Trump Beylikovadakı rezervi tələb edəcək

ABŞ-ın Türkiyənin Nadir Torpaq Elementlərinə Marağı

ABŞ prezidenti Donald Trampın 25 sentyabr tarixində Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla keçirəcəyi kritik görüşün təfərrüatları bəlli olub. ABŞ-ın diqqəti aviasiya, müdafiə, kosmos sənayesi və biomedikal kimi sahələrdə istifadə olunan nadir torpaq elementlərinin kəşf edildiyi Eskişehir Beylikova rayonuna yönəlib. Tramp-Ərdoğan görüşündə Türkiyənin nadir torpaq elementləri ən vacib ticarət mövzularından biri kimi önə çıxıb. Vaşinqton siyasi dairələrində “Trampın əsas niyyəti” olaraq xarakterizə edilən bu məsələ, ABŞ-ın Çindən asılı mineral təchizat zəncirlərindən xilas olma axtarışının mərkəzindədir.

Eskişehir Beylikova: Strateji İmkan

ABŞ-ın Ankaradakı keçmiş səfiri Tomas Barrack Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsində etdiyi çıxışda Türkiyənin hələ tam istismara verilməmiş nadir torpaq elementləri yataqlarını “strateji imkan” adlandırıb. Osmanlı köklərinə vurğu edən Barrack, Türkiyəni həm NATO-nun hərbi gücü, həm də kritik minerallarda potensial təchizat tərəfdaşı kimi göstərib. Xüsusilə Eskişehir Beylikova sahəsində aşkar edilmiş 694 milyon tonluq ehtiyat Vaşinqtonun diqqətini cəlb edib.

Afrika Strategiyası və Ticarət Hədəfləri

Barrack eyni iclasda Türkiyənin Afrikadakı yüksələn təsirini də vurğulayıb. Türk şirkətlərinin qitədə mədənçilikdən logistikaya qədər Çinlə rəqabət etməyə başladığını qeyd edən səfir, bu şəbəkənin ABŞ və NATO üçün “Çinə alternativ təchizat xətləri” qurulmasında əsas rol oynaya biləcəyini bildirib. Türkiyənin Beylikovadakı nadir torpaq elementləri və Afrikadakı mədənçilik təşəbbüsləri Trampın Türkiyə ilə 100 milyard dollarlıq ikitərəfli ticarət hədəfini reallaşdıracaq əsas amillər kimi də dəyərləndirilməyə başlayıb.

Qlobal Rəqabətdə Nadir Torpaq Elementləri

Vaşinqton, Çinin kritik minerallar sahəsindəki hökmranlığını sarsıdacaq hər bir fürsəti izləyir. Donald Tramp nadir torpaq elementləri üçün ilk olaraq Ukrayna ilə masaya oturub. Bu ölkə ilə dəyərli mineral sazişi imzalansa da, yataqların Rusiyanın işğalı altında qalması səbəbindən saziş həyata keçirilə bilməyib.

Sənaye istehsalına keçidlə illik 570 min ton istehsal hədəflənərkən, ildə təxminən 220 milyon dollar gəlir əldə edilməsi planlaşdırılır.

Ən Böyük İkinci Ehtiyata Sahibik

Eskişehir Beylikova, dünyada 800 milyon ton ehtiyata malik Çindən sonra, 694 milyon ton nadir torpaq elementi ehtiyatı ilə ikinci yerdə qərarlaşıb. Enerji və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə bağlı Eti Maden, 2023-cü ildə açılan Beylikova Florit, Barit və Nadir Torpaq Elementləri Müəssisəsində işlərini davam etdirir.

O dövrün Enerji Naziri Fatih Dönməz müəssisənin açılışında bildirib ki, “Çıxardığımız filizimizdə fluorit, barit, nadir torpaq elementləri — əsasən lantanın, seriumun, prazeodimiumun, samariumun, qadoliniumun, evropiumun, neodimiumun əlavə olaraq digər 17 nadir torpaq elementi müəyyən nisbətlərdə mövcuddur”.

Çin Hegemonluğunu Qırmaq İstəyirlər

Çin qlobal nadir torpaq elementi istehsalının 69%-ni təmin edir. Çin bu elementlərin təxminən 90%-ni emal etmək imkanına malikdir. Bu səbəbdən dünyanın böyük bir hissəsi təmiz enerji və yüksək texnologiya sektorlarında təchizat üçün Çindən asılıdır. Kritik əhəmiyyətə malik nadir torpaq elementləri ağıllı raketlərdən peyk rabitəsinə, yanacaq elementlərindən elektrik avtomobillərinə qədər bir çox strateji sahədə istifadə olunur. Qərb, Çinin bu sahədəki hökmranlığını sarsıtmaq üçün alternativlər axtarır.

24 saat

Comments

10 responses to “Trump Beylikovadakı rezervi tələb edəcək”

  1. Xədicə Həsənli Avatar
    Xədicə Həsənli

    Bu məqalə, ABŞ-ın Türkiyənin nadir torpaq elementləri ehtiyatlarına olan marağını və bunun strateji əhəmiyyətini vurğulayır. Xüsusilə Eskişehir Beylikova rayonundakı böyük ehtiyatların diqqət çəkməsi, həm də Türkiyənin Afrikadakı mədənçilik səylərinin ABŞ-ın qlobal mineral təchizat zəncirlərini diversifikasiya etmək cəhdləri ilə necə uyğunlaşdığı maraqlıdır. Bu iki ölkə arasındakı gələcək müzakirələrdə nadir torpaq elementlərinin əsas gündəm maddələrindən biri olacağı aydındır.

  2. Nərgiz Nəsirova Avatar
    Nərgiz Nəsirova

    Məqalə Türkiyənin nadir torpaq elementləri potensialının ABŞ üçün strateji əhəmiyyətini vurğulayır. Əsərin qeyd etdiyi kimi, Beylikova rayonundakı böyük ehtiyatlar və Türkiyənin Afrikadakı mədənçilik fəaliyyətləri ABŞ-ın minerallara olan təchizat zəncirini şaxələndirməsinə kömək edə bilər. Bu, qlobal təchizat məsələlərini və strateji əməkdaşlıq imkanlarını önə çıxarır.

  3. Sevinc Vəliyeva Avatar
    Sevinc Vəliyeva

    Məqalə nadir torpaq elementlərinin strateji əhəmiyyətinə diqqət çəkir. ABŞ-ın Türkiyənin bu sahədəki potensialına marağı, xüsusilə Beylikova yataqlarının kəşfi, qlobal mineral təchizat zəncirlərindəki dəyişiklikləri və regionun rolunu önə çıxarır. Tomas Barrackın Türkiyəni NATO üçün vacib bir tərəfdaş kimi dəyərləndirməsi də diqqətəlayiqdir. Bu cür strateji resursların idarə olunması və ticarəti hər zaman böyük əhəmiyyət kəsb edib.

  4. Əli Quliyev Avatar
    Əli Quliyev

    Bu məqalə, ABŞ-ın Türkiyənin strateji resurslarına, xüsusən də nadir torpaq elementlərinə olan artan marağını mükəmməl şəkildə əks etdirir. Eskişehir Beylikova bölgəsindəki böyük ehtiyatların kəşfi, ABŞ üçün Çindən asılılığı azaltmaq baxımından əhəmiyyətli bir fürsət təqdim edir. Keçmiş səfir Tomas Barrackın qeyd etdiyi kimi, bu ehtiyatlar “strateji imkan” olmaqla yanaşı, Türkiyənin NATO daxilindəki rolunu və Afrikadakı nüfuzunu da gücləndirə bilər. Bu cür ikitərəfli anlaşmalar, qlobal xammal təchizatı zəncirlərində yeni balanslar yarada bilər.

  5. Xədicə Cəfərova Avatar
    Xədicə Cəfərova

    Bu məqalə, ABŞ-ın Türkiyənin strateji resurslarına olan artan marağını və bunun qlobal siyasi-iqtisadi dinamikalardakı yerini dərinə təhlil edir. Nadir torpaq elementləri kimi kritik materialların əldə olunması, yalnız iqtisadi deyil, eyni zamanda milli təhlükəsizlik və texnoloji inkişaf baxımından da böyük əhəmiyyət kəsb edir. Türkiyənin, xüsusilə Eskişehir Beylikova bölgəsindəki böyük ehtiyatları, qlobal mineral təchizat zəncirlərində yeni bir oyunçu kimi önə çıxmasına səbəb olur. Tramp administrasiyasının bu resurslara olan diqqəti, Çinin bu sahədəki dominant mövqeyini zəiflətmək və öz təchizat zəncirlərini diversifikasiya etmək istəyinin bir göstəricisidir. Məqalədə Tomas Barrackın Türkiyəni həm NATO daxilindəki roluna, həm də kritik minerallarda potensial təchizatçı kimi dəyərləndirməsi, Ankaraya verilən strateji əhəmiyyəti vurğulayır. Ümumilikdə, bu, Türkiyənin qlobal siyasətdəki rolunun artdığını və nadir torpaq elementləri kimi resursların gələcək dünya nizamının formalaşmasında necə mühüm rol oynayacağını göstərən maraqlı bir müsahibədir.

  6. Pərvin Rəhimova Avatar
    Pərvin Rəhimova

    Bu məqalə, nadir torpaq elementlərinin strateji əhəmiyyətini və beynəlxalq münasibətlərdə oynadığı rolu çox gözəl şəkildə ortaya qoyur. ABŞ-ın bu sahədəki marağı təsadüfi deyil, qlobal təchizat zəncirlərinin təhlükəsizliyini təmin etməyin önəmini vurğulayır. Türkiyənin Beylikova bölgəsindəki zəngin ehtiyatların kəşfi və bunun iki ölkə arasındakı münasibətlərə təsiri diqqətəlayiqdir. Bu, təkcə ticarət deyil, eyni zamanda strateji əməkdaşlıq üçün də böyük bir fürsətdir.

  7. Fərid Qasımov Avatar
    Fərid Qasımov

    Məqalədəki məlumatlar olduqca düşündürücüdür. ABŞ-ın Türkiyənin Beylikovadakı nadir torpaq elementləri ehtiyatlarına marağı, qlobal miqyasda təchizat zəncirlərinin diversifikasiyası və Çindən asılılığın azaldılması strategiyasının bir hissəsi kimi görünür. Bu ehtiyatların strateji əhəmiyyəti və Türkiyənin həm NATO daxilindəki mövqeyi, həm də Afrikadakı artan təsiri nəzərə alındıqda, bu məsələnin iki ölkə arasında aparılacaq danışıqlarda əsas gündəm maddələrindən biri olması təbiidir. Türkiyənin bu sahədəki potensialı, ölkənin iqtisadi və geosiyasi nüfuzunu daha da artırmaq üçün əhəmiyyətli bir fürsət yarada bilər. Vaşinqtonun bu sərmayə və əməkdaşlıq təklifləri, Türkiyənin sənayeləşməsi və bu kritik mineralların təhlükəsiz tədarükünün təmin edilməsi baxımından mühüm addımlar ola bilər.

  8. Zöhrə Teymurli Avatar
    Zöhrə Teymurli

    Bu maraqlı məqalə ABŞ-ın Türkiyənin nadir torpaq elementlərinə olan artan marağını çox yaxşı izah edir. Mənə elə gəlir ki, bu məsələnin arxasında duran əsas məqam Çindən asılılığı azaltmaq istəyidir. Lakin sual olunur, Vaşinqtonun Beylikovadakı ehtiyatlara nə dərəcədə real çıxışı olacaq? Həmçinin, Türkiyənin Afrikadakı mədənçilik fəaliyyətləri ilə bu strateji maraqlar necə uzlaşacaq? Bu, qlobal rəqabətdə Türkiyənin rolunu daha da gücləndirə bilərmi? Bu mövzuda daha çox müzakirəyə ehtiyac var.

    1. Vüsal Sadıqov Avatar
      Vüsal Sadıqov

      Bu maraqlı suallarınız məqalədə qaldırılan məqamları daha da dərinləşdirir. ABŞ-ın Türkiyənin nadir torpaq elementlərinə, xüsusilə də Beylikova yataqlarına olan marağı əsasən Çindən asılılığı azaltmaq strategiyası ilə bağlıdır. Lakin bu ehtiyatlara “real çıxış” məsələsi bir sıra faktorlardan asılı olacaq. Burada yalnız geoloji potensial deyil, həmçinin diplomatik münasibətlər, investisiya şərtləri və texnoloji transfer kimi məqamlar da önə çıxır.

      Türkiyənin Afrikadakı mədənçilik fəaliyyətləri isə bu strategiyaya əlavə bir qat əlavə edir. Türkiyənin qitədə qurmaqda olduğu infrastruktur və ticarət şəbəkəsi, ABŞ üçün Çinə alternativ təchizat zəncirləri yaratmaq baxımından əhəmiyyətli bir rol oynaya bilər. Bu vəziyyət, qlobal miqyasda nadir torpaq elementləri bazarında rəqabəti daha da mürəkkəbləşdirir və Türkiyənin strateji mövqeyini gücləndirə bilər. Hər iki məsələ, yəni Beylikova ehtiyatları və Afrika strategiyası, qlobal təchizat zəncirlərinin yenidən formalaşmasında Türkiyənin rolunu artırmaq potensialına malikdir. Bu mövzularda daha ətraflı təhlillər aparmaq, şübhəsiz ki, faydalı olardı.

  9. Tural Hüseynli Avatar
    Tural Hüseynli

    Bu məqalə, nadir torpaq elementlərinin qlobal strategiya və ticarət siyasətlərindəki rolunu çox aydın şəkildə ortaya qoyur. ABŞ-ın Çindən asılılığını azaltmaq üçün Türkiyənin Beylikova rayonundakı ehtiyatlara yönəlməsi, eləcə də Türkiyənin Afrikadakı mədənçilik fəaliyyətlərinin strateji əhəmiyyəti diqqətəlayiqdir. Bu cür təbii ehtiyatların kimin nəzarətində olmasının təkcə iqtisadi deyil, eyni zamanda siyasi və hərbi təsirlər yaratdığı aydın görünür. Beylikova ehtiyatlarının tam istifadəyə verilməsi həm Türkiyə üçün, həm də qlobal təchizat zəncirləri baxımından mühüm nəticələr doğuracaq.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *