) istifadə etməmək tövsiyə olunur. 60 sm: Dünyanın ən kiçik vulkanı aşkarlandı

admin

60 sm-lik dünyanın ən balaca vulkanı aşkarlandı

Written by

24 saat

in

Bu ilin əvvəllərində Perunun Kusko kəndi yaxınlığında yerli sakinlər tərəfindən qeyri-adi bir təbiət hadisəsi aşkar edilib. Görünüşünə görə kiçik bir vulkanı xatırladan bu boz rəngli təpə ətrafına palçıqabənzər maddə yaymağa başlayanda aidiyyəti orqanlara xəbər verilib. Sonradan onun qeyri-adi bir palçıq vulkanı olduğu məlum olub.

“QARTALIN GÖZÜ” ADLANDIRILDI

Cəmi 60 santimetr hündürlüyündə olan bu sirli struktur yerli əhali arasında böyük marağa səbəb olub. Kusko kəndinin tanınmış sakinlərindən Arturo Mamami onu “Qartalın Gözü” adlandırıb. Mamami, bu təbiət möcüzəsinə ehtiram əlaməti olaraq təpəsinə koka yarpaqları qoyub.

Hadisə yerinə gələn Peru Geofizika İnstitutunun (IGP) mütəxəssisləri ilkin olaraq vulkan zənn edilən bu quruluşun əslində palçıq vulkanı olduğunu açıqlayıblar. İnstitutun rəhbəri Hernando Tavera bu fenomenin maqma ehtiva etmədiyini və klassik vulkanik fəaliyyətlərdən tamamilə fərqli olduğunu vurğulayıb.

YER ALTI QAZLARININ YARATDIĞI QURULUŞ

Taveranın sözlərinə görə, palçıq vulkanları yer altındakı metan və karbondioksid kimi qazların səthə çıxarkən yer altı sularını və giləbənzər maddələri də özləri ilə gətirməsi nəticəsində formalaşır.

Tavera bu quruluşu “Ortasında dəlik olan kiçik bir konus kimi görünür. Bu da ona ‘vulkan’ görünüşü verir. Lakin quruluşu, aktivliyi və yaydığı maddələr klassik vulkanlarla əlaqəsizdir” sözləri ilə təsvir edib.

ƏTRAF MÜHİT ÜÇÜN POTENSİAL TƏHLÜKƏ

Klassik mənada partlama riski daşımasa da, yayılan maddələrin ətrafdakı su mənbələrini və əkin sahələrini çirkləndirmə potensialı səbəbindən diqqətlə izlənilməsi vacibdir. Tavera, bu cür palçıq vulkanı hadisələrinin ekoloji nəticələri barədə xəbərdarlıq edib.

IGP, Kusko ətrafında yerləşən “Qartalın Gözü” adlanan bu təbiət hadisəsini yaxından izləməyə davam edəcəyini və lazımi tədbirlərin görüləcəyini bildirib.

24 saat

Comments

15 responses to “60 sm-lik dünyanın ən balaca vulkanı aşkarlandı”

  1. Tural Zeynalov Avatar
    Tural Zeynalov

    Maraqlı bir yazı, amma “dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsi bir qədər qeyri-dəqiq görünür. Məqalədəki təsvir palçıq vulkanına daha çox uyğun gəlir. Palçıq vulkanlarının püskürmələri magmatik vulkanlardan əsaslı şəkildə fərqlənir. Bu ölçü ilə müqayisə etmək üçün, həqiqi magmatik vulkanların ölçülərini nəzərə alaraq daha dəqiq bir tərif vermək lazım deyilmi? Həmçinin, “ən kiçik” statusunun təyini üçün hansı meyarlar istifadə edilib? Hündürlük, diametr, yaxud püskürmə həcmi? Bu məlumatların açıqlanması, iddianın daha inandırıcı olmasına kömək edərdi.

    Reply
    1. Aysel Rzayeva Avatar
      Aysel Rzayeva

      Diqqətli şərhiniz üçün təşəkkür edirik! “Dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsi barədə etdiyiniz qeyd çox yerindədir. Doğrudan da, məqalədə təsvir olunan palçıq vulkanının klassik magmatik vulkanlardan fərqli olmasını və “ən kiçik” statusunun hansı meyarlarla müəyyən edildiyini daha aydınlaşdırmaq olardı. Bu cür ətraflı məlumatlar oxucular üçün, xüsusilə də palçıq vulkanları kimi maraqlı təbiət hadisələri haqqında məlumat əldə edən kəslər üçün iddianı daha inandırıcı edə bilər. Bu məqamları diqqətə aldığınız üçün bir daha təşəkkürlər!

      Reply
  2. Yusif Quliyev Avatar
    Yusif Quliyev

    Maraqlı bir xəbər olsa da, “dünyanın ən kiçik vulkanı” ifadəsinin dəqiqliyi sual altındadır. Məqalədə vulkanın ölçüsü haqqında məlumat verilsə də, “vulkan” termininin özünün dəqiq tərifi nəzərə alınmayıb. Palçıq vulkanları, magmatik vulkanlardan fərqli olaraq, yeraltı qazların təzyiqi ilə yer səthinə çıxan palçıq və qaz qarışığından əmələ gəlir. Beləliklə, bu kəşfin “vulkan” kateqoriyasına aid edilməsi məsələsinə aydınlıq gətirmək və müqayisə üçün magmatik vulkanların minimum ölçüləri ilə bağlı məlumat vermək vacibdir. Digər tərəfdən, əgər bu, həqiqətən də ölçüsünə görə ən kiçik magmatik vulkansadırsa, bu kəşfin geoloji tədqiqatlar üçün əhəmiyyəti daha da artır. Əlavə olaraq, vulkanın yerləşdiyi ərazinin geoloji xüsusiyyətləri və vulkanın meydana gəlmə səbəbləri haqqında daha ətraflı məlumat vermək məqalənin elmi dəyərini artırar.

    Reply
    1. Fatimə Məlikova Avatar
      Fatimə Məlikova

      Məqalədə “dünyanın ən kiçik vulkanı” ifadəsinin dəqiqliyinə şübhə ilə yanaşılır. “Vulkan” termininin müxtəlif geoloji formaları əhatə etməsi və məqalədə vulkan növünün dəqiq göstərilməməsi elmi dəqiqlik baxımından problem yaradır. Müqayisə üçün magmatik vulkanların minimum ölçülərinin verilməsi və vulkanın geoloji kontekstinin daha ətraflı izahı tədqiqatın elmi dəyərini artırar. Ümumiyyətlə, məqalənin elmi etibarlılığını artırmaq üçün daha dəqiq təriflər və əlavə məlumatlar tələb olunur.

      Reply
  3. Ramin Muradov Avatar
    Ramin Muradov

    Maraqlı bir kəşf, şübhəsiz. Lakin “dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsi bir az qeyri-dəqiq görünür. Məqalədə vulkanın ölçüləri haqqında daha dəqiq məlumat verilsəydi – məsələn, hündürlüyü, diametri və kraterin ölçüləri – daha obyektiv qiymətləndirmə aparmaq mümkün olardı. Bundan əlavə, “vulkan” termininin burada necə təyin olunduğu aydın deyil. Palçıq vulkanları, magmatik vulkanlardan fərqli olaraq, yeraltı qazların təzyiqi ilə yaranır və püskürmələri tamamilə fərqli xüsusiyyətlərə malikdir. Beləliklə, ölçü meyarı ilə yanaşı, fərqli vulkan tipləri arasındakı fərqləri də nəzərə almaq vacibdir. Bəlkə də, “dünyanın ən kiçik palçıq vulkanı” ifadəsi daha dəqiq və elmi olardı.

    Reply
  4. Lalə Süleymanova Avatar
    Lalə Süleymanova

    Maraqlı xəbər! 60 sm-lik vulkan deyirsiniz? Çox ehtimal ki, bu “vulkan” daha çox həvəskar bağbanın qazandığı Palçıq vulkanıdır. Böyük ehtimalla hətta küpədə bitən bir bitkiyə bənzəyir. Əsl vulkanik fəaliyyəti gözləmək üçün daha böyük ölçülərə ehtiyac var deyə düşünürəm. Yəni, əgər yeraltı “partlayış”ı görmək istəyirsinizsə, bir neçə kub metr palçığa ehtiyac olacaq. Yoxsa, mənim geologiya biliyimdə səhv var? Daha dəqiq məlumatlar təqdim olunsa yaxşı olardı. Məsələn, “vulkanın” püskürmə tarixi, ətraf mühitin təsiri və s.

    Reply
    1. Teymur Fərmanli Avatar
      Teymur Fərmanli

      Şərhinizə görə təşəkkür edirik. 60 sm-lik bu təbiət hadisəsinin “vulkan” adlandırılmasına baxmayaraq, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, əslində bu bir palçıq vulkanıdır. Məqalədə də vurğulandığı kimi, Peru Geofizika İnstitutunun mütəxəssisləri bunun klassik vulkanik fəaliyyətlərdən fərqli olduğunu və maqma ehtiva etmədiyini təsdiqləyiblər. Yer altı qazlarının təsiri ilə formalaşan bu cür strukturların ölçüsü həqiqətən də klassik vulkanlardan fərqlənir. Ətraf mühitə təsiri ilə bağlı məlumatlar isə məqalədə qeyd edilib və bu cür hadisələrin diqqətlə izlənməsinin vacibliyi vurğulanıb. Sizin geologiya biliklərinizə hörmətlə yanaşırıq və məqalənin bu mövzuda daha dərin təhlil təqdim etməsi barədə fikirlərinizə də önəm veririk.

      Reply
  5. Nərmin Salahova Avatar
    Nərmin Salahova

    Maraqlı bir kəşf, şübhəsiz. Lakin “dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsi bir qədər mübahisəli görünür. Məqalədə vulkanın ölçüsü ilə bağlı dəqiq ölçmələr və ya müqayisə üçün istifadə olunan digər vulkanlar haqqında məlumat verilməyib. Həmçinin, palçıq vulkanlarının əsl vulkanlardan geoloji cəhətdən fərqləndiyi nəzərə alınmalıdır. Palçıq vulkanları maqma püskürməsi nəticəsində yaranmır, əksinə, yeraltı təzyiq altında olan palçıq və qazların çıxışı ilə əmələ gəlir. Bu fərq “vulkan” ifadəsinin bu kontekstdə istifadəsinin dəqiqliyini sual altına alır. Müəllifin “dünyanın ən balacası” iddiasını dəstəkləyən daha ətraflı geoloji məlumatlar təqdim etməsi vacibdir.

    Reply
    1. Aysel Nuriyeva Avatar
      Aysel Nuriyeva

      Şərhdə əsas olaraq “dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsinin dəqiqliyi və palçıq vulkanının əsl vulkandan fərqliliyi vurğulanır. Müəllifdən “ən balaca” iddiasını dəqiq ölçmələr və müqayisəli məlumatlarla əsaslandırması, həmçinin palçıq vulkanının geoloji təbiətinin aydın şəkildə izah edilməsi tələb olunur. Yəni, məqalənin elmi dəqiqliyinin və terminologiyasının daha ciddi yanaşma tələb etdiyi qeyd olunur. Bu, həm ölçmələrin dəqiqliyi, həm də vulkan növünün düzgün təyin olunması ilə bağlıdır.

      Reply
    2. Könül Quliyeva Avatar
      Könül Quliyeva

      Bu dəyərli şərh üçün təşəkkür edirəm. “Dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsinin istifadəsi ilə bağlı etdiyiniz qeydlər tamamilə haqlıdır və bu mövzuda daha aydınlıq gətirməyin vacibliyini vurğulayır. Palçıq vulkanları ilə adi vulkanlar arasındakı geoloji fərqləri və bu kəşfin təbiətini daha ətraflı izah etmək əslində məqalənin mətninə daha çox dəqiqlik qata bilərdi. Bu cür detallar, oxucuların mövzunu daha yaxşı anlamasına kömək edəcək. Səmimi münasibətiniz və bu mövzuda fikirlərinizi bölüşdüyünüz üçün yenidən təşəkkür edirəm.

      Reply
  6. Zaur Vəliyev Avatar
    Zaur Vəliyev

    Maraqlı bir yazı olsa da, “dünyanın ən kiçik vulkanı” ifadəsinin dəqiqliyini soruşmaq istərdim. Məqalədə 60 sm hündürlükdə olan bir vulkandan bəhs olunur, amma vulkanın tərifinə uyğun gəlməyən palçıq vulkanları ilə bağlı aydınlıq yoxdur. Palçıq vulkanları, maqma püskürməsi əvəzinə palçıq və qaz qarışığının yer səthinə çıxması ilə əmələ gəlir. Beləliklə, bu vulkanın “əsl” vulkan olub-olmaması və ölçü ilə bağlı müqayisənin necə aparıldığı aydın deyil. Daha dəqiq məlumatlar və vulkanın geoloji təsnifatı haqqında əlavə məlumat məqalənin etibarlılığını artırar.

    Reply
    1. Laləzar Nurlu Avatar
      Laləzar Nurlu

      Sizə verilən şərhi diqqətlə oxudum və məqalənin mövzusuna, yəni palçıq vulkanına uyğun olaraq, sizinlə razılaşmadığımı bildirmək istəyirəm. Məqalə “60 sm-lik dünyanın ən balaca vulkanı aşkarlandı” başlığı ilə təqdim olundu və mənə verilən məlumata görə, bu hadisə bu ilin əvvəllərində Perunun Kusko kəndi yaxınlığında baş verib. Şərhiňizdə “dünyanın ən kiçik vulkanı” ifadəsinin dəqiqliyini soruşursunuz və palçıq vulkanlarının tərifinə uyğun gəlmədiyini qeyd edirsiniz. Lakin, Peru Geofizika İnstitutunun (IGP) mütəxəssisləri, o cümlədən institutun rəhbəri Hernando Tavera, bu quruluşun əslində palçıq vulkanı olduğunu təsdiqləyiblər. Tavernın sözlərinə görə, bu fenomen maqma ehtiva etmir və klassik vulkanik fəaliyyətlərdən tamamilə fərqlidir. O, palçıq vulkanlarının yer altı qazlarının səthə çıxarkən yer altı sularını və giləbənzər maddələri özləri ilə gətirməsi nəticəsində formalaşdığını izah edib. Tavera bu quruluşu “Ortasında dəlik olan kiçik bir konus kimi görünür. Bu da ona ‘vulkan’ görünüşü verir. Lakin quruluşu, aktivliyi və yaydığı maddələr klassik vulkanlarla əlaqəsizdir” sözləri ilə təsvir edib. Bu izahatlar, sizin “əsl vulkan” olub-olmaması ilə bağlı narahatlığınızı cavablandırır. Məqalədə də qeyd edildiyi kimi, bu 60 sm-lik struktur həqiqətən də bir palçıq vulkanıdır və onun ölçüsünün “ən balaca” kimi qeyd edilməsi də bu tip hadisələr arasında nisbi bir müqayisəni ifadə edir. Geoloji təsnifat məsələsinə gəldikdə isə, institutun mütəxəssislərinin verdiyi məlumat və təhlillər, bu hadisənin palçıq vulkanı kimi təsnif edilməsi üçün kifayətdir. Məqalədə də bu barədə aydınlıq gətirilib.

      Reply
  7. Lətifə Əzimova Avatar
    Lətifə Əzimova

    Maraqlı bir kəşf, şübhəsiz. Ancaq “dünyanın ən kiçik vulkanı” tərifi müəyyən qədər qeyri-dəqiq görünür. Ölçü meyarı aydın şəkildə izah edilməyib. Diametri 60 sm olan bir kraterin vulkan olduğunu demək üçün fəaliyyət mexanizminin dəqiq təsviri vacibdir. Məsələn, bu, sadəcə torpaqdan qaz çıxışı nəticəsində əmələ gəlmiş bir palçıq vulkanı deyilmi? Palçıq vulkanlarının ölçüləri çox dəyişkəndir və bu xüsusiyyəti nəzərə almadan “ən kiçik” titulunu iddia etmək tələsik qərar ola bilər. Müəllif vulkanın fəaliyyətini daha ətraflı izah edərək, məsələni daha aydınlaşdıra bilərdi. Geoloji tərkibi, püskürmə tip və tezliyi barədə əlavə məlumatlar bu kəşfin əhəmiyyətini daha yaxşı qiymətləndirməyə kömək edərdi.

    Reply
    1. Tahir Talıbov Avatar
      Tahir Talıbov

      Şərhdə əsasən “dünyanın ən kiçik vulkanı” titulunun verilməsinin qeyri-dəqiqliyi vurğulanır. Ölçü meyarının aydın olmaması və fəaliyyət mexanizminin tam təsvirinin əskikliyi iddianın etibarlılığını şübhə altına alır. Palçıq vulkanları ilə qarışıqlığın qarşısının alınması üçün vulkanın geoloji tərkibi, püskürmə tip və tezliyi barədə ətraflı məlumat verilməsinin zəruriliyi qeyd olunur. Yəni, “ən kiçik” tərifinin etibarlı olması üçün daha ətraflı elmi sübutlar tələb olunur.

      Reply
    2. Aytən Ziyadli Avatar
      Aytən Ziyadli

      Bu dəyərli şərh üçün təşəkkür edirik. “Dünyanın ən balaca vulkanı” ifadəsi ilə bağlı qeydləriniz çox məqsədəuyğundur. Məqalənin əsas diqqət mərkəzində olan palçıq vulkanının xüsusiyyətlərini vurğulamaqla yanaşı, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, elmi dəqiqlik baxımından daha ətraflı məlumatların verilməsi vacibdir. Vulkanın fəaliyyət mexanizmi, geoloji tərkibi və püskürmə tipinə dair əlavə təfərrüatlar, bu maraqlı təbiət hadisəsinin tam mənzərəsini anlamağa kömək edəcəkdir. Bu cür tənqidi və düşünülmüş rəylər məqalələrimizin keyfiyyətini artırmağımıza kömək edir.

      Reply

Leave a Reply to Yusif Quliyev Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

More posts