Birləşmiş Millətlər Təşkilatının
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (BAEA) təhlükəsizlik səbəblərindən dolayı İrandakı yoxlama missiyalarını dayandıraraq əməkdaşlarını ölkədən çıxarıb. Bu hadisə İranın həftənin əvvəlində Agentliklə əməkdaşlığı dayandırdığını bəyan etməsindən sonra baş verib.
Agentlik Heyətinin Ölkədən Çıxarılması
"Wall Street Journal" qəzetinin mövzuya yaxın mənbələrə əsaslanan xəbərinə görə, BAEA-nın müfəttişləri cümə günü quru yolu ilə İrandan ayrılıblar. Bu zaman ölkənin əsas hava limanlarında beynəlxalq uçuşlar artıq normal rejimə qayıtmışdı. Məlumatlara görə, müfəttişlər iyunun 13-də İsrailin İrana qarşı hücumundan sonra Tehranın otellərindən birində qalıblar, daha sonra isə Birləşmiş Millətlər Təşkilatına aid başqa bir yerə köçürülə bilərlər.
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi ilə İran arasında uzun müddətdir davam edən yoxlama prosesi bu hadisə ilə müvəqqəti olaraq dayandırılıb.
Nüvə Fəaliyyətlərində Nəzarət Boşluğu
Müfəttişlərin geri çəkilməsi BAEA üçün İranın
nüvə obyektlərinə yerində giriş imkanını hazırda qeyri-mümkün edir. Nüvə mütəxəssislərinin fikrincə, bu vəziyyət İranın nüvə fəaliyyətlərini agentliyin birbaşa nəzarətindən kənarda həyata keçirməsinə səbəb ola bilər. Digər tərəfdən, BAEA-nın hələ də peyk görüntüləri vasitəsilə İranın fəaliyyətlərini dolayı yolla izlədiyi məlumdur. Qərb və regional kəşfiyyat xidmətlərinin də İranın nüvə proqramı ilə bağlı fəaliyyətlərini yaxından izlədiyi bildirilir.
İranın Əməkdaşlığı Dayandırması
Bu hadisə, İranın tərəfdar olduğu
Nüvə Silahlarının Yayılmasının Qarşısının Alınması Müqaviləsi (NPT) çərçivəsində aparılan müntəzəm yoxlamaların gələcəyi ilə bağlı suallar doğurub.
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin ölkədəki fiziki varlığının başa çatması sözügedən müqavilə çərçivəsində tətbiq edilən prosedurların dayandırılıb-dayandırılmaması barədə beynəlxalq müzakirələrə səbəb olub.
Keçmiş ABŞ prezidenti Donald Tramp cümə axşamı verdiyi açıqlamada İranın nüvə danışıqlarına qayıtmaq istədiyini iddia edib. Lakin bu iddia ilə bağlı Tehrandan hələlik rəsmi cavab gəlməyib. Tehran bu həftənin əvvəlində İran Parlamentindən keçən və
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (BAEA) ilə bütün əməkdaşlığı dayandıran yeni bir qanunu tətbiq etdiyini elan etmişdi. Əraqçı cümə axşamı X sosial şəbəkəsindəki hesabında etdiyi açıqlamada İranın Nüvə Silahlarının Yayılmasının Qarşısının Alınması Müqaviləsinə və Təhlükəsizlik Tədbirləri Müqaviləsinə sadiq qaldığını bildirmişdi.
24 saat
