Havayinin Oahu adasındakı Poka’i körfəzi bu ay qeyri-adi bir təbiət hadisəsinə şahid oldu. On ildən artıqdır qumların altında qalan və minillik tarixə malik olduğu güman edilən 26 ədəd petroqlif (daş üzərində oyulmuş fiqurlar) qabarma və çəkilmə nəticəsində yenidən üzə çıxdı. Lakin bu simvolların aşkar olunması təkcə mədəni bir kəşf kimi deyil, həm də təbii fəlakətin xəbərçisi kimi şərh edildi.
BÖYÜK ZƏLZƏLƏ İLƏ DİQQƏTÇƏKƏN ZAMANLAMA
Petroqliflərin üzə çıxmasından cəmi bir neçə gün sonra Rusiya sahillərində 8.8 bal gücündə zəlzələ baş verdi. Kamçatka bölgəsini silkələyən bu təkan 1952-ci ildən bəri qeydə alınan ən böyük sarsıntı kimi tarixə düşdü. Ardınca sunami xəbərdarlıqları edildi, ABŞ-ın qərb sahillərində suyun səviyyəsi qalxdı, Havayidə isə müvəqqəti təxliyə əmrləri verildi.
Yerli Havayi sakinlərinə görə, bu zamanlama təsadüfi sayılmır. Mədəniyyət xadimi Qlen Kila bu qədim fiqurların əcdadlar tərəfindən buraxılmış bir ətraf mühit xəbərdarlığı olduğunu iddia edir:
“Simvollar bizə okeanın qalxdığını deyir. Bu, bir fəlakət mesajı ola bilər.”
PETROQLİFLƏRDƏ NƏ ANLADILIR?
26 simvolun 18-i insanabənzər “çöp adam” fiqurlarını xatırladır. Qalanları isə simvolik cinsi fiqurları ehtiva edir. Ən böyük fiqurun biri yuxarı, digəri aşağı işarə edən iki əli var. Kilaya görə, bu simvol yarıallah Mauini təmsil edir.
Qədim Havayi inancına görə, Maui adaları dənizdən çıxaran və günəşi tutan böyük bir varlıqdır.
Şüşə kimi sakit okean səthində, mamırla örtülmüş qumdaşlarının arasından görünən bu fiqurlar yalnız ilin müəyyən dövrlərində və ya çox xüsusi hava şəraitində üzə çıxa bilir.
SİMVOLLARIN TƏBİƏTLƏ ƏLAQƏSİ DOĞRU OLA BİLƏR
ABŞ-lı arxeoloqlar bu fiqurların böyük hissəsinin 600 ildən 1000 ilə qədər yaşı olduğunu və dini-mərasim mənaları daşıya biləcəyini qeyd edirlər. Lakin yazılı izahat olmadığı üçün mesajlarının dəqiq şərhi verilə bilmir.
Hərçənd elmi əlaqə olmasa da, yerli əhali ilə ekoloqlar arasında bu simvolların təbiətlə ahəngdar yaşamağın zəruriliyi yönündə bir çağırış olduğu fikri yayılır.
ABŞ Fövqəladə Hallar İdarəsi (FEMA) isə Havayi sahillərində sunami riskinin davam etməsi səbəbindən vətəndaşlara belə xəbərdarlıq edib: “Qayıqlarınızı dərin sulara çəkin. Sahilə yaxınlaşmayın. Okeanla əlaqəli ərazilərdən ən az 30 metr uzaq durun.”
