Türkiyənin son dövrlərdə sürətlənən müdafiə sənayesi yatırımları və hərbi əməkdaşlıqları regional gücə çevrilmə yolunda mühüm addım kimi dəyərləndirilərkən, İsrail və Yunanıstanda narahatlıq yaratmaqda davam edir. Hər iki ölkənin mətbuatında ard-arda yayımlanan təhlillər Ankarının bu addımlarının yalnız milli təhlükəsizliyə yönəlik olmadığını, eyni zamanda hərbi balansları ciddi şəkildə dəyişdirdiyini ortaya qoyur.
Türkiyənin Hərbi Dəstəyi Güclənir
Bu yaxınlarda Türkiyə və Somali arasında 2019-cu ildə imzalanan müdafiə əməkdaşlığı müqaviləsi İstanbulda yeni bir protokolla genişləndirildi. İsrail mərkəzli “Maariv” qəzetinin xəbərinə görə, bu çərçivədə birgə hərbi təlimlərin artırılması, Somali ordusunun imkanlarının inkişaf etdirilməsi və Türkiyənin hərbi dəstəyinin gücləndirilməsi nəzərdə tutulur.
Regional Üstünlüyü Sınağa Çəkəcək
Lakin İsrail mətbuatının əsas diqqət çəkdiyi məqam Türkiyənin Eurofighter Typhoon qırıcı təyyarələrini almaq cəhdi oldu. İsrailin təhlükəsizlik dairələri bu addımı Ankarının sürətlənən silahlanma prosesinin bir hissəsi kimi şərh edərkən, “Jerusalem Post”a danışan bir səlahiyyətli bu addımı “bölgədəki hərbi balanslar baxımından başağrısı” adlandırdı. Eyni səlahiyyətli, bu inkişafın İsrail hava qüvvələrinə birbaşa təhdid yaratmadığını, lakin “Türkiyənin sürətlə artan hərbi imkanlarının uzunmüddətli dövrdə İsrailin regional üstünlüyünü sınağa çəkə biləcəyini” qeyd etdi.
Orta Şərqin Kapitanı
Bununla yanaşı, Maariv qəzetinin xəbərində diqqət çəkən digər bir detal isə Türkiyədən “Orta Şərqin kapitanı” kimi bəhs etməsi və Prezident Ərdoğanın bu müdafiə təşəbbüslərinin arxasında Türkiyəni beynəlxalq arenada əsas oyunçuya çevirmək məqsədinin durmasının vurğulanması oldu. Həmçinin xəbərdə qeyd edilib ki, ABŞ-ın Türkiyəyə iki donanma F-16 Blok 70 qırıcısının satışını və mövcud F-16-ların modernləşdirilməsini təsdiqləməsi gözlənilir. Bu inkişaflar mütəxəssislər tərəfindən Türkiyənin bir müddətdir yer ala bilmədiyi F-35 proqramına alternativ olaraq izlədiyi müdafiə sənayesi strategiyasının konkret addımları kimi qiymətləndirilir.
Ciddi Təhdid Ola Bilər
Digər tərəfdən, Yunanıstanda isə gündəmdə yenə Türkiyənin Eurofighter alışı var. “Kathimerini” qəzetinə görə, Afina, Ankarının bu təyyarələri hansı silah sistemləri ilə təchiz edəcəyi ilə bağlı London və Berlinlə təmasdadır. Yunan mənbələri Eurofighterların xüsusilə Meteor havadan-havaya raketlərlə təchiz edilməsi ehtimalından narahatdır. Bu raketlər hazırda Yunanıstanın Rafale təyyarələrində də istifadə olunur.
Yunanıstanın narahatlığı yalnız müdafiə sistemləri ilə məhdudlaşmır. Mütəxəssislər, Eurofighterların Storm Shadow və ya Fransız versiyası olan Scalp EG kimi strateji qanadlı raketlərlə təchiz edilməsi halında, Türkiyənin hava qüvvələri imkanlarının ciddi şəkildə artacağına diqqət çəkir. “Kathimerini”yə danışan təcrübəli yunan qırıcı pilotları, “Eurofighter uyğun sursatla təchiz edildikdə, ən inkişaf etmiş qırıcı təyyarələr qarşısında belə ciddi bir təhdid ola bilər” qiymətləndirməsini verdilər.
Bölgədəki analitiklərə görə, Ankarın silahlanma sahəsindəki bu irəliləyişləri, yalnız texniki müdafiə yatırımları kimi deyil, eyni zamanda Türkiyənin regional və qlobal güc tənliyindəki yerini yenidən müəyyən edən strateji seçimlər kimi izah olunur. Bu addımlar ölkənin uzunmüddətli strategiyasının mühüm tərkib hissəsidir.
Nə Baş Vermişdi?
Türkiyə ilə Böyük Britaniya arasında bu yaxınlarda Türkiyənin Eurofighter Typhoon istifadəçisi kimi qəbulu ilə bağlı hərtərəfli Anlaşma Memorandumu imzalanmışdı. Digər tərəfdən, Almaniya da Türkiyəyə 40 ədəd Eurofighter təyyarəsinin göndərilməsini rəsmi olaraq təsdiqləmişdi. Avropanın birgə inkişaf etdirdiyi 4.5 nəsil çoxməqsədli qırıcı təyyarə Eurofighter Typhoon, İngiltərə, Almaniya, İtaliya və İspaniyanı da əhatə edən konsorsium tərəfindən istehsal olunur.
Eurofighter Typhoon Niyə Əhəmiyyətlidir?
Avropa Birliyi istehsalı olan Eurofighter Typhoon, çoxməqsədli qırıcı təyyarə olaraq bütün dünyada diqqət çəkir. Cüt mühərrikli quruluşu və delta qanad dizaynı, təyyarənin çevikliyini və yüksək sürətdə üstün performansını təmin edərkən, inkişaf etmiş elektron sistemləri də müasir hava döyüşlərinin ayrılmaz hissəsinə çevirir.
Texniki Xüsusiyyətləri
- Uzunluq: 15.96 m
- Ekipaj: 1 və ya 2 nəfər
- Boş Çəki: 11.000 kq
- Yüklü Çəki: 16.000 kq
- Mühərrik: 2 x Eurojet EJ200 turbofan
- Mühərrik Gücü: Hər biri 60 kN
- Yanacaq Tutumu: 5.000 kq
- Maksimum Sürət: Yüksək hündürlükdə: 2.495 km/saat, Dəniz səviyyəsində: Mach 1.25 (1.530 km/saat)
- Mənzil: 2.900 km
Leave a Reply