saysız-hesabsız insan aclıqdan və ya adekvat yardımla qarşısı alına biləcək ikinci dərəcəli xəstəliklərdən dünyasını dəyişib.

    Çərşənbə günü çıxış edən Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) baş direktoru Dr. Tedros Adhanom Qebreyesus, Qəzzada ailələrin necə aclıq, “ağlasığmaz” yaralanmalar, dağılmış səhiyyə sistemi və İsrailin su və kanalizasiya infrastrukturunu məhv etməsi nəticəsində sürətlənən xəstəliklərin yayılması ilə mübarizə apardığını təsvir etdi.

    24 saat

  • BƏM İsraildən aclığı müharibə metodu kimi istifadə etməməyi tələb edib

    BƏM İsraildən aclığı müharibə metodu kimi istifadə etməməyi tələb edib

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsindən İsrailə Humanitar Yardım Və UNRWA İlə Bağlı Sərt Xəbərdarlıq

    2025-ci il oktyabrın 22-də Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi İsrailə Qəzza zolağındakı fələstinlilərə daha çox ərzaq və digər həyati zəruri ləvazimatlarla təmin etməsi barədə ciddi xəbərdarlıq ünvanlayıb. Həmçinin, məhkəmə İsrailin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlər üzrə Agentliyinə (UNRWA) qoyduğu qadağanı rədd edib, agentliyin fəaliyyətinin davam etdirilməsinin vacibliyini vurğulayıb.

    Qəzza Zolağında Humanitar Böhranın Dərinləşməsi

    Məhkəmənin qərarında İsrail üzərinə düşən öhdəliklər bir daha xatırladılıb. Qeyd olunub ki, İsrail Qəzza zolağında əhalinin əsas tələbatlarını qarşılamaq üçün təcili və effektiv tədbirlər görməlidir. Regionda yaranan ağır humanitar vəziyyət, xüsusilə də qida və su çatışmazlığı beynəlxalq ictimaiyyətin ciddi narahatlığına səbəb olur.

    Bu xəbərdarlıq, bölgədəki Birləşmiş Millətlər Təşkilatı da daxil olmaqla, bir çox beynəlxalq təşkilatın illərdir dilə gətirdiyi narahatlıqların davamıdır. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin bu qəti mövqeyi, İsrailin beynəlxalq hüquq çərçivəsində üzərinə düşən öhdəliklərinə riayət etməsinin vacibliyini bir daha vurğulayır.

    UNRWA-nın Fəaliyyətinə Qoyulan Qadağanın Ləğvi

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi İsrailin UNRWA-nın fəaliyyətinə qoyduğu qadağanı qətiyyətlə rədd edərək, agentliyin fələstinli qaçqınlara göstərdiyi həyati əhəmiyyətli xidmətlərin əvəzolunmaz olduğunu qeyd edib. Bu qərar, agentliyin bölgədə on minlərlə insanın ehtiyaclarını qarşılamaq üçün davamlı və maneəsiz fəaliyyət göstərməsinin zəruriliyini təsdiqləyir.

    UNRWA-nın fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması regiondakı onsuz da gərgin humanitar vəziyyəti daha da ağırlaşdıra bilərdi. Məhkəmənin bu addımı, beynəlxalq yardımın siyasi maneələrə görə dayandırılmasının qarşısını almaq məqsədi daşıyır və agentliyin müstəqil iş prinsiplərini dəstəkləyir.

    24 saat

  • BMT Məhkəməsi: İsrail blokadadakı Qəzzaya yardımı təmin etməli, əsas ehtiyacları qarşılamalıdır

    BMT Məhkəməsi: İsrail blokadadakı Qəzzaya yardımı təmin etməli, əsas ehtiyacları qarşılamalıdır

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatının ədalət orqanı olan Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi (BƏM) İsrailin Qəzza əhalisinin “əsas ehtiyaclarını” təmin etmək öhdəliyinin olduğunu bildirib.

    11 hakimdən ibarət panel, çərşənbə günü İsrailin bombardman edilən Qəzza Zolağında BMT və onun qurumları tərəfindən göstərilən Qəzzaya yardım səylərini dəstəkləməyə məcbur olduğunu qeyd edib.

    Buna Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Yaxın Şərqdə Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlər üzrə Agentliyi (UNRWA) də daxildir. İsrail, 2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın rəhbərlik etdiyi hücumda bəzi əməkdaşlarını iştirak etməkdə ittiham edərək UNRWA-ya İsraildə fəaliyyət göstərməyi qadağan etmişdi.

    BƏM öz qərarında İsrailin, iddia etdiyi kimi, UNRWA-nın HƏMAS üçün də işlədiyinə dair sübut təqdim edə bilmədiyini bildirib. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin prezidenti Yuji İvasava deyib: “Məhkəmə, İsrailin UNRWA əməkdaşlarının əhəmiyyətli bir hissəsinin ‘HƏMAS üzvləri… və ya digər terrorçu qruplaşmalara’ aid olduğu iddialarını sübut edə bilmədiyini müəyyən edir.”

    Dünya məhkəməsi kimi də tanınan BƏM-in məsləhət rəyləri hüquqi və siyasi əhəmiyyətə malikdir, lakin onlar məcburi deyil və məhkəmənin icra səlahiyyəti yoxdur.

    Aprel ayında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və Fələstin nümayəndələri BƏM-də İsraili martdan maya qədər Qəzzaya yardımın daxil olmasına mane olmaqla beynəlxalq hüququ pozmaqda ittiham etmişdilər.

    O vaxtdan bəri bəzi humanitar yardımların daxil olmasına icazə verilsə də, BMT rəsmiləri bu yardımın humanitar fəlakəti və anklavın bəzi hissələrində İsrailin yaratdığı aclığı yüngülləşdirmək üçün lazım olan səviyyədə olmadığını bildirirlər.

    Bu ayın əvvəlində ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə əldə olunan 20 bəndlik atəşkəs planı Qəzzaya gündə 600 yük maşını yardımın daxil olmasına icazə verir. İsrail əvvəllər HƏMAS-ı anklava gətirilən ərzağı oğurlamaqda ittiham etmişdi – lakin heç bir sübut təqdim etməmişdi – bu isə qrup tərəfindən qəti şəkildə rədd edilir.

    İsrail, atəşkəsin böyük miqyasda Qəzzaya yardımın daxil olmasını nəzərdə tutmasına baxmayaraq, yardım məhdudiyyətinin hələ də qüvvədə olmasının HƏMAS-a təzyiq göstərmək məqsədi daşıdığını iddia edib.

    İsrailin BMT-dəki səfiri Danny Danon BƏM-in məsləhət rəyini “biabırçı” adlandıraraq, BMT qurumlarının “terrorçular üçün münbit zəmin” olduğunu iddia edib.

    İsrail prosesdə iştirak etməyib, lakin hüquqi mövqeyini yazılı şəkildə təqdim edib. Aprel ayında İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar dinləmələri “sirk” adlandıraraq, məhkəmənin siyasiləşdirildiyini bildirmişdi.

    İvasava məhkəmənin “tələbin beynəlxalq məhkəmə prosesindən sui-istifadə etdiyi və onu silahlandırdığı arqumentini rədd etdiyini” qeyd edib.

    Məsləhət rəyi “çox vacibdir”

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarı ərəfəsində BMT-nin Ümumdünya Ərzaq Proqramının (WFP) Yaxın Şərq üzrə sözçüsü Abeer Etefa bildirib ki, atəşkəsdən bəri təşkilatın 530 yük maşını Qəzzaya keçib.

    Həmin yük maşınları 6,700 tondan çox ərzaq çatdırıb ki, bu da onun sözlərinə görə, “təxminən yarım milyon insan üçün iki həftəlik kifayətdir”.

    Etefa gündəlik təxminən 750 ton Qəzzaya yardım gəldiyini, bunun atəşkəsdən əvvəlkindən çox olsa da, WFP-nin gündəlik təxminən 2,000 ton hədəfindən xeyli aşağı olduğunu vurğulayıb.

    BƏM qeyd edib ki, İsrail bir işğalçı dövlət olaraq “yerli əhalinin əsas ehtiyaclarını, o cümlədən sağ qalmaq üçün zəruri olan təchizatları təmin etmək” öhdəliyi altındadır.

    Məhkəmə həmçinin bildirib ki, İsrail eyni zamanda “bu təchizatların qarşısını almamaq kimi mənfi öhdəlik” də daşıyır.

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi beynəlxalq hüquqa əsasən aclığın müharibə metodu kimi istifadə edilməməsi öhdəliyini də xatırladıb.

    Əl-Cəzirənin Haaqadan məlumat verən müxbiri Step Vaessen bildirib ki, məsləhət rəyi BƏM-in BMT-nin əsas hüquq orqanı olduğu üçün hələ də “çox vacib” hesab olunur.

    Vaessen deyib: “İsrail bunu dəfələrlə olduğu kimi, indi də rədd etsə belə, bütün BMT ölkələri bu məhkəmənin məsləhətinə əməl etməyə borcludurlar. İsrail indi buna məhəl qoymasa belə, bu andan etibarən İsrailin başı üzərində qalacaq.”

    BMT Baş Assambleyası BƏM-dən İsrailin işğalçı dövlət kimi BMT və digər qurumlar qarşısındakı öhdəliklərini, “o cümlədən Fələstinlilərin sağ qalması üçün təcili ehtiyac duyulan təchizatların maneəsiz təmin edilməsini və asanlaşdırılmasını təmin etmək” öhdəliklərini dəqiqləşdirməsini istəmişdi.

    BƏM hakimləri aprel ayında onlarla millət və təşkilatdan bir həftəlik dəlilləri dinlədilər ki, bunların əksəriyyəti UNRWA-nın statusu ətrafında cərəyan edirdi.

    Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi o zaman qeyd etmişdi ki, UNRWA “düzgün keçid planı olmadan qısa müddətdə əvəz edilə bilməz”.

    Fələstinli rəsmi Ammar Hicazi aprel dinləmələrində BƏM hakimlərinə İsrailin yardımı “müharibə silahı” kimi blokladığını və Qəzzada aclığı tətiklədiyini söyləmişdi.

    Çərşənbə günkü iş İsrailin Qəzzadakı hücumları ilə bağlı beynəlxalq hüquq altında üzləşdiyi digər işlərdən ayrı idi.

    2024-cü ilin iyul ayında BƏM İsrailin Fələstin ərazilərini işğalının “qanunsuz” olduğunu və mümkün qədər tez sona çatmalı olduğunu bildirən başqa bir məsləhət rəyi vermişdi.

    BƏM hakimləri həmçinin Cənubi Afrika tərəfindən irəli sürülən, İsrailin Qəzzadakı əməlləri ilə 1948-ci il BMT Soyqırım Konvensiyasını pozması ilə bağlı ittihamları da nəzərdən keçirirlər.

    24 saat

  • “Sülhə şans verdik” deyən Netanyahu Qəzzaya yardıma icazə vermir

    “Sülhə şans verdik” deyən Netanyahu Qəzzaya yardıma icazə vermir

    Həmas-İsrail Atəşkəsinə Baxmayaraq Qəzzada İnsani Böhran Dərinləşir

    10 Oktyabr tarixində Həmas-İsrail atəşkəsi əldə olunsa da, regionda vəziyyət gərgin olaraq qalır. Atəşkəsdən sonra ABŞ Prezidenti Donald Tramp və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın da aralarında olduğu liderlərin iştirakı ilə Misirdə “Sülh Zirvəsi” təşkil edilib. Lakin bütün diplomatik səylərə baxmayaraq, İsrailin Qəzza üzərindəki təzyiqləri və zülmü davam edir.

    İsrail Qəzzaya Humanitar Yardımlara İcazə Vermir

    Qüvvəyə minən atəşkəs razılaşmasına rəğmən, İsrail Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Yaxın Şərqdə Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlər üzrə Agentliyinin (UNRWA) Qəzza zolağına yardım göndərməsinə qarşı tətbiq etdiyi yeddi aydan çox sürən qadağasını davam etdirir. UNRWA-dan verilən yazılı açıqlamaya görə, İsrail 2 mart tarixindən bu yana agentliyin ərzaq da daxil olmaqla, hər hansı bir Qəzzaya humanitar yardım materialı göndərməsinə icazə vermir. Ötən həftə əldə olunan Həmas-İsrail atəşkəsinə baxmayaraq, bu qadağa qüvvədə qalır.

    Tel-Əviv rəhbərliyinin Qəzzaya humanitar yardım girişinə tətbiq etdiyi qadağa səbəbindən UNRWA-nın anbarlarında minlərlə yük maşınını dolduracaq qədər yardım materialı toplanıb. Bu materiallar Qəzzadakı bütün fələstinlilərin üç aylıq ərzaq ehtiyacını qarşılaya bilər. Bundan əlavə, agentliyin əlində Qəzzanın yerlə bir edilməsi səbəbindən yaşayış yeri olmayan 1,3 milyon fələstinliyə kifayət edəcək qədər sığınacaq materialı da mövcuddur. İsrail atəşkəsə baxmayaraq, həm ərzaq, həm də sığınacaq materiallarına ciddi ehtiyac duyulan Qəzzaya UNRWA-nın yeddi aydan artıqdır ki, tək bir yük maşınının belə yardım aparmasına icazə vermir.

    Qəzzada 12 min işçisi ilə ən böyük humanitar yardım təşkilatı olan UNRWA-ya qarşı bu qadağanın davam etməsi ciddi narahatlıq doğurur. İsrail Müdafiə Nazirliyinin Fələstin Ərazilərində Hökumət Fəaliyyətlərini Koordinasiya Şöbəsi (COGAT) atəşkəsdən sonra yardım girişlərinə dair yazılı sualları cavabsız qoyub.

    Qaçqınlar

    Rəfah Sərhəd Keçid Məntəqəsinin Qeyri-Müəyyən Açıqlanması

    İsrailin “Yedioth Ahronoth” qəzetinə danışan bir təhlükəsizlik mənbəyi, Rəfah Sərhəd Keçid Məntəqəsinin bu gün açılmayacağını və açılış tarixinin bəlli olmadığını bildirib. Adı açıqlanmayan mənbə, keçid məntəqəsinin bu gün fəaliyyətə başlamasının logistik səbəblərdən mümkün olmadığını, İsrailin bölgəyə heyət göndərməsinin lazım olduğunu və bunun vaxt aldığını müdafiə edib. Rəfah Sərhəd Keçid Məntəqəsinin sabah da bağlı qalacağı gözlənilir və açılış tarixinə dair məlumat verilməyib.

    Netanyahudan “Sülhə Şans Verdik” Açıqlaması Və Təhdidlər

    Digər tərəfdən, İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu Amerika CBS kanalına müsahibə verib. Netanyahu “Sülhə şans verdik” iddiası ilə çıxış edərək, müxbirin “Müharibənin bitdiyinə necə əmin olursunuz?” sualını “Sülhə bir şans verməyə qərar verdik. 20 maddəlik planının şərtləri kifayət qədər aydındır” deyə cavablandırıb. Netanyahu, “Əvvəlcə Həmas silahı yerə qoymalıdır. İkinci olaraq, Qəzzada silah fabriki olmadığından, silah qaçaqmalçılığının aparılmadığından əmin olunmalıdır. Bu, tərksilah deməkdir” ifadələrini işlədib.

    Planın girovların azad edilməsini nəzərdə tutan ilk mərhələdən sonra ikinci mərhələnin də tamamlanmasını istədiklərini bildirən Netanyahu, ABŞ Prezidenti Trampın “Həmas plana əməl etməlidir” sözlərinə istinad edib. İsrail Baş naziri Netanyahu “Tramp ‘Həmas əməl etməsə, vəziyyət pisləşər’ dedi. Ümid edirəm ki, pisləşməz” deyə qeyd edib.

    İsrailin Mədəniyyət və İdman naziri Miki Zohar da Həmasın imzalanmış razılaşmanın bütün maddələrinə əməl etməli olduğunu, əks halda bunun İsrailə Qəzza zolağına hücumları yenidən başlama variantını təqdim etdiyini iddia edib.

    24 saat

  • Qəzzada aclıq dərinləşir: Al Jazeera İsrail fəlakətini boş anbardan qeydə alır

    Qəzzada aclıq dərinləşir: Al Jazeera İsrail fəlakətini boş anbardan qeydə alır

    Qəzza Zolağında Aclıq Fəlakəti: BMT Rəsmi Bəyanat Yaydı

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) ötən cümə günü Qəzza zolağında rəsmi olaraq aclıq elan edib. İsrailin tətbiq etdiyi məhdudiyyətlər səbəbindən bölgədə aclıq və ərzaq təhlükəsizliyi böhranı kritik həddə çatıb. Bu bəyanat, onsuz da ağır humanitar böhran yaşayan bölgədə vəziyyətin nə qədər gərgin olduğunu bir daha ortaya qoyur.

    Boş Qalan Anbarlar Ümidsizliyin Rəmzi

    UNRWA-nın Qəzza şəhərindəki əsas anbarından verilən görüntülər vəziyyətin acınacaqlı olduğunu təsdiqləyir. Əvvəllər yüzlərlə ton ərzaq yardımı ilə dolu olan rəflər tamamilə boş qalıb. Bu mənzərə, bölgə sakinlərinin üzləşdiyi qida qıtlığının miqyasını əyani şəkildə nümayiş etdirir. Beynəlxalq təşkilat tərəfindən verilən məlumata görə, insanların həyatı təhlükə altındadır və təcili müdaxiləyə ehtiyac var.

    24 saat

  • Təcili: İsrail Qəzzada 19 minə yaxın uşaq öldürdü, təhlükəsiz yer qalmadı

    Təcili: İsrail Qəzzada 19 minə yaxın uşaq öldürdü, təhlükəsiz yer qalmadı

    Birgə Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlara Yardım Agentliyi (UNRWA) çərşənbə axşamı verdiyi açıqlamada, Qəzzada uşaqlar üçün heç bir təhlükəsiz yerin qalmadığını vurğulayıb. İsrailin həyati əhəmiyyətli yardımların və tibbi ləvazimatların bölgəyə girişinə mane olması nəticəsində aclıq geniş vüsət alıb. UNRWA, BMT bayrağı altında sığınan fələstinlilərin yerləşdiyi məktəblərin də hədəf alındığını və bu sığınacaqların uşaqlar da daxil olmaqla bir çox insan üçün “ölüm bölgələrinə” çevrildiyini bildirib. Agentlik, “Qəzzada uşaqlar üçün təhlükəsiz yer yoxdur. Dərhal atəşkəs!” çağırışı edib.

    UNICEF-in məlumatlarına istinad edən UNRWA, müharibənin son beş ayında, İsrailin birtərəfli qaydada atəşkəsi pozaraq hücumları yenidən başlamasından bəri, hər ay orta hesabla 540-dan çox uşağın öldürüldüyünü qeyd edib.

    Hücumlar Güclənir, Can itkiləri Artır

    Çərşənbə axşamı səhər saatlarından bəri İsrail hücumları nəticəsində azı 51 fələstinli həyatını itirib. Ölənlər arasında, ABŞ və İsrail tərəfindən dəstəklənən GHF yardım paylama məntəqələri yaxınlığında yardım axtaran səkkiz nəfər də var. Bu bölgədə fələstinlilərin qarşılaşdığı gündəlik ölümcül təhlükə, may ayının sonundan bəri təxminən 2 min insanın ölümünə səbəb olmuşdur.

    İsrail qüvvələri beynəlxalq xəbərdarlıqlara baxmayaraq Qəzzadakı hücumlarını gücləndirir. Qəzza Şəhərinin Zeitoun məhəlləsində təşkil edilən hava hücumunda azı dörd nəfər ölüb, çox sayda insan yaralanıb. Şəhərin cənubunda evlər partladılarkən, şərqdəki Tuffah məhəlləsində şiddətli atəş açıldığı bildirilib.

    Əl-Cəzirə müxbiri Tariq Əbu Uzamın Deyr əl-Bəlahdan verdiyi məlumata görə, İsrail qüvvələri Qəzza Şəhərində sıx məskunlaşmış ərazilərə ölümcül hava zərbələri endirir. Zeitoun məhəlləsində 450-dən çox yaşayış bloku dağıdılarkən, əməliyyatlar indi yaxınlıqdakı Sabra bölgəsinə yayılıb. Bu ərazilər Qəzza Şəhərinin əsas mərkəzinə qədər uzanır.

    Atəşkəs Danışıqlarında Qeyri-müəyyənlik

    Qətər, Həmas-ın 60 günlük bir atəşkəs və qismən əsir-məhbus mübadiləsini ehtiva edən atəşkəs təklifinə müsbət cavab verdiyini təsdiqləyib. Təklifdə, İsraildə saxlanılan 200 fələstinli məhbusun azad edilməsi və Qəzzada saxlanılan 10 canlı əsir ilə 18 cəsədin qaytarılması nəzərdə tutulur. Həmas, Qəzzadan yüzlərlə məhbusun azad edilməsini tələb edərkən, İsrail mediası, ifrat sağçı İsrail hökumətinin bütün əsirlərin bir dəfəyə qaytarılmasını istədiyini bildirib.

    Qətər Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Macid əl-Ənsari, 60 günlük atəşkəs razılaşmasının “müharibəni bitirmək üçün hərtərəfli bir razılaşmaya gedən bir yol”u özündə daxil etdiyini qeyd edib. Təklif, İsrail qüvvələrinin Qəzzanın 75%-ni işğal etdiyi bölgədən qismən geri çəkilməsini və 2.2 milyon əhalinin getdikcə artan aclıq böhranı ilə qarşılaşdığı bölgəyə daha çox insani yardım girişini əhatə edir. Lakin İsrail hökuməti hələlik rəsmi bir cavab verməyib.

    Humanitar Böhran Dərinləşir

    Qəzza Şəhərindəki Zeitoun və Sabra məhəllələrində vəziyyət “çox təhlükəli və dözülməz” olaraq xarakterizə edilir. Fələstin Mülki Müdafiəsinin sözçüsü Mahmud Basal, bu bölgələrdə aralıqlı artilleriya atəşinin davam etdiyini bildirib. Sabra sakini Hüseyn əl-Dairi (44) deyib: “Tanklar, toplar və pilotsuz uçuş aparatları mərmi və raket yağdırır. Həmas-ın atəşkəsi qəbul etdiyi xəbərini aldıq, lakin işğalçı qüvvələr mülki əhaliyə qarşı müharibəni artırır.”

    Qəzza Səhiyyə Nazirliyi, son 24 saatda qidalanma çatışmazlığı və aclıqdan üç nəfərin daha öldüyünü, iyun ayının sonundan bəri 154 yetkinin və müharibənin başından bəri 112 uşağın aclıqdan həyatını itirdiyini bildirib.

    24 saat

  • UNRWA: Havadan yardım Fələstində aclığa çarə olmayacaq

    UNRWA: Havadan yardım Fələstində aclığa çarə olmayacaq

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Yaxın Şərqdəki Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlər üzrə Agentliyi (UNRWA) İsrailin Qəzza zolağına quru yolu ilə daha çox humanitar yardım daxil etmək əvəzinə, havadan yardım atmaq qərarını tənqid edib.

    UNRWA-nın “X” sosial media hesabından verilən açıqlamada “Qəzza zolağına sərhəddən yüzlərlə yük maşını keçirə bilərkən, niyə hava yolu ilə yardım göndərməliyik?” ifadələri yer alıb.

    Qəzzada dərinləşən aclıq

    Açıqlamada vurğulanıb ki, hava yolu ilə yardımların göndərilməsi bölgədə dərinləşən aclığı aradan qaldıra bilməyəcək. Qeyd olunub ki, İsrailin blokadası səbəbindən Qəzzada yaranan aclıq fəlakətinə qarşı 6 min yük maşınına bərabər insani yardım Təl-Əviv rəhbərliyindən yaşıl işıq gözləyir.

    “New York Times” qəzetinə danışan UNRWA-nın kommunikasiya direktoru Juliett Tuma bildirib ki, “Quru yolu ilə yardımların çatdırılması daha asan, daha effektiv, daha sürətli və daha ucuzdur.”

    UNRWA İsrail tərəfindən tətbiq edilən blokadanın aradan qaldırılması, bütün sərhəd keçidlərinin açılması və ehtiyacı olan insanlar üçün yardımlara təhlükəsiz və ləyaqətli şəkildə çıxışın təmin edilməsi çağırışını edib.

    İnsani böhranın miqyası

    İsrailin hücumları və humanitar yardımın daxil olmasını məhdudlaşdıran sərt mühasirəsi altında olan Qəzza zolağı, aclığın yayıldığı, su, dərman, tibbi ləvazimatlar və gigiyena materiallarının tapılmadığı ciddi insani fəlakət yaşayır.

    Bu zolaqda, xüsusilə də uşaqlar arasında, aclıqdan ölümlər artmaqdadır. Yerli və beynəlxalq dairələr İsrailin “açlığı və susuzluğu silah olaraq” istifadə etdiyini qeyd edirlər.

    Mülki infrastrukturu da məhv edərək ərazinin 88 faizini dağıdan İsrail ordusu, deportasiya əmrləri ilə didərgin saldığı fələstinliləri tez-tez sığındıqları bölgələrdə hədəfə alır.

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məlumatına görə, təxminən 2,3 milyon əhalisi olan bu ərazidə İsrailin hücumları və deportasiya əmrləri nəticəsində didərgin düşənlərin sayının 2 milyona çatdığı, bir çox insanın dəfələrlə yerindən köçürüldüyü bildirilir.

    Əsas ləvazimatlardan məhrum olan didərgin fələstinlilər, müvəqqəti çadırlarda və ya həddindən artıq izdihamlı məkanlarda, gigiyena vasitələrinin çatışmazlığı, tualetlərin belə qeyri-kafi olduğu, yoluxucu xəstəliklərin yayıldığı məktəblərdə sağ qalmağa çalışırlar. İsrail ordusu isə gündəlik təşkil etdiyi hücumlarla didərgin düşənlərin çadırlarını və sığındıqları mülki məntəqələri bombalayır.

    24 saat

  • UNRWA-nın Qazaya cavabı İsraildən asılıdır

    UNRWA-nın Qazaya cavabı İsraildən asılıdır

    UNRWA Qəzzada Yardım Əməliyyatlarını Təkrarlamağa Hazırdır

    Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Yaxın Şərqdəki Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlər üzrə Agentliyinin (UNRWA) Qəzzadakı işləri üzrə müvəqqəti direktoru Sem Rouz bildirib ki, qurum İsrailin icazə verdiyi təqdirdə bölgədə humanitar yardımın səmərəli çatdırılmasını təkrarlaya bilər.

    Rouz qeyd edib ki, Qəzza zolağında ilk atəşkəs dövründə UNRWA-nın göstərdiyi yardım əməliyyatları yüksək effektivliyə malik olub. Təşkilat bu təcrübədən istifadə edərək, eyni səviyyədə yardımın paylanmasını yenidən təmin etmək iqtidarındadır.

    Yardımın Səmərəliliyi və İsrailin Rolu

    Sem Rouzun sözlərinə görə, əgər UNRWA-ya lazımi şərait yaradılarsa, xüsusən də İsrail tərəfindən maneələr aradan qaldırılarsa, agentlik müharibə bölgəsindəki ehtiyaclı insanlara həyati əhəmiyyət kəsb edən yardımı sürətli və effektiv şəkildə çatdıra biləcək.

    Agentlik, münaqişənin dağıntıları altında yaşayan əhaliyə davamlı dəstək vermək üçün beynəlxalq prinsiplərə uyğun fəaliyyət göstərməyə davam etdiyini vurğulayır.

    24 saat