Tag: Yemen

  • Yəməndə husilərə ağır zərbə: Baş nazir və nazirlər öldürüldü

    Yəməndə husilərə ağır zərbə: Baş nazir və nazirlər öldürüldü

    Yəməndə Husilərə Ağır Zərbə: “Baş Nazir” və Nazirlər Həlak Oldu

    Son xəbərlərə görə, Yəməndəki siyasi mənzərədə ciddi dəyişikliklərə səbəb ola biləcək bir hadisə baş verib. Husilərin nəzarətində olan “hökumətin” baş naziri və bir sıra nazirləri hücum nəticəsində həyatını itirib. Bu hadisə bölgədə davam edən münaqişənin gedişatına təsir edəcək böyük bir zərbə kimi qiymətləndirilir.

    Önəmli Şəxslərin İtirilənləri

    Mənbələrdən alınan məlumata əsasən, husilərin təşkil etdiyi hökumətin rəhbəri və onunla birlikdə bir neçə nazir silahlı insident nəticəsində öldürülüb. Bu, üsyançı qruplaşma üçün həm siyasi, həm də hərbi baxımdan ağır itki sayılır. Həlak olanlar arasında hökumətin əsas simalarından olan şəxslərin olduğu bildirilir. Hadisənin detalları və hücumun kim tərəfindən həyata keçirildiyi barədə dəqiq məlumatlar hələ tam açıqlanmayıb.

    Yəməndəki Vəziyyət və Potensial Təsirlər

    Uzun illərdir davam edən vətəndaş müharibəsi səbəbindən Yəməndə onsuz da kövrək olan sabitlik, bu son hadisə ilə daha da təhlükə altına düşüb. Paytaxt Sənanı ələ keçirmiş qruplaşmanın liderlik səviyyəsindəki bu itkiləri, gələcək danışıqlara və ya hərbi əməliyyatlara ciddi təsir göstərə bilər. Bölgədəki gərginliyin artacağı və münaqişənin yeni mərhələyə qədəm qoyacağı ehtimal edilir. Beynəlxalq müşahidəçilər hadisəni yaxından izləyir və onun regiondakı geopolitik nəticələrini təhlil edirlər.

    24 saat

  • Batmış gəmidə ölü bilinənlər sağ çıxdı

    Batmış gəmidə ölü bilinənlər sağ çıxdı

    Batmış Gəmidəki Heyətdən Sevindirici Xəbər

    İran dəstəkli Husilərin iyulun 7-də Yəmən sahillərində başlatdığı və iki gün davam edən hücumlar nəticəsində batan, Yunanıstan tərəfindən idarə olunan Liberiya bayraqlı Eternity C adlı yük gəmisində həyatını itirdiyi güman edilən heyət üzvlərindən sevindirici xəbər gəlib. Bildirildiyinə görə, həmin gəminin müəmmalı şəkildə itkin düşən heyəti sağ tapılıb.

    Husilər tərəfindən yayımlanan görüntülərdə, həyatını itirdiyi ehtimal olunan, aralarında bir təhlükəsizlik əməkdaşının da olduğu 10 nəfərlik heyət üzvünün sağ olduğu əyani şəkildə nümayiş etdirilib. Bu görüntülər onların Husilər tərəfindən necə xilas edildiyini, səhhətlərinin qənaətbəxş olduğunu və hətta ailələri ilə telefon vasitəsilə əlaqə qura bildiklərini əks etdirir.

    Xilas İşləri və Diplomatik Çağırışlar

    Hadisədən sonra 15 heyət üzvünü itkin düşmüş kimi qeyd edən gəminin operatoru, mənzili Yunanıstanda yerləşən Cosmoship şirkəti, heyət üzvlərinin sağ olduğunu görməkdən duyduqları böyük məmnuniyyəti dilə gətirərək, onların dərhal azadlığa buraxılması üçün beynəlxalq ictimaiyyətə çağırış edib.

    Filippin hökumətindən verilən rəsmi açıqlamada isə, sağ qalan heyət üzvlərindən 9-unun Filippin vətəndaşı olduğu təsdiqlənib. Hazırda Filippin diplomatik dairələri tərəfindən bu vətəndaşların sərbəst buraxılması istiqamətində fəal işlər aparıldığı vurğulanıb.

    Əvvəlki məlumatlara görə, rəsmilər iyulun 14-də gəmidə olan cəmi 25 heyət üzvündən (onlardan 3-ü təhlükəsizlik əməkdaşı idi) 10-unun xilas edildiyini və onların Səudiyyə Ərəbistanına təxliyə edildiyini bildirmişdi. Lakin Cosmoship şirkəti Eternity C yük gəmisinin 15 heyət üzvünü itkin düşmüş hesab edirdi. Dəniz təhlükəsizliyi mənbələri isə əvvəlcə 5 heyət üzvünün gəmi batmadan əvvəl həyatını itirdiyinə inandığını aktarmışdı.

    24 saat

  • Hegsethin Yəmən zərbələri ilə bağlı mesajlarında gizli məlumatlar aşkarlandı

    Hegsethin Yəmən zərbələri ilə bağlı mesajlarında gizli məlumatlar aşkarlandı

    ABŞ Müdafiə Nazirliyində (Pentaqon) şok iddia: Nazirliyə məxsus şifrəli mesajlaşma tətbiqində gizli məlumatlar paylaşıldığı aşkarlanıb. Bu iddia Vaşinqtonda böyük səs-küyə səbəb olub.

    ## Signal qalmaqalı: Müdafiə nazirinin hesabı şübhə altında

    Pentaqonun daxili nəzarət orqanı, Müdafiə Naziri Pit Hegsetin Signal hesabından göndərilən şifrəli mesajların məxfi bir e-poçtda olan təfərrüatları əhatə etdiyinə dair dəlillər əldə edib. Bu barədə məlumatlı iki yüksək səviyyəli amerikalı rəsmi məlumat verib.

    Çat mesajlarında, ABŞ-ın mart ayında Yəməndə planlaşdırılan bir bombalama əməliyyatı ilə bağlı məlumatlar yer alıb. Həmin mesajlar bir qrup Signal qrupunda olan sabiq ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyası rəsmilərinə göndərilib. Bir müxbirin təsadüfən söhbətə əlavə edilməsi nəticəsində bu qrup ictimaiyyətə məlum olub. O zaman administrasiya rəsmiləri, söhbətdə heç bir məxfi məlumatın paylaşılmadığını iddia etmişdilər.

    Adının açıqlanmasını istəməyən iki rəsmi, mesajlardakı əsas məlumatların “SECRET//NOFORN” olaraq işarələnmiş məxfi bir e-poçtdan əldə edildiyini bildirib. Onlar Tramp administrasiyasının yüksək səviyyəli rəsmilərinə qarşı davam edən istintaqla bağlı danışıblar.

    “SECRET” təyinatı, məlumatın məxfi olduğunu və bu məlumatın açıqlanmasının milli təhlükəsizliyə ciddi zərər vura biləcəyini, xidmət üzvlərinin təhlükəsizliyini potensial olaraq təhdid edə biləcəyini göstərir. “NOFORN” etiketi isə məlumatın yalnız ABŞ agentliklərinə və şəxslərinə yayımlana biləcəyini, xarici vətəndaşları və hətta yaxın ABŞ müttəfiqlərini belə istisna etdiyini bildirir.

    Sələfi Vaşinqton Post qəzeti, Müdafiə Nazirliyinin Baş Müfəttişliyinin (OIG) bu barədə dəlilləri əldə etdiyini ilk dəfə olaraq bu gün xəbər verib.

    ## İstintaq davam edir, tərəflər ittihamları rədd edir

    Müfəttişliyinin ofisi şərh verməkdən imtina edib. Aprel ayında Müdafiə Nazirliyinin OIG-si, Müdafiə Nazirinin rəsmi işlər üçün kommersiya mesajlaşma tətbiqlərindən istifadəsini və onun ofisinin təsnifat və qeydlərin saxlanılması tələblərinə əməl edib-etmədiyini qiymətləndirəcəyini açıqlamışdı.

    Pentaqonun baş sözçüsü Şon Parnell bir bəyanatında “Departament əvvəlki bəyanatlarının arxasında durur: Signal vasitəsilə heç bir məxfi məlumat paylaşılmayıb” deyib. O, həmçinin nazirin Signal tətbiqindən istifadəsi ilə bağlı xəbərləri “köhnə və yorğun” adlandırıb.

    ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyası rəsmiləri, Signal söhbət mesajlarının mövcudluğu ilk dəfə olaraq The Atlantic qəzetinin baş redaktoru Cefri Qoldberq tərəfindən xəbər verildikdən bəri ciddi nəzarətlə üzləşiblər. Qoldberq, o vaxtkı Milli Təhlükəsizlik müşaviri Mayk Valts tərəfindən təsadüfən Signal söhbət qrupuna əlavə edilmişdi. Signal söhbət qrupundakı Tramp rəsmiləri, təsnif edilmiş heç bir məlumatın qrupda paylaşılmadığını dəfələrlə təkzib ediblər.

    Lakin Pentaqonun nəzarət orqanı tərəfindən əldə edilən dəlillər barədə məlumatlı olan iki ABŞ rəsmisi, Hegsetin şifrəli Signal söhbət qrupunda yerləşdirdiyi məlumatın, general Maykl “Erik” Kurilla tərəfindən onlarla müdafiə rəsmisinə göndərilən məxfi bir e-poçtdan əldə edildiyini bildirib. Kurilla, ABŞ Mərkəzi Komandanlığına nəzarət edir. Bu komandanlıq, Yaxın Şərqdə ABŞ hərbi əməliyyatlarını aparmaq üçün əsas Müdafiə Nazirliyi təşkilatıdır.

    ## Bombalama əməliyyatının təfərrüatları

    The Atlantic qəzeti, Signal söhbətindən olduğunu iddia etdiyi ekran görüntülərini dərc edib. Həmin görüntülərdə Hegsetin Yəməndəki Husi üsyançılarına qarşı planlaşdırılan hücumların xronologiyasını paylaşdığı görünür. O, iki dəst F-18 təyyarəsinin havaya qalxma və zərbə endirmə vaxtını, bir sıra pilotsuz təyyarə zərbələrini və bəzi Tomahawk raket zərbələrini sadalayıb.

    Jurnalın məlumatına görə, bir mesajda “Mərkəzi Komandanlıqla TƏSDİQLƏDİM ki, missiya üçün HAZIRIQ” yazılıb.

    Pentaqonun baş sözçüsü Parnell, bu ilin aprel ayında verdiyi bir bəyanatda deyib: “Heç bir Signal söhbətində təsnif edilmiş məlumat yox idi, hekayəni nə qədər yazmağa çalışsalar da”. O, bu iddianı Hegsetin ailə üzvlərinin də daxil olduğu ayrı bir Signal söhbətində təfərrüatları paylaşdığına dair xəbərlər yayımlandıqdan sonra edib.

    Milli Kəşfiyyat Direktoru Tulsi Qabbard və CIA Direktoru Con Retkliff də söhbət qrupunun üzvləri kimi görünürdülər. Onlar da mart ayında qanunvericilərə təsnif edilmiş heç bir materialın paylaşılmadığını bildirmişdilər.

    Retkliff deyib ki, Signal “yüksək səviyyəli rəsmilər arasında ünsiyyət üçün bir mexanizm idi, lakin yüksək səviyyəli və ya təsnif edilmiş rabitələrin əvəzi deyildi”.

    Federal qaydalara görə, müdafiə naziri məlumatları məxfilikdən çıxarmaq səlahiyyətinə malikdir. Lakin mesajlar üzə çıxdıqdan sonra, Hegset jurnalistlər tərəfindən bu yanaşmanı tətbiq edib-etmədiyi soruşulduqda cavab verməyib.

    Hegset mart ayında jurnalistlərə “Heç kim müharibə planları yazmırdı” deyib.

    ## Signal: təhlükəsiz, lakin xətalara açıq

    Signal, yüksək şifrələmə standartına görə məşhur olan pulsuz bir mesajlaşma tətbiqidir. Bu, göndərənlərdən və ya alıcılardan başqa insanların mesajları görməsinin qarşısını alır.

    Hegsetin iştirak etdiyi epizodda göstərildiyi kimi, insan xətası Signal və digər şifrəli tətbiqlər üçün bir həssaslıq olaraq qalır. Fevral ayında Milli Təhlükəsizlik Agentliyi (NSA) öz işçilərinə rus haker qruplarının Signal istifadəçilərinin hesablarına daxil olmaq üçün fişinq mesajlarından istifadə etdiyi barədə xəbərdarlıq etmişdi. CBS News tərəfindən əldə edilən sənədlərə görə, bu, qruplara qurbanların fəaliyyətlərini görməyə imkan verirdi.

    24 saat

  • 2025-ci ildə dünyanın ən təhlükəli ölkəsi müəyyənləşdi

    2025-ci ildə dünyanın ən təhlükəli ölkəsi müəyyənləşdi

    Səudiyyə Ərəbistanı və Omanla sərhəddə yerləşən, illərdir vətəndaş müharibəsi ilə boğuşan bir ölkə. Bu ölkə, hətta Sudan, Ukrayna, Əfqanıstan kimi dövlətləri belə bu il təhlükə reytinqində geridə qoyub.

    Dünya Əhali İcmalı (World Population Review) tərəfindən dərc olunan məlumatlara əsasən, Yəmən 2025-ci ildə dünyanın ən təhlükəli ölkəsi seçilib. Strateji risk təhlili şirkəti Sibylline-də Orta Şərq, Şimali Afrika və Türkiyə üzrə mütəxəssis Owen Williams vəziyyəti bu sözlərlə qiymətləndirib:

    “Yəmən davam edən vətəndaş müharibəsi, geniş yayılmış ərzaq qıtlığı, hərbi müdaxilələr və ictimai infrastrukturun dağılması səbəbindən dünyanın ən təhlükəli ölkələrindən biri hesab olunur.”

    Williams qeyd edir ki, ölkədə illərdir davam edən qeyri-sabitliyin əsasında Ənsar Allah (Allahın Dəstəkçiləri) kimi tanınan Husilərin beynəlxalq səviyyədə tanınan hökumətə qarşı üsyanı dayanır. Qrupun məşhur şüarı isə belədir: “Allah böyükdür, Amerikaya ölüm, İsrailə ölüm!” 2014-cü ildə əvvəlki rejimi devirən qrup, paytaxt Səna daxil olmaqla, ölkənin şimal-qərbində geniş bir əraziyə nəzarət edir.

    İsrail-Hamas Müharibəsi Vəziyyəti Gərginləşdirdi

    Williamsa görə, 2023-cü ilin oktyabrında başlayan İsrail-Hamas müharibəsindən əvvəl də Yəməndəki şərtlər pisləşmişdi. Lakin bu müharibədən sonra vəziyyət daha da mürəkkəbləşib. Husilər 7 oktyabr hücumlarından sonra Qırmızı dənizdəki ticarət gəmilərini hədəf almağa başlayıblar. Həmçinin pilotsuz uçuş aparatları və raketlərlə İsrailə hücumlar təşkil ediblər.

    Bu hadisələr ABŞ-ın başçılıq etdiyi koalisiyanın Yəmənə hava zərbələri endirməsinə səbəb olub. Bu zərbələr 2025-ci ilin may ayında pik həddə çatıb; ABŞ miqrantların saxlanma mərkəzini hədəf alıb. Birləşmiş Ştatlar və Husilər arasında müvəqqəti atəşkəs əldə edilsə də, İsrailin hava hücumu riski hələ də qalır.

    Husilər kimlərdir və nə istəyirlər?

    Husilər Yəməndə fəaliyyət göstərən Zeydi qrupudur. Onlar adlarını təşkilatın qurucusu Hüseyn Bədrəddin əl-Husidən alıblar. İlk dəfə 2004-cü ildə silahlı üsyana başlayıblar. 2004-cü ildən bəri İran tərəfindən maliyyə və hərbi dəstək alırlar. 2015-ci ildə apardıqları mübarizə nəticəsində Sənaya və parlamentə nəzarəti ələ keçiriblər. Qrupun şüarı belədir: “Allah böyükdür! İsrailə ölüm, Amerikaya ölüm, sionizmə lənət, İslama zəfər!”. Bu şüar ərəbcə Husi bayraqlarında da əks olunur. The Economist-in 2015-ci ildəki xəbərində təşkilatın 7 mindən 30 minə qədər silahlı döyüşçüsü və 450 minə qədər mülki dəstəkçisinin olduğu qeyd edilsə də, onların hazırkı sayı məlum deyil.

    24 saat

  • İsrail Yəmənə bombardmanla hədə kəsdi

    İsrail Yəmənə bombardmanla hədə kəsdi

    İsraildən Husilərə Yüksək Səsli Xəbərdarlıq

    Katz X sosial media platformasındakı paylaşımında “Yəmən protokolunun Tehran protokolu ilə eyni” olduğunu iddia edib. İsrailin İrana qarşı əvvəlki hücumlarına işarə edən Katz, Husi üsyançılarına da oxşar şəkildə zərbə endirəcəklərini bəyan edib.

    ABŞ Səfirindən Husi Üsyançılarına Təhdid

    Digər tərəfdən, ABŞ-ın İsrail səfiri Mayk Hakabi də hədələyici bəyanatla çıxış edib. Yəməndən atılan raketdən sonra Hakabi “Bəlkə də o B-2 bombardman təyyarələri bölgəni ziyarət etməlidir” ifadəsini işlədib.

    Hakabi X hesabında İsrailə qarşı raket hücumlarının bitdiyini düşünsələr də, Husilərin yenidən hücum etdiyini və sığınacaqlara girmək məcburiyyətində qaldıqlarını qeyd edib. O, ABŞ-ın 22 iyun tarixində İranın Fordo, İsfahan və Natanzdakı üç nüvə obyektinə B-2 bombardman təyyarələri ilə həyata keçirdiyi hava zərbələrinə istinad edərək, sözügedən təyyarələrin Husi ərazilərini də ziyarət etməli olduğunu vurğulayıb.

    Yəməndəki Husilər axşam saatlarında İsrailə tərəf bir raket atmış, İsrail ordusu isə raketin zərərsizləşdirildiyini iddia etmişdi.

    24 saat

  • Dünya İranın ABŞ-a cavabına hazırlaşır

    Dünya İranın ABŞ-a cavabına hazırlaşır

    Dünya İranın ABŞ-ın Zərbələrinə Qarşı Cavabını Gözləyir: Yaxın Şərqdə Gərginlik Pik Həddə

    Yaxın Şərqdəki geosiyasi gərginlik, ABŞ-ın regiondakı müəyyən hədəflərə endirdiyi zərbələrdən sonra pik həddə çatıb. Beynəlxalq ictimaiyyət nəfəsini tutub İranın bu hücumlara qarşı potensial cavabını gözləyir. Vəziyyət, onsuz da kövrək olan regional sabitlik üçün ciddi təhdid yaradır və qlobal sülh üçün narahatlıq doğurur. Analitiklər və siyasətçilər Tehranın növbəti addımının bölgənin gələcək taleyini müəyyənləşdirə biləcəyini vurğulayırlar.

    ABŞ-ın Cavab Zərbələrinin Konteksti

    Son həftələrdə ABŞ Yaxın Şərqdəki hərbi mövcudluğuna və müttəfiqlərinə qarşı yönəlmiş silsilə hücumlara cavab olaraq İrana bağlı qrupların mövqelərinə ağır zərbələr endirib. Vaşinqton bu əməliyyatları özünümüdafiə və regionda sabitliyi pozan fəaliyyətlərin qarşısını almaq məqsədi daşıyan “preventiv” tədbirlər kimi qiymətləndirir. Zərbələr əsasən İraq və Suriyadakı milis qruplarının hərbi infrastrukturuna, silah anbarlarına və komanda məntəqələrinə yönəldilib. Bu hadisələr, bölgədə onsuz da davam edən İsrail-HƏMAS münaqişəsinin fonunda, Husi üsyançılarının Qırmızı dənizdə gəmiçiliyə qarşı hücumları ilə daha da qızışan gərginliyi daha da dərinləşdirib.

    İranın Strateji Cavab Seçimləri

    İran İslam Respublikasının ABŞ-ın son hücumlarına qarşı atacağı addımlar müxtəlif ssenariləri əhatə edə bilər. Tehran birbaşa hərbi toqquşmadan qaçmağa çalışsa da, “müqavimət oxu” adlandırdığı regiondakı proksi qrupları vasitəsilə cavab vermək potensialına malikdir. Bu, İraq, Suriya, Livan və ya Yəməndəki ABŞ maraqlarına, o cümlədən hərbi bazalara və diplomatik nümayəndəliklərə qarşı yeni hücumları əhatə edə bilər. Digər potensial cavablar arasında kiberhücumlar, strateji dəniz yollarında, xüsusilə Hörmüz boğazında neft daşımalarını təhdid edən əməliyyatlar və ya nüvə proqramının daha da genişləndirilməsi daxildir. İranın liderləri regionda ABŞ-ın hərbi mövcudluğunun artırılmasını bölgənin təhlükəsizliyinə təhdid kimi qiymətləndirir və cavab vermək hüquqlarını müdafiə edirlər.

    Beynəlxalq Təzyiq və Diplomatik Səylər

    Qlobal səviyyədə beynəlxalq təşkilatlar və aparıcı dövlətlər Yaxın Şərqdəki gərginliyin daha da dərinləşməməsi üçün Tehran və Vaşinqtona təmkinli olma çağırışları edirlər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və Avropa İttifaqı tərəfləri gərginliyin azaldılmasına, diplomatik dialoq vasitəsilə həll yollarının tapılmasına və qarşıdurmanın qarşısının alınmasına çağırır. Lakin, bölgədəki mürəkkəb siyasi vəziyyət, həmçinin İsrail, Səudiyyə Ərəbistanı və digər regional oyunçuların fərqli maraqları, diplomatik səyləri çətinləşdirir. Dünya neft bazarları da bu gərginlik fonunda narahatlıq içindədir, potensial tədarük pozulmaları və qiymət artımları qlobal iqtisadiyyat üçün risklər yaradır.

    Münaqişənin yayılması təhlükəsi təkcə Yaxın Şərqlə məhdudlaşmır, həm də qlobal ticarət yollarını, enerji təhlükəsizliyini və insan təhlükəsizliyini təhdid edir. Bu kritik məqamda, diplomatik səylər regionun taleyi üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edir. İranın atacağı hər hansı bir asimmetrik tədbir və ya birbaşa hərbi cavab, Yaxın Şərqdəki qüvvələr balansını dəyişdirə və nəticədə qlobal sülh və sabitlik üçün gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər. Dünya gözlərini Tehrana dikərək, regionda gərginliyin daha da dərinləşməməsi üçün ümid bəsləyir.

    24saat